| Một cảnh xuất hiện đường lưỡi bò trên bản đồ của phim Abominable. (Ảnh cắt từ phim) |
Không khó để lý giải vì sao với việc sử dụng bản đồ đường lưỡi bò ngụy tạo trong phim, phim Abominable đã bị dư luận giận dữ và tẩy chay, khiến các rạp buộc phải gỡ bỏ lịch công chiếu. Nhưng câu chuyện về những sản phẩm tuyên truyền nhằm ấn định nhận thức sai lệch về thế giới thì vẫn còn, và đó hiển nhiên là điều cần bàn đến.
Đó là khi sự tuyên tuyền đã bước lên nấc thang mới, dùng sự ngụy tạo để đem đến nhận thức sai lệch hoàn toàn về thực tế, lâu dần dẫn đến sự mặc nhiên thừa nhận như đó là một sự thật hiển nhiên tồn tại trong tâm trí cả xã hội. Việc công ty giải trí Dream Works và Pearl có chủ ý rõ ràng khi đưa tấm bản đồ ngụy tạo đường lưỡi bò của Trung Quốc vào một bộ phim dành cho đối tượng chính là trẻ em chỉ là một trong rất nhiều những hiện tượng đã và đang xảy ra trên thế giới.
Sử dụng các sản phẩm văn hóa để tuyên truyền cho mục đích chính trị không phải là mới. Trong Chiến tranh Lạnh, các nước phương Tây đã sử dụng phim ảnh để tuyên truyền giá trị tự do dân chủ hay mô hình phát triển phương Tây với phần còn lại của thế giới, nhằm xây dựng trong tâm trí mọi người mô hình phương Tây như một mô hình duy nhất cần hướng tới.
Hệ lụy là các quốc gia dần chấp nhận những giá trị vốn không phải là nguyên gốc trong nền văn hóa của mình. Khi nhận ra những giá trị phương Tây không phải là luôn phù hợp cho mọi nền văn hóa, hay chí ít là với nền văn hóa bản địa của mình, bản thân các quốc gia này cũng đã phải chịu tác động (cả tốt và xấu) không nhỏ từ sự tuyên truyền này.
Tuy nhiên, ngày nay, phương thức tuyên tuyền trở nên tinh vi hơn, đối tượng nhắm tới không chỉ là người trẻ, mà là rất trẻ (ở tuổi nhi đồng) - ví như những tờ giấy trắng chưa một nét bút nào chạm tới. Cái gì quen mắt, quen tai... dần sẽ thành chấp nhận như một sự đương nhiên. Nếu sự tuyên truyền là bịa đặt, điều đó nguy hiểm biết chừng nào. Vậy để phân biệt đâu là đúng, đâu là sai, việc giáo dục là vô cùng quan trọng.
Trở lại với bộ phim Abominable, câu chuyện không chỉ là cấm, bởi với bối cảnh toàn cầu hóa thông tin phi truyền thống như ngày nay, cái gì càng cấm càng trở nên thu hút. Hơn nữa, đã và sẽ có hàng ngàn “Abomiable” được tạo ra trong cuộc chiến tranh thông tin nhằm thay đổi nhận thức của công chúng toàn cầu về bất cứ điều gì mà các quốc gia sử dụng cho mục đích của họ. Vì vậy, cần truyền thông đúng mức để cho mọi tầng lớp nhân dân nâng cao cảnh giác và tự họ từ trong suy nghĩ đã tẩy chay những sản phẩm tạo ra thông điệp đánh tráo sự thật như vậy.
Ngoài ra, trong chuỗi các giá trị mắt xích toàn cầu, khi bị công chúng tẩy chay, thì việc đánh tráo sự thật của các hãng truyền thông sẽ gây tổn hại uy tín không chỉ cho tổ chức, mà còn ảnh hưởng tới uy tín và hình ảnh quốc gia họ, dẫn đến chỗ tự đánh mất niềm tin của cộng đồng quốc tế.