Bảo hộ công dân tại Anh: Nhanh chóng, chặt chẽ trên tinh thần hỗ trợ công dân hết sức

Rạng sáng ngày 23/10, 31 đàn ông và 8 phụ nữ được phát hiện đã chết trong container đông lạnh tại khu công nghiệp Waterglade, thị trấn Grays, thuộc hạt Essex, phía Đông Bắc London, Vương quốc Anh. Nhà chức trách Anh ban đầu tin rằng các nạn nhân đều là người Trung Quốc, chưa cho các bên quan tâm ngoài Trung Quốc tiếp cận thông tin cụ thể, kể cả cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam. Nhưng sau đó, các cơ quan chức năng của Anh bắt đầu chuyển hướng điều tra, xuất phát từ nghi vấn có nạn nhân mang quốc tịch ngoài Trung Quốc. Ngày 25/10, Cảnh sát hạt Essex ra tuyên bố cho biết đang nỗ lực điều tra vụ án 39 người chết trong container và kêu gọi truyền thông không suy đoán về danh tính nạn nhân.

Nhanh chóng vào cuộc

Ngày 26/10, ngay sau khi nhận được thông tin từ các nguồn khác nhau rằng có thể có người Việt Nam trong số các 39 người bị thiệt mạng trong container tại Anh, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có chỉ đạo phương án bảo hộ công dân (BHCD). Theo đó, Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Ngoại giao và Ủy ban Nhân dân các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh khẩn trương xác minh thông tin, làm rõ vụ việc để có các biện pháp xử lý phù hợp; điều tra phát hiện các vụ việc đưa công dân Việt Nam xuất cảnh trái phép ra nước ngoài, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật.

Thủ tướng cũng giao Bộ Ngoại giao chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Anh theo dõi sát tình hình, làm việc với các cơ quan liên quan của Anh để xác nhận danh tính nạn nhân trong trường hợp là công dân Việt Nam (nếu có), thực hiện các biện pháp BHCD theo quy định. Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ trên, báo cáo Thủ tướng trước ngày 5/11.

Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Việt Nam tại Anh tiếp tục và kiên trì làm việc với phía Anh để nắm thông tin, hỗ trợ xác minh danh tính đối với các trường hợp được cho là mất tích tại Anh. Bộ Ngoại giao chỉ đạo Đại sứ quán thường xuyên giữ liên lạc với cảnh sát Essex và các cơ quan hữu quan của Anh để nắm thông tin, kịp thời chuyển các dữ liệu do phía Anh cung cấp về trong nước nhằm thực hiện việc xác minh, đối chiếu sinh trắc học để xác minh danh tính nạn nhân; đồng thời chủ động thực hiện các biện pháp bảo hộ cần thiết trong trường hợp xác nhận có công dân Việt Nam trong số các nạn nhân nêu trên.

Bộ Ngoại giao đã hướng dẫn Tổng đài BHCD +84981 8484 84 tiếp nhận tất cả các phản ánh, cuộc gọi có liên quan đến vụ việc này, chuyển tới Cục Lãnh sự, kết hợp với số đường dây nóng BHCD của Đại sứ quán Việt Nam tại Anh là: +44 7713 181501 để nhận thêm thông tin từ phía người Việt Nam tại Anh.

Phối hợp chặt chẽ

Công tác BHCD tại Anh hiện đang là một trong những ưu tiên hàng đầu của Bộ Ngoại giao. Với tinh thần làm việc khẩn trương, kết hợp chặt chẽ các bên, những bước đầu tiên đã được triển khai và đem lại một số kết quả nhất định.

Công việc ban đầu được triển khai từ phía Anh. Đại sứ Việt Nam tại Anh Trần Ngọc An đã điện

đàm với Bộ trưởng Nội vụ Anh từ buổi tối ngày 25/10, đại diện Đại sứ quán Việt Nam cũng đã có buổi làm việc với đại diện Cơ quan phòng chống tội phạm của Anh và cảnh sát điều tra hạt Essex về vụ việc. Theo đó, Đại sứ quán Việt Nam và các cơ quan chức năng của Anh nhất trí phối hợp chặt chẽ, chia sẻ thông tin trong quá trình điều tra và xác định danh tính các nạn nhân.

Ngoài ra, Đại sứ Trần Ngọc An cùng một số cán bộ của Đại sứ quán cũng đã đến hiện trường vụ 39 người chết tại Anh, tiếp tục làm việc với cơ quan chính quyền địa phương và cảnh sát hạt Essex. Đại sứ quán đã thiết lập kênh trao đổi thông tin và phối hợp trực tiếp với cảnh sát hạt Essex, đơn vị đang chủ trì điều tra về vụ việc.

Sáng 28/10, Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, Bộ Ngoại giao đang khẩn trương thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Đại sứ quán Việt Nam tại Anh hiện đang túc trực để chờ thông tin chính thức từ phía Anh. Thứ trưởng cho biết: phía Anh hiện mới làm được bốn trường hợp trong tổng số 39 nạn nhân tử vong. Cũng chưa phải là xác định danh tính những nạn nhân này mà họ mới gửi hồ sơ sang để chắp nối các thông tin xác định. Họ sẽ còn làm rất kỹ vì phía Anh không chấp nhận nhận diện mà chỉ dựa trên kết quả xét nghiệm ADN.

Trao đổi bên hành lang Quốc hội sáng 29/10, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, Tổng đài BHCD đã tiếp nhận thông tin của 14 gia đình đề nghị hỗ trợ xác minh, tìm kiếm người thân bị mất tích tại Anh. Cục Lãnh sự đã liên hệ trực tiếp và hướng dẫn gia đình các thông tin cần cung cấp để đẩy nhanh việc xác minh, đồng thời đề nghị các gia đình phối hợp, cung cấp các thông tin cập nhật về người thân (nếu có) tại Anh để kịp thời xử lý.

Về hồ sơ bốn trường hợp đầu tiên cảnh sát Anh đã lập được, lãnh đạo Bộ Ngoại giao phân tích, giờ cũng phải kiểm tra, đối chứng. Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Bộ Ngoại giao chưa tiếp cận cụ thể với những hồ sơ này nhưng được biết đó là toàn bộ những thông tin về sinh trắc học của các nạn nhân tử vong trong thùng container để phía Việt Nam tiến hành đối chiếu. Đây là vấn đề khoa học, cần phải thực hiện cẩn trọng, theo đúng quy định”. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cũng bày tỏ quan điểm cần thông tin một cách thận trọng về các nội dung trong thời điểm này, tránh gây hoang mang cho người dân.

Để nhanh chóng đối phó với tất cả khả năng có thể xảy ra, Bộ Ngoại giao đã xây dựng kịch bản cụ thể cho các trường hợp, tức là, nếu có người bị nạn là công dân Việt Nam thì sẽ cần thực hiện các bước thế nào. Tuy nhiên, hiện nay phải chờ kết quả chính xác, rồi tiếp tục xây dựng các bước đàm phán và làm việc cụ thể.

Cho tới thời điểm này, vẫn chưa có bất kỳ thông tin nào xác minh rằng liệu trên chiếc container định mệnh kia có nạn nhân nào mang quốc tịch Việt Nam hay không bởi đây là công việc tốn rất nhiều thời gian. Theo Thứ trưởng Thường trực Bùi Thanh Sơn, kể từ ngày 28/10, mỗi ngày, cảnh sát Anh chỉ có thể thụ lý được 5-6 trường hợp, trong khi có tận 39 nạn nhân.

Tuy vậy, với tất cả những khó khăn này, Bộ Ngoại giao đã có những hành động nhanh chóng, kịp thời, kết hợp với các Bộ, ngành và các địa phương Nghệ An, Hà Tĩnh, phối hợp chặt chẽ cùng cảnh sát Anh để nhanh chóng triển khai các biện pháp BHCD, trong trường hợp có nạn nhân là người Việt Nam. Đây thực sự là nỗ lực rất lớn của Bộ Ngoại giao để công tác BHCD tiếp tục là “điểm tựa vững chắc” cho công dân.