| Nga cho biết đã bắn hạ 4 tên lửa HARM (ảnh) của Mỹ tại Ukraine. (Nguồn: AFP) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* Nga tuyên bố bắn hạ 4 tên lửa tại khu vực giáp Ukraine: Ngày 19/12, viết trên mạng xã hội, Bộ Quốc phòng Nga nêu rõ: “Bốn tên lửa chống radar HARM của Mỹ đã bị bắn hạ ở không phận Belgorod”.
Đây là lần đầu tiên Moscow đưa ra tuyên bố cụ thể như vậy về tên lửa do Washington viện trợ sau hơn 10 tháng. Belgorod là khu vực miền Nam nước Nga, giáp sát với biên giới Ukraine. Moscow cho biết khu vực này thường xuyên hứng chịu không kích từ phía Kiev. (AFP)
* Ukraine nói bắn hạ 9 UAV ở Kiev: Viết trên Telegram ngày 19/12, chính quyền Kiev cho biết lực lượng Ukraine đã bắn hạ 9 máy bay không người lái (UAV) Shahed do Iran sản xuất sáng cùng ngày. Trước đó, các nhân chứng cho hay đã nghe thấy tiếng nổ lớn tại Kiev và khu vực bao quanh thủ đô Ukraine vào thời điểm này. Trước đó, Thống đốc Kiev Oleksiy Kuleba xác nhận khu vực đang bị tấn công bằng UAV.
Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu các vụ nổ là hệ thống phòng không phá hủy máy bay không người lái hay đánh trúng mục tiêu. (Reuters)
* Ukraine “sẵn sàng” trước mọi kịch bản với Belarus và Nga: Phát biểu ngày 19/12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết bảo vệ biên giới là “ưu tiên hàng đầu” và Ukraine đã sẵn sàng cho mọi kịch bản trước Nga và Belarus. Trước đó, Bộ Quốc phòng Nga đã điều động các binh sĩ tới Belarus hồi tháng 10 để gia nhập đội hình khu vực tham gia diễn thuật chiến thuật cấp tiểu đoàn. (Reuters)
* Nga kết án 12 năm tù giam một công dân làm gián điệp cho Ukraine: ngày 19/12, Cơ quan an ninh Liên bang Nga (FSB) thông báo: “Phán quyết của tòa án thành phố Sevastopol với công dân Nga Yevgeny Vadimovich Petrushin, bị kết tội phản quốc, đã có hiệu lực. Đối tượng bị kết án 12 năm tù giam, phạt 100.000 Ruble (1.500 USD) và hạn chế tự do trong vòng một năm (sau khi trả tự do)”.
Theo thông báo, Petrushin đã thu thập và truyền thông tin về hoạt động của Hạm đội Biển Đen của Nga giai đoạn 2020-2021 theo yêu cầu của tình báo Ukraine. (Sputnik)
Nga-Trung
* Đội tàu Hạm đội Thái Bình Dương Nga tập trận với Trung Quốc: Ngày 19/12, Bộ Quốc phòng Nga cho biết: “Một phân đội tàu chiến của Hạm đội Thái Bình Dương đã xuất phát từ Vladivostok lên đường tham gia cuộc tập trận Nga-Trung mang tên Tương tác Hải quân-2022, sẽ được tổ chức từ ngày 21-27/12 tại vùng biển Hoa Đông”. Mục đích chính của tập trận là tăng cường hợp tác hải quân hai nước, duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Cụ thể, đại diện bên phía Hải quân Nga là soái hạm của Hạm đội Thái Bình Dương được trao Huân chương Nakhimov, tàu tuần dương tên lửa cận vệ Varyag, khinh hạm “Nguyên soái Shaposhnikov”, tàu hộ vệ thuộc Đề án 20380 “Anh hùng Liên bang Nga Aldar Tsydenzhapov” và “Sovershennyi”. Ngoài lực lượng tàu chiến, cuộc tập trận còn có sự tham dự của máy bay và trực thăng cả hai nước. (Sputnik)
Đông Nam Á
* Indonesia có Tư lệnh quân đội mới: Ngày 19/12, Tham mưu trưởng Hải quân, Đô đốc Yudo Margono, đã tuyên thệ nhậm chức Tư lệnh Quân đội Indonesia, thay thế Tướng Andika Perkasa sẽ nghỉ hưu. Trong buổi lễ nhậm chức trước sự chứng kiến của Tổng thống Joko Widodo tại Phủ Tổng thống ở Jakarta, ông Yudo, 57 tuổi, cam kết “trung thành với đất nước theo hệ tư tưởng nhà nước Pancasila và Hiến pháp năm 1945”.
Sau buổi lễ, Tổng thống Jokowi cho biết đã chỉ thị tân Tư lệnh và cấp dưới bảo vệ chủ quyền quốc gia và tăng cường niềm tin của người dân. Đồng thời, ông nhấn mạnh: “Quan trọng nhất là duy trì tính trung lập của TNI để họ không bị lôi kéo vào chính trị thực dụng. Ổn định chính trị và an ninh là then chốt đối với tăng trưởng kinh tế của mỗi quốc gia trong thời điểm không chắc chắn như hiện nay”.
Trước đó, ngày 28/11, Tổng thống Joko Widodo đã đề cử Đô đốc Yudo Margono làm ứng cử viên duy nhất cho vị trí Tư lệnh và đã được Hạ viện Indonesia phê chuẩn. (TTXVN)
Đông Bắc Á
* Hàn Quốc đề nghị Nhật Bản tham vấn về vấn đề liên quan bán đảo Triều Tiên: Ngày 19/12, một quan chức thuộc Phủ Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol cho rằng Nhật Bản cần tham vấn chặt chẽ với Hàn Quốc trong những vấn đề liên quan trực tiếp đến tình hình an ninh trên bán đảo Triều Tiên. Quan chức trên nêu rõ: “Nếu đó là vấn đề nghiêm trọng liên quan trực tiếp đến an ninh trên bán đảo Triều Tiên hoặc lợi ích quốc gia của chúng tôi, thì rõ ràng cần phải có sự tham vấn chặt chẽ hoặc có thỏa thuận trước với chúng tôi”.
Phát biểu trên được đưa ra trong bối cảnh Seoul lo ngại về “năng lực phản công”, cụm từ được Tokyo đưa vào các tài liệu an ninh mới đây, cho phép Lực lượng phòng vệ Nhật Bản phản công một khi trở thành mục tiêu của các mối đe dọa quân sự. (Yonhap)
* Nhật Bản: Ngân sách tài khóa 2023 có thể đạt mức 834 tỷ USD: Các nguồn thạo tin ngày 19/12 cho biết ngân sách tài khóa tiếp theo của Nhật Bản, tính từ tháng 4/2023, sẽ có thể đạt mức kỷ lục 114.000 tỷ Yen (834 tỷ USD) do chi tiêu quốc phòng tăng cao nhất từ trước đến nay và chi phí an sinh xã hội tiếp tục tăng.
Theo đó, tổng ngân sách chung của Nhật Bản dự kiến đạt 100.000 tỷ Yen (732,74 tỷ USD) trong năm thứ 5 liên tiếp và đạt kỷ lục năm thứ 11 liên tiếp, trong đó nêu bật khó khăn mà Nhật Bản phải đối mặt trong việc khôi phục sức khỏe tài khóa. Ngân sách ban đầu cho năm tài khóa 2022 là 107,600 tỷ Yen (788,43 tỷ USD).
Hiện Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đang tìm cách tăng chi tiêu quốc phòng lên 43.000 tỷ Yen (315,08 tỷ USD) trong 5 năm tới, sau khi Nội các của ông thông qua các văn kiện an ninh và quốc phòng mới hôm 16/12 nhằm củng cố khả năng phòng thủ của đất nước để giải quyết các mối đe dọa ngày càng tăng từ Trung Quốc và Triều Tiên.
Theo các nguồn tin, ngân sách hàng năm sẽ tăng lên khi chính phủ có kế hoạch phân bổ khoảng 4,600 tỷ Yen (33,71 tỷ USD) như quỹ quốc phòng trong vài năm. Đồng thời, ngân sách quốc phòng tài khóa 2023 dự kiến sẽ tăng lên 6,800 tỷ Yen (49,83 tỷ USD), từ mức 5,400 tỷ Yen (39,57 tỷ USD) cho tài khóa hiện tại. Các số liệu bao gồm chi phí liên quan đến tái bố trí các lực lượng Mỹ tại Nhật Bản. (Kyodo)
Châu Âu
* Áo xác nhận một công dân Hy Lạp làm gián điệp cho Nga: Ngày 19/12, Bộ Nội vụ Áo thông báo đã xác định một công dân Hy Lạp 39 tuổi bị nghi làm gián điệp cho Nga. Bộ Nội vụ Áo không nêu cụ thể danh dính đối tượng nêu trên, song cho biết người này là con trai của một cựu điệp viên Nga, người từng làm việc tại Đức và Áo với tư cách một nhà ngoại giao. Vienna cũng cho biết: “Người này có liên hệ với nhiều quan chức ngoại giao và tình báo từ các nước khác nhau và có mặt ở Moscow thời gian ngắn trước và trong thời gian diễn ra xung đột tại Ukraine”.
Dù không có công việc chính thức và chỉ nhận mức trợ cấp ít ỏi, song đối tượng đã thực hiện 65 chuyến đi nước ngoài từ năm 2018 đến đầu năm 2022, mua một số bất động sản ở Áo, Nga và Hy Lạp. Tại nhà đối tượng, các nhà điều tra tìm thấy một thiết bị phát hiện tín hiệu có thể tìm ra máy ghi âm và camera giấu kín.
Nếu bị kết án, đối tượng này có thể phải đối mặt với 5 năm tù giam do “hỗ trợ một cơ quan tình báo bí mật gây phương hại cho Áo”. Hiện đối tượng này chưa bị bắt giữ. Tuy nhiên, cơ quan tư pháp Áo cho biết sẽ sớm có hành động tiếp theo. (Reuters)
* Italy yêu cầu bình đẳng trong dự án máy bay chiến đấu chung với Anh và Nhật Bản: Ngày 19/12, phát biểu với báo giới, Bộ trưởng Quốc phòng Italy Guido Crosetto tuyên bố nước này phải được đối xử bình đẳng trong quan hệ đối tác với Anh và Nhật Bản để phát triển máy bay chiến đấu phản lực thế hệ mới.
Ông Crosetto, người đồng sáng lập đảng cực hữu Anh em Italy của Thủ tướng Giorgia Meloni, cho biết Rome sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về các đầu tư vào dự án trị giá hàng tỷ USD sau khi có thêm thông tin chi tiết. Ông nói: “Italy chỉ có thể tiếp tục đi theo con đường này nếu được bình đẳng với Nhật Bản và Anh về công nghệ, nghiên cứu và sau đó là về kết quả”. Ông mong muốn tỷ lệ “33%-33%-33%. Thách thức là tăng tốc đáng kể phần nghiên cứu và công nghệ, sau đó trở nên hấp dẫn đối với các quốc gia khác trong 2-3 năm tới”.
Bộ trưởng Quốc phòng Italy cho biết sẽ không có rào cản nào trong hợp tác với chương trình chế tạo máy bay chiến đấu của châu Âu. Ông cũng nói thêm rằng Chương trình Không quân chiến đấu toàn cầu (GCAP) cũng nên hướng tới việc tìm kiếm các đối tác mới, đặc biệt là ở châu Âu.
Trước đó, Italy, Nhật Bản và Anh đã công bố liên doanh GCAP để phát triển một loại máy bay phản lực thế hệ tiếp theo vào năm 2035, kết hợp dự án Tempest do Anh dẫn đầu với chương trình F-X của Nhật Bản. Các tập đoàn BAE Systems PLC của Anh, Tập đoàn công nghiệp nặng Mitsubishi của Nhật Bản và tập đoàn quốc phòng Leonardo của Italy sẽ dẫn đầu việc thiết kế máy bay, với sự tham gia của công ty sản xuất tên lửa châu Âu MBDA và các công ty khác. (TTXVN)
Châu Mỹ
* Khủng hoảng Peru: Mỹ hối thúc cải cách, Giáo hoàng lên tiếng: Ngày 18/12, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết trong điện đàm với tân Tổng thống Peru Dina Boluarte ngày 17/12, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khuyến khích nhà lãnh đạo này cùng các quan chức khác của quốc gia Nam Mỹ “tăng cường nỗ lực cải cách và duy trì sự ổn định của nền dân chủ”. Theo ông Price, Ngoại trưởng Mỹ đã nêu bật sự cần thiết rằng tất cả các chủ thể Peru “tham gia đối thoại mang tính xây dựng để giảm bớt tình trạng chia rẽ chính trị và tập trung vào hòa giải”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh: “Mỹ mong muốn hợp tác chặt chẽ với Tổng thống Boluarte về các mục tiêu và giá trị chung”.
Cùng ngày, Giáo hoàng Francis cũng kêu gọi: “Chúng ta hãy cầu nguyện cho hòa bình ở Peru, để bạo lực ở đất nước đó có thể chấm dứt, mở ra con đường đối thoại để vượt qua cuộc khủng hoảng chính trị và xã hội hiện nay”. Trong khi đó, phát biểu với truyền thông địa phương ngày 18/12, Tổng thống Peru Dina Boluarte, đang dẫn đầu chính phủ chuyển tiếp, cho biết sẽ thay thủ tướng nước này trong cuộc cải tổ nội các của bà. Những thay đổi này dự kiến sẽ diễn ra ngày 19-20/12. (AFP)
Trung Đông-châu Phi
* Tấn công khủng bố tại Iran, 4 thành viên IRGC thiệt mạng: Ngày 19/12, hãng tin IRNA (Iran) đưa tin một vụ tấn công “khủng bố” đã xảy ra ở khu vực Saravan, tỉnh Sistan-Baluchistan, Đông Nam Iran gần biên giới với Pakistan. Bốn thành viên của Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) thiệt mạng.
Saravan là một trong những khu vực nghèo nhất của Iran và là nơi sinh sống của cộng đồng dân tộc thiểu số Baluchi theo dòng Hồi giáo Sunni thay vì dòng Shi’ite, vốn chiếm đa số ở nước này. Đây là khu vực bất ổn bởi các cuộc biểu tình chống chính phủ, cũng như do các nhóm cực đoan và tội phạm gây ra. IRNA cho hay sự hiện diện mạnh mẽ của lực lượng an ninh đã đẩy kẻ tấn công chạy trốn về phía Pakistan, song không nêu chi tiết. Đầu tháng 12, một giáo sĩ đã thiệt mạng sau khi bị bắt cóc khỏi nhà thờ Hồi giáo ở Khash, một thị trấn ở Sistan-Baluchistan. (AFP)