| Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP) |
WikiLeaks
Được sáng lập năm 2006 và đưa vào hoạt động một năm sau đó bởi cựu tin tặc người Australia Julian Assange, WikiLeaks bắt đầu tiết lộ các bí mật như hoạt động tại nhà tù của Mỹ ở Vịnh Guantanamo hay nội dung các thư điện tử cá nhân của chính trị gia Mỹ Sarah Palin.
Tháng 4/2010, đoạn băng quay cảnh một trực thăng Mỹ tấn công ở Baghdad làm hai nhân viên của hãng tin Reuters và một số người khác thiệt mạng đã khiến WikiLeaks được dư luận vô cùng quan tâm. Mùa Hè năm đó, WikiLeaks đã công bố hàng chục nghìn tài liệu quân sự nội bộ Mỹ liên quan đến các cuộc chiến ở Afghanistan và Iraq, miêu tả chi tiết các vụ cưỡng bức, tra tấn và giết hại người dân.
Binh sĩ người Mỹ Bradley Manning - một người chuyển giới hiện được biết với cái tên Chelsea Manning - đã bị bắt giữ sau khi được xác định là người cung cấp thông tin nói trên. Bà đang chịu án 35 tù giam vì vi phạm Đạo luật Tình báo.
Tháng 11/2010, WikiLeaks công bố 250.000 bức điện ngoại giao từ các Đại sứ quán của Mỹ trên khắp thế giới. Điều này thực sự khiến Washington “bẽ mặt”. Cùng thời điểm đó, cơ quan công tố Thụy Điển đã phát lệnh truy nã quốc tế Assange với cáo buộc hãm hiếp. Vì vậy, ngày 19/6/2012, Assange đã quyết định xin tị nạn chính trị và trú ẩn tại Đại sứ quán Ecuador ở London (Anh) cho đến nay.
Snowden và Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA)
Tháng 6/2013, Edward Snowden, một nhân viên có quyền tiếp cận các thông tin mật của NSA, đã liên hệ với tờ “The Guardian” và tiết lộ việc công ty viễn thông Mỹ Verizon phải cung cấp thông tin cuộc gọi của các khách hàng cho NSA trong thời gian 4 tháng.
Sau đó, tờ “Washington Post” và “The Guardian” đưa tin rằng, NSA và Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã tiếp cận máy chủ của các tập đoàn khổng lồ như Microsoft, Yahoo, Google và Facebook để theo dõi thông tin truy cập mạng của người dân bên ngoài nước Mỹ. Các công ty viễn thông Trung Quốc cũng được cho là đã bị tin tặc tấn công.
Chính quyền Mỹ đã kết tội Snowden vì tội làm gián điệp và đánh cắp bí mật quốc gia, đồng thời tìm cách bắt giữ nhân vật này ở Hong Kong (Trung Quốc). Tuy nhiên, Snowden đã trốn thoát và tới Moscow. Hiện nhân vật này vẫn đang ẩn náu tại Nga.
Các tiết lộ liên quan đến NSA đã gây rúng động thế giới, làm căng thẳng quan hệ của Mỹ với các đồng minh bởi thông tin rò rỉ cho thấy Washington đã lén theo dõi Thủ tướng Đức Angela Merkel, Tổng thống Brazil Dilma Rousseff và Chính phủ Mexico cũng như nhiều nước khác. Tổng thống Mỹ Barack Obama cam kết làm minh bạch hoạt động của NSA, trong khi Quốc hội Mỹ đã cải cách các dự luật liên quan đến việc theo dõi các cá nhân trên mạng.
Hồ sơ Panama
“Hồ sơ Panama”, được tập hợp bởi Hiệp hội Phóng viên Điều tra Quốc tế (ICIJ), đã tiết lộ các thông tin về đường dây trốn thuế toàn cầu. Hồ sơ này, có quy mô lớn nhất thế giới từ trước đến nay, tiết lộ tài sản được cất giữ ở các “thiên đường” thuế của 140 nhà lãnh đạo cấp cao và các nhân vật nổi tiếng, bao gồm các cộng sự của Tổng thống Nga Vladimir Putin, thân quyến của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko và Thủ tướng Iceland Sigmundur David Gunnlaugsson.
Hồ sơ được tập hợp bởi hơn 100 hãng truyền thông, gồm khoảng 11,5 triệu tài liệu từ công ty luật Panama Mossack Fonseca - “chuyên gia” trong việc lập ra các công ty bình phong ở nước ngoài.
ICIJ có trụ sở tại Washington và được điều hành bởi nhà báo người Australia Gerard Ryle, tập hợp hơn 190 nhà báo từ hơn 65 quốc gia. ICIJ tiến hành điều tra các vụ tham nhũng xuyên biên giới, các vụ phạm tội có tổ chức và trốn thuế, bên cạnh nhiều vụ việc khác.