Trung Quốc lại tung 'chiêu bài' đất hiếm để 'dằn mặt' Mỹ

Mai Hà
TGVN. Trung Quốc đang thăm dò khả năng hạn chế xuất khẩu kim loại đất hiếm, hiện được sử dụng trong chế tạo các linh kiện quan trọng của máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Trung Quốc lại tung 'chiêu bài' đất hiếm để 'dằn mặt' Mỹ
Mỏ khai thác đất hiếm ở vùng Nội Mông, Trung Quốc. (Nguồn: Reuters)

Bộ Công nghiệp và Thông tin Trung Quốc mới đây đưa ra dự thảo các quy tắc hạn chế việc xuất khẩu ra nước ngoài (chủ yếu sang Mỹ) 17 loại đất hiếm, mà 80% sản lượng khai thác trên thế giới nằm ở Trung Quốc.

Nếu những quy định mới được thông qua, chúng có thể gây khó khăn đáng kể cho hoạt động của ngành công nghiệp quân sự Mỹ.

17 nguyên tố hóa học-kim loại đất hiếm, được sử dụng trong sản xuất hầu hết các thiết bị điện tử hiện đại, sản phẩm gia dụng, thiết bị thể thao, vật liệu xây dựng, kỹ thuật cơ khí...

Tin liên quan
Tiết lộ nội dung cuộc điện đàm dài hiếm thấy giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình Tiết lộ nội dung cuộc điện đàm dài hiếm thấy giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Hợp kim với những chất này giúp vật liệu có những đặc tính cần thiết phù hợp với các sản phẩm hiện đại. Ví dụ, nam châm làm từ đất hiếm có trọng lượng nhẹ và từ lực rất mạnh. Kích thước nhiều thiết bị điện tử trở nên nhỏ gọn hơn vì sử dụng kim loại đất hiếm.

Những vật liệu này cần thiết trong việc chế tạo pin cho xe điện và ngành công nghiệp quân sự. Một máy bay chiến đấu F-35 sử dụng đến 417 kg kim loại đất hiếm.

Trung Quốc sở hữu 40% trữ lượng đất hiếm

Trung Quốc có vị trí dẫn đầu trên thị trường kim loại đất hiếm toàn cầu. Ở Trung Quốc tập trung trữ lượng lớn nguyên liệu thô - khoảng 40% tổng trữ lượng thế giới. Trong vài thập kỷ qua, Trung Quốc có thể đã vượt qua các nước khác trong việc thiết lập quy trình công nghệ xử lý quặng kim loại này.

Ngay cả Mỹ, khi nhập nguyên liệu thô từ các quốc gia khác, hoặc khai thác từ mỏ duy nhất trong nội địa - Mountain Pass ở bang California, nước này cũng phải gửi đến Trung Quốc để chế tác. Kết quả là Trung Quốc chiếm đến 90% nguồn cung kim loại đất hiếm đã qua xử lý trên thế giới.

Tình hình này khiến Mỹ và các đồng minh lo ngại vì không chỉ thiết bị điện tử công nghệ cao mà còn các sản phẩm quan trọng về an ninh quốc gia của tổ hợp công nghiệp-quân sự cũng phụ thuộc vào nguồn cung cấp của Trung Quốc.

Trước đó, trong bối cảnh mâu thuẫn Mỹ-Trung trở nên gay gắt hơn, khi Bắc Kinh tuyên bố các biện pháp trừng phạt có thể áp dụng đối với hãng Lockheed Martin, chính quyền Donald Trump đã kêu gọi các đồng minh - Australia và Liên minh châu Âu (EU) - bắt tay vào việc tạo ra chuỗi cung ứng đất hiếm thay thế.

Ông Mai Tân Dục (Mei Xinyu) - chuyên gia Viện Nghiên cứu Hợp tác Kinh tế Thương mại Quốc tế thuộc Bộ Thương mại Trung Quốc - cho rằng vấn đề không phụ thuộc nhiều vào việc khai thác, giống như trong chế biến nguyên liệu thô khác.

Ông nói: “Về lý thuyết, việc Trung Quốc thắt chặt kiểm soát xuất khẩu kim loại đất hiếm có thể khuyến khích các nước khác phát triển cơ sở sản xuất của mình.

Tuy nhiên, Trung Quốc đã tích lũy được những kinh nghiệm đáng kể và năng lực kỹ thuật trong lĩnh vực này, quyết định tính cạnh tranh và hiệu quả cao trong việc bóc tách, tinh chế đất hiếm trên thị trường thế giới".

Hiện tại, Mỹ là nước xuất khẩu nguyên liệu thô kim loại đất hiếm lớn nhất sang Trung Quốc, đồng thời là thị trường quan trọng nhất với việc xuất khẩu thành phẩm kim loại đất hiếm từ Trung Quốc.

"Đòn trừng phạt" đáp trả

Mỹ đang xem xét các kịch bản, theo đó Trung Quốc có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt đáp trả và hạn chế công nghệ.

Washington trước đó thực hiện các biện pháp trừng phạt đối với một số doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc, trong đó có Huawei. Mỹ đã cấm cung cấp các con chip điện tử cho Trung Quốc. Ngoài ra, ngay cả các nhà sản xuất từ nước thứ ba cũng có nguy cơ bị phạt nếu cung cấp cho Huawei các linh kiện sử dụng công nghệ Mỹ.

Tin liên quan
Đất hiếm - Bài “trả đũa” của Trung Quốc với Mỹ Đất hiếm - Bài “trả đũa” của Trung Quốc với Mỹ

Ngoài ra, Mỹ năm ngoái cũng mở rộng danh sách các sản phẩm và công nghệ lưỡng dụng bị kiểm soát chặt chẽ khi xuất khẩu. Hiện nay, bất kỳ hàng hóa nào về mặt lý thuyết có thể được sử dụng trong lĩnh vực quân sự đều có thể bị hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc.

Sau đó, Trung Quốc đã phản ứng lại một cách đối xứng - một đạo luật có hiệu lực ngày 1/12/2020 hạn chế bán ra nước ngoài các công nghệ nhạy cảm, bao gồm trí tuệ nhân tạo, thuật toán kiểm soát nội dung và máy bay không người lái.

Về lý thuyết, dự thảo quy tắc hạn chế cung cấp kim loại đất hiếm cũng có thể được sử dụng như một biện pháp bổ sung để khiến cho “các thế lực chống Trung Quốc” suy nghĩ lại.

Chuyên gia Mai Tân Dục chia sẻ: “Mục tiêu chính của dự thảo quy định kiểm soát ngành công nghiệp kim loại đất hiếm là để sắp xếp thị trường. Tất nhiên, đất hiếm có thể được xem như một lý lẽ trong các cuộc đàm phán với Mỹ. Nhưng mục tiêu quan trọng nhất là duy trì vị thế của Trung Quốc như một nhà bán hàng đáng tin cậy trên thị trường thế giới".

Trung Quốc đã bán ra thị trường thế giới 35.000 tấn kim loại đất hiếm vào năm 2020, ít hơn 11.000 tấn so với năm 2019. Tuy nhiên, việc giảm cung ra nước ngoài có thể giải thích được, trước hết là do hoạt động sản xuất trên thế giới suy giảm do đại dịch gây ra.

Vào cuối năm 2020, chỉ có nền kinh tế Trung Quốc cho thấy những động lực tăng trưởng tích cực. Kinh tế khu vực đồng Euro châu Âu giảm kỷ lục 6,8%, Mỹ giảm 3,5%. Khi kinh tế suy thoái, nhu cầu nguyên vật liệu giảm là điều tự nhiên.

Trung Quốc lại tung 'chiêu bài' đất hiếm để 'dằn mặt' Mỹ
Quá trình khai thác đất hiếm có thể gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. (Nguồn: Reuters)

Nguy cơ hủy hoại môi trường

Tuy nhiên, việc khai thác, chế biến kim loại đất hiếm đã hủy hoại môi trường nghiêm trọng. Sự phá hủy lớp đất bề mặt, xảy ra xói mòn, axít hóa đất đai. Trong quá trình tinh chế kim loại đất hiếm, đã thải ra một lượng lớn khí độc, nước thải có nồng độ amoniac cao.

Theo Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu,Trung Quốc cam kết đạt được mức độ trung hòa carbon vào năm 2060. Trung Quốc cũng thắt chặt kiểm soát đối với tất cả các ngành công nghiệp có thể đe dọa môi trường nghiêm trọng.

Các quy định mới về kiểm soát xuất khẩu kim loại đất hiếm có thể được coi là mong muốn hợp lý hóa thị trường và kiểm soát sự phát triển nóng của các ngành công nghiệp không thân thiện với môi trường.

Tuy nhiên, các biện pháp này có những hậu quả tích cực đối với các nhà sản xuất kim loại đất hiếm, ít nhất là trong ngắn hạn. Cổ phiếu doanh nghiệp khai thác tăng giá mạnh chỉ trong một ngày ở thị trường chứng khoán Hong Kong. Có những công ty như “China Rare Earth Holdings Limited” (CRE) đã tăng khoảng 14%.

TIN LIÊN QUAN
Mỹ trừng phạt 2 tướng Myanmar liên quan vụ chính biến, cảnh cáo tăng 'đòn'
Không phải Mỹ, Trung Quốc mới là đối tác thương mại lớn nhất của EU
Đánh bại Mỹ, Trung Quốc trở thành quốc gia thu hút FDI lớn nhất thế giới
Mỹ chính thức công bố danh sách 103 thực thể Nga và Trung Quốc nghi 'dính líu' đến quân đội
Số lượng lớn công ty Nga và Trung Quốc 'có liên hệ với quân đội', Tổng thống Trump chuẩn bị ra tay
(theo Sputnik)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi hôm nay 3/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 3/11. Lịch âm hôm nay 3/11/2024? Âm lịch hôm nay 3/11. Lịch vạn niên 3/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Xem tử vi 3/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 3/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Phiên bản di động