Một người mẹ Brazil đang bồng đứa con bị mắc bệnh teo não (nguồn: The New York Times) |
Do số lượng trẻ em sinh ra bị teo não gia tăng đột ngột, Bộ Y tế Brazil đã cảnh báo những sản phụ cần phải tránh bị muỗi đốt bởi sinh vật này có thể đang mang một loại virus nguy hiểm mới.
Diễn biến phức tạp
Hội chứng não nhỏ (teo não) gây ra những tổn thương không thể phục hồi cho não bộ. Nguyên nhân gây ra chứng bệnh này là virus Zika, một loại virus mới được biết đến tại khu vực Mỹ Latin vào cuối năm 2015.
Một số ca nhiễm virus Zika đã được phát hiện tại Mỹ thông qua những du khách đến đây từ khu vực có dịch. Theo cảnh báo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ, những ca nhiễm bệnh này “có thể gia tăng và lây lan trên diện rộng tại một số vùng của Mỹ”.
Loại muỗi truyền virus Zika khá phổ biến tại bang Florida và khu vực biên giới với Mexico. Nhưng hiện tại, các bác sĩ Mỹ vẫn chưa phát hiện mầm bệnh trên những con muỗi này.
Báo chí Brazil đưa tin, hơn 2.700 trẻ mắc chứng teo não được sinh ra vào năm 2015, so với con số 150 của năm 2014. Nhiều người cho rằng, sự gia tăng trên là do virus Zika. Nhưng theo một số chuyên gia, mối liên kết giữa virus Zika và chứng teo não vẫn chưa rõ ràng.
Tiến sĩ Marco Collovati, người sáng lập Công ty Y tế OrangeLife, Brazil cho hay: “Chúng tôi vẫn chưa chắc chắn nguyên nhân của chứng teo não này có phải là do virus Zika, hay là do sự kết hợp giữa virus Zika, virus Dengue và virus Chikungunya. Có lẽ những người phụ nữ đã bị nhiễm bệnh Dengue cách đây một năm và giờ họ bị nhiễm virus Zika”.
Phá thai là một hành động phạm pháp tại Brazil. Và cũng phải đến tháng thứ ba của thai kỳ, các bác sĩ mới có thể phát hiện trẻ sơ sinh bị mắc chứng teo não thông qua siêu âm.
Mối đe dọa lớn
Virus Zika có cùng họ với những loại virus do muỗi truyền bệnh khác như virus Dengue, virus Tây sông Nile, virus sốt vàng da với những triệu chứng như phát ban và đau cơ. Chỉ một số phòng thí nghiệm hàng đầu Brazil mới đủ khả năng kiểm tra, phát hiện virus Zika. Hiện nay, loại bệnh do virus Zika gây ra không có cách điều trị dứt điểm sớm.
Bên cạnh đó, sau một đợt bùng phát bệnh do nhiễm virus Zika tại Polynesia (Pháp) vào năm 2013, những nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng virus Zika cũng dẫn đến hội chứng Guillain - Barré trên người trưởng thành, khiến những cơ bắp sẽ bị yếu dần và dẫn đến bại liệt.
Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Dịch bệnh và Miễn dịch của người tại trường Đại học Texas Scott C. Weaver cho biết: “Sốt Zika xuất hiện tại châu Phi cách đây nhiều thập kỷ. Nó được đặt theo tên của một khu rừng tại Uganda, nơi đầu tiên được phát hiện sốt Zika trên khỉ năm 1947. Loại virus này bắt đầu xuất hiện tại các đảo Nam Thái Bình Dương năm 2007 và tại Brazil vào đầu năm 2015”.
Virus này còn là nguyên nhân gây ra các bệnh như sốt, đau đầu nhẹ, phát ban, đau khớp, viêm màng kết và mắt đỏ. Thông tin về mối liên hệ giữa virus Zika và khiếm khuyết não ở thai nhi cho thấy, đây là mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng và cần có một chiến dịch diệt trừ loại muỗi lây truyền virus này.
Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino năm 2015, thời tiết Brazil trở nên oi bức và mưa nhiều. Sự thay đổi khí hậu này tạo điều kiện cho muỗi sinh nở và phát triển. Tiến sĩ Collovati nói: “Như các bạn thấy đấy, đó thật sự là một thảm họa ”.