Trung Quốc-Philippines nhất trí hạ nhiệt căng thẳng tại Biển Đông, có phải chỉ là lời nói?

Vy Anh
Mặc dù Trung Quốc và Philippines đã nhất trí hạ nhiệt căng thẳng tại Biển Đông nhưng lời nói trên bàn đàm phán và hành động trên thực địa lại không có sự đồng nhất.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Trung Quốc-Philippines nhất trí hạ nhiệt căng thẳng tại Biển Đông, có phải chỉ là lời nói?
Cuộc va chạm giữa tàu của Trung Quốc và Philippines tại Biển Đông ngày 17/6. (Nguồn: AP)

Kiềm chế tối đa hay vạch lằn ranh đỏ

Tờ The Straits Times ngày 10/7 đăng bài viết của hai nhà báo chuyên nghiên cứu về Trung Quốc và Biển Đông Yew Lun Tian và Mara Cepeda phân tích về những hệ quả sau vụ đụng độ giữa hải cảnh Trung Quốc và lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines trên Biển Đông. TG&VN lược dịch lại bài phân tích.

Khi lực lượng hải cảnh Trung Quốc đụng độ với binh sĩ Philippines ở Biển Đông vào ngày 17/6, căng thẳng giữa hai bên đã leo thang đỉnh điểm. Tuy nhiên, tình hình dịu xuống kể từ khi Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. ra lệnh cho quân đội "kiềm chế tối đa" ở Biển Đông.

Tin liên quan
Philippines trình văn bản liên quan Biển Đông Philippines trình văn bản liên quan Biển Đông 'nghiền ngẫm' trong 15 năm lên Liên hợp quốc

Theo giới phân tích địa chính trị và ngoại giao, Mỹ có thể đã “khuyên" Philippines giảm căng thẳng. Một nhà ngoại giao Đông Nam Á giấu tên nhận định rằng Mỹ đã theo dõi chặt chẽ sự cố hôm 17/6 và "khuyên" Philippines nên hạ nhiệt.

Cuộc đụng độ giữa Trung Quốc và Philippines ngày 17/6 đã đẩy căng thẳng hai bên trên Biển Đông gần hơn với kịch bản “lằn ranh đỏ” mà ông Marcos Jr. đã nêu ra tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore ngày 31/5, theo đó “nếu một người Philippines bị thiệt mạng do phía Trung Quốc gây ra, Philippines sẽ coi đó là một hành động gây chiến”.

Sau đó, ông Marcos Jr. nói thêm rằng Mỹ - đồng minh hiệp ước của Philippines - sẽ cân nhắc việc kích hoạt Hiệp ước Phòng thủ chung (MDT) năm 1951 nếu tàu thuyền của nước này bị tấn công vũ trang trên Biển Đông.

Giải thích lý do tại sao Tổng thống Philippines có thể đưa ra tuyên bố như vậy, Tiến sĩ Collin Koh thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam tại Singapore cho biết: "So với những người tiền nhiệm, ông Marcos Jr. thực sự đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi cho lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc ở Biển Đông từ công chúng, quốc hội, quân đội và lực lượng bảo vệ bờ biển. Đây là điều chưa từng có".

Tiến sĩ Aries Arugay, nghiên cứu viên tại Viện ISEAS-Yusof Ishak (Singapore) bình luận thêm rằng việc Mỹ tuyên bố công khai ủng hộ Manila cũng là nhằm gửi tín hiệu trấn an đến tất cả các đồng minh quốc phòng của mình, bao gồm cả Nhật Bản và Australia.

Mặc dù Washington đã tái khẳng định mạnh mẽ cam kết hỗ trợ Manila khi cần thiết, nhưng cho đến nay vẫn chưa thấy tàu chiến Mỹ xuất hiện khi Trung Quốc và Philippines đụng độ trên biển.

Một nhà ngoại giao Đông Nam Á giấu tên nhận định Philippines đã quá liều lĩnh khi đặt niềm tin vào MDT. Thực tế, Washington đang bị chi phối bởi các cuộc khủng hoảng khác ở Ukraine và Gaza.

Ông Jonathan Malaya, Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines vừa qua có nhận định: "Mỹ đang tham gia toàn diện vào 2 cuộc xung đột trên nên không có lợi cho họ khi có cuộc xung đột thứ 3 ở Biển Đông trong bối cảnh bầu cử Mỹ đang đến rất gần".

Thực địa và bàn đàm phán

Philippines và Trung Quốc đã nhất trí hạ nhiệt căng thẳng tại vòng họp thứ 9 của “Cơ chế tham vấn song phương về Biển Đông” ngày 2/7 vừa qua.

Tuy nhiên, chỉ 2 ngày sau đó, Tướng Romeo Brawner Jr., Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Philippines vẫn giữ giọng điệu cứng rắn khi khẳng định với các phóng viên rằng ông ủng hộ phát biểu về “lằn ranh đỏ” của Tổng thống Marcos Jr. tại Đối thoại Shangri-La.

Ông Brawner Jr. nhấn mạnh: "Nếu ai đó tấn công, chúng tôi sẽ sử dụng lực lượng tương ứng để tự vệ".

Trung Quốc cũng không có dấu hiệu nào cho thấy họ sẽ dừng lại. Manila đưa tin, một tàu hải cảnh Trung Quốc dài 165m, được mệnh danh là "quái vật", đã xâm nhập EEZ của Philippines ở Biển Đông ngày 2/7.

Thiếu tướng Jay Tarriela, người phát ngôn Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cho rằng tàu này có mặt để "đe dọa" Philippines.

Kể từ cuộc họp đầu tiên vào năm 2017, Cơ chế tham vấn song phương về Biển Đông đã trở thành kênh thường xuyên để hai bên giải quyết các tranh chấp trên biển.

Các cuộc gặp diễn ra thông suốt cho đến khi dịch Covid-19 bùng phát, và kể từ chuyến công du Bắc Kinh của Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. vào tháng 1/2023, hai bên chưa nối lại các chuyến thăm viếng song phương cấp cao.

Năm ngoái, hai nước đã tổ chức một cuộc họp về cơ chế tham vấn chỉ 1 tháng sau khi lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cáo buộc tuần duyên Trung Quốc đã chiếu tia laser cấp quân sự khiến một số thành viên thủy thủ đoàn của lực lượng này bị mù tạm thời. Trong những tháng tiếp theo, xung đột và va chạm thường xuyên diễn ra giữa hai nước tại Biển Đông.

Đoàn đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam thăm và làm việc tại tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc)

Đoàn đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam thăm và làm việc tại tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc)

Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Trung Quốc từ ngày 11-15/6, Đoàn đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam do đồng chí ...

Philippines trình văn bản liên quan Biển Đông 'nghiền ngẫm' trong 15 năm lên Liên hợp quốc

Philippines trình văn bản liên quan Biển Đông 'nghiền ngẫm' trong 15 năm lên Liên hợp quốc

Theo Manila, bản đăng ký mở rộng thềm lục địa ở Biển Đông lập luận quyền theo UNCLOS 1982.

Vùng 5 Hải quân: Thực hiện tốt nhiệm vụ phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn

Vùng 5 Hải quân: Thực hiện tốt nhiệm vụ phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn

10 năm qua, Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân đã điều động 9. 282 lượt cán bộ, chiến sĩ, 145 lượt phương tiện tham ...

Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi Trung Quốc tuân thủ Phán quyết PCA 2016, UNCLOS 1982, ngừng hành vi nguy hiểm tại Biển Đông

Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi Trung Quốc tuân thủ Phán quyết PCA 2016, UNCLOS 1982, ngừng hành vi nguy hiểm tại Biển Đông

Phán quyết của Tòa trọng tài thường trực năm 2016 quyết định rằng theo UNCLOS, các yêu sách hàng hải của Trung Quốc ở Biển ...

Đại sứ Pháp tại Philippines: Phán quyết PCA 2016 về Biển Đông là tiền lệ quan trọng cho sự ổn định trong khu vực

Đại sứ Pháp tại Philippines: Phán quyết PCA 2016 về Biển Đông là tiền lệ quan trọng cho sự ổn định trong khu vực

Ngày 12/7, Đại sứ Pháp tại Philippines Marie Fontanel đã khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì trật tự dựa trên luật lệ ...

Bài viết cùng chủ đề

Biển Đông

Xem nhiều

Đọc thêm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 13/11: USD tăng vọt, Nhân dân tệ và EUR 'dắt tay nhau' đi xuống

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 13/11: USD tăng vọt, Nhân dân tệ và EUR 'dắt tay nhau' đi xuống

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 13/11 ghi nhận đồng USD đã tăng lên mức cao nhất trong hơn 6 tháng.
Đạo đức người thầy 4.0

Đạo đức người thầy 4.0

Trong thời đại ngày nay, đạo đức nhà giáo càng trở nên cần thiết và phải được cập nhật, hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu phát triển của xã ...
Chủ tịch nước Lương Cường: Thành công của Bitel là thành công của Việt Nam tại Peru

Chủ tịch nước Lương Cường: Thành công của Bitel là thành công của Việt Nam tại Peru

Chiều 12/11, Chủ tịch nước Lương Cường và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới thăm, làm việc với Công ty Viettel Peru (Bitel) tại Peru.
Kết quả bóng đá hôm nay 13/11 (mới nhất)

Kết quả bóng đá hôm nay 13/11 (mới nhất)

Xem kết quả bóng đá đêm qua và hôm nay 13/11, Cup C1, Ngoại hạng Anh, La Liga, Serie A, Tây Ban Nha, Anh, Pháp, Đức, Italy... đều được cập ...
Chuyển đổi số là 'động lực mới' của PetroVietnam

Chuyển đổi số là 'động lực mới' của PetroVietnam

PetroVietnam quyết tâm đẩy mạnh Chuyển đổi số tại các đơn vị, doanh nghiệp...
Báo Anh phơi bày toan tính của Ukraine với Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump, đổ mạnh tiền vào chế tạo vũ khí

Báo Anh phơi bày toan tính của Ukraine với Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump, đổ mạnh tiền vào chế tạo vũ khí

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đề xuất 2 điểm được soạn thảo riêng cho ông Donald Trump và đưa vào 'kế hoạch chiến thắng'.
Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Trở lại Nhà Trắng một cách mạnh mẽ, áp đảo, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ 'đối đãi' với thế giới như thế nào trong nhiệm kỳ 2.0 vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.
Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Không chỉ thúc đẩy hợp tác khu vực, Tuần lễ cấp cao APEC từ 10 đến 16/11 tại Peru còn là cơ hội để thúc đẩy các nguyên tắc đa phương.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Tăng cường quyền tự chủ và chủ quyền tài chính, giảm phụ thuộc vào hệ thống do phương Tây chi phối là một trong những trọng tâm của Hội nghị BRICS...
Báo Mexico đề cao mối quan hệ truyền thống của Việt Nam với các nước Mỹ Latinh

Báo Mexico đề cao mối quan hệ truyền thống của Việt Nam với các nước Mỹ Latinh

Nhân chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường tới Chile và Peru, báo Mexico ngày 9/11 đăng bài viết 'Việt Nam tăng cường quan hệ với Mỹ Latinh'.
Học giả Trung Quốc đánh giá cao lời kêu gọi về chống lãng phí của Tổng Bí thư Tô Lâm

Học giả Trung Quốc đánh giá cao lời kêu gọi về chống lãng phí của Tổng Bí thư Tô Lâm

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra rất kịp thời, thể hiện lập trường kiên định của ban lãnh đạo mới Việt Nam về phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Nga cho rằng, thế giới đã bước vào giai đoạn dài biến động và thay đổi mà cuối cùng sẽ dẫn đến một trật tự thế giới đa cực.
Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Bầu cử Mỹ khép lại với những lo ngại từ giới chuyên gia rằng Washington có thể suy giảm cam kết trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Tập Cận Bình nhắn nhủ gì tới ông Trump trong thông điệp chúc mừng?

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi thông điệp chúc mừng tới Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump, khẳng định hai bên nên hợp tác, thay vì đối đầu.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Phiên bản di động