| Tổng thống Mỹ Joe Biden đọc Thông điệp liên bang, ngày 8/3 tại Washington DC. |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraina
*Nga tuyên bố tiêu diệt căn cứ lính đánh thuê tại Kharkov: Rạng sáng 8/3, Nga đã dùng tên lửa chiến thuật tác chiến Iskander bắn trúng một căn cứ triển khai tạm thời lính đánh thuê nước ngoài tại tỉnh Kharkov của Ukraine.
Kênh Telegram “Quan sát viên quân sự” cho biết theo thông tin ban đầu, thương vong là chuyên gia nước ngoài và sĩ quan Ukraine rất lớn. (TASS)
*Mỹ cảnh báo âm mưu khủng bố tại Moscow: Đại sứ quán Mỹ tại Moscow cảnh báo trong hai ngày tới đây có thể sẽ xảy ra khủng bố tại thủ đô LB Nga.
Thông tin này được đăng tải trên trang web của Bộ ngoại giao Anh. Theo đó, sứ quán Mỹ có thông tin về âm mưu tấn công những nơi tập trung đông người tại Moscow, có thể là các buổi hòa nhạc. Cơ quan đại diện ngoại giao Mỹ khuyến cáo nên tránh nơi đông người trong vòng 48 giờ tới. Hiện Bộ ngoại giao Nga chưa bình luận về thông tin này. (Reuters)
*Ukraine trưng bằng chứng Triều Tiên gửi vũ khí cho Nga: Các quan chức cấp cao của Ukraine, trong cuộc họp với một phái viên khu vực của Trung Quốc hôm 7/3, đã đề xuất kế hoạch của Kiev nhằm chấm dứt xung đột kéo dài 2 năm qua với Nga và trình bày những bằng chứng về vũ khí Triều Tiên cung cấp cho Moscow.
Ông Andriy Yermak, người đứng đầu cơ quan quản lý chính quyền Ukraine, đã viết trên Telegram rằng ông đã cùng đội ngũ của mình trình bày tình hình trên chiến trường và đề xuất hòa bình của Kiev với Đặc phái viên của Trung Quốc về vấn đề Á-Âu Lý Huy.
Trong bản tường trình về cuộc thảo luận hôm 7/3, ông Yermak cho biết phía Ukraine đã cho đoàn đại biểu Trung Quốc xem các mảnh vỡ của tên lửa bị bắn hạ, cũng như vũ khí do Triều Tiên sản xuất và cung cấp cho Nga để tấn công Ukraine.
Ông Yermak cũng cho hay Ukraine đã nêu những vi phạm của Nga đối với các công ước quốc tế về tù binh chiến tranh và cách Trung Quốc có thể giúp để đảm bảo việc hồi hương cho trẻ em Ukraine bị đưa đi lưu vong. (Reuters)
Châu Á- Thái Bình Dương
*Trung Quốc huy động 27 tỷ USD để đấu với Mỹ về chip bán dẫn: Bloomberg News ngày 8/3 đưa tin, Trung Quốc đang trong tiến trình huy động hơn 27 tỷ USD cho quỹ với mục đích đẩy nhanh sự phát triển các công nghệ tiên tiến trong sản xuất chip nhằm chống lại chiến dịch của Mỹ ngăn cản sự trỗi dậy của Bắc Kinh trong lĩnh vực này.
Theo những nguồn thạo tin, Quỹ đầu tư công nghiệp mạch tích hợp quốc gia, lớn nhất trong lĩnh vực này cho đến nay, đang tích lũy nguồn vốn từ chính quyền địa phương và các doanh nghiệp nhà nước. Được biết đến với tên gọi Quỹ lớn, công ty được nhà nước hậu thuẫn này sẽ mở rộng phạm vi hoạt động của mình ngay khi Mỹ chuẩn bị đẩy mạnh các biện pháp hạn chế công nghệ nhằm kìm hãm sự tiến bộ của Trung Quốc trong lĩnh vực sản xuất chip và trí tuệ nhân tạo. (Bloomberg)
*Ngoại trưởng Hàn Quốc - Philippines điện đàm: Văn phòng Ngoại trưởng Hàn Quốc Cho Tae-yul ngày 8/3 thông báo ông Cho Tae-yul đã điện đàm với người đồng cấp Philippines Enrique Manalo trao đổi về các biện pháp tăng cường quan hệ song phương.
Cuộc điện đàm là cuộc thảo luận đầu tiên giữa hai nhà ngoại giao hàng đầu sau khi ông Cho Tae-yul nhậm chức hồi tháng 1 vừa qua.
Trong cuộc điện đàm, Ngoại trưởng Cho Tae-yul đề cập đến việc kỷ niệm 75 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước trong năm nay và việc trao đổi thư chúc mừng mới đây giữa các lãnh đạo của hai nước.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Manalo đã đề xuất triển khai những cuộc trao đổi cấp cao tích cực để xây dựng một mối quan hệ đối tác mới và đạt được mối quan hệ hướng tới tương lai sâu sắc hơn. Ngoài ra, để thúc đẩy mối quan hệ song phương mạnh mẽ hơn, hai quan chức trên đã nhất trí sẽ sớm sắp xếp những kế hoạch thăm song phương. (Yonhap)
*Ấn Độ đưa quân đến biên giới Trung Quốc, Bắc Kinh phản ứng: Phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 8/3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố Bắc Kinh cho rằng động thái của Ấn Độ bổ sung thêm nhiều binh sĩ tại khu vực biên giới tranh chấp với Trung Quốc là điều "không có lợi cho việc giảm bớt căng thẳng".
Theo một số tin tức truyền thông, Chính phủ Ấn Độ đã triển khai đội quân gồm 10.000 binh sĩ, trước đây được triển khai ở khu vực biên giới phía Tây của nước này, để củng cố khu vực biên giới tranh chấp giữa nước này với Trung Quốc.
Trước đó, hai nước đã nhất trí duy trì đối thoại thông qua các kênh quân sự và ngoại giao. (Times of India)
*Nhật Bản-Hàn Quốc gia tăng hợp tác kinh tế: Bộ Kinh tế và Tài chính Hàn Quốc thông báo nước này và Nhật Bản ngày 8/3 đã tổ chức cuộc họp cấp thứ trưởng để thảo luận về cách hợp tác trong một loạt vấn đề kinh tế và tài chính. Đây là cuộc đối thoại thứ hai giữa hai bên.
Trong cuộc họp, hai bên đã thảo luận các vấn đề cùng quan tâm, bao gồm cả tình hình thị trường kinh tế và tài chính toàn cầu, đồng thời tìm cách hợp tác chặt chẽ hơn trong những vấn đề đó. Ngoài ra, hai bên cũng đề cập đến cuộc họp dự kiến giữa Bộ trưởng Tài chính hai nước, sau cuộc họp như vậy gần đây nhất diễn ra ở Tokyo vào tháng 6 năm ngoái về việc đẩy mạnh quan hệ song phương trong lĩnh vực tài chính và kinh tế.
Bộ trên cho biết: “Hai quan chức đã đồng ý tiếp tục hợp tác và tham vấn chặt chẽ ở cả cấp cao và cấp chuyên viên, đồng thời nhất trí tổ chức cuộc gặp tiếp theo tại Seoul”. (Yonhap)
*Trung Quốc viện trợ quân sự cho Maldives: Tổng thống Maldives Mohamed Muizzu cho biết Trung Quốc đã cam kết viện trợ quân sự và huấn luyện cho Maldives. Thông tin này được ông Muizzu đưa ra vào tối 5/3, trong một cuộc mít tinh ở đảo san hô Dhaalu Meedhoo.
Theo Tổng thống Muizzu, Chính phủ Trung Quốc sẵn sàng huấn luyện và cung cấp vũ khí phi sát thương cho quân đội Maldives thông qua một khoản trợ cấp quân sự. Đây sẽ là lần đầu tiên quân đội Maldives được Trung Quốc huấn luyện. Trước đây, Trung Quốc chủ yếu tham gia việc hỗ trợ các nỗ lực phát triển kinh tế và đô thị của Maldives.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Maldives xác nhận rằng Thiếu tướng Trương Bảo Quần, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Hợp tác quân sự quốc tế Trung Quốc, đã có cuộc thảo luận với Bộ trưởng Quốc phòng Maldives Ghassan Maumoon để tìm kiếm phương thức tăng cường hợp tác quốc phòng giữa hai nước. (Straits Times)
Châu Âu
*Latvia bắt đầu trục xuất người Nga không có thẻ thường trú: Những công dân Nga đầu tiên không đăng ký thường trú tại Latvia đã được lệnh rời khỏi quốc gia tại khu vực Baltic này.
Cơ quan di trú tại Riga cho biết họ đã gửi lệnh trục xuất đến 6 người Nga đầu tiên, trong đó 2 người đã rời khỏi Latvia, 4 người còn lại sẽ phải rời nước này trong vòng 30 ngày.
Đáp lại việc Nga tiến hành chiến dịch quân sự chống Ukraine, Latvia đã sửa đổi luật Di trú năm 2022, theo đó người mang hộ chiếu Nga phải có quy chế thường trú nhân, thi tiếng Latvia thì mới được cư trú dài hạn tại đây.
Hiện có khoảng 1000 người Nga sinh sống tại Latvia. Khoảng 200 người đã rời Latvia qua các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) khác. (AFP)
*Đức kêu gọi chấm dứt tranh luận đưa quân NATO tới Ukraine: Ngày 8/3, phát biểu trong chuyến thăm Phần Lan, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đã kêu gọi chấm dứt cuộc tranh luận về việc triển khai bộ binh của các nước thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Ukraine.
Theo Bộ trưởng Pistorius, "không ai thực sự muốn triển khai quân trên bộ ở Ukraine". Vì vậy, cần chấm dứt cuộc thảo luận về vấn đề này. Các đồng minh của Ukraine sẽ phải giúp đỡ Kiev theo cách khác.
Về việc cung cấp tên lửa tấn công tầm xa Taurus, Bộ trưởng Quốc phòng Đức cho rằng loại tên lửa này sẽ không quyết định cuộc chiến. Thủ tướng Olaf Scholz đã nhiều lần tuyên bố rằng có một giới hạn quan trọng mà Đức sẽ không bao giờ vượt qua, đó là tham gia cuộc chiến. Đó là lý do tên lửa Taurus vẫn chưa được chuyển giao cho Kiev. (DW)
*Czech gom đủ tiền để mua 300.000 đạn pháo cho Ukraine: Ngày 8/3, Thủ tướng CH Séc Petr Fiala thông báo nước này đã quyên góp đủ số tiền để mua 300.000 quả đạn pháo viện trợ cho Ukraine. Ông Fiala khẳng định mục tiêu sáng kiến của Czech là gửi thêm nhiều đạn pháo hơn nữa và việc hỗ trợ Kiev không chỉ dừng lại ở vấn đề này.
Trước đó, ngày 7/3, Tổng thống Czech Petr Pavel cho biết có thể quyên đủ số tiền cần thiết để mua 800.000 quả đạn pháo từ các nước ngoài Liên minh châu Âu (EU). Theo ông Pavel, có 18 quốc gia khác tham gia hỗ trợ sáng kiến do Czech khởi xướng. Tuy nhiên, Thủ tướng Fiala xác nhận lại số tiền quyên được chỉ đủ mua lô 300.000 quả đạn pháo đầu tiên gửi cho Ukraine.
Tại Hội nghị an ninh Munich hồi tháng 2, Tổng thống Czech Pavel đã thông báo tìm thấy nguồn cung 500.000 quả đạn pháo cỡ nòng tiêu chuẩn của NATO và 300.000 quả đạn khác cỡ nòng pháo của Liên Xô. Theo tờ Financial Times, chi phí mua số đạn pháo này có thể lên tới 1,5 tỷ USD. (AFP)
*Pháp chế tạo thiết bị quân sự trên lãnh thổ Ukraine: Ngày 8/3, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sebastien Lecornu tuyên bố Paris đang lên kế hoạch cho phép một số nhà sản xuất vũ khí của nước này sản xuất một cách trực tiếp các trang thiết bị quân sự rất cần thiết trên lãnh thổ Ukraine nhằm hỗ trợ Kiev trong cuộc chiến chống Nga.
Ông Lecornu nêu rõ: “Ba công ty của Pháp sẽ thiết lập mối quan hệ đối tác với các công ty của Ukraine, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết bị mặt đất và máy bay không người lái, để sản xuất phụ tùng thay thế trên lãnh thổ Ukraine và có thể bao gồm cả đạn dược trong tương lai... Ý tưởng này sẽ đưa các đơn vị sản xuất đầu tiên đi vào hoạt động vào mùa Hè này”.
Ông bóng gió rằng các công ty liên quan sẽ bao gồm nhà sản xuất xe tăng KNDS, cơ sở liên doanh do công ty công nghiệp quốc phòng Nexter của Pháp và công ty công nghiệp vũ khí Krauss-Maffei-Wegmann của Đức thành lập. (AFP)
Trung Đông-Châu Phi
*Anh, Mỹ mở hành lang viện trợ trên biển cho Gaza: Ngoại trưởng Anh David Cameron hôm 8/3 cho biết nước này sẽ hợp tác với Mỹ để mở một hành lang trên biển nhằm chuyển hàng viện trợ trực tiếp tới Dải Gaza.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Cameron nêu rõ: "Cùng với Mỹ, Anh và các đối tác thông báo chúng tôi sẽ mở một hành lang trên biển để chuyển hàng viện trợ trực tiếp tới Gaza".
Theo ông Cameron, Anh tiếp tục kêu gọi Israel cho phép nhiều xe tải vào Gaza, cách nhanh nhất để người dân ở đây có thể nhận viện trợ. (Reuter)
*Israel công bố kết quả vụ tấn công khiến hơn 100 người Palestine thiệt mạng: Hãng AFP ngày 8/3 dẫn nguồn tin của Quân đội Israel cho biết, kết quả điều tra vụ giẫm đạp khi những người Palestine chờ viện trợ lương thực tại miền Bắc Gaza ngày 29/2 cho thấy, các binh lính Israel đã “bắn chính xác” vào những nghi phạm tiến lại gần binh lính ở gần đó.
Báo cáo của Quân đội Israel khẳng định: “Việc điều tra cho thấy Lực lượng phòng vệ Israel không bắn vào đoàn xe chở hàng cứu trợ nhân đạo mà bắn vào một số nghi phạm tiếp cận họ gần đó và gây ra mối đe dọa”.
Theo các nguồn tin y tế của Palestine và nhân chứng, vụ việc xảy ra khi đám đông người dân Palestine đang tập trung chờ được nhận hàng viện trợ nhân đạo tại một con đường ven biển ở phía Tây thành phố Gaza hôm 29/2. Các nhân chứng cho biết, cuộc pháo kích của quân đội Israel đã trúng đám đông. Cơ quan y tế ở Gaza coi đây là vụ "thảm sát", khiến ít nhất 104 người và hơn 760 người bị thương. (Al Jazeera)
*Mỹ ủng hộ giải pháp hai nhà nước ở Trung Đông: Tối 7/3 theo giờ địa phương, Tổng thống Joe Biden tuyên bố giải pháp hai nhà nước là giải pháp trực sự duy nhất cho cuộc xung đột ở Trung Đông, đồng thời ra chỉ thị sắc bén tới các nhà lãnh đạo Israel, yêu cầu họ không trì hoãn viện trợ nhân đạo cho người Palestine vì mục đích chính trị.
Trong bản Thông điệp liên bang đọc trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ được phát trực tiếp trong khung giờ vàng trên truyền hình và nhiều nền tảng trực tuyến, Tổng thống Biden chỉ rõ: “Khi chúng ta nhìn về tương lai, giải pháp thực sự duy nhất là giải pháp hai trạng thái. Tôi nói điều này với tư cách là người ủng hộ Israel suốt đời và là tổng thống Mỹ duy nhất đến thăm Israel trong thời chiến. (Reuters)
Châu Mỹ-Mỹ Latinh
*Tổng thống Mỹ đọc Thông điệp liên bang, nhấn mạnh thành tích: Ngày 8/3 (theo giờ Hà Nội), Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đọc Thông điệp Liên bang cuối cùng trong nhiệm kỳ của ông trước phiên họp chung của Hạ viện và Thượng viện cũng như khán giả truyền hình vào khung giờ vàng.
Đây sẽ là lần đọc thông điệp liên bang thứ ba của Tổng thống Joe Biden kể từ khi nhậm chức đầu năm 2021. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh ông Biden vừa có những chiến thắng áp đảo trong ngày bầu cử sơ bộ "Siêu thứ Ba" hôm 5/3 vừa qua và đang tiến gần tới suất đề cử của đảng Dân chủ cho cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.
Thông tin từ một số quan chức Nhà Trắng cho biết, trong thông điệp liên bang của mình, Tổng thống Biden sẽ nhấn mạnh các thành tựu chính quyền của ông đã đạt được trong 3 năm qua, đặc biệt là về kinh tế cũng như khái quát tầm nhìn của ông cho tương lai nước Mỹ. (CNN)
*Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm bay máy bay quân sự Osprey đến Nhật Bản: Các lực lượng Mỹ ngày 8/3 đã dỡ bỏ lệnh cấm bay trên toàn cầu đối với loại máy bay quân sự Osprey của nước này, vốn đã bị rơi xuống mặt đất sau một vụ tai nạn thảm khốc ngoài khơi một hòn đảo phía Tây Nam của Nhật Bản hồi tháng 11/2023.
Theo Bộ Quốc phòng Nhật Bản, nước này và Mỹ đang phối hợp thực hiện kế hoạch nối lại các chuyến bay do máy bay Osprey được triển khai tại Nhật Bản.
Trước đó, giới chức Mỹ ngày 1/3 cho biết Lầu Năm góc sẽ dỡ bỏ lệnh cấm bay đối với máy bay quân sự Osprey. Động thái này được đưa ra sau cuộc họp quân sự cấp cao, trong đó Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã tán thành các kế hoạch của quân đội Mỹ về việc đưa máy bay quân sự Osprey, vốn bị đình chỉ bay sau vụ tai nạn ở Nhật Bản hoạt động trở lại. (Yonhap)
*Mỹ bắt giữ phân tích viên tình báo bán bí mật quân sự cho Trung Quốc: Một phân tích viên tình báo của Quân đội Mỹ đã bị bắt hôm 7/3 với cáo buộc có âm mưu bán thông tin quốc phòng nhạy cảm cho Trung Quốc.
Trong thông cáo báo chí, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết các công tố viên liên bang buộc tội phân tích viên Korbein Schultz âm mưu tiết lộ thông tin quốc phòng, xuất khẩu các mặt hàng quốc phòng và dữ liệu kỹ thuật mà không có giấy phép, cũng như hối lộ một quan chức.
Theo thông cáo, ông Schultz, người bị bắt tại Fort Campbell ở bang Kentucky, đã được trả khoảng 42.000 USD để cung cấp cho một cá nhân sống ở Hong Kong thông tin về kế hoạch của Mỹ trong trường hợp Đài Loan bị tấn công quân sự. (Reuters)