 |
| Mới đây, các nhà khoa học Brazil đã tìm thấy mối liên quan rõ ràng giữa virus Zika và chứng bệnh đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh. |
Các quan chức của WHO đã mô tả virus Zika như là “một mối đe dọa báo động đỏ”. Ngày 17/2, tổ chức này đã phát động chiến dịch toàn cầu trong sáu tháng với chi phí 56 triệu USD để ngăn chặn sự lây lan của virus Zika. Chiến dịch bao gồm nghiên cứu sản xuất vaccine, chẩn đoán và nghiên cứu cách thức lây lan của virus.
Lây lan với tốc độ chóng mặt
Virus Zika là một loại virus do muỗi Aedes (loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết) lây truyền và được phát hiện đầu tiên trên loài khỉ Rhesus trong rừng Zika ở Uganda vào năm 1947. Bệnh thường có biểu hiện sốt, nổi mẩn và một số triệu chứng khác như đau cơ, nhức đầu, đau mắt. Không gây tử vong nhưng virus Zika có thể gây nguy hiểm cho các thai phụ và được cho là nguyên nhân liên quan đến hội chứng bệnh đầu nhỏ (teo não) ở trẻ sơ sinh, gây tổn thương không thể phục hồi ở não bộ. Hiện vẫn chưa có vaccine, thuốc điều trị đặc hiệu đối với loại bệnh này.
Tính đến thời điểm này, theo ước tính của WHO, virus Zika đã xuất hiện tại 44 quốc gia và vùng lãnh thổ, chủ yếu ở Mỹ Latinh. Báo cáo của Bộ Y tế Brazil công bố hôm 17/2 cho biết, Brazil đã ghi nhận tổng số 4.443 trường hợp cả nghi ngờ lẫn xác nhận bị nhiễm virus, trong đó có 41 trường hợp mắc tật đầu nhỏ có liên quan đến virus Zika.
Tại Việt Nam, ông Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, hiện vẫn chưa ghi nhận ca bệnh hoặc ca nghi nhiễm virus Zika nào. Tuy nhiên, dịch bệnh do Zika đã xuất hiện ở những nước láng giềng như Trung Quốc, Thái Lan... nên người dân cần chủ động phòng chống. Bên cạnh đó, bệnh sốt xuất huyết của loại muỗi truyền Zika đang hoành hành ở Việt Nam nên nguy cơ virus này có thể xâm nhập và lan truyền là rất cao.
Mối liên hệ với chứng đầu nhỏ
Thời gian gần đây, dư luận khá hoang mang trước thông tin các nhà khoa học Argentina nghi ngờ giả thuyết virus Zika là thủ phạm của chứng đầu nhỏ. Họ cho rằng loại thuốc diệt ấu trùng muỗi sử dụng trong nguồn nước tại Brazil mới là nguyên nhân trực tiếp.
Tuy nhiên, Bộ Y tế Brazil ngày 18/2 đã xác nhận việc các nhà khoa học nước này có bước đột phá trong việc tìm kiếm mối liên quan rõ ràng giữa virus Zika và bệnh đầu nhỏ. Trong nghiên cứu được thực hiện với 508 trẻ mắc bệnh đầu nhỏ, người ta phát hiện hầu hết đều mang virus Zika.
“Virus Zika gây tổn thương não và củng cố bằng chứng về mối quan hệ giữa chúng với dị tật đầu nhỏ ở trẻ”, bà Lucia Noronha, nhà nghiên cứu bệnh học thuộc Tổ chức Bệnh học Brazil nói.
Tại Mỹ, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) cũng thông báo, hai em bé sinh ra tại Brazil và qua đời sau đó 48 giờ đều có virus Zika trong não. CDC khuyến cáo các phụ nữ mang thai không nên du lịch tới Brazil. Trong khi đó, các nhà nghiên cứu tại Colombia cho hay, họ đã tìm thấy mối liên hệ giữa virus Zika và hội chứng Guillain-Barre, một hội chứng gây tê liệt và tử vong ở người lớn. Các nhà khoa học phát hiện, năm bệnh nhân mắc hội chứng này có virus Zika trong máu.
Tuy nhiên, đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa chắc chắn tại sao virus Zika lại có liên quan chặt chẽ với bệnh đầu nhỏ.
Xét nghiệm miễn phí trường hợp nghi nhiễm
Ngày 16/2, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho hay, Bộ Y tế chủ trương xét nghiệm miễn phí các trường hợp nghi ngờ có nhiễm virus Zika nhằm phát hiện sớm trường hợp mắc bệnh.
Hiện tại, Bộ Y tế đã chỉ định hai phòng xét nghiệm chẩn đoán virus Zika của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh. Sắp tới, Bộ sẽ đưa vào hoạt động hai phòng xét nghiệm chẩn đoán virus Zika của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh. Những người đi từ vùng có dịch trở về, đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, cần đến các cơ quan y tế lấy mẫu xét nghiệm nhằm chủ động giám sát sớm.
Để phòng tránh, Bộ Y tế khuyến cáo người dân đi du lịch đến những khu vực bị ảnh hưởng bởi loại virus này phải có các biện pháp phòng ngừa như sử dụng thuốc diệt côn trùng, mặc áo sơ mi dài tay và quần dài, ở trong khu vực có điều hòa không khí.
Đối với những người dân đang sinh sống trong những khu vực bị ảnh hưởng cần phải đậy kín tất cả dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng; ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày; tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất diệt muỗi để phòng, chống dịch. Khi bị sốt cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị, không tự ý điều trị tại nhà.
Hà Vy (tổng hợp)
