Xung đột Azerbaijan-Armenia leo thang: Động cơ thực sự của các bên là gì?

Vy Anh
Azerbaijan dường như đang tạo ra một 'phép thử' đối với những cam kết của Nga, đồng thời gây sức ép với Armenia để đạt được một kết quả ngoại giao?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Xung đột Azerbaijian-Armenia leo thang: Động cơ thực sự của các bên là gì?
Azerbaijan đã tiến hành một cuộc tấn công trên diện rộng nhằm vào các mục tiêu tại Armenia. (Nguồn: AFP)

Leo thang chưa từng có tiền lệ

Azerbaijan đã tiến hành một cuộc tấn công trên diện rộng nhằm vào các mục tiêu tại Armenia, một sự leo thang chưa từng có tiền lệ trong cuộc xung đột kéo dài giữa hai bên.

Bộ Quốc phòng Armenia thông báo các cuộc tấn công, diễn ra vào khoảng nửa đêm 12 và rạng sáng ngày 13/9, nhằm vào các thành phố dọc biên giới phía Nam của Armenia với Azerbaijian, bao gồm các khu vực như Vardenis, Sotk, Artanish, Ishkhanasar, Goris và Kapan.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Azerbaijan cho biết họ chỉ đơn thuần tiến hành “các biện pháp phòng vệ địa phương” để đáp trả “hành vi khiêu khích trên diện rộng” từ Armenia.

Azerbaijan thường xuyên sử dụng biện pháp leo thang quân sự trong cuộc xung đột với Armenia để gây sức ép nhằm đạt kết quả ngoại giao. Với những diễn biến vừa qua, chưa rõ liệu đây có phải là một nỗ lực khác của Baku nhằm đạt lợi ích ngoại giao hay là bước đệm cho nhiều hành động quân sự hơn.

Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan đã trao đổi với Tổng thống Nga Vladimir Putin ngay trong sáng 13/9 và đề nghị Moscow hỗ trợ quân sự theo các cam kết của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO). Bộ Ngoại giao Nga thông báo họ đã nhận được yêu cầu hỗ trợ của Armenia nhưng không nói chi tiết Moscow sẽ phản ứng như thế nào.

Nga là bên bảo đảm cho thỏa thuận ngừng bắn kết thúc cuộc chiến năm 2020 giữa Armenia và Azerbaijan. Hiện có gần 2.000 binh sĩ gìn giữ hòa bình đóng tại khu vực tranh chấp Nagorny-Karabakh. Nga cũng duy trì một căn cứ quân sự ở Gyumri, phía Tây Bắc Armenia, tại biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, nơi có sự hiện diện của vài nghìn binh sĩ.

Kể từ khi xung đột tại Ukraine bùng phát, đã có những dấu hiệu cho thấy Azerbaijan có thể đang thăm dò khả năng sẵn sàng của Nga trong việc duy trì hòa bình khu vực.

Đổ lỗi lẫn nhau

Trong những ngày trước khi xung đột mới bùng phát, Azerbaijan đã liên tục cáo buộc Armenia vi phạm lệnh ngừng bắn, song Yerevan phủ nhận các thông tin này. Azerbaijan cũng thường xuyên cáo buộc Armenia chậm thực hiện các nghĩa vụ trong thỏa thuận ngừng bắn để tiến tới thỏa thuận hòa bình cuối cùng nhằm giải quyết xung đột.

Tin liên quan
Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia không còn Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia không còn 'nói suông' về bình thường hóa quan hệ

Tuyên bố của Azerbaijan suy đoán rằng Armenia đang sử dụng "các hành động khiêu khích" để làm chậm quá trình hoàn thiện các dự án cơ sở hạ tầng do Azerbaijan thực hiện ở các khu vực biên giới và "duy trì bầu không khí căng thẳng" gần biên giới của Azerbaijan.

Farid Shafiyev, một cựu quan chức ngoại giao và Giám đốc Trung tâm Phân tích Quan hệ Quốc tế do chính phủ tài trợ ở Baku, bình luận: “Một trong những nguyên nhân chính của các cuộc đụng độ hiện nay giữa Armenia và Azerbaijan không chỉ là thiếu hiệp ước hòa bình mà còn do thiếu vắng những tiến bộ có ý nghĩa về một số vấn đề như phân định (biên giới) và các liên kết giao thông”.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về các vấn đề châu Âu và Á-Âu Karen Donfried đã trao đổi với cả Thủ tướng Armenia Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev. Ngoại trưởng Anthony Blinken cũng ra một tuyên bố bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về các cuộc tấn công vào lãnh thổ Armenia.

Theo các nguồn tin, ông Pashinyan đã nói chuyện với Tổng thống Iran Ibrahim Raisi, người được cho là đã gợi mở ý định của Azerbaijan về một tuyến giao thông mới nối vùng ngoại ô Nakhchivan với đất liền Azerbaijan, một tuyến đường mà Baku gọi là “hành lang Zangezur”. Tuyến đường này sẽ đi dọc theo biên giới của Armenia với Iran, và có thể tiềm ẩn nguy cơ cho thương mại Armenia-Iran.

Văn phòng báo chí của Thủ tướng Pashinyan nói: “Tổng thống Iran nhắc lại lời của Lãnh tụ tối cao Khamenei nhấn mạnh rằng mối quan hệ của Iran với Armenia không nên bị đe dọa và các quốc gia cần phải kiểm soát các kênh liên lạc”.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Azerbaijan Zakir Hasanov đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Hulusi Akar của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh thân cận nhất của Azerbaijan. Ông Hasanov đã thông báo cho ông Akar về “các hành động khiêu khích của người Armenia”, nói rằng Azerbaijan “đã ngăn chặn những bước đi này”. Thổ Nhĩ Kỳ và Azerbaijan từng tiến hành các cuộc tập trận chung ở Azerbaijan trong khoảng thời gian trước khi xung đột leo thang.

Một số nguồn thạo tin cho biết sau các cuộc tấn công, người ta đã nhắc đến việc thiết lập “vùng đệm” dọc theo biên giới của Armenia với Azerbaijan.

Trang mạng report.az của Azerbaijan cho rằng, các binh sỹ Armenia cần được đưa khỏi lãnh thổ của Azerbaijian và nên thiết lập một vùng an toàn, nói đơn giản là ‘vùng đệm’ gần biên giới với Azerbaijian.

“Một vùng an toàn, tức là ‘ vùng đệm’ cần được thiết lập… Armenia nên hiểu rằng từ nay Azerbaijan sẽ không cho phép bất kỳ sự tùy tiện nào nữa. ‘Vùng đệm’ nên được thiết lập để đảm bảo Armenia không gây ra mối đe dọa cho lực lượng biên phòng, binh lính và cơ sở hạ tầng quân sự của Azerbaijan”, trích bài đăng trên report.az.

Gạt bất đồng, Thổ Nhĩ Kỳ đi bước 'giảm nhiệt' với Armenia; phản ứng của Nga, Mỹ

Gạt bất đồng, Thổ Nhĩ Kỳ đi bước 'giảm nhiệt' với Armenia; phản ứng của Nga, Mỹ

Ngày 15/12, Thổ Nhĩ Kỳ bổ nhiệm cựu đại sứ nước này tại Mỹ Serdar Kilic làm đặc phái viên nhằm nỗ lực bình thường ...

Tình hình Nagorno-Karabakh: Armenia cảm ơn Nga vì nỗ lực hòa giải tích cực

Tình hình Nagorno-Karabakh: Armenia cảm ơn Nga vì nỗ lực hòa giải tích cực

Ngày 21/11, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan đã cảm ơn Tổng thống Nga Vladimir Putin vì nỗ lực tích cực trong hòa giải xung đột ...

Bước đi mới của Armenia và Azerbaijan nhằm ngăn ngừa sự cố tại Nagorno-Karabakh

Bước đi mới của Armenia và Azerbaijan nhằm ngăn ngừa sự cố tại Nagorno-Karabakh

Ngày 19/11, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã nhất trí thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp ở ...

Armenia nói gì về vai trò của Nga và Tổng thống Putin tại Nagorno-Karabakh?

Armenia nói gì về vai trò của Nga và Tổng thống Putin tại Nagorno-Karabakh?

Trong một cuộc phỏng vấn ngày 7/11, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan đã đề cao vai trò của Nga và đóng góp của Tổng thống ...

Thủ tướng gặp lãnh đạo Czech và Armenia; tiếp Tổng Giám đốc điều hành Ngân hàng Thế giới

Thủ tướng gặp lãnh đạo Czech và Armenia; tiếp Tổng Giám đốc điều hành Ngân hàng Thế giới

Sáng 2/11 (giờ địa phương), nhân dịp dự Hội nghị COP26 tại Vương quốc Anh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gặp Thủ ...

(theo Eurasia Review)

Xem nhiều

Đọc thêm

Nghị sĩ lưỡng viện Quốc hội Mỹ thông qua một dự luật ngay trong đêm, chính phủ 'được cứu', ông Biden lên tiếng

Nghị sĩ lưỡng viện Quốc hội Mỹ thông qua một dự luật ngay trong đêm, chính phủ 'được cứu', ông Biden lên tiếng

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký phê chuẩn thành luật dự luật cấp ngân sách cho chính phủ liên bang đến giữa tháng 3/2025.
Những tiêu chí đặc biệt giúp Bắc Ninh bứt phá ngoạn mục, thu hút FDI đứng đầu cả nước

Những tiêu chí đặc biệt giúp Bắc Ninh bứt phá ngoạn mục, thu hút FDI đứng đầu cả nước

Bắc Ninh bất ngờ bứt phá ngoạn mục khi thu hút vốn FDI gấp hơn 3 lần năm trước, giữ vững ngôi đầu cả nước.
Quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'

Quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'

Tờ Telegraph đưa tin, bất chấp đợt tăng lương kỷ lục vào mùa Hè, quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'.
Tiền đạo Nguyễn Xuân Son nhận 'cơn mưa' lời khen từ truyền thông Đông Nam Á

Tiền đạo Nguyễn Xuân Son nhận 'cơn mưa' lời khen từ truyền thông Đông Nam Á

Báo chí Đông Nam Á đã dành nhiều lời khen về màn ra mắt của Nguyễn Xuân Son với tuyển Việt Nam ở ASEAN Cup 2024.
Miss Charm 2024: Đại diện Việt Nam đoạt Á hậu 2, ấn tượng với màn trả lời phỏng vấn

Miss Charm 2024: Đại diện Việt Nam đoạt Á hậu 2, ấn tượng với màn trả lời phỏng vấn

Đại diện Việt Nam Quỳnh Nga giành ngôi vị Á hậu 2 tại Chung kết Miss Charm 2024 - Hoa hậu Sắc đẹp quốc tế.
Tìm thấy hợp chất ức chế sự phát triển của virus corona

Tìm thấy hợp chất ức chế sự phát triển của virus corona

Một nhóm nghiên cứu tại Nhật Bản đã công bố phát hiện ra một chất trong cây hương nhu có tác dụng ức chế sự phát triển của virus corona.
Quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'

Quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'

Tờ Telegraph đưa tin, bất chấp đợt tăng lương kỷ lục vào mùa Hè, quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'.
Rơi trực thăng cứu hộ tại Thổ Nhĩ Kỳ, không ai sống sót

Rơi trực thăng cứu hộ tại Thổ Nhĩ Kỳ, không ai sống sót

Ngày 22/12, tại vùng Mugla, Tây Nam Thổ Nhĩ Kỳ, đã xảy ra vụ rơi trực thăng cứu thương khiến 4 người thiệt mạng.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức cảnh báo Tổng thống Putin đang tiến hành tấn công hỗn hợp và Berlin là mục tiêu đặc biệt

Bộ trưởng Quốc phòng Đức cảnh báo Tổng thống Putin đang tiến hành tấn công hỗn hợp và Berlin là mục tiêu đặc biệt

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết Nga đang thực hiện các cuộc tấn công hỗn hợp nhằm vào Đức.
Hàn Quốc thẩm vấn Bộ trưởng Thống nhất và Giám đốc Cơ quan tình báo liên quan đến thiết quân luật

Hàn Quốc thẩm vấn Bộ trưởng Thống nhất và Giám đốc Cơ quan tình báo liên quan đến thiết quân luật

Giới chức Hàn Quốc thông báo Bộ trưởng Thống nhất Kim Yung Ho và Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia (NIS) Cho Tae Yong đã bị các nhà điều tra thẩm vấn
Máy bay Hải quân Mỹ bị 'bắn nhầm', 2 phi công thoát nạn trong gang tấc

Máy bay Hải quân Mỹ bị 'bắn nhầm', 2 phi công thoát nạn trong gang tấc

Quân đội Mỹ thông báo chiếc F/A-18 của Hải quân nước này đã bị bắn hạ trên Biển Đỏ vào rạng sáng 22/12 (giờ Việt Nam) trong 'một vụ rõ ràng là bắn nhầm'.
Nhà ngoại giao Mỹ bảo vệ 'cách tốt nhất' để giải quyết vấn đề Cuba

Nhà ngoại giao Mỹ bảo vệ 'cách tốt nhất' để giải quyết vấn đề Cuba

Nhà ngoại giao Jeffrey DeLaurentis khẳng định cách tiếp cận chính trị thay vì cô lập Cuba là thành công và đến nay vẫn còn giá trị.
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anh Keir Starmer tới Trung Đông phản ánh ưu tiên và quan điểm của xứ sở sương mù trong hợp tác với khu vực này.
Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Việc Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli chọn Trung Quốc làm điểm dừng chân trong chuyến công du đầu tiên phản ánh thay đổi đáng chú ý từ Kathmandu.
Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Vào nửa đêm 3/12, một cơn 'địa chấn' đã làm rung chuyển Hàn Quốc sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố tình trạng khẩn cấp.
Từ thiết quân luật đến luận tội

Từ thiết quân luật đến luận tội

Cụm từ 'thiết quân luật' từ lâu đã bị coi là điều cấm kỵ ở Hàn Quốc do vết thương mà lệnh này mang lại trong lịch sử.
Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik, kho vũ khí hạt nhân của nước này được quan tâm hơn bao giờ hết.
'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

Cuộc nội chiến kéo dài ở Syria đã thu hút sự chú ý của thế giới sau khi lực lượng nổi dậy bất ngờ chiếm giữ hầu hết Aleppo.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Vũ khí hạt nhân đặc biệt nổi bật vì sự hủy diệt tuyệt đối và khả năng đe dọa toàn cầu, song vẫn có những công cụ khác có sức phá hủy kinh hoàng.
Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Mosco sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa Oreshnik trong chiến đấu sau khi dùng để tấn công Ukraine ngày 21/11.
Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Sự xuất hiện của kênh đào nhân tạo giúp phá vỡ giới hạn địa lý, mở ra vô vàn cơ hội cho sự phát triển kinh tế, văn hóa và chính trị toàn cầu.
Phiên bản di động