Câu chuyện văn hoá và vấn đề bản quyền nhìn từ huyền thoại Doraemon

Phương Lan
Sáng nay, 22/9, Tọa đàm "Từ Đôrêmon tới Doraemon: Bản quyền truyện tranh ở Việt Nam qua ba thập kỷ" đã diễn ra tại Viện Văn hoá Nghệ thuật quốc gia Việt Nam (VICAS).
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Tọa đàm thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu về công nghiệp văn hóa, đại diện các đơn vị xuất bản ở Việt Nam, đại diện các không gian sáng tạo, người thực hành văn hoá và sáng tạo ở Việt Nam, cùng đông đảo khán giả yêu thích bộ truyện tranh nổi tiếng Doraemon.

Câu chuyện văn hoá và vấn đề bản quyền nhìn từ huyền thoại Doraemon
Toàn cảnh Tọa đàm. (Ảnh: Phương Lan)
Tin liên quan
Hành trình 30 năm mèo máy Doraemon ở Việt Nam Hành trình 30 năm mèo máy Doraemon ở Việt Nam

Tọa đàm là chương trình hợp tác giữa VICAS và các đối tác là Nhà xuất bản Kim Đồng, Lân Tinh Foundation nhằm kỷ niệm hơn 30 năm bộ truyện Doraemon hiện diện ở Việt Nam.

Tham dự tọa đàm có PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương – Viện trưởng VICAS; TS Nguyễn Thị Thu Hà – Giám đốc Trung tâm Phát triển công nghiệp văn hóa và Nghệ thuật đương đại, cùng các diễn giả uy tín như: TS Alisa Freedman, GS Văn hóa đại chúng và Văn học Nhật Bản tại Đại học Oregon, Hoa Kỳ; nhà nghiên cứu truyện tranh Nguyễn Anh Tuấn (bút danh ChuKim); biên tập viên Lê Phương Liên – người biên tập bộ Đôrêmon phiên bản đời đầu; biên tập viên Đặng Cao Cường, Trưởng Ban biên tập truyện tranh, Nhà xuất bản Kim Đồng.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương chia sẻ: “Trong nhiều năm qua, VICAS luôn theo đuổi mục tiêu hỗ trợ tối đa cho sự phát triển văn hoá, nghệ thuật và sáng tạo Việt Nam.

Từ năm 2010 tới nay, Viện chúng tôi cũng là một đơn vị nghiên cứu và tư vấn chính sách và chiến lược của Việt Nam đối với các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo, trong đó, ngành xuất bản là một trong 12 ngành công nghiệp văn hóa đã được xác định trong phạm vi của Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 theo Quyết định số 1755/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành vào ngày 8/9/2016".

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương, trong suốt quá trình hoạt động nghiên cứu và tư vấn chính sách của Viện về văn hóa - nghệ thuật nói chung và các ngành công nghiệp văn hóa nói riêng, VICAS luôn cố gắng tham gia vào các chương trình, hoạt động gắn với thực tiễn phát triển của ngành để có được những đánh giá sát với thực tiễn, từ đó các đề xuất chính sách có cơ sở khoa học và thực tiễn hơn.

Tọa đàm này là một hoạt động ý nghĩa trong nỗ lực chung đó nhằm thúc đẩy sự hiểu biết và chia sẻ kiến thức về bảo vệ và khai thác sở hữu trí tuệ, quyền tác giả và quyền liên quan trong lĩnh vực xuất bản.

Câu chuyện văn hoá và vấn đề bản quyền nhìn từ huyền thoại Doraemon
PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng VICAS phát biểu tại tọa đàm. (Ảnh: Phương Lan)

Các trao đổi của các diễn giả tại tọa đàm đã mang đến cho khán giả cái nhìn tổng quan về quá trình xuất bản truyện tranh Đôrêmon hay Doraemon ở Việt Nam; việc biên tập và xuất bản bộ truyện tại Việt Nam trong thời kỳ đầu và hiện nay; những thành công của bộ truyện nổi tiếng này sau hơn 30 năm có mặt ở Việt Nam.

Biên tập viên Lê Phương Liên - người biên tập bộ Đôrêmon phiên bản đời đầu, cho biết: “Khi chúng tôi thực hiện biên tập những tập đầu tiên của Đôrêmon chưa có bản quyền, chúng tôi như trong một hòn đảo cô đơn. Khi ấy, mục đích xuất bản duy nhất là thu hút sự yêu thích của trẻ em Việt Nam và làm thế nào để lời tranh tuyệt vời nhất, sáng tạo, hấp dẫn nhất".

Chia sẻ kinh nghiệm cá nhân trong việc biên tập và xuất bản Đôrêmon, bà Lê Phương Liên cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự sáng tạo trong quá trình chuyển thể nội dung từ nguyên tác.

Theo biên tập viên Đặng Cao Cường, Trưởng Ban biên tập truyện tranh, Nhà xuất bản Kim Đồng, năm 1992 là một dấu mốc quan trọng đối với thế giới truyện tranh ở Việt Nam khi Nhà xuất bản Kim Đồng đưa Doraemon về Việt Nam.

Một làn sóng truyện tranh giải trí hấp dẫn đã cuốn hút cả phía các nhà xuất bản và phía độc giả. Tuy nhiên, truyện tranh và phim hoạt hình khi đó ở Việt Nam còn phát triển tự phát, vì thế vấn đề bản quyền còn lơi lỏng. Việc Nhà xuất bản Kim Đồng mua bản quyền cho bộ truyện tranh Doraemon đã tạo ra những đột phá cho vấn đề bản quyền xuất bản.

Theo GS Alisa Freedman - chuyên gia nghiên cứu văn học và văn hóa Nhật Bản từ Đại học Oregon, thái độ của cộng đồng thường rất quyết liệt trước những hiện tượng xuất bản không bản quyền. Chính phủ Nhật đã có những cơ chế chính sách chuyên biệt để phát triển văn hóa đại chúng trở thành những sản phẩm văn hóa và lan tỏa toàn cầu.

Chính vì thế, Manga (truyện tranh) và Anime (phim hoạt hình được chuyển thể từ Manga) tại Nhật Bản có cơ hội phát triển và có sức ảnh hưởng mạnh mẽ, lan tỏa đến nhiều lĩnh vực văn hóa khác.

Doraemon là một trong những bộ truyện tranh được đông đảo cộng đồng yêu thích, nhân vật Doraemon nổi tiếng hơn ở Việt Nam so với bất kỳ quốc gia nào ngoài Nhật Bản. Cũng nhờ đó mà văn hóa Nhật Bản được biết đến trên khắp thế giới, như một hình thức “quyền lực mềm” giúp xứ sở hoa anh đào cải thiện hình ảnh trên trường quốc tế.

Cũng tại tọa đàm, nhà nghiên cứu truyện tranh Nguyễn Anh Tuấn đã chia sẻ các khía cạnh pháp lý liên quan đến bản quyền truyện tranh, góp phần làm rõ những thách thức mà ngành công nghiệp truyện tranh Việt Nam đang phải đối mặt.

Để xây dựng một nền tảng công nghiệp văn hóa từ phim hoạt hình và truyện tranh, trước hết phải thay đổi tư duy đó là thể loại dành cho trẻ con. Nếu cứ định vị như thế, loại hình này sẽ gặp rất nhiều rào cản.

Câu chuyện văn hoá và vấn đề bản quyền nhìn từ huyền thoại Doraemon
Tọa đàm thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu về công nghiệp văn hóa, đại diện các đơn vị xuất bản ở Việt Nam... (Ảnh: Phương Lan)

Tại tọa đàm, khán giả tích cực tham gia vào phần hỏi đáp, bày tỏ sự quan tâm về việc bảo vệ bản quyền tác phẩm sáng tạo. Nhiều ý kiến cho rằng cần có những chính sách rõ ràng và hiệu quả hơn để hỗ trợ các tác giả và nhà xuất bản.

Sự kiện khép lại với những suy nghĩ sâu sắc về tương lai của ngành công nghiệp truyện tranh Việt Nam nói riêng và công nghiệp văn hóa nói chung, khuyến khích sự phát triển bền vững thông qua việc tôn trọng và bảo vệ bản quyền.

Có thể nói, Đôrêmon hay Doraemon không chỉ là câu chuyện giải trí, mà phía sau nó còn là câu chuyện của văn hóa đại chúng, của cách làm công nghiệp văn hóa và tư duy quản lý của những người làm công tác quản lý Nhà nước về văn hóa.

Mở ra nhiều cơ hội hợp tác du lịch-điện ảnh giữa Việt Nam và Mỹ

Mở ra nhiều cơ hội hợp tác du lịch-điện ảnh giữa Việt Nam và Mỹ

Chương trình xúc tiến du lịch-điện ảnh Việt Nam tại Mỹ sẽ được tổ chức từ ngày 23-25/9, tại thành phố San Francisco và thành ...

Thúc đẩy hợp tác văn hóa Việt-Nga tại diễn đàn quốc tế ở St. Petersburg

Thúc đẩy hợp tác văn hóa Việt-Nga tại diễn đàn quốc tế ở St. Petersburg

Nhận lời mời của Bộ trưởng Bộ Văn hóa Liên bang Nga O.B. Liubimova, đoàn Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam ...

Hành trình 30 năm mèo máy Doraemon ở Việt Nam

Hành trình 30 năm mèo máy Doraemon ở Việt Nam

Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam (VICAS) phối hợp cùng Nhà xuất bản Kim Đồng và Lân Tinh Foundation giới thiệu triển ...

Nghệ sĩ không nhận thù lao trong các chương trình nghệ thuật ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng do bão lũ

Nghệ sĩ không nhận thù lao trong các chương trình nghệ thuật ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng do bão lũ

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã ban hành Kế hoạch tổ chức các chương trình nghệ thuật quyên góp, ủng hộ đồng ...

Đọc sách khiến xa rời thực tế?

Đọc sách khiến xa rời thực tế?

Xã hội không khỏi hốt hoảng khi một người nổi tiếng phát ngôn trong cuộc thi nhan sắc cho rằng bản thân là người thực ...

Bài viết cùng chủ đề

Ngoại giao văn hóa

Xem nhiều

Đọc thêm

Kinh tế thế giới nổi bật (20-27/9): Căng thẳng EU-Trung Quốc, BRICS có thể mở ra nhiều cơ hội cho quốc gia Đông Nam Á này, Đức ‘đội sổ’ Eurozone

Kinh tế thế giới nổi bật (20-27/9): Căng thẳng EU-Trung Quốc, BRICS có thể mở ra nhiều cơ hội cho quốc gia Đông Nam Á này, Đức ‘đội sổ’ Eurozone

Ngành lọc dầu sụt giảm lợi nhuận, EU kiện Trung Quốc lên WTO, BRICS có thể mang lại nhiều cơ hội cho Malaysia… là những tin kinh tế thế giới ...
Kiếm sắc-25: Cuộc tập hợp của 45.000 quân Mỹ, Nhật Bản cùng hàng trăm phương tiện chiến đấu

Kiếm sắc-25: Cuộc tập hợp của 45.000 quân Mỹ, Nhật Bản cùng hàng trăm phương tiện chiến đấu

Khoảng 45.000 quân nhân của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và quân đội Mỹ sẽ tham gia cuộc tập trận chung quy mô lớn mang tên Kiếm sắc-25.
CLB Công an Hà Nội đại thắng 5 sao, dẫn đầu B ASEAN Club Championship

CLB Công an Hà Nội đại thắng 5 sao, dẫn đầu B ASEAN Club Championship

CLB Công an Hà Nội phô diễn sức mạnh ở sân chơi châu lục khi vùi dập đại diện của Singapore Lion City với tỷ số 5-0.
Thưởng thức món bánh xèo nổi tiếng ở TP. Hồ Chí Minh được Michelin 'xướng tên'

Thưởng thức món bánh xèo nổi tiếng ở TP. Hồ Chí Minh được Michelin 'xướng tên'

Mới đây, quán bánh xèo 46A tại số 46A Đinh Công Tráng đã chính thức lọt hạng mục Bib Gourmand của Michelin Guide 2024.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 27/9 và sáng 28/9: Lịch thi đấu U20 châu Á - U20 Việt Nam vs U20 Bangladesh; Ligue 1 - PSG vs Rennes

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 27/9 và sáng 28/9: Lịch thi đấu U20 châu Á - U20 Việt Nam vs U20 Bangladesh; Ligue 1 - PSG vs Rennes

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 27/9 và sáng 28/9: Lịch thi đấu U20 châu Á - U20 Việt Nam vs U20 Bangladesh; La Liga - Valladolid vs Mallorca...
Tình hình Lebanon: IDF nã bom vào Hezbollah, Mỹ cảnh báo nguy cơ chiến tranh tổng lực nhưng vẫn hỗ trợ Israel không giới hạn?

Tình hình Lebanon: IDF nã bom vào Hezbollah, Mỹ cảnh báo nguy cơ chiến tranh tổng lực nhưng vẫn hỗ trợ Israel không giới hạn?

Liên hợp quốc cho hay, tình hình nguy hiểm từ các cuộc ném bom vào Lebanon những ngày qua buộc 90.000 người ở miền Nam phải rời bỏ nhà cửa.
Thưởng thức món bánh xèo nổi tiếng ở TP. Hồ Chí Minh được Michelin 'xướng tên'

Thưởng thức món bánh xèo nổi tiếng ở TP. Hồ Chí Minh được Michelin 'xướng tên'

Mới đây, quán bánh xèo 46A tại số 46A Đinh Công Tráng đã chính thức lọt hạng mục Bib Gourmand của Michelin Guide 2024.
TS. Trịnh Lê Anh: Du lịch Việt cần hướng đến hình ảnh hấp dẫn và đẳng cấp trên thị trường quốc tế

TS. Trịnh Lê Anh: Du lịch Việt cần hướng đến hình ảnh hấp dẫn và đẳng cấp trên thị trường quốc tế

Thương hiệu du lịch quốc gia cần được xây dựng chuyên nghiệp hơn, tạo ra hình ảnh Việt Nam hấp dẫn, an toàn và đẳng cấp trên thị trường quốc tế.
Thưởng thức những món ‘ăn chơi’ nổi tiếng ở phố cổ Hà Nội

Thưởng thức những món ‘ăn chơi’ nổi tiếng ở phố cổ Hà Nội

Phố cổ Hà Nội được xem như ‘thiên đường ẩm thực’ của các tín đồ ăn uống. Dưới đây là một số địa điểm quà chiều ngon nổi tiếng mà bạn nên thử.
Du lịch Huế: Say đắm vẻ đẹp mùa Thu của rừng ngập mặn nguyên sinh Rú Chá

Du lịch Huế: Say đắm vẻ đẹp mùa Thu của rừng ngập mặn nguyên sinh Rú Chá

Ghé thăm rừng ngập mặn Rú Chá khi du lịch Huế, bạn sẽ được tận hưởng 'bản hợp tấu' với thanh âm của gió, sắc màu của lá và tiếng chim hót véo von.
Việt Nam kết nối phát triển du lịch, điện ảnh với thành phố Los Angeles

Việt Nam kết nối phát triển du lịch, điện ảnh với thành phố Los Angeles

Đoàn công tác của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch do Thứ trưởng Hồ An Phong làm trưởng đoàn đã gặp gỡ, làm việc với chính quyền thành phố Los Angeles, Mỹ.
Khám phá Việt Nam: Kiến trúc độc đáo ở Nhà thờ đá Phát Diệm, Ninh Bình

Khám phá Việt Nam: Kiến trúc độc đáo ở Nhà thờ đá Phát Diệm, Ninh Bình

Nhà thờ đá Phát Diệm (Ninh Bình) là công trình kết hợp hài hoà, đặc sắc giữa nghệ thuật kiến trúc phương Đông và phương Tây, thu hút du khách gần xa.
Tưởng niệm 724 năm ngày mất anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo

Tưởng niệm 724 năm ngày mất anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo

Lễ tưởng niệm 724 năm ngày mất anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo đã được tổ chức tại Di tích lịch sử-văn hóa Đền thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo.
Phát hiện sốc về doanh trại quân đội La Mã 2.000 năm tuổi trên đỉnh núi

Phát hiện sốc về doanh trại quân đội La Mã 2.000 năm tuổi trên đỉnh núi

Các nhà nghiên cứu Thụy Sỹ đã phát hiện dấu tích của một doanh trại quân đội La Mã 2.000 năm tuổi nằm trên một dãy núi ở nước này.
5 di sản thế giới không thể bỏ qua khi khám phá miền Nam Ấn Độ

5 di sản thế giới không thể bỏ qua khi khám phá miền Nam Ấn Độ

Miền Nam Ấn Độ được xem là kho tàng văn hóa, lịch sử và kiến trúc, nhiều di tích đã được UNESCO vinh danh là di sản văn hoá thế giới.
Trải nghiệm Tết Trung thu truyền thống Huế

Trải nghiệm Tết Trung thu truyền thống Huế

Sở Du lịch Thừa Thiên Huế phối hợp với Tạp chí Vietnam Travel tổ chức chương trình 'Trải nghiệm Tết Trung thu truyền thống Huế' tại thành phố Huế.
Gần 300 bức tranh thể hiện tình yêu Hà Nội - Thành phố vì hòa bình

Gần 300 bức tranh thể hiện tình yêu Hà Nội - Thành phố vì hòa bình

Gần 300 bức tranh về Hà Nội đã được các em thiếu nhi thể hiện tại Cuộc thi vẽ tranh thiếu nhi quốc tế 'Em yêu Hà Nội - Thành phố vì hòa bình'.
Quảng Bình quan tâm truyền dạy kỹ năng tổ chức hội chơi Bài chòi

Quảng Bình quan tâm truyền dạy kỹ năng tổ chức hội chơi Bài chòi

Lớp truyền dạy kỹ năng tổ chức hội chơi Bài chòi và hô, hát Bài chòi tỉnh Quảng Bình thu hút sự tham gia của 25 nghệ nhân và học viên đến từ các huyện.
Phiên bản di động