“Lớp học tương lai” nhằm thu hẹp khoảng cách trong giáo dục AI ở nông thôn và có thể đóng một vai trò trong tham vọng công nghệ của Trung Quốc. Ảnh: Tencent |
Cuối tháng 12 năm ngoái, một nhóm học sinh tiểu học đến từ một vùng núi xa xôi ở tỉnh Vân Nam phía Tây Nam Trung Quốc đã lọt vào danh sách 20 đội được tham dự vòng chung kết của giải đấu phát triển trò chơi ở trung tâm công nghệ phía nam Thâm Quyến. Cuộc thi do Hiệp hội Công nghệ Giáo dục Trung Quốc và gã khổng lồ truyền thông xã hội Tencent tổ chức với sự tham dự của hơn 100 trường học tại Trung Quốc.
Khi danh sách người chiến thắng cuối cùng được công bố, các em học sinh tại Trường tiểu học Jinlong Mingde, Vân Nam, quận Dayao đã rất vui mừng với trò chơi trang trại quả óc cho do các em thiết kế đã giành được vị trí cao nhất.
Chiến thắng ý nghĩa trước 102 đội khác – một số đến từ các trường ở thành phố lớn ở Bắc Kinh và Quảng Đông – càng đáng chú ý hơn vì các trường thành thị có nguồn lực giảng dạy toàn diện, và thường đạt thành tích tốt hơn trong các cuộc thi như vậy.
Zhao Yushun, một người sáng tạo nội dung internet, tình nguyện làm giáo viên trực tuyến cho học sinh nông thôn, cho biết: “Trong khi các trung tâm đô thị có rất nhiều cơ hội học lập trình AI, các thị trấn ở nông thôn thường thiếu giáo viên có trình độ”.
Chiến thắng của đội đến từ một ngôi trường nông thôn hẻo lánh ở Vân Nam là dấu hiệu cho thấy những nỗ lực của Trung Quốc nhằm hỗ trợ giáo dục trí tuệ nhân tạo (AI) ở một số vùng xa xôi nhất của đất nước đã bắt đầu đơm hoa kết trái.
Trung Quốc đã thực hiện một loạt bước nhằm thúc đẩy sự đồng đều về giáo dục giữa các trường tiểu học ở nông thôn và thành thị thông qua việc giảng dạy trực tuyến và quyên góp thiết bị.
Sự ra đời của các lớp học hiện đại và khả năng tiếp cận công nghệ tiên tiến cũng như hướng dẫn lập trình được cải thiện đã mang lại kết quả là học sinh nông thôn có trình độ học vấn tốt hơn, những người có thể thể hiện bằng hoặc tốt hơn các bạn cùng lứa ở thành thị trong các cuộc thi công nghệ.
Theo Zhao: “Tầm quan trọng của những khóa học này là chúng cho phép trẻ em nông thôn nhìn thấy một thế giới rộng lớn hơn, mang đến cho chúng nhiều sự lựa chọn hơn”.
Chiến thắng của một trường học ở nông thôn trong cuộc thi phát triển trò chơi với các đối thủ ở thành thị được trang bị tốt hơn là một chiến thắng cho việc tăng cường đào tạo công nghệ cao ở vùng sâu vùng xa của Trung Quốc. (Theo SCMP) |
Khi AI bắt đầu thâm nhập vào phần lớn cuộc sống hàng ngày, nhiều trẻ em có thể tham gia các lớp học ngoại khóa để học và nâng cao các kỹ năng liên quan đến công nghệ như lập trình, một môn học từng chỉ được dạy ở cấp đại học. Tuy nhiên, những cơ hội giáo dục như vậy hầu như chỉ có ở những khu vực thành thị có nguồn lực tốt.
Theo Bộ Giáo dục Trung Quốc, ở thời điểm năm 2021, nước này có hơn 80.000 trường tiểu học ở nông thôn. Thách thức đặt ra là đảm bảo sự thay đổi công nghệ nhanh chóng diễn ra trên khắp đất nước cũng được phản ánh trong các lớp học ở nông thôn.
Một sáng kiến bình đẳng giáo dục như vậy là “Lớp học tương lai”, một dự án do Tencent Games tài trợ nhằm xây dựng cơ sở giảng dạy kỹ thuật số ở các trường học ở nông thôn.
Theo chương trình này, các lớp học ở 43 trường học nông thôn trên 15 tỉnh đã được trang bị công nghệ tương lai, bao gồm máy tính, máy in 3D, máy cắt laser, tai nghe VR và phần cứng lập trình.
Dự án này cũng cung cấp các khóa học giảng dạy và tổ chức các cuộc thi nhằm kích thích sự hứng thú của sinh viên trong việc tìm hiểu về công nghệ tiên tiến.
Học sinh tham dự “Lớp học tương lai” ở Thiều Quan, tỉnh Quảng Đông. Ảnh: Tân Hoa Xã |
Một trong những cuộc thi thường niên – Trại sáng tạo và khoa học dành cho giáo viên kép – liên quan đến việc hợp tác giữa một giáo viên nông thôn với một giáo viên hướng dẫn thành thị, người cung cấp hướng dẫn kỹ thuật từ xa để giáo viên nông thôn có thể hướng dẫn học sinh học các kỹ năng mới.
Vào thời điểm cuộc thi diễn ra vào tháng 12, các học sinh từ Trường tiểu học Jinlong Mingde, ở quận tự trị Chuxiong Yi của Vân Nam, đã phát triển một trò chơi dựa trên các kỹ năng công nghệ mới mà họ có được. “Trò chơi trang trại quả óc chó toán học” của họ – dựa trên quả óc chó đặc sản của Vân Nam – cho phép người chơi học toán trong khi tương tác với thiết kế.
Thành công của nhóm tại cuộc thi công nghệ lớn là một ví dụ về cách đào tạo toàn diện – với phần cứng cũng như hỗ trợ giảng dạy trực tuyến – đang giúp sinh viên nông thôn thể hiện khả năng sáng tạo ngang bằng với các sinh viên ở thành phố, những người có khả năng tiếp cận dễ dàng hơn với các tài nguyên giáo dục ưu việt.
Các khóa học nhằm mục đích giúp khơi dậy sự quan tâm sớm của sinh viên trong quá trình phát triển của họ, nhưng cũng có một mục tiêu khác: khám phá những tài năng AI tiềm ẩn ở các vùng nông thôn rộng lớn của Trung Quốc – một động thái chiến lược dài hạn có thể mang lại kết quả trong cuộc cạnh tranh AI trong tương lai với Hoa Kỳ.
Các khóa học công nghệ không chỉ cố gắng dạy các kỹ năng lập trình phức tạp mà tập trung vào việc nuôi dưỡng sở thích của trẻ và mở rộng tầm nhìn của chúng, cho phép chúng khám phá một thế giới mà trước đây chúng không có.
Tài liệu khóa học được thiết kế tốt, chu đáo giúp sinh viên tham gia vào các tương tác theo kịch bản kéo dài khoảng một giờ, cho phép họ hiểu các chức năng AI và học logic lập trình cơ bản.
Zhao, người sáng tạo nội dung internet, đã dạy một lớp phổ biến khoa học AI trực tuyến trong dự án Bài học đầu tiên cho một trường tiểu học ở Fengjie, phía tây nam thành phố Trùng Khánh, vào tháng 12.
Sau đó, anh phải mất sáu giờ đồng hồ đầy thử thách từ sân bay Trùng Khánh qua những con đường núi để đến được ngôi trường xa xôi. Hai phần ba số học sinh của trường là “những đứa trẻ bị bỏ rơi”.
“Đối với nhiều người ở đây, trở thành lao động nhập cư, giống như cha mẹ họ, dường như là con đường duy nhất trong cuộc sống,” Zhao nói. Nhưng các lớp khoa học có thể mở ra những chân trời mới. Zhao nói thêm: “Sự đơn giản của các lớp học khoa học này, không có mã hóa phức tạp, cho phép trẻ em nắm bắt những kiến thức cơ bản về AI”.
Một giáo viên địa phương nói với Zhao, ngoài việc cung cấp tài nguyên giáo dục , các khóa học trực tuyến còn giúp trẻ em cảm thấy được tôn trọng và háo hức đón nhận những điều mới.
Theo trang web của dự án Bài học đầu tiên, chương trình đã mở rộng tới 1.600 trường học trên cả nước. Đến cuối tháng 3, gần 10.000 trẻ em từ khoảng 300 lớp học đã tham gia các khóa học AI từ xa.
Liu Zhe, hiệu trưởng trường trung học thực nghiệm huyện Xinhe, phía bắc tỉnh Hà Bắc, kể về một thách thức lâu dài khi các học sinh học giỏi ở trường của anh ấy thường gặp khó khăn khi hoàn thành các bài tập trên máy tính khi vào đại học - đôi khi cần tới một tuần để hoàn thành các nhiệm vụ mà các bạn cùng lứa ở thành thị có thể hoàn thành trong vòng một giờ. Khía cạnh quan trọng nhất là quá trình học tập, trong đó học sinh của chúng tôi nhìn thấy thế giới giống như những đứa trẻ thành phố
Sau đó, trường của Liu được chọn tham gia dự án Lớp học tương lai, giúp học sinh tiếp cận một số công nghệ AI tiên tiến nhất.
Trong cuộc thi Trại đổi mới và khoa học kép dành cho giáo viên, các học sinh cùng trường của anh, những người đã được ghép đôi với một giáo viên hướng dẫn từ một trường trung học cơ sở ở Ma Cao, đã thiết kế một con chó robot phân phối nước. Phát minh này đã mang lại cho họ giải thưởng cao nhất ở Hà Bắc.
Yang Juanlu, giáo viên hướng dẫn của trường cho biết: “Khía cạnh quan trọng nhất là quá trình học tập, trong đó học sinh của chúng tôi nhìn thấy thế giới giống như những đứa trẻ thành phố. Cho dù họ có đạt được điểm cao hay không, những nỗ lực của họ thể hiện một bước tiến quan trọng để thoát khỏi sự cô lập và mở rộng những khả năng trong cuộc sống của họ.”