| Tổng thống Joe Biden rút khỏi cuộc đua, giới thiệu Phó tổng thống Kamala Harris làm ứng viên. (Nguồn: New York Times) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
*Tổng thống Ukraine mở rộng khả năng đàm phán với Nga: Trả lời phỏng vấn đài BBC, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 22/7 tuyên bố sẽ cho phép đàm phán với người đồng cấp Nga Vladimir Putin, bất chấp sắc lệnh cấm những cuộc đàm phán như vậy đang có hiệu lực ở Ukraine.
Ông Zelensky bày tỏ: “Tại hội nghị thượng đỉnh thế giới lần thứ hai, nếu kế hoạch đã hoàn toàn sẵn sàng, nếu Nga sẵn sàng lên tiếng về kế hoạch này, thì chúng tôi sẽ sẵn sàng đàm phán với các đối tác đại diện của Nga. Đại diện của Nga có thể là ông Putin, hoặc sẽ không phải là ông Putin”.
Trước đó, ngày 15/7, Tổng thống Zelensky cho rằng đại diện Nga nên tham gia hội nghị lần thứ hai để giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine. (AFP)
*Nga bắn hạ hàng chục UAV của Ukraine: Ngày 22/7, Bộ Quốc phòng Nga thông báo hệ thống phòng không nước này đã phá hủy 75 thiết bị bay không người lái (UAV) do Ukraine phóng trong đêm, trong đó có 8 chiếc gần thị trấn Tuapse ở Biển Đen, khu vực có nhà máy lọc dầu thuộc Tập đoàn dầu mỏ Rosneft của Nga.
Trên ứng dụng Telegram, Bộ này cho biết, có 47 UAV đã bị bắn rơi trong vùng Rostov ở phía Tây Nam nước Nga, 17 chiếc ở vùng Biển Đen và biển Azov, 8 chiếc trong vùng Krasnodar, nơi có thị trấn Tuapse, và một chiếc ở mỗi vùng Belgorod, Voronezh và Smolensk.
Sergei Boiko, người đứng đầu thị trấn Tuapse ở vùng Krasnodar, cho biết cơ sở hạ tầng và các tòa nhà dân cư không bị hư hại. Nhà máy lọc dầu Tuapse đã trở thành mục tiêu của một số cuộc không kích của Ukraine kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt. (Reuters)
Châu Á – Thái Bình Dương
*Nhật Bản mở rộng thềm lục địa về phía Đông: Nhật Bản tuyên bố mở rộng thềm lục địa của nước này đến phần phía Đông của các đảo cách Tokyo khoảng 1.000 km về phía Nam, cho phép nước này này bắt đầu nghiên cứu khai thác tài nguyên thiên nhiên như kim loại hiếm từ khu vực này.
Theo hãng tin Kyodo, hoạt động mở rộng nói trên có hiệu lực theo lệnh sửa đổi của Nội các Nhật Bản, trong đó chỉ định một phần đáng kể tại khu vực cao nguyên Ogasawara thuộc quần đảo Ogasawara là một phần thềm lục địa của nước này. Bộ trưởng Chính sách đại dương của Nhật Bản Yoshifumi Matsumura cho biết thềm lục địa mở rộng chiếm khoảng một nửa diện tích đảo Honshu của Nhật Bản.
Động thái mở rộng thềm lục địa này của Nhật Bản đã vấp phải sự phản đối từ Trung Quốc. (Kyodo)
*Philippines khẳng định "không nhượng bộ" về vấn đề Biển Đông: Ngày 22/7, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr cho biết Manila "không thể nhượng bộ" và "không thể dao động" về lập trường của nước này ở Biển Đông, nhưng sẽ tìm cách giảm căng thẳng ở vùng biển tranh chấp.
Trong Thông điệp quốc gia, ông Marcos cũng cho biết “các kênh và cơ chế ngoại giao phù hợp theo trật tự quốc tế dựa trên luật lệ vẫn là phương tiện duy nhất được chấp nhận để giải quyết tranh chấp".
Trước đó trong cùng ngày, Bộ Ngoại giao Philippines (DFA) tuyên bố sẽ tiếp tục khẳng định các quyền của nước này ở Biển Đông sau khi đạt được "thỏa thuận tạm thời" với Trung Quốc về việc tiến hành các nhiệm vụ tiếp tế cho tàu neo đậu ở Bãi Cỏ Mây (Bãi cạn Second Thomas) đang tranh chấp.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng xác nhận đạt "thỏa thuận tạm thời" với việc hai bên nhất trí cùng giải quyết những khác biệt trên biển và giảm leo thang tình hình. (Reuters)
*Ngoại trưởng Ukraine thăm Trung Quốc: Ngày 22/7, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba sẽ thăm Trung Quốc từ ngày 23-26/7. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh thông báo ông Kuleba thăm Trung Quốc theo lời mời của Ngoại trưởng nước chủ nhà Vương Nghị.
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nêu rõ: "Chủ đề thảo luận chính sẽ là tìm cách ngăn chặn Nga và vai trò có thể có của Trung Quốc trong việc đạt được một nền hòa bình bền vững và công bằng". (THX)
Châu Âu
*NATO đặt hơn 500.000 binh sĩ trong tình trạng báo động cao: Người phát ngôn của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Farah Dakhlallah cho biết liên minh này hiện đặt hơn 500.000 quân nhân trong tình trạng báo động cao.
Phát biểu với hãng tin CNN ngày 21/7, ông Dakhlallah cho hay: "Kể từ năm 2014, NATOđã trải qua quá trình chuyển đổi quan trọng nhất trong hệ thống phòng thủ tập thể của chúng ta trong một thế hệ.
Trước đó, các nhà lãnh đạo NATO đã xác nhận trong tuyên bố của Hội nghị thượng đỉnh Washington được công bố hôm 17/7 rằng Ukraine đang trên "con đường không thể đảo ngược" để gia nhập NATO.
Tuyên bố chung nêu rõ những nỗ lực của liên minh nhằm cô lập Nga, tăng cường an ninh ở sườn phía Đông và tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine. (Sputniknews)
*Czech tăng tốc cung cấp đạn dược cho Ukraine: Ngoại trưởng Cộng hòa Czech Jan Lipavsky cho biết sáng kiến do Czech dẫn đầu để mua đạn dược từ khắp nơi trên thế giới cho Ukraine sẽ cung cấp 100.000 viên đạn cho Kiev trong tháng 7 và tháng 8 năm nay.
Phát biểu với các phóng viên tại Brussels, ông Lipavsky nói: "Trong tháng 7 và tháng 8, chúng tôi sẽ gửi tổng cộng khoảng 100.000 viên đạn nữa. Từ tháng 9, việc cung cấp các lô hàng này sẽ được đẩy nhanh". (Reuters)
Trung Đông-châu Phi
*Israel cử phái đoàn đàm phán về thỏa thuận con tin với Hamas: Văn phòng Thủ tướng Israel xác nhận Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã ra lệnh cử phái đoàn tham gia đàm phán về thỏa thuận con tin với Hamas vào ngày 25/7 tới.
Theo tuyên bố từ Văn phòng Thủ tướng Israel, ông Netayahu đã tổ chức cuộc họp với đoàn đàm phán và các quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng nước này trong ngày 21/7. Tuy nhiên, tuyên bố không đề cập cụ thể về điểm đến của phái đoàn đàm phán nước Israel, cũng như không nêu rõ quan điểm của phía Israel.
Đến nay, mọi nỗ lực hòa giải để đạt được thỏa thuận ngừng bắn do Qatar và Ai Cập dẫn đầu, cùng với sự hậu thuẫn từ Mỹ, vẫn chưa đạt được bất kỳ tiến bộ nào. Trong khi đó, cả Israel và Hamas đều đổ lỗi cho nhau về tình trạng bế tắc trong cuộc xung đột Gaza đã kéo dài hơn 9 tháng qua. (Al Jazeera)
*Liên quân Mỹ-Anh không kích 2 cảng do Houthi nắm giữ ở Yemen: Kênh truyền hình al-Masirah do Houthi điều hành đưa tin các máy bay chiến đấu của liên minh hải quân Mỹ - Anh đã tiến hành 6 đợt không kích vào 2 cảng nằm dưới quyền kiểm soát của lực lượng này ở miền Tây Yemen trong ngày 21/7.
Houthi, lực lượng kiểm soát phần lớn miền Bắc Yemen, đã tiến hành nhiều cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV) và tên lửa vào các tàu thương mại có liên hệ với Israel ở Biển Đỏ và Vịnh Aden kể từ tháng 11 năm ngoái.
Trong khi đó, liên minh hải quân Mỹ - Anh, đóng quân ở vùng biển này kể từ tháng 1/2024, đã tiến hành những đợt không kích và tấn công bằng tên lửa nhằm vào các mục tiêu của Houthi để trả đũa. (Arab News)
*Thổ Nhĩ Kỳ bác cáo buộc của Israel về trang bị vũ khí cho Hamas: Thổ Nhĩ Kỳ ngày 21/7 đã chỉ trích tuyên bố của Israel cho rằng Ankara đang trang bị vũ khí và tài trợ cho phong trào Hamas của Palestine, khẳng định đây là những lời “dối trá”, đồng thời cáo buộc Tel Aviv đang cố gắng hướng sự chú ý của dư luận ra khỏi cuộc xung đột ở Dải Gaza.
Phản ứng của Ankara diễn ra sau khi Ngoại trưởng Israel - ông Israel Katz - buộc tội Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan “cung cấp vũ khí và tiền bạc cho Hamas”. Thổ Nhĩ Kỳ đã chỉ trích gay gắt cuộc chiến của Israel ở Gaza, cáo buộc Thủ tướng Benjamin Netanyahu tìm cách “gieo rắc chiến tranh” trên khắp Trung Đông. Cũng theo Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ, Ankara sẽ tiếp tục bảo vệ quyền của người dân Palestine được sống trong công lý và hòa bình. (Al Jazeera)
*Hải quân Nga, Iran tập trận trên Biển Caspi: Phát ngôn viên của cuộc tập trận, Đại tá Abbas Hassani ngày 22/7 cho biết cuộc diễn tập an ninh trên biển với sự tham gia của các tàu chiến Iran và một tàu hải quân Nga đã bắt đầu ở vùng lãnh hải của Iran trên Biển Caspi.
Hãng tin Tasnim dẫn lời ông Hassani cho biết: "Cuộc diễn tập sẽ có sự tham gia của cả tàu hải quân và máy bay hải quân, bao gồm các tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường Darafsh, Separ và Paykan, 2 máy bay trực thăng AB-212, tàu Shahid Basir của Hải quân Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), lực lượng vũ trang tinh nhuệ của Iran". Đại diện của các quốc gia ven biển Caspi có mặt tại cuộc tập trận hải quân với tư cách là quan sát viên.
Hãng thông tấn Fars của Iran ngày 21/7 đưa tin rằng tàu kéo SB-45 của Nga đã đi vào lãnh hải của Iran trên Biển Caspi để tham gia cuộc tập trận cứu hộ và an ninh trên biển. (TASS)
*Ngoại trưởng Belarus có chuyến thăm đáng chú ý tới Triều Tiên: Hãng Thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) ngày 22/7 đưa tin Ngoại trưởng Belarus, ông Maxim Vladimirovich Ruzenkov sẽ thăm Triều Tiên từ ngày 23-26/7 trong bối cảnh mối quan hệ giữa Bình Nhưỡng và Moscow ngày càng sâu sắc.
Belarus đã và đang ủng hộ chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine và được coi là một trong những đồng minh thân thiết của Nga. Với chuyến thăm Bình Nhưỡng của ông Ruzenkov, hai nước dự kiến sẽ thảo luận về hợp tác giữa hai bên và ba bên trong đó có Nga. Thứ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Im Chon-il và người đồng cấp Belarus Evgeny Shestakov đã hội đàm tại Bình Nhưỡng nhằm tăng cường trao đổi cấp cao. (Yonhap)
Châu Mỹ-Mỹ Latinh
*Tổng thống Biden rút lui khỏi chiến dịch tranh cử, giới thiệu người thay thế: Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 21/7 tuyên bố rút lui khỏi chiến dịch tái tranh cử Tổng thống năm 2024 và ủng hộ Phó Tổng thống Kamala Harris thay ông lãnh trọng trách đối đầu với ứng cử viên Donald Trump của đảng Cộng hòa.
Trên mạng xã hội X, Tổng thống Biden viết: “Hôm nay tôi muốn bày tỏ sự ủng hộ và tán thành hoàn toàn của mình để bà Kamala Harris trở thành ứng cử viên của đảng chúng tôi năm nay”.
Theo giới quan sát, quyết định trên là kết thúc đầy bất ngờ đối với sự nghiệp chính trị kéo dài 50 năm qua của ông chủ thứ 46 tại Nhà Trắng, chứng tỏ ông đã phải lùi bước trước sức ép từ nội bộ đảng Dân chủ sau màn tranh luận hôm 27/6 vừa qua với đối thủ Donald Trump của đảng Cộng hòa. (Reuters)
*Tình báo Canada có nữ lãnh đạo đầu tiên: Báo chí địa phương ngày 21/7 đưa tin bà Vanessa Lloyd đã được bổ nhiệm làm quyền Giám đốc của Cơ quan tình báo an ninh Canada (CSIS). Quyết định bổ nhiệm này đã đưa bà Lloyd trở thành người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo CSIS.
Bà Lloyd gia nhập Cơ quan tình báo an ninh Canada từ năm 1998. Bộ trưởng An ninh công cộng Canada Dominic LeBlanc nhận xét bà Lloyd đã đưa ra những cam kết ấn tượng về việc bảo vệ đất nước, người dân và lợi ích của Canada trong 26 năm làm việc tại CSIS. Ông LeBlanc cho rằng dựa trên kinh nghiệm dày dặn cũng như sự phối hợp tốt của Giám đốc mãn nhiệm David Vigneault, bà Lloyd sẽ có đủ khả năng để chèo lái CSIS trong nhiệm kỳ của mình. (AFP)
*Hơn 3.000 người di cư áp sát biên giới Mỹ: Ngày 21/7, đoàn di cư gồm hơn 3.000 người xuất phát từ các quốc gia Trung Mỹ, Nam Mỹ và châu Phi đã rời thành phố Ciudad Hidalgo, bang miền Nam Chiapas, giáp biên giới với Guatemala để tìm đường đến Mỹ.
Theo các nhà hoạt động, đây là đoàn người di cư lớn nhất trong những tháng gần đây với thành phần đoàn chủ yếu gồm các gia đình có trẻ em.
Theo Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP), khoảng 324.000 công dân Honduras, Guatemala và El Salvador đã đến biên giới phía Nam của Mỹ trong năm 2023. Nạn di cư ở Mexico đã tăng đáng kể kể từ năm 2018, khi hàng nghìn người, chủ yếu từ khu vực Trung Mỹ, bắt đầu tiến đến các thành phố biên giới, cố gắng vượt biên để vào Mỹ. (AP)
*Thủ tướng Israel Netanyahu thăm Mỹ: Ngày 22/7, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã lên đường thăm Mỹ, trong bối cảnh ông đang chịu sức ép chấm dứt chiến tranh ở Gaza từ những người Israel muốn đưa con tin về nước và từ chính quyền Mỹ đang ngày càng tập trung vào cuộc bầu cử tổng thống.
Chuyến thăm đầu tiên của ông Netanyahu tới đồng minh quốc tế quan trọng nhất của ông kể từ khi trở lại nhiệm kỳ thủ tướng lần thứ 6 vào cuối năm 2022, đã bị lu mờ bởi quyết định không tái tranh cử của Tổng thống Joe Biden.
Theo dự kiến, ông Netanyahu sẽ gặp ông Biden vào ngày 23/7 nếu Tổng thống Mỹ kịp bình phục sau khi mắc Covid-19 và có bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ vào ngày 24/7. (Al Jazeera)