Chiến thắng Điện Biên Phủ: Ý chí, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh

Đại tá, PGS. TS Nguyễn Văn Sáu
Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự
Cách đây 70 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, trên cánh đồng Mường Thanh - chiến trường Điện Biên Phủ, quân và dân ta đã lập nên một trong những chiến công hiển hách, vang dội nhất trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chiến thắng Điện Biên Phủ: Ý chí, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước bàn kế hoạch mở chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. (Nguồn: Ảnh tư liệu)

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã được ghi vào lịch sử dân tộc như một Bạch Đằng, một Chi Lăng, hay một Đống Đa của thế kỷ XX, tạc vào lịch sử dân tộc bản hùng ca bất tử cùng những tấm gương anh dũng sáng ngời, khẳng định ý chí, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công chói lọi đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc; làm sụp đổ từng mảng hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân cũ, trở thành ngọn cờ tiên phong trong phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh; làm thất bại hoàn toàn Kế hoạch Navarre, đập tan ý chí xâm lược của thực dân Pháp, buộc chúng phải ký kết Hiệp định Geneva, chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình, thừa nhận nền độc lập của nhân dân ba nước Đông Dương.

Đỉnh cao của bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam

Bước vào Thu Đông năm 1953, cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Việt Nam có bước chuyển biến mới. Phát huy thế chủ động, quân và dân Việt Nam liên tục tiến công, phản công địch. Để cứu vãn tình thế, thực dân Pháp ráo riết thực hiện Kế hoạch Navarre - một nỗ lực cao nhất, được Mỹ giúp sức, tăng binh lực và chi phí chiến tranh, mưu toan trong vòng 18 tháng sẽ tiêu diệt phần lớn bộ đội chủ lực Việt Minh, kiểm soát lãnh thổ Việt Nam và bình định Nam Đông Dương.

Tuy nhiên, dưới sự điều hành linh hoạt, sáng tạo của Đảng, quân và dân Việt Nam đã phát huy thế tiến công chiến lược, tiến hành những đòn đánh quyết định làm cho kế hoạch Navarre sớm bị phá sản, buộc Bộ Chỉ huy quân viễn chinh Pháp phải cho quân nhảy dù chiếm Điện Biên Phủ, tăng cường lực lượng, xây dựng nơi đây thành tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương, nhằm thu hút để tiêu diệt bộ đội chủ lực Việt Nam.

Trước sự cam go, ác liệt của cuộc chiến, trên cơ sở phân tích thực tiễn chiến trường, nhận định thế mạnh của ta là sức mạnh của chiến tranh nhân dân, của nhân tố chính trị, tinh thần… ngày 6/12/1953, Bộ Chính trị quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ. Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp được chỉ định làm Chỉ huy trưởng kiêm Bí thư Đảng ủy chiến dịch. Điện Biên Phủ đã trở thành “điểm hẹn lịch sử”, nơi cả ta và thực dân Pháp chấp nhận một trận quyết chiến chiến lược.

Tin liên quan
Toàn cảnh buổi tổng duyệt Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ Toàn cảnh buổi tổng duyệt Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Với tinh thần “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng”, các đơn vị bộ đội chủ lực nhanh chóng tập kết, ngày đêm bạt rừng, xẻ núi, mở đường, kéo pháo, xây dựng trận địa, sẵn sàng tiến công địch. Trước khả năng phòng ngự vững chắc của địch, Bộ Chỉ huy, Đảng ủy chiến dịch quyết định thay đổi phương châm tác chiến từ “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc” báo cáo Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ Chính trị và nhận được sự nhất trí cao.

Đây là quyết định đúng đắn, nhưng quá trình thực hiện gặp không ít khó khăn. Song, với tinh thần quả cảm, không quản ngại gian khổ, hy sinh, quân và dân Việt Nam luôn chủ động, sáng tạo vượt qua thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Sau 56 ngày đêm (từ ngày 13/3-7/5/1954) chiến đấu kiên cường, quân dân Việt Nam đã tiêu diệt hoàn toàn tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Trong toàn chiến dịch, ta đã tiêu diệt và bắt làm tù binh 16.200 tên địch, gồm 17 tiểu đoàn bộ binh và lính dù, ba tiểu đoàn pháo binh, súng cối, 10 đại đội ngụy bổ sung và các đơn vị công binh, vận tải, xe tăng, không quân... Tổng số sĩ quan, hạ sĩ địch bị tiêu diệt và bắt sống là 1.766 tên, gồm một thiếu tướng, 16 đại tá, trung tá, 353 sĩ quan từ cấp thiếu úy đến thiếu tá, 1.396 hạ sĩ quan.

Ngày 11/5/1954, Ban Chấp hành Trung ương Đảng có thư gửi các cấp ủy và tất cả các đồng chí tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, trong đó nêu rõ những nhân tố dẫn đến thắng lợi, trước hết là “có sự lãnh đạo sáng suốt của Trung ương Đảng, Chính phủ và Hồ Chủ tịch; Tổng Quân ủy và Bộ Tổng Tư lệnh đã chỉ huy kiên quyết vững vàng và chính xác”. Còn Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp có sự tổng kết sâu sắc và nêu rõ: “Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, qua chín năm kháng chiến, nhân dân ta đã làm nên trận Đại thắng Điện Biên Phủ”.

Bên cạnh đó, Chiến thắng Điện Biên Phủ còn bắt nguồn từ truyền thống yêu nước nồng nàn và sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử. Đặc biệt, góp phần trực tiếp làm nên chiến thắng đó là những đóng góp, hy sinh to lớn của một đội quân “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu” - Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.

Những tấm gương hy sinh anh dũng trên chiến trường là minh chứng sinh động cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam và lòng trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng và Nhân dân. Thắng lợi đó còn là kết quả của sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, sự giúp đỡ to lớn của Trung Quốc, Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa anh em cũng như nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới, đặc biệt là liên minh đoàn kết chiến đấu Việt Nam - Lào - Campuchia. Nhưng, vượt lên trên hết, Chiến thắng Điện Biên Phủ là đỉnh cao của bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh.

Còn mãi âm vang

Với dân tộc Việt Nam, Chiến thắng Điện Biên Phủ là sự tiếp nối truyền thống vẻ vang trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Chiến thắng Điện Biên Phủ đã kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến lâu dài gian khổ và anh dũng của nhân dân cả nước ta, chống thực dân Pháp xâm lược và sự can thiệp của đế quốc Mỹ”. Chiến thắng Điện Biên Phủ càng làm sáng ngời chân lý của chủ nghĩa Marx-Lenin trong thời đại ngày nay: “Chiến tranh xâm lược của bọn đế quốc nhất định thất bại, cách mạng giải phóng của các dân tộc nhất định thành công”.

Tiếp nối truyền thống và chiến công vang dội Điện Biên Phủ, quân dân Việt Nam tiếp tục làm nên những chiến thắng Vạn Tường, Ấp Bắc, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân - 1968, trận “Điện Biên Phủ trên không” tháng 12/1972 và Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Chiến thắng Điện Biên Phủ có tác động to lớn đối với cuộc cách mạng của nhân dân Lào và Campuchia. Hoàng thân Souphanouvong, Thủ tướng Chính phủ kháng chiến Lào nêu rõ: “Quân dân Lào vô cùng phấn khởi và tin tưởng ở thắng lợi của các bạn, coi đó là những thắng lợi của bản thân mình. Chiến thắng Điện Biên Phủ có ảnh hưởng và giá trị vô cùng to lớn đối với cuộc kháng chiến chung của ba nước Việt - Khmer - Lào và đối với phong trào đấu tranh bảo vệ hòa bình thế giới hiện nay”. Đại biểu Khmer cũng cho rằng thắng lợi Điện Biên Phủ “có ảnh hưởng rất lớn đến chiến trường Khmer”.

Tin liên quan
Báo chí Lào: Chiến thắng Điện Biên Phủ là niềm tự hào của cả ba nước Đông Dương Báo chí Lào: Chiến thắng Điện Biên Phủ là niềm tự hào của cả ba nước Đông Dương

Đối với phong trào hòa bình và giải phóng dân tộc trên thế giới, âm vang của Chiến thắng Điện Biên Phủ có tác động và ảnh hưởng to lớn, là niềm tự hào chung của cả nhân loại tiến bộ, tấm gương sáng cho cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do của các nước châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh.

Chủ tịch Đảng Cộng sản Mỹ Willam Foster đánh giá: “Nhân dân các nước Á - Phi đã nhận thức một cách rõ ràng ý nghĩa chân thực của sự kiện trọng đại đã phát sinh ở Điện Biên Phủ. Họ vui mừng phấn khởi về những thắng lợi của Quân đội nhân dân Việt Nam và cho rằng đấy là một thắng lợi vô cùng to lớn của toàn thể nhân dân thế giới đối với chủ nghĩa đế quốc, nhất là đế quốc Mỹ.

Chiến thắng Điện Biên Phủ là sự cổ vũ vô cùng to lớn cho các lực lượng đang đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc ở các nước thuộc địa và nửa thuộc địa… Giải phóng Điện Biên Phủ là thắng lợi hết sức quan trọng trong sự nghiệp đấu tranh cho tự do và hòa bình thế giới”.

Đặc biệt, Chiến thắng Điện Biên Phủ còn vang dội đến tận Haiti giữa Đại Tây Dương. Nhân dân Haiti coi sự kiện “có một tầm quan trọng lịch sử quốc tế và đã mở ra một giai đoạn mới trong cuộc đấu tranh anh hùng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa nhằm tự giải phóng khỏi ách của chủ nghĩa đế quốc Anh, Pháp, Bỉ và Mỹ…”.

Bảy thập kỷ trôi qua, nhưng tầm vóc, ý nghĩa của Chiến thắng Điện Biên Phủ còn vang vọng mãi, như khẳng định của nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương: “Các thế hệ người Việt Nam, nhân dân yêu chuộng hòa bình, độc lập, tự do trên thế giới mãi mãi ngưỡng mộ, tôn vinh Chiến thắng Điện Biên Phủ”

Tri ân những người viết nên bản anh hùng ca bất diệt - Chiến thắng Điện Biên Phủ

Tri ân những người viết nên bản anh hùng ca bất diệt - Chiến thắng Điện Biên Phủ

Chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng của chính nghĩa, của dân tộc Việt Nam anh hùng, của sự đoàn kết "quân với dân ...

Báo chí Mexico ca ngợi Chiến thắng Điện Biên Phủ vang vọng như một bản anh hùng ca bất hủ của thế kỷ XX

Báo chí Mexico ca ngợi Chiến thắng Điện Biên Phủ vang vọng như một bản anh hùng ca bất hủ của thế kỷ XX

Báo Mexico đã nhấn mạnh những yếu tố chìa khóa quan trọng làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, trong đó có tinh ...

Kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Đặc sắc các chương trình nghệ thuật hướng về Điện Biên

Kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Đặc sắc các chương trình nghệ thuật hướng về Điện Biên

Trong tháng 5, nhiều chương trình nghệ thuật đặc sắc kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ sẽ được tổ chức tại Hà ...

Nhiều công trình ý nghĩa được Đội Công binh Việt Nam thực hiện hướng tới kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Nhiều công trình ý nghĩa được Đội Công binh Việt Nam thực hiện hướng tới kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Đội Công binh Việt Nam gấp rút hoàn thành các công trình hướng tới kỷ niệm 49 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất ...

70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Tri ân và tưởng nhớ các anh hùng đã nằm xuống tại mảnh đất Điện Biên

70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Tri ân và tưởng nhớ các anh hùng đã nằm xuống tại mảnh đất Điện Biên

Nhiều cựu chiến binh từng tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa, trong đó có những người gần 100 tuổi, đã đến Nghĩa ...

Đọc thêm

Dự báo thời tiết ngày mai (25/12): Bắc Bộ chuyển rét, vùng núi rét đậm, rét hại; duyên hải Nam trung Bộ mưa vừa, cục bộ mưa to đến rất to

Dự báo thời tiết ngày mai (25/12): Bắc Bộ chuyển rét, vùng núi rét đậm, rét hại; duyên hải Nam trung Bộ mưa vừa, cục bộ mưa to đến rất to

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (25/12) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia.
Thay đổi tổ hợp xét tuyển tại các trường quân đội từ năm 2026

Thay đổi tổ hợp xét tuyển tại các trường quân đội từ năm 2026

Năm 2026, nhiều trường quân đội sẽ xét tuyển theo các tổ hợp có môn Toán - Hóa, Toán - Lý hoặc Toán - Ngữ văn.
Thủ tướng lâm thời Thái Lan ra tuyên bố nóng

Thủ tướng lâm thời Thái Lan ra tuyên bố nóng

Thủ tướng lâm thời Thái Lan Anutin Charnvirakul đã được đảng Bhumhaithai lựa chọn để tranh cử chức Thủ tướng trong cuộc bầu cử đầu tháng 2/2026.
Nga tiết lộ hoạt động đã thực hiện nhiều lần cùng Mỹ, kỳ vọng Washington từ bỏ quyết định 'vô nghĩa'

Nga tiết lộ hoạt động đã thực hiện nhiều lần cùng Mỹ, kỳ vọng Washington từ bỏ quyết định 'vô nghĩa'

Nga và Mỹ đã tiến hành nhiều vòng họp chuyên viên nhằm bình thường hóa hoạt động của các cơ quan đại diện ngoại giao.
Lễ vinh danh 'Khách sạn tiêu biểu không thuốc lá' lần thứ I – năm 2025

Lễ vinh danh 'Khách sạn tiêu biểu không thuốc lá' lần thứ I – năm 2025

Báo Văn Hóa phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá và các đơn vị liên quan tổ chức Lễ vinh danh “Khách sạn tiêu biểu không ...
Gia đình trái dấu tập 12: Lễ khai trương phòng tập vắng kỷ lục khiến bà Ánh chán nản

Gia đình trái dấu tập 12: Lễ khai trương phòng tập vắng kỷ lục khiến bà Ánh chán nản

Gia đình trái dấu tập 12, bà Ánh quyết định mở phòng tập nhưng gặp khó khăn khi không có học viên đăng ký.
Những thông điệp chiến lược từ Điện Kremlin

Những thông điệp chiến lược từ Điện Kremlin

Thông điệp Tổng thống Vladimir Putin chuyển tải trong cuộc gặp gỡ cuối năm cho thấy cách Moscow đánh giá cục diện toàn cầu và hàm ý chính sách của Moscow.
Tiêu điểm nỗ lực tạo dựng niềm tin

Tiêu điểm nỗ lực tạo dựng niềm tin

Diễn đàn quốc tế về hòa bình và niềm tin, diễn ra tại thủ đô ở Ashgabat của Turkmenistan vào ngày 12/12 kỳ vọng góp phần thúc đẩy hòa bình và phát triển.
Phép thử với G20

Phép thử với G20

Lần này tại Johannesburg, bất bình đẳng trong phát triển sẽ là phép thử với nỗ lực của G20.
Tổng thống Kazakhstan thăm Nga: Tìm thế đứng cân bằng

Tổng thống Kazakhstan thăm Nga: Tìm thế đứng cân bằng

Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev thăm Nga từ 11-12/11 nhằm củng cố quan hệ với láng giềng thân thiết, đồng thời là đồng minh chiến lược.
Hội nghị cấp cao ASEAN 47: Tạo dấu mốc với ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN 47: Tạo dấu mốc với ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 được kỳ vọng tạo dấu mốc phát triển mới cho khu vực.
Đau đầu với cam kết

Đau đầu với cam kết

Chi tiêu quốc phòng là các chủ đề chính tại Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng khối quân sự NATO đang diễn ra tại Brussels.
Nhìn lại thế giới 2025: 12 tháng gian nan đầy thử thách, lực đẩy xung đột như 'ngựa bất kham', hòa bình mờ lối

Nhìn lại thế giới 2025: 12 tháng gian nan đầy thử thách, lực đẩy xung đột như 'ngựa bất kham', hòa bình mờ lối

Năm 2025 thế giới chứng kiến những đổi thay đầy bất định và khó lường.
Ai đang nắm 'chìa khóa' an ninh của Ukraine?

Ai đang nắm 'chìa khóa' an ninh của Ukraine?

Dù Tổng thống Ukraine có tin tưởng các cam kết của Mỹ mạnh mẽ đến đâu, quyền lực thực sự có thể vẫn nằm trong tay Nga.
Chiến lược an ninh kinh tế Nhật Bản: Tìm lại vầng sáng dưới ánh dương

Chiến lược an ninh kinh tế Nhật Bản: Tìm lại vầng sáng dưới ánh dương

Nhật Bản chi tiêu mạnh để tìm lại vai trò dẫn đầu trong ngành bán dẫn thông qua các dự án lớn nhằm đảm bảo an ninh kinh tế.
Bốn kịch bản thế giới 2026: Sự pha trộn của biến động sẽ làm nên một 'thế giới kiên cường'

Bốn kịch bản thế giới 2026: Sự pha trộn của biến động sẽ làm nên một 'thế giới kiên cường'

Mô hình 'thế giới kiên cường' là mô hình nhận được nhiều sự chú ý nhất từ các nhà hoạch định chính sách quốc tế.
Thỏa thuận thương mại EU-Mercosur: Hài hoà sự khác biệt

Thỏa thuận thương mại EU-Mercosur: Hài hoà sự khác biệt

Liên minh châu Âu (EU) cần tìm ra một hướng đi hài hoà cho tất cả trong việc ký kết thoả thuận thương mại với khối Thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur).
Project Syndicate: Kinh tế thế giới năm 2026 sẽ chịu chi phối bởi 5 xu hướng cấu trúc lớn

Project Syndicate: Kinh tế thế giới năm 2026 sẽ chịu chi phối bởi 5 xu hướng cấu trúc lớn

Trang Project Syndicate đã đưa ra dự báo về những xu hướng cấu trúc đang biến đổi nền kinh tế toàn cầu năm 2026.
Phiên bản di động