Cái thiện và cái ác

TGVN. Người ta sinh ra là Thiện, theo thuyết của Mạnh Tử hay Rousseau. Còn theo thuyết của Tuân Tử hay Rochefoucault thì người ta sinh ra là Ác. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
cai thien va cai ac Nhớ lại một bài thơ Anh
cai thien va cai ac Những hành tinh khác có người không?

Chuyện thật mà như bịa, vượt sức tưởng tượng của nhà viết tiểu thuyết trinh thám.

Năm 2000, tôi được biết một tin khủng khiếp khiến dư luận cả nước Anh kinh ngạc. Tin như sau:

Bác sĩ Shipman ở miến Bắc nước Anh, đã bị kết án tù chung thân 15 lần. Sau khi tòa tuyên án, ông thẩm phán còn nói với tội phạm: “Trong trường hợp của ông, tôi cho ông biết tù chung thân sẽ là tù chung thân. Ông sẽ qua quãng đời còn lại của ông ở trong tù. Đó là lời nhắn nhủ của tôi”.

Bác sĩ Shipman, 54 tuổi, bị 15 án tù chung thân vì đã giết 15 phụ nữ tuổi từ 49 đến 81 tuổi. Khi nghe tuyên án, nét mặt ông dửng dưng, trong khi công chúng ở tòa án vỗ tay tán thưởng mức án: giết mỗi người 1 án tù chung thân, 15 người 15 án tù chung thân. Gia đình những người quá cố khóc lóc thảm thiết, quan tòa úy lạo họ và khen họ đã tỏ ra rất bình tĩnh trong bốn tháng xử án. Bộ trưởng Bộ Y tế phải tuyên bố ở Nghị viện những biện pháp an ninh để ngăn chặn những tội ác tương tự trong giới y học.

cai thien va cai ac

Năm 1992, bác sĩ Shipman đã mở phòng khám tại quận Hyde, ngoại ô thành phố Manchester. Ông làm bác sĩ thường xuyên trông nom cho một số gia đình. Mười lăm phụ nữ là nạn nhân của ông đều không ai mắc bệnh ác tính cả. Tất cả đều chết do ông cho tiêm “moóc-phin” quá liều. Tháng 3/1998, 6 tháng trước khi bắt ông bác sĩ, công an được một hãng tổ chức đám tang cho biết số chứng chỉ đám tang ông ký quá nhiều. Công an đã điều tra nhưng không có kết quả. Từ năm 1992, tổng số giấy chứng nhận khai tử do ông ký lên đến 202, nghĩa là gấp 5,6 lần so với các đồng nghiệp. Mãi đến trường hợp cuối cùng, cái chết của một bà bệnh nhân 81 tuổi, mới có chứng cớ phạm tội: ông đã đánh lừa chuyển chúc thư của bà ta ăn chặn 3 triệu Franc. Con gái nạn nhân không nhận được chữ ký mẹ, đi báo công an. Đào xác lên mới biết nguyên nhân chết. 14 xác khác đào lên cũng đưa đến cùng một kết quả.

Động cơ giết người là gì? Theo nhân viên công an, đó là “sự thích thú được thấy người chết”. Một bác sĩ tâm thần giải thích: đó là “sự say sưa quyền tối cao được quyết định ai phải chết”.

“Ám sát bệnh nhân do thích thú”, kết luận báo Pháp Thế giới. Cái ác nằm ngay trong con người.

Câu chuyện có thật này khiến ta nhớ lại cuốn tiểu thuyết hư cấu nổi tiếng của nhà văn Anh R.L.Stevenson: Bác sĩ Giê-kin và ông Hai-đơ (1886). Tác phẩm phân tích cái thiện cái ác trong một con người: bác sĩ Giê-kin, người hiền lành, tìm ra một thứ thuốc uống vào thì biến thành một quái vật lông lá, hung dữ. Tỉnh thuốc thì lại hiền lành. Cuối cùng, cái Ác thắng cái Thiện, ông giết người và tự tử.

Tấn bi kịch về cuộc đấu tranh giữa Thiện và Ác trong một con người cũng thể hiện một cách tuyệt vời trong văn học dân gian Việt Nam với câu chuyện Hồn Trương Ba, da hàng thịt (vở kịch của Lưu Quang Vũ về đề tài này được hoan nghênh ở Mỹ).

Như vậy thì người ta sinh ra là Thiện, theo thuyết của Mạnh Tử hay Rousseau. Còn theo thuyết của Tuân Tử hay Rochefoucault thì người ta sinh ra là Ác. Trên cơ sở phân tâm học của Feud, ông bạn Mỹ Katsiaficas, nhà xã hội học cho là trong sâu lắng vô thức và tiềm thức của con người, song song tồn tại cái Ác và cái Thiện dưới hình thức xung năng chết, phá hoại (Thanatos), và năng lượng cảm xúc đoàn kết, gắn bó con người với nhau (Eros-effect).

cai thien va cai ac Văn chương và tàu đắm

Nhà văn Đức Guenter Grass, giải thưởng Nobel năm 1999, đã cho ra đời một truyện kể về vụ đắm tàu W. Gustloff vào tháng ...

cai thien va cai ac Người Hà Nội nhớ tiếng leng keng

Tôi sinh ra và lớn lên ở phố Hàng Gai thuộc khu phố cổ Hà Nội. Nhà bán tạp hóa lấy tên là Bảo Hợp, ...

cai thien va cai ac Giá trị văn khắc trên bia cổ của Trung Hoa

Những bia cổ đã gợi hứng cho nhà văn Pháp Segalen viết cuốn Những tấm bia, một tác phẩm vượt lên trên tính “xa lạ” (exotisme) ...

Hữu Ngọc

Đọc thêm

Thay đổi tổ hợp xét tuyển tại các trường quân đội từ năm 2026

Thay đổi tổ hợp xét tuyển tại các trường quân đội từ năm 2026

Năm 2026, nhiều trường quân đội sẽ xét tuyển theo các tổ hợp có môn Toán - Hóa, Toán - Lý hoặc Toán - Ngữ văn.
Thủ tướng lâm thời Thái Lan ra tuyên bố nóng

Thủ tướng lâm thời Thái Lan ra tuyên bố nóng

Thủ tướng lâm thời Thái Lan Anutin Charnvirakul đã được đảng Bhumhaithai lựa chọn để tranh cử chức Thủ tướng trong cuộc bầu cử đầu tháng 2/2026.
Nga tiết lộ hoạt động đã thực hiện nhiều lần cùng Mỹ, kỳ vọng Washington từ bỏ quyết định 'vô nghĩa'

Nga tiết lộ hoạt động đã thực hiện nhiều lần cùng Mỹ, kỳ vọng Washington từ bỏ quyết định 'vô nghĩa'

Nga và Mỹ đã tiến hành nhiều vòng họp chuyên viên nhằm bình thường hóa hoạt động của các cơ quan đại diện ngoại giao.
Lễ vinh danh 'Khách sạn tiêu biểu không thuốc lá' lần thứ I – năm 2025

Lễ vinh danh 'Khách sạn tiêu biểu không thuốc lá' lần thứ I – năm 2025

Báo Văn Hóa phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá và các đơn vị liên quan tổ chức Lễ vinh danh “Khách sạn tiêu biểu không ...
Gia đình trái dấu tập 12: Lễ khai trương phòng tập vắng kỷ lục khiến bà Ánh chán nản

Gia đình trái dấu tập 12: Lễ khai trương phòng tập vắng kỷ lục khiến bà Ánh chán nản

Gia đình trái dấu tập 12, bà Ánh quyết định mở phòng tập nhưng gặp khó khăn khi không có học viên đăng ký.
Nhìn lại thế giới 2025: 12 tháng gian nan đầy thử thách, lực đẩy xung đột như 'ngựa bất kham', hòa bình mờ lối

Nhìn lại thế giới 2025: 12 tháng gian nan đầy thử thách, lực đẩy xung đột như 'ngựa bất kham', hòa bình mờ lối

Năm 2025 thế giới chứng kiến những đổi thay đầy bất định và khó lường.
Khách nước ngoài đến Jeju tăng mạnh nhờ một bộ phim Hàn Quốc ăn khách trên Netflix

Khách nước ngoài đến Jeju tăng mạnh nhờ một bộ phim Hàn Quốc ăn khách trên Netflix

Theo Korea Herald, khách du lịch nước ngoài đến đảo Jeju của Hàn Quốc đã tăng mạnh trong năm 2025 nhờ một bộ phim ăn khách trên Netflix.
Tôn vinh quần thể di sản theo chuỗi đầu tiên tại Việt Nam

Tôn vinh quần thể di sản theo chuỗi đầu tiên tại Việt Nam

Tối 20/12, Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản thế giới diễn ra trang ...
Bangkok (Thái Lan) dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế năm 2025

Bangkok (Thái Lan) dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế năm 2025

Thủ đô Bangkok của Thái Lan là thành phố được khách du lịch quốc tế ghé thăm nhiều nhất thế giới năm 2025.
Nghe ẩm thực Himalaya 'kể chuyện'

Nghe ẩm thực Himalaya 'kể chuyện'

Sử dụng nguyên liệu bản địa, kỹ thuật truyền thống, các đầu bếp tại Ấn Độ, Nepal, Bhutan đang giới thiệu ẩm thực Himalaya theo những cách làm mới.
Indonesia muốn thu hút thêm khách quốc tế trong năm 2025-2026 nhờ chiến lược này

Indonesia muốn thu hút thêm khách quốc tế trong năm 2025-2026 nhờ chiến lược này

Indonesia tập trung vào 15 thị trường du lịch năm 2025-2026 nhằm thúc đẩy tăng trưởng lượng khách quốc tế, nâng cao mức chi tiêu và kéo dài thời gian lưu trú.
Bất ngờ với xu hướng mua sắm 'chỉ gói gọn trong chiếc túi nhỏ' của khách du lịch tại Hàn Quốc

Bất ngờ với xu hướng mua sắm 'chỉ gói gọn trong chiếc túi nhỏ' của khách du lịch tại Hàn Quốc

Khách du lịch Hàn Quốc hiện đang chi tiền mua sắm những gì? Câu trả lời có thể khiến bạn bất ngờ và có lẽ các món đồ cũng vừa vặn trong một chiếc túi ...
Di sản văn hóa Việt Nam: Dòng chảy bền bỉ từ truyền thống đến hiện đại

Di sản văn hóa Việt Nam: Dòng chảy bền bỉ từ truyền thống đến hiện đại

Trưng bày “Di sản văn hóa Việt Nam – Sức sống từ truyền thống đến hiện đại” được tổ chức tại Khu di sản Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội phục vụ công chúng.
'Nghêu Sò Ốc Hến': Câu chuyện dân gian bước vào hiện tại qua ngôn ngữ múa rối cạn

'Nghêu Sò Ốc Hến': Câu chuyện dân gian bước vào hiện tại qua ngôn ngữ múa rối cạn

Khi được tiếp cận bằng tư duy sáng tạo nghiêm túc, nghệ thuật múa rối không chỉ giữ được bản sắc mà còn tìm được tiếng nói chung với công chúng hôm nay.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác quy hoạch di sản tại Ninh Bình

Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác quy hoạch di sản tại Ninh Bình

Ngày 21/12, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cùng Đoàn công tác đã làm việc và kiểm tra thực địa tại tỉnh Ninh Bình.
Tôn vinh giá trị Truyện Kiều và di sản đại thi hào Nguyễn Du

Tôn vinh giá trị Truyện Kiều và di sản đại thi hào Nguyễn Du

Lễ kỷ niệm 260 năm ngày sinh đại thi hào Nguyễn Du diễn ra tối 20/12 tại Hà Tĩnh.
Khai trương tour trải nghiệm 'Ký ức Cột cờ' tại Hoàng thành Thăng Long

Khai trương tour trải nghiệm 'Ký ức Cột cờ' tại Hoàng thành Thăng Long

Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội vừa phối hợp với Tổng Công ty Du lịch Hà Nội tổ chức khai trương tour trải nghiệm “Ký ức Cột cờ”.
Khi ngoại giao văn hóa thắp sáng di sản

Khi ngoại giao văn hóa thắp sáng di sản

Hành trình của nghề tranh Đông Hồ cho thấy vai trò nổi bật của ngoại giao văn hóa trong việc đưa tinh hoa dân tộc hòa vào dòng chảy chung của văn hóa nhân loại.
Phiên bản di động