Chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc: Bình mới, rượu cũ?

SƠN TRÀ
Nhà nghiên cứu Ryan Hass cho rằng dù có một số thay đổi nhưng chính sách của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden với Trung Quốc chưa khác nhiều so với trước.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Nhà nghiên cứu Ryan Hass cho rằng quan hệ Mỹ-Trung về cơ bản là cạnh tranh
Nhà nghiên cứu Ryan Hass cho rằng quan hệ Mỹ-Trung về cơ bản là cạnh tranh. (Nguồn: Japan Times)

Tại buổi thảo luận "Hướng tới chiến lược tốt hơn đối với Trung Quốc" do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) của Mỹ tổ chức ngày 6/4, Ryan Hass - chuyên viên nghiên cứu cấp cao và là chủ tịch chương trình đối ngoại tại Viện Brookings, viện nghiên cứu chiến lược hàng đầu của Mỹ - nhận định rằng Mỹ chỉ có thể cạnh tranh để giữ ưu thế chứ không thể triệt tiêu được sức mạnh của Trung Quốc.

Cạnh tranh là dòng chảy chính

Theo nhà nghiên cứu Ryan Hass, Trung Quốc hiện giờ đã sẵn sàng đối đầu với Mỹ với sự tự tin ngày càng cao.

Hiện còn sớm để đánh giá chính sách của chính quyền tân Tổng thống Mỹ Joe Biden đối với Trung Quốc vì những nhân vật nắm giữ các vị trí then chốt vẫn chưa nhận nhiệm sở. Tuy nhiên, thái độ và giọng điệu của Mỹ nhìn chung vẫn như trước, mặc dù "có một số thay đổi tinh tế".

Quan hệ Mỹ-Trung xấu đến mức như hiện nay là kết quả của những căng thẳng tích tụ trong một thời gian dài. Bầu không khí căng thẳng trong cuộc gặp cấp cao ở Alaska cho thấy quan hệ song phương mang tính đấu tranh rất cao. Cả hai nước đều tin rằng chế độ của họ là ưu việt và hiệu quả nhất. Cả hai nước đều cho rằng họ xứng đáng nắm quyền lãnh đạo trên trường quốc tế.

Quan hệ Mỹ-Trung về cơ bản là cạnh tranh. Hai nước có chế độ chính trị khác biệt, có tham vọng đối chọi nhau với những lợi ích khác biệt không thể dung hòa, chẳng hạn như sự cân bằng giữa tự do cá nhân và ổn định xã hội, vai trò của kinh tế nhà nước, cán cân quyền lực trong hệ thống quốc tế, vấn đề Hong Kong, Tân Cương, Tây Tạng, Đài Loan... Rất khó để nước này áp đặt ý chí của mình lên nước kia, và cũng rất khó để Mỹ hay Trung Quốc chấp nhận vai trò thứ yếu.

Củng cố đồng minh

Trong hoàn cảnh đó, theo ông Hass, con đường để đấu tranh hiệu quả với Trung Quốc là Mỹ "nên thu hẹp khoảng cách với các nước đồng minh thay vì mở rộng nó (như dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump) bởi vì chỉ như vậy Mỹ mới tăng được sức mạnh trước Trung Quốc để có thể ảnh hưởng đến hành vi của họ".

Ông Ryan Hass đề xuất: “Chúng ta (Mỹ) không thể quyết định thể chế chính trị của Trung Quốc cho dù chúng ta muốn hay không. Chúng ta không thể quyết định quy mô nền kinh tế Trung Quốc cho dù chúng ta rất muốn. Tuy nhiên, chúng ta có thể gây ảnh hưởng đến những quyết định của Bắc Kinh trong những vấn đề quan trọng đối với Mỹ nếu như chúng ta có thể làm việc cùng các đồng minh và đối tác cùng chung chính nghĩa. Khi đó, chúng ta có thể củng cố lợi thế cạnh tranh của mình trước Trung Quốc, đó là hệ thống đồng minh, đó là uy tín quốc tế (những điều đã bị phá hủy dưới thời Trump)”.

Ngoài ra, nhà nghiên cứu này kêu gọi chính quyền Biden hành động để "khiến Trung Quốc phải trả giá đắt hơn cho cách hành xử của họ".

Trước hết, Mỹ cần phải "làm tấm gương về các giá trị" để gây sức ép với giới lãnh đạo Trung Quốc.

Thứ hai là lên tiếng rõ ràng và nhất quán với Bắc Kinh ở mọi cấp về sự quan ngại của Mỹ mà nếu Trung Quốc không sửa chữa thì quan hệ song phương sẽ không trở lại như cũ.

Thứ ba là có những biện pháp trừng phạt như cấm nhập khẩu hàng hóa sử dụng lao động cưỡng bức ở Tân Cương.

Trong hoàn cảnh hiện nay, theo ông Hass, Mỹ khó trông chờ Bắc Kinh sẽ xuống nước vì nước này đã sẵn sàng chơi rắn dựa trên những nhận định chủ quan của giới lãnh đạo nước họ về tương quan sức mạnh Mỹ-Trung.

Trong hơn 40 năm qua, kể từ trước thời Tập Cận Bình, công thức giúp Trung Quốc có bước phát triển nhảy vọt là "dựa vào mối quan hệ ổn định với Mỹ, giữ vùng ngoại vi hiền hòa và tránh nhận gánh nặng trên trường quốc tế. Tuy nhiên, hiện nay, Bắc Kinh cho rằng họ không thể dựa vào mối quan hệ ổn định với Mỹ được nữa.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc cho rằng Mỹ đang cảm thấy bất an và lo lắng trước sự vươn lên của Trung Quốc, và sự xấu đi trong quan hệ song phương là kết quả của sự thành công của Trung Quốc, chứ không phải do cách hành xử của chính họ. Do đó, theo ông Hass, cách tiếp cận của Bắc Kinh là "không cần phải làm giảm căng thẳng với Mỹ mà phải củng cố sức mạnh để đối đầu với Mỹ".

Đó là lý do Trung Quốc đang thay đổi mô hình kinh tế để tập trung vào nhu cầu nội địa thay vì xuất khẩu sang Mỹ. Sau hội nghị Alaska, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã đi đến các nước Trung Đông vốn bất mãn với Mỹ "để tìm kiếm thêm đồng minh" trong cuộc đối đầu Mỹ-Trung.

Đối đầu nhưng không lơ… hợp tác

Tuy nhiên, ông Hass cũng lưu ý việc Tổng thống Joe Biden dù nhấn mạnh "cạnh tranh quyết liệt với Trung Quốc nhưng vẫn rạch ròi giữa cạnh tranh và đối đầu".

Coi Trung Quốc là đối thủ, Mỹ cần phải cạnh tranh để vượt lên chứ không cần phải triệt hạ như trong trường hợp coi Trung Quốc là kẻ thù. Nếu Mỹ coi Trung Quốc là kẻ thù, Mỹ sẽ phải tập trung rất nhiều vào việc tìm cách làm hao mòn hay ngăn chặn Trung Quốc và "điều này khiến Mỹ phải trả cái giá rất đắt”.

Mỹ và Trung Quốc gắn bó chặt chẽ về mặt kinh tế, với giao thương hàng năm đạt hơn 700 tỷ USD. Các công ty Mỹ hoạt động ở thị trường Trung Quốc có doanh thu hàng trăm tỷ USD mỗi năm. Đối mặt với các thách thức toàn cầu, rất khó để tìm ra con đường tiến về phía trước trừ phi cả Mỹ và Trung Quốc đều đi về cùng một hướng, cho dù đó là kinh tế toàn cầu, xây dựng cơ sở hạ tầng y tế toàn cầu, biến đổi khí hậu, Iran, Triều Tiên, Myanmar...”.

Lãnh đạo hai nước đã nhìn nhận rằng sự hợp tác là cần thiết ở một số lĩnh vực. Ông Hass dẫn chứng tại cuộc gặp ở Alaska, sau những màn đối đầu nảy lửa giữa phái đoàn hai nước trước ống kính truyền hình, hai bên đã có cuộc thảo luận kín kéo dài 8 giờ đồng hồ "về mọi vấn đề tác động đến hai nước trên trường quốc tế, từ biến đổi khí hậu, Iran cho đến Myanmar và Triều Tiên”.

TIN LIÊN QUAN
Doanh nghiệp Israel 'qua mặt' chính phủ, bí mật hợp tác với công ty Trung Quốc bị Mỹ liệt vào danh sách đen
Mỹ đối thoại 2+2 với Nhật nhưng lại 'nhòm' Trung Quốc
Xiaomi của Trung Quốc tạm thoát khỏi ‘danh sách đen’ của Mỹ
Sự phát triển trong chính sách đối ngoại của Việt Nam sau Đại hội lần thứ XIII của Đảng
Biển Đông sẽ là ưu tiên trong chính sách của tân Chính quyền Mỹ
(Theo TNHK)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi hôm nay 3/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 3/11. Lịch âm hôm nay 3/11/2024? Âm lịch hôm nay 3/11. Lịch vạn niên 3/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Xem tử vi 3/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 3/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Phiên bản di động