Xung đột Azerbaijan-Armenia leo thang: Động cơ thực sự của các bên là gì?

Vy Anh
Azerbaijan dường như đang tạo ra một 'phép thử' đối với những cam kết của Nga, đồng thời gây sức ép với Armenia để đạt được một kết quả ngoại giao?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Xung đột Azerbaijian-Armenia leo thang: Động cơ thực sự của các bên là gì?
Azerbaijan đã tiến hành một cuộc tấn công trên diện rộng nhằm vào các mục tiêu tại Armenia. (Nguồn: AFP)

Leo thang chưa từng có tiền lệ

Azerbaijan đã tiến hành một cuộc tấn công trên diện rộng nhằm vào các mục tiêu tại Armenia, một sự leo thang chưa từng có tiền lệ trong cuộc xung đột kéo dài giữa hai bên.

Bộ Quốc phòng Armenia thông báo các cuộc tấn công, diễn ra vào khoảng nửa đêm 12 và rạng sáng ngày 13/9, nhằm vào các thành phố dọc biên giới phía Nam của Armenia với Azerbaijian, bao gồm các khu vực như Vardenis, Sotk, Artanish, Ishkhanasar, Goris và Kapan.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Azerbaijan cho biết họ chỉ đơn thuần tiến hành “các biện pháp phòng vệ địa phương” để đáp trả “hành vi khiêu khích trên diện rộng” từ Armenia.

Azerbaijan thường xuyên sử dụng biện pháp leo thang quân sự trong cuộc xung đột với Armenia để gây sức ép nhằm đạt kết quả ngoại giao. Với những diễn biến vừa qua, chưa rõ liệu đây có phải là một nỗ lực khác của Baku nhằm đạt lợi ích ngoại giao hay là bước đệm cho nhiều hành động quân sự hơn.

Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan đã trao đổi với Tổng thống Nga Vladimir Putin ngay trong sáng 13/9 và đề nghị Moscow hỗ trợ quân sự theo các cam kết của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO). Bộ Ngoại giao Nga thông báo họ đã nhận được yêu cầu hỗ trợ của Armenia nhưng không nói chi tiết Moscow sẽ phản ứng như thế nào.

Nga là bên bảo đảm cho thỏa thuận ngừng bắn kết thúc cuộc chiến năm 2020 giữa Armenia và Azerbaijan. Hiện có gần 2.000 binh sĩ gìn giữ hòa bình đóng tại khu vực tranh chấp Nagorny-Karabakh. Nga cũng duy trì một căn cứ quân sự ở Gyumri, phía Tây Bắc Armenia, tại biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, nơi có sự hiện diện của vài nghìn binh sĩ.

Kể từ khi xung đột tại Ukraine bùng phát, đã có những dấu hiệu cho thấy Azerbaijan có thể đang thăm dò khả năng sẵn sàng của Nga trong việc duy trì hòa bình khu vực.

Đổ lỗi lẫn nhau

Trong những ngày trước khi xung đột mới bùng phát, Azerbaijan đã liên tục cáo buộc Armenia vi phạm lệnh ngừng bắn, song Yerevan phủ nhận các thông tin này. Azerbaijan cũng thường xuyên cáo buộc Armenia chậm thực hiện các nghĩa vụ trong thỏa thuận ngừng bắn để tiến tới thỏa thuận hòa bình cuối cùng nhằm giải quyết xung đột.

Tin liên quan
Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia không còn Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia không còn 'nói suông' về bình thường hóa quan hệ

Tuyên bố của Azerbaijan suy đoán rằng Armenia đang sử dụng "các hành động khiêu khích" để làm chậm quá trình hoàn thiện các dự án cơ sở hạ tầng do Azerbaijan thực hiện ở các khu vực biên giới và "duy trì bầu không khí căng thẳng" gần biên giới của Azerbaijan.

Farid Shafiyev, một cựu quan chức ngoại giao và Giám đốc Trung tâm Phân tích Quan hệ Quốc tế do chính phủ tài trợ ở Baku, bình luận: “Một trong những nguyên nhân chính của các cuộc đụng độ hiện nay giữa Armenia và Azerbaijan không chỉ là thiếu hiệp ước hòa bình mà còn do thiếu vắng những tiến bộ có ý nghĩa về một số vấn đề như phân định (biên giới) và các liên kết giao thông”.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về các vấn đề châu Âu và Á-Âu Karen Donfried đã trao đổi với cả Thủ tướng Armenia Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev. Ngoại trưởng Anthony Blinken cũng ra một tuyên bố bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về các cuộc tấn công vào lãnh thổ Armenia.

Theo các nguồn tin, ông Pashinyan đã nói chuyện với Tổng thống Iran Ibrahim Raisi, người được cho là đã gợi mở ý định của Azerbaijan về một tuyến giao thông mới nối vùng ngoại ô Nakhchivan với đất liền Azerbaijan, một tuyến đường mà Baku gọi là “hành lang Zangezur”. Tuyến đường này sẽ đi dọc theo biên giới của Armenia với Iran, và có thể tiềm ẩn nguy cơ cho thương mại Armenia-Iran.

Văn phòng báo chí của Thủ tướng Pashinyan nói: “Tổng thống Iran nhắc lại lời của Lãnh tụ tối cao Khamenei nhấn mạnh rằng mối quan hệ của Iran với Armenia không nên bị đe dọa và các quốc gia cần phải kiểm soát các kênh liên lạc”.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Azerbaijan Zakir Hasanov đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Hulusi Akar của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh thân cận nhất của Azerbaijan. Ông Hasanov đã thông báo cho ông Akar về “các hành động khiêu khích của người Armenia”, nói rằng Azerbaijan “đã ngăn chặn những bước đi này”. Thổ Nhĩ Kỳ và Azerbaijan từng tiến hành các cuộc tập trận chung ở Azerbaijan trong khoảng thời gian trước khi xung đột leo thang.

Một số nguồn thạo tin cho biết sau các cuộc tấn công, người ta đã nhắc đến việc thiết lập “vùng đệm” dọc theo biên giới của Armenia với Azerbaijan.

Trang mạng report.az của Azerbaijan cho rằng, các binh sỹ Armenia cần được đưa khỏi lãnh thổ của Azerbaijian và nên thiết lập một vùng an toàn, nói đơn giản là ‘vùng đệm’ gần biên giới với Azerbaijian.

“Một vùng an toàn, tức là ‘ vùng đệm’ cần được thiết lập… Armenia nên hiểu rằng từ nay Azerbaijan sẽ không cho phép bất kỳ sự tùy tiện nào nữa. ‘Vùng đệm’ nên được thiết lập để đảm bảo Armenia không gây ra mối đe dọa cho lực lượng biên phòng, binh lính và cơ sở hạ tầng quân sự của Azerbaijan”, trích bài đăng trên report.az.

Gạt bất đồng, Thổ Nhĩ Kỳ đi bước 'giảm nhiệt' với Armenia; phản ứng của Nga, Mỹ

Gạt bất đồng, Thổ Nhĩ Kỳ đi bước 'giảm nhiệt' với Armenia; phản ứng của Nga, Mỹ

Ngày 15/12, Thổ Nhĩ Kỳ bổ nhiệm cựu đại sứ nước này tại Mỹ Serdar Kilic làm đặc phái viên nhằm nỗ lực bình thường ...

Tình hình Nagorno-Karabakh: Armenia cảm ơn Nga vì nỗ lực hòa giải tích cực

Tình hình Nagorno-Karabakh: Armenia cảm ơn Nga vì nỗ lực hòa giải tích cực

Ngày 21/11, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan đã cảm ơn Tổng thống Nga Vladimir Putin vì nỗ lực tích cực trong hòa giải xung đột ...

Bước đi mới của Armenia và Azerbaijan nhằm ngăn ngừa sự cố tại Nagorno-Karabakh

Bước đi mới của Armenia và Azerbaijan nhằm ngăn ngừa sự cố tại Nagorno-Karabakh

Ngày 19/11, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã nhất trí thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp ở ...

Armenia nói gì về vai trò của Nga và Tổng thống Putin tại Nagorno-Karabakh?

Armenia nói gì về vai trò của Nga và Tổng thống Putin tại Nagorno-Karabakh?

Trong một cuộc phỏng vấn ngày 7/11, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan đã đề cao vai trò của Nga và đóng góp của Tổng thống ...

Thủ tướng gặp lãnh đạo Czech và Armenia; tiếp Tổng Giám đốc điều hành Ngân hàng Thế giới

Thủ tướng gặp lãnh đạo Czech và Armenia; tiếp Tổng Giám đốc điều hành Ngân hàng Thế giới

Sáng 2/11 (giờ địa phương), nhân dịp dự Hội nghị COP26 tại Vương quốc Anh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gặp Thủ ...

(theo Eurasia Review)

Đọc thêm

Khơi thông 'điểm nghẽn', tìm cách thúc đẩy phát triển bền vững khu công nghiệp Việt Nam

Khơi thông 'điểm nghẽn', tìm cách thúc đẩy phát triển bền vững khu công nghiệp Việt Nam

Việc phát triển các khu công nghiệp thời gian qua đã bộc lộ một số 'điểm nghẽn', hạn chế, đòi hỏi cần phải có chính sách và hành động để ...
Vì sao những kẻ khủng bố nhà hát Crocus được tìm ra nhanh chóng?

Vì sao những kẻ khủng bố nhà hát Crocus được tìm ra nhanh chóng?

Những kẻ khủng bố nhà hát Crocus đã nhanh chóng bị cảnh sát Nga bắt giữ bởi những hình ảnh ghi lại từ camera giám sát.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn thăm chính thức Trung Quốc

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn thăm chính thức Trung Quốc

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ thăm chính thức Trung Quốc từ ngày 3-4/4/2024 theo lời mời của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.
Điện mừng Tổng thống Cộng hòa Indonesia

Điện mừng Tổng thống Cộng hòa Indonesia

Nhân dịp ông Prabowo Subianto được bầu làm Tổng thống Indonesia, Quyền Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân và Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi điện chúc mừng.
Bình luận của Việt Nam về một số vấn đề tại Biển Đông gần đây

Bình luận của Việt Nam về một số vấn đề tại Biển Đông gần đây

Chiều 28/3, Phó phát ngôn Bộ Ngoại giao Nguyễn Đức Thắng đã bình luận về một số vấn đề tại Biển Đông gần đây.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga ...
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ đã công bố các biện pháp trừng phạt đối với 6 cá nhân và hai tổ chức với cáo buộc chuyển tiền cho các chương trình vũ khí của Triều Tiên.
Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Chính phủ Niger cho hay, Mỹ sẽ sớm đệ trình đề xuất rút binh lính của họ khỏi quốc gia Tây Phi này.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Phiên bản di động