Tinh tế văn hóa rượu vang ở Pháp

Chi tiền thuê phòng nghỉ tại những khách sạn xa hoa bậc nhất Paris, thưởng thức những loại rượu vang đắt nhất thế giới, tận hưởng dịch vụ đầu bếp riêng… là cách hưởng thụ cuộc sống của nhiều du khách giàu có khi đến với Olympic Paris 2024 đang được tổ chức tại thủ đô nước Pháp.

Nhiều du khách đến dự Thế vận hội mùa Hè tại Paris coi đây là cơ hội để trải nghiệm văn hóa rượu vang lừng danh của Pháp.

Ông Clément Bru và ông Charles de Brosses là hai trong số những đầu bếp nhà hàng nhận cung cấp dịch vụ ẩm thực sang trọng, đáp ứng nhu cầu cao về các loại rượu vang quý hiếm cho các du khách giàu có.

“Một vận động viên người Mỹ đến tham dự Thế vận hội đã liên hệ với nhà hàng chúng tôi và cho biết rằng anh ấy thực sự thích rượu vang Burgundy”, đầu bếp Clement Bru khoe.

Nhà hàng của ông mang đến những trải nghiệm rượu vang cao cấp và gần như độc nhất cho du khách thượng lưu khi đến xem Thế vận hội, với rượu Henri Jayer Vosne-Romanée “Cros Parantoux” gần 40 năm tuổi, hay các loại rượu vang có nguồn gốc từ vùng Burgundy như Domaine de la Romanée-Conti.

“Những bữa tối đặc biệt sang trọng với đầu bếp và chuyên gia pha chế rượu hàng đầu tại một địa điểm tuyệt vời nhìn ra Champ de Mars [khu vườn và bãi cỏ rộng ở Paris, nằm cạnh sông Seine, gần chân tháp Eiffel] là một trong những trải nghiệm mà các du khách giàu có lựa chọn”, ông Clément Bru cho biết thêm.

Lịch sử lâu đời

Pháp là quốc gia có lịch sử lâu đời về nghề sản xuất rượu vang, với nhiều vùng trồng nho và chế biến rượu vang nổi tiếng toàn thế giới. Rượu vang là một phần quan trọng của nền văn hóa và ẩm thực Pháp và là ngành kinh tế lớn thứ hai đóng góp cho kim ngạch xuất khẩu của Pháp.

Lịch sử rượu vang Pháp đã có từ hơn 2600 năm. Khi thành phố Massalia được hình thành nơi đây vào thế kỷ VI TCN, thì nghề trồng nho đã có sớm hơn lúc đó nhiều. Người La Mã mở rộng nghề trồng nho ra khắp vùng đất gọi là xứ Gaul, khuyến khích trồng nho tại các khu vực mà ngày nay trở thành các vùng rượu vang nổi tiếng của Pháp.

Nhờ điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu cực kỳ phù hợp, nghề trồng nho và sản xuất rượu vang ở Pháp đã phát triển hàng đầu thế giới. Pháp hiện nay là một trong những nước có diện tích trồng nho lớn nhất thế giới, cũng là nước sản xuất rượu vang nhiều nhất, với sản lượng tới 5-6 tỷ lít mỗi năm.

Không chỉ vượt trội về sản lượng rượu vang cung cấp ra thị trường, Pháp còn sở hữu nhiều nhãn hiệu rượu vang nổi tiếng toàn cầu, điển hình như các dòng champagne và bordeaux.

Sự đa dạng về cảnh quan, địa hình, thổ nhưỡng, khí hậu khắp lãnh thổ Pháp là điều kiện thuận lợi để trồng và phát triển những giống nho khác nhau. Điều này tạo ra sự đa dạng cho rượu vang Pháp và mỗi vùng đất lại sản sinh những dòng rượu vang có hương vị thơm ngon đặc trưng.

Pháp có 14 vùng trồng nho chính, mỗi vùng có những đặc điểm khí hậu, địa hình, đất đai và giống nho riêng biệt, cung cấp những loại rượu vang khác nhau về màu sắc, hương vị và chất lượng. Các vùng rượu vang nổi tiếng nhất của Pháp bao gồm Alsace, Bordeaux, Burgundy, Champagne, Languedoc, Loire Valley và Rhône.

Trong các nơi này, Bordeaux (nằm ở phía Tây Nam bên bờ sông Dordogne và Garonne) là vùng rượu vang lớn nhất và nổi tiếng nhất của Pháp. Nhờ ảnh hưởng của dòng hải lưu Gulf Stream nên khí hậu của Bordeaux là khí hậu ven biển, phù hợp để trồng các giống nho Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Malbec, Merlot và Petit Verdot dùng để sản xuất các loại vang đỏ.

Các loại vang đỏ của Bordeaux nằm trong top những loại rượu vang cao cấp nhất thế giới, có hương thơm phức hợp và khả năng bảo quản lâu dài. Bordeaux cũng sản xuất các loại rượu vang trắng ngọt, các loại rượu vang hồng và sủi bọt.

Xói mòn theo thời gian

Theo một khảo sát gần đây của các nhà nghiên cứu văn hóa người Pháp Thierry Lorey và Pascal Poutet: Thế hệ những người Pháp khoảng 70 tuổi đã lớn lên với thói quen phải có rượu vang trên bàn trong mỗi bữa ăn. Đối với họ, rượu vang vẫn là một phần thiết yếu, như một di sản văn hóa vậy.

Thế hệ kế tiếp, tầm tuổi 50 coi rượu vang như một thú đam mê, nhưng thích kiểu suy nghĩ rằng “uống ít hơn nhưng 'chất' hơn”.

Thế hệ thanh niên thời Internet không quan tâm nhiều đến rượu vang như các thế hệ ông bà và cha mẹ họ. Đối với họ, rượu vang chỉ như các sản phẩm khác. “Đã xảy ra sự xói mòn ngày càng tăng đối với nền văn hóa ẩm thực rượu vang với sự thay đổi trong thói quen của người Pháp”, các nhà nghiên cứu Thierry Lorey và Pascal Poutet cho biết trong báo cáo nghiên cứu của họ.

Tuy nhiên, điều đáng quan tâm không phải là sự sụt giảm số lượng rượu tiêu thụ mỗi năm, mà người ta lo ngại đến những ảnh hưởng tới nền văn hóa Pháp, những giá trị Pháp đã được ngưỡng mộ từ lâu đời, bởi nhắc đến nước Pháp là nhắc đến sự sang trọng, sành điệu và tinh tế của văn hóa ẩm thực, truyền thống và đề cao những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.

“Rượu không phải là thức uống để chúng tôi phô trương địa vị xã hội, mà chỉ là thức uống đi kèm theo các bữa ăn hằng ngày”, nhà văn Pháp chuyên viết về ẩm thực Perico Legasse nói. Ông cho rằng việc rượu vang dần biến mất khỏi bữa ăn hằng ngày ở Pháp, một phần do cách thay đổi sự nhìn nhận đối với ẩm thực. “Bữa ăn truyền thống gia đình đang mất dần, thay vào đó là những bữa ăn nhanh gọn chỉ để bảo đảm đủ dinh dưỡng”.

Một nhà văn Pháp khác là Theodore Zeldin cùng chung nhận định rằng do ảnh hưởng của thời cuộc, nhiều người ngày nay thích dành thời gian cho những việc khác hơn là thưởng thức sự tinh tế trong ẩm thực.

Dù vậy, ông Zeldin vẫn nuôi hy vọng. “Văn hóa ẩm thực truyền thống Pháp vẫn còn đó. Tất nhiên thời thế đang thay đổi, nhưng những gì gọi là truyền thống vẫn tồn tại. Chúng ta có trách nhiệm phải gìn giữ, phát triển và quảng bá nó”.