Vì sao Mỹ ra tuyên bố cứng rắn về vấn đề Biển Đông vào thời điểm này?

Ngọc Hà
TGVN. Cuối cùng, Mỹ cũng phải thốt lên những lời mà cả thế giới lâu nay đã biết rõ rằng: Những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông không có cơ sở pháp lý.    
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Malaysia lên tiếng về vấn đề Biển Đông
Mỹ: Sau tuyên bố chính sách mới ở Biển Đông, giờ là lúc hành động?
vi sao my cung ran ve van de bien dong
Tàu sân bay USS Ronald Reagan và USS Nimitz của Mỹ tham gia cuộc tuần tra gần đây ở Biển Đông. (Nguồn: Hải quân Mỹ)

Sự thừa nhận này được đưa ra 4 năm sau khi Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague (Hà Lan), đưa ra phán quyết về vấn đề này, theo đó, bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh đối với phần lớn vùng biển tranh chấp này.

Điều này đặt ra câu hỏi vì sao Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo lại đưa ra tuyên bố vào thời điểm này, khi chỉ còn 6 tháng nữa là nhiệm kỳ của Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump kết thúc?

Nhân tố bầu cử Mỹ

Có hai lý do nổi lên trong trường hợp này. Thứ nhất, Tổng thống Trump đang dốc sức cho chiến dịch tái tranh cử của mình với mong muốn củng cố hơn nữa sự tin cậy của cử tri về thái độ cứng rắn của ông Trump đối với Trung Quốc trước thềm cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Thứ hai, nỗ lực của ông Trump còn nhằm kích thích sự nghi ngờ ngày càng gia tăng của các nước trong khu vực đối với Bắc Kinh, nhằm tái khẳng định vai trò là cường quốc khu vực của Washington.

Nếu Bắc Kinh hiểu sai một trong hai ý nghĩa chính trị có tác động mạnh mẽ này và kích động một cuộc đối đầu, thì sự vượt quá giới hạn địa chính trị cho phép sẽ khiến Bắc Kinh vấp phải sự phản đối vốn lâu nay tồn tại âm ỉ trong khu vực.

Khi mùa tranh cử đang diễn ra sôi động nhất ở thời điểm này, Tổng thống Trump đã đổ hàng trăm triệu USD để đăng tải quảng cáo hàng ngày tại các bang chiến địa. Chiến dịch tranh cử của ông đã quyết định sử dụng yếu tố Trung Quốc là một trong vài “chiến tuyến” để công kích đối thủ của ông là cựu Phó Tổng thống Joe Biden. Đây sẽ trở thành một vấn đề khó khăn để ông Trump thuyết phục được cử tri.

Những tuyên bố mạnh mẽ của Ngoại trưởng Pompeo về tranh chấp Biển Đông trao cho Chính quyền Tổng thống Trump thêm một đề tài bàn luận liên quan đến Trung Quốc. Điều này diễn ra sau khi Mỹ áp đặt các đòn thuế quan và các biện pháp trừng phạt mở rộng đối với các quan chức Trung Quốc, các biện pháp trừng phạt nhằm vào Bắc Kinh liên quan luật an ninh mới áp đặt đối với đặc khu hành chính Hong Kong.

Việc công kích ông Biden vì có “quan điểm mềm yếu” đối với Trung Quốc tạo cảm giác hoang mang về việc liệu một vai trò tổng thống Mỹ do ông này nắm quyền sẽ có ý nghĩa gì đối với tầng lớp người Mỹ bình dân. Thông điệp này không ngừng được phát đi và cho đến nay vẫn hoàn toàn chưa đủ sức thuyết phục công chúng Mỹ.

Mặc dù ông Trump miêu tả ông Biden là “yếu đuối” đối với Bắc Kinh đồng thời chỉ trích Trung Quốc là mối đe dọa đối với Mỹ, nhưng chính ông Trump lại là người ký thỏa thuận thương mại “giai đoạn 1” vốn không giúp ích gì nhiều cho các nhà sản xuất của Mỹ. Các đòn thuế quan của Tổng thống Trump đánh vào Trung Quốc rốt cục đều khiến chính các công ty Mỹ phải gánh chịu hậu quả.

Theo cựu Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, Tổng thống Trump đã đề nghị Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình giúp đỡ ông chiến thắng trong cuộc bầu cử tới đây bằng cách để Trung Quốc đẩy mạnh nhập khẩu nông sản từ các bang nông nghiệp của Mỹ.

Ngay cả khi thực tế chưa rõ ràng, song mùa tranh cử sôi động đồng nghĩa với việc ông Trump sẽ nhiều khả năng gia tăng sức ép đối với Trung Quốc, đồng thời gặt hái được một vài chiến thắng dễ dàng và khích lệ. Bất kỳ xung đột nào ở Biển Đông, ví dụ một vụ va chạm tàu thuyền, sẽ là đem lại cái cớ để ông Trump lên tiếng chỉ trích Trung Quốc một cách trực tiếp.

Trung Quốc có thể sai lầm

Trung Quốc có thể sai lầm khi coi tình hình bất ổn chính trị tại Mỹ là nhân tố bất lợi đối với Washington và coi đó là thời điểm cơ hội để tiến hành những hành động mang tính quyết đoán hơn nhằm khẳng định các tuyên bố hàng hải đối với các nguồn tài nguyên dầu khí và hải sản ở Biển Đông.

Bắc Kinh thậm chí còn sai lầm hơn khi có thể nghĩ rằng, nếu Tổng thống Trump thua, thì nhiệm kỳ tổng thống dưới sự lãnh đạo của ông Biden sẽ đi theo cách tiếp cận khác, mang tính ít đối đầu hơn với Trung Quốc.

Tuy nhiên, bản thân ông Biden cũng đang đưa ra quan điểm cứng rắn đối với Trung Quốc trong chiến dịch tranh cử của mình, mặc dù vấn đề đó chiếm ít mối quan tâm hơn so với những vấn đề về kinh tế và xã hội mà ông này đề xuất.

Một Tổng thống Trump bị "dồn vào chân tường" vẫn là một Tổng thống Trump đầy nguy hiểm. Vì vậy, khó có thể không chú ý đến những động cơ để ông Trump bật lên mạnh mẽ hơn trong nỗ lực nhằm ghi điểm chính trị cho chiến dịch tranh cử đang có phần “yếu thế” của mình.

Một cuộc xung đột với Trung Quốc, cho dù quy mô nhỏ như thế nào, có thể chỉ là cách phô diễn sức mạnh mà Tổng thống Trump quyết định ông cần đến để tập hợp các lực lượng ủng hộ và nỗ lực chiếm được sự hẫu thuẫn của những cử tri dao động. Từ nay cho đến tháng 11, không thể xem nhẹ những hành động gây hấn mang tính ngoại giao, kinh tế và chính trị mạnh mẽ hơn.

Về phần mình, Bắc Kinh đã phát đi tín hiệu có hơi hướng hòa giải khi phát đi thông điệp cấp cao thông qua Ngoại trưởng Vương Nghị rằng “hợp tác, khi có thể, là điều mà Bắc Kinh mong muốn”. Hạ nhiệt những chỉ trích và đấu khẩu lẫn nhau là cách tốt nhất mà Mỹ và Trung Quốc có thể hy vọng vào thời điểm này.

Bầu cử Mỹ: Chính sách đối ngoại của ông Joe Biden sẽ 'cứng rắn' hơn Tổng thống Trump?

Bầu cử Mỹ: Chính sách đối ngoại của ông Joe Biden sẽ 'cứng rắn' hơn Tổng thống Trump?

TGVN. Giới quan sát nhận định, nhiều khả năng chính sách đối ngoại của ông Joe Biden sẽ cứng rắn hơn cả Tổng thống Donald ...

Biển Đông - Liệu ASEAN có thể đưa ra thông điệp cứng rắn hơn với Trung Quốc?

Biển Đông - Liệu ASEAN có thể đưa ra thông điệp cứng rắn hơn với Trung Quốc?

TGVN. Đài NHK ngày 26/6 có bài nhận định Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 thu hút sự chú ý của dư luận ...

Vì sao Mỹ lên tiếng trên 'mặt trận' pháp lý tại Biển Đông?

Vì sao Mỹ lên tiếng trên 'mặt trận' pháp lý tại Biển Đông?

TGVN. Mỹ phản đối các yêu sách của Trung Quốc tại Biển Đông, bao gồm tuyên bố chủ quyền với 4 nhóm đảo và tự ...

(theo SCMP)

Xem nhiều

Đọc thêm

Hòa Bình tạo sức hút từ bốn khâu đột phá chiến lược

Hòa Bình tạo sức hút từ bốn khâu đột phá chiến lược

Với quyết tâm xây dựng quê hương, hơn nửa nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, Hòa Bình đã đạt những kết quả khả quan và toàn ...
Hội nghị ICAPP 12: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh chìa khóa giải quyết xung đột trên thế giới

Hội nghị ICAPP 12: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh chìa khóa giải quyết xung đột trên thế giới

Phát biểu tại Hội nghị ICAPP 12, Chủ tịch Quốc hội khẳng định, chìa khóa để giải quyết hòa bình các bất đồng, xung đột là thông qua đối thoại...
Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chính sách tại trường Đại học quốc gia Malaya

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chính sách tại trường Đại học quốc gia Malaya

Tổng Bí thư Tô Lâm tin tưởng khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện vừa thiết lập sẽ mở ra một kỷ nguyên phát triển mới trong quan hệ ...
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Kiến tạo lòng tin, thúc đẩy đối thoại

Kiến tạo lòng tin, thúc đẩy đối thoại

ADMM+ ngày càng thể hiện vai trò là nền tảng cho hợp tác trên thực tế và có ý nghĩa giữa ASEAN với các nước bên ngoài khu vực trong lĩnh vực an ninh.
Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Đánh thuế giới siêu giàu là một trong những chủ đề quan trọng tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới.
Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Trở lại Nhà Trắng một cách mạnh mẽ, áp đảo, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ 'đối đãi' với thế giới như thế nào trong nhiệm kỳ 2.0 vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.
Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Không chỉ thúc đẩy hợp tác khu vực, Tuần lễ cấp cao APEC từ 10 đến 16/11 tại Peru còn là cơ hội để thúc đẩy các nguyên tắc đa phương.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Phiên bản di động