Chuyên gia tâm lý: 'Điện thoại là công cụ, trút giận vào nó chỉ thể hiện sự bất lực của người lớn'

Phi Khanh
Trên mạng xã hội cũng có rất nhiều cạm bẫy. Mà cạm bẫy thì mình sẽ học kỹ năng để tránh nó, chứ điện thoại chỉ là công cụ, trút giận vào nó thể hiện sự bất lực của người lớn.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chuyên gia tâm lý: 'Điện thoại chỉ là công cụ, trút giận vào nó chỉ thể hiện sự bất lực của người lớn'
Chuyên gia tâm lý Trần Thành Nam cho rằng, cần dạy trẻ kỹ năng để tránh cạm bẫy trên mạng xã hội chứ không phải kiểm soát điện thoại. (Ảnh: NVCC)

Đó là quan điểm của PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa Các Khoa học giáo dục (Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội) với Báo Thế giới & Việt Nam liên quan đến câu chuyện một người mẹ nổi nóng khi phát hiện con truy cập vào những hình ảnh không lành mạnh trên mạng xã hội.

Theo ông, những nội dung như thế nào được coi là độc hại trên không gian mạng?

Có rất nhiều thông tin không lành mạnh trên mạng Internet mà chúng ta hay gọi bằng thuật ngữ “rác mạng”.

Đó là những thông tin có nội dung xuyên tạc, bịa đặt, mạo danh về tổ chức, cá nhân; những nội dung mang tính bạo lực, thông điệp thù hận, văn hóa phẩm đồi trụy; nội dung gây sợ hãi, thù địch, đe dọa, bắt nạt, quấy rối trên mạng; nội dung khuyến khích sử dụng chất gây nghiện; nội dung khuyến khích việc tự sát và tự gây tổn thương…

Có 76,95 triệu người dùng Internet và mạng xã hội ở Việt Nam vào tháng 1/2022. Có rất nhiều nguy cơ, đặc biệt là người trẻ tuổi. Đa số trẻ em bắt đầu sử dụng Internet chủ động từ 9-11 tuổi.

Độ tuổi trẻ em bắt đầu sử dụng Internet ngày càng giảm, thậm chí có trẻ 2-3 tuổi đã bắt đầu sử dụng thiết bị kết nối mạng Internet.

Nhóm 7-12 tuổi tiếp cận sử dụng Internet và mạng xã hội đã tăng lên gấp 3 lần trong 10 năm qua. Trung bình thời gian sử dụng 6h38p trong tháng 2/2022.

Trẻ vào mạng chủ yếu chat, chơi game, gửi tin nhắn, đọc tin, đăng ảnh, xem phim, nghe nhạc, mua sắm, thư điện tử, học tập và tìm kiếm thông tin.

Vậy, từ phía nhà trường, giáo viên đã làm gì để hạn chế việc này trong quá trình giảng dạy, theo ông?

Ngành giáo dục đã ý thức được vấn đề này. Tôi được mời tham gia viết bộ sách "Hướng dẫn sử dụng mạng an toàn dành cho học sinh tiểu học" do Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ phê duyệt từ năm 2020.

Nhưng trong 2 năm qua, chúng ta quá quan tâm vào các vấn đề y tế và phòng dịch Covid-19 nên công tác chuẩn bị hướng dẫn về kỹ năng an toàn mạng cho các em đã bị lãng quên.

"Trút giận vào điện thoại có thể chỉ mang đến cho cha mẹ cảm giác mình kiểm soát được tình huống trong chốc lát. Nhưng sau đó là sự hối hận, rất nhiều rắc rối tiếp theo do con bắt đầu chống đối, không nghe lời cha mẹ nữa. Việc nổi nóng không khiến con nghe lời mà có khi còn làm sự việc trầm trọng hơn".

Thầy cô trong thời gian học trực tuyến cũng chủ yếu hướng dẫn học sinh sử dụng thiết bị thôi chứ không hướng dẫn sử dụng công nghệ một cách an toàn. Trong giai đoạn đầu khi học trực tuyến, chúng ta đã chứng kiến những tai nạn đáng tiếc, kể cả người lạ vào phát nội dung không phù hợp trong lớp học.

Đặc biệt, chính các thầy cô cũng để lộ những hình ảnh phản cảm. Người lớn còn chưa có kỹ năng thì làm sao mà giáo dục được con.

Để hạn chế được những ảnh hưởng tiêu cực của không gian mạng tới học sinh, phải trang bị cho các em những nhóm kỹ năng. Đó là, đảm bảo sự cân bằng trong cuộc sống thực và thế giới ảo; xây dựng hình ảnh bản thân lành mạnh trên mạng; bảo mật thông tin số; giao tiếp thân thiện trên mạng; xử lý sự cố và bắt nạt trực tuyến; tin tức mạng và đánh giá tin tức mạng.

Nhiều phụ huynh chia sẻ, họ cảm thấy sốc, thậm chí đã đập vỡ điện thoại của con, cấm con dùng máy tính, điện thoại... khi phát hiện con truy cập vào các đường dẫn, hay các nhóm, hội có nội dung độc hại. Hành động đó có nên?

Chúng ta cần phải hiểu trong thế giới công nghệ hiện nay, không thể tuyệt giao con với mạng Internet được vì ở trên đó cũng là tri thức, là kết nối, là cơ hội việc làm và cơ hội phát triển cho con.

Tất nhiên trên mạng xã hội cũng có rất nhiều cạm bẫy. Mà cạm bẫy thì mình sẽ học kỹ năng để tránh, chứ điện thoại chỉ là công cụ, trút giận vào nó chỉ thể hiện sự bất lực của người lớn.

Ngoài ra, nó lại mang đến cho con một biểu tượng rất xấu xí về hình ảnh cha mẹ nóng giận, mất kiểm soát cảm xúc. Nó làm con cái chúng ta cảm thấy tội lỗi, đau khổ. Nó làm rạn nứt mối quan hệ cha mẹ - con cái.

Trút giận như vậy có thể chỉ mang đến cho cha mẹ cảm giác mình kiểm soát được tình huống trong chốc lát. Nhưng sau đó là sự hối hận, rồi rất nhiều rắc rối tiếp theo do con cái bắt đầu chống đối, không nghe lời cha mẹ nữa. Việc nổi nóng không khiến con cái nghe lời mà có khi còn làm sự việc trầm trọng hơn.

Với những cha mẹ đã trót nổi nóng với con, chúng ta nên dũng cảm ngồi lại với con và xin lỗi. Hãy làm cho con hiểu được rằng đằng sau phản ứng giận dữ hôm đó là tình yêu thương, là nỗi lo của cha mẹ, là mong muốn cho con được tốt... nhưng cách thể hiện đã không phản ánh được những điều đó.

Chuyên gia tâm lý: 'Điện thoại chỉ là công cụ, trút giận vào nó chỉ thể hiện sự bất lực của người lớn'
Trẻ cảm thấy cô đơn khi bị cha mẹ kiểm soát điện thoại, máy tính. (Nguồn: Tuổi trẻ)

Phụ huynh nên làm gì và nói về việc giáo dục giới tính hiện nay thế nào?

Với những đứa trẻ bước vào giai đoạn dậy thì, các con bắt đầu tò mò về giới tính, quan tâm đến sức khỏe sinh sản. Vì vậy, con cái chủ động tìm kiếm các nội dung 18+ khi bước vào tuổi này cũng là bình thường.

Theo một số thống kê, nội dung 18+ đang chiếm khoảng 21% nội dung trên mạng nên việc con cái chúng ta vô tình tiếp cận với những nội dung này cũng không phải là trường hợp cá biệt.

Thế nên, khi bắt quả tang con đang xem nội dung 18+, theo đúng quy trình là mình phải sốc. Nhưng các bậc cha mẹ thông thái cần nhận ra rằng, con có thể đến tuổi đang tìm hiểu về vấn đề giới tính và chúng ta đã giáo dục con quá muộn, hoặc chúng ta đã vô tư đưa cho con thiết bị kết nối mạng internet mà hoàn toàn không hướng dẫn con một phương pháp an toàn nào cả.

"Với những cha mẹ đã trót nổi nóng với con rồi, chúng ta nên dũng cảm ngồi lại với con và xin lỗi. Hãy làm cho con hiểu được rằng đằng sau phản ứng giận dữ hôm đó là tình yêu thương, là nỗi lo của cha mẹ, là mong muốn cho con được tốt... nhưng cách thể hiện đã không phản ánh được những điều đó".

Mà riêng với 18+, đợi đến khi bắt quả tang là chậm rồi. Cha mẹ thấy con liên tục thức đem xem điện thoại, mang điện thoại vào phòng riêng khóa cửa, lịch sử trình duyệt lúc nào cũng trống trơn, bố mẹ vào phòng là giật mình và chuyển sang cửa sổ máy tính khác... đều là dấu hiệu nghi ngờ.

Do vậy, cha mẹ cần trang bị cho con kiến thức về an toàn mạng. Đồng thời, sẵn sàng nói chuyện với con về kiến thức 18+ theo tiếp cận khoa học.

Để làm được như thế, cha mẹ cần xây dựng sự tin tưởng. Hãy nói với con rằng: “mẹ có thể bận bây giờ nhưng chắc chắn sẽ dành thời gian để nghe con”, “mẹ hiểu những cảm giác của con về những băn khoăn”, “bố sẽ giữ bí mật nếu con muốn”, “bố rất vui vì con đã tin tưởng để chia sẻ”…

Có trẻ sẽ lý luận là "bố mẹ cần tôn trọng quyền riêng tư của con", không được xem điện thoại hay kiểm tra máy tính của con. Vậy phụ huynh nên ứng xử ra sao, cần kiểm soát thế nào để không khiến trẻ bị tổn thương?

Cha mẹ cần nói với con về mối quan hệ giữa tôn trọng và an toàn. Có bao nhiêu cha mẹ biết cách đặt chế độ hạn chế các nội dung 18+ trên điện thoại của con?

Bao nhiêu cha mẹ biết sử dụng chức năng quản lý thời gian sử dụng điện thoại của con từ xa? Bao nhiêu cha mẹ biết cài các ứng dụng quản lý việc sử dụng phần mềm và cách trang web truy cập?

Việc quản lý qua ứng dụng như thế vừa vẫn tôn trọng quyền riêng tư mà vẫn giúp con an toàn trong thế giới ảo.

Xin cảm ơn PGS!

Những điều cần biết về kỳ tuyển sinh của các trường quân đội năm 2022

Những điều cần biết về kỳ tuyển sinh của các trường quân đội năm 2022

Ngày 21/3, Ban Tuyển sinh quân sự Bộ Quốc phòng thông báo về Quy định chỉ tiêu tuyển sinh và những điều cần biết về ...

Kỳ vọng gì ở mỗi Đại biểu Quốc hội?

Kỳ vọng gì ở mỗi Đại biểu Quốc hội?

Nhiệm vụ của mỗi Đại biểu Quốc hội có thể nói là rất nặng nề, vì thế điều tiên quyết phải có sức khỏe thể ...

Bài viết cùng chủ đề

Giáo dục Việt Nam

Đọc thêm

Lịch cúp điện Lâm Đồng hôm nay ngày 29/3/2024

Lịch cúp điện Lâm Đồng hôm nay ngày 29/3/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Lâm Đồng theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 29/3/2024.
Nguyễn Thùy Linh thắng nhanh vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024

Nguyễn Thùy Linh thắng nhanh vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024

Tay vợt nữ số 1 Việt Nam Nguyễn Thùy Linh giành chiến thắng trước Tiffany Ho chỉ sau 25 phút tại vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024.
Israel phát hiện đèn dầu cổ quý hiếm 1.600 năm tuổi được các binh lính La Mã sử ​​dụng

Israel phát hiện đèn dầu cổ quý hiếm 1.600 năm tuổi được các binh lính La Mã sử ​​dụng

Israel tìm thấy một chiếc đèn dầu cổ quý hiếm được các binh lính La Mã sử dụng cách đây khoảng 1.600 năm tại sa mạc Negev, miền Nam nước ...
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hướng dẫn ASEAN về tăng cường quyền năng cho phụ nữ và trẻ em: Vì một Cộng đồng không còn bạo lực

Hướng dẫn ASEAN về tăng cường quyền năng cho phụ nữ và trẻ em: Vì một Cộng đồng không còn bạo lực

Các nước ASEAN đã có những kế hoạch, lộ trình cụ thể để hiện thực hóa Tuyên bố Hà Nội về Thúc đẩy công tác xã hội hướng tới Cộng ...
Dự kiến tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/7/2024 thì lương của người lao động có tăng không?

Dự kiến tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/7/2024 thì lương của người lao động có tăng không?

Cho tôi hỏi nếu tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/7/2024 thì lương của người lao động có tăng không? – Độc giả Thanh Hằng
Thái Lan sử dụng sà lan thu gom rác chạy bằng năng lượng Mặt trời trên sông Chao Phraya

Thái Lan sử dụng sà lan thu gom rác chạy bằng năng lượng Mặt trời trên sông Chao Phraya

Một sà lan thu gom rác chạy bằng năng lượng Mặt trời bắt đầu được đưa vào hoạt động trên sông Chao Phraya, đoạn chảy qua Bangkok, Thái Lan.
Loại xe ô tô nào phải trang bị bình chữa cháy trên xe?

Loại xe ô tô nào phải trang bị bình chữa cháy trên xe?

Cho tôi hỏi theo quy định hiện nay thì loại xe ô tô nào phải trang bị bình chữa cháy trên xe? - Độc giả Thiên Vân
Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại

Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại

Baoquocte.vn. Ngày 27/3, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo khoa học với chủ đề 'Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại'.
Từ ngày 15/5/2024, giá bán lẻ điện bình quân điều chỉnh 3 tháng một lần

Từ ngày 15/5/2024, giá bán lẻ điện bình quân điều chỉnh 3 tháng một lần

Ngày 26/3, Thủ tướng ban hành Quyết định 05/2024/QĐ-TTg quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân.
Sẽ công khai danh sách các phương tiện vi phạm hành chính về giao thông

Sẽ công khai danh sách các phương tiện vi phạm hành chính về giao thông

Xin cho tôi hỏi có phải Bộ Công an dự kiến sẽ công khai danh sách phương tiện vi phạm hành chính về giao thông đúng không? - Độc giả Ngọc Nhung
Lý do thế hệ thuốc trị ung thư tiếp theo sẽ được sản xuất ngoài Trái đất

Lý do thế hệ thuốc trị ung thư tiếp theo sẽ được sản xuất ngoài Trái đất

Về mặt lý thuyết, các loại thuốc trị liệu miễn dịch có thể tiêm được có thể được tạo ra, nhưng trọng lực ngăn cản chúng kết tinh một cách chính xác. Một công ty ...
Bất ngờ những thực phẩm không nên ăn cùng với trứng

Bất ngờ những thực phẩm không nên ăn cùng với trứng

Là thực phẩm đơn giản và được yêu thích nhất trên toàn thế giới, nhưng trứng lại được cảnh báo không nên ăn cùng những thực phẩm này.
7 cách giúp phát triển sức khoẻ tinh thần

7 cách giúp phát triển sức khoẻ tinh thần

Xã hội ngày càng có sự thừa nhận về tầm quan trọng của sức khoẻ tinh thần, những vấn đề cảm xúc, tâm lý đã thực sự được quan tâm.
Tác động của thực phẩm dát vàng đối với sức khoẻ?

Tác động của thực phẩm dát vàng đối với sức khoẻ?

Việc thưởng thức món ăn dát vàng lộng lẫy hay đồ uống lấp lánh những vảy vàng xa xỉ liệu tác động như thế nào với sức khoẻ?
Tại sao nên tiêm phòng vaccine ngừa cúm mùa?

Tại sao nên tiêm phòng vaccine ngừa cúm mùa?

Cúm là một bệnh truyền nhiễm về đường hô hấp do virus. Các biến chứng của cúm có thể dẫn đến nhập viện và đôi khi thậm chí tử vong.
Chuyên gia y tế cảnh báo nhiều người trẻ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ do sử dụng thuốc lá điện tử

Chuyên gia y tế cảnh báo nhiều người trẻ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ do sử dụng thuốc lá điện tử

Các chuyên gia y tế đề nghị cấm thuốc lá điện tử vì có hại cho sức khỏe. Bệnh lý liên quan tới sản phẩm này đang có xu hướng gia tăng.
XSMN 28/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số hôm nay 28/3. xổ số ngày 28 tháng 5

XSMN 28/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số hôm nay 28/3. xổ số ngày 28 tháng 5

XSMN 28/3 - SXMN 28/3. Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 28/3/2024. XSMN thứ 5. xổ số hôm nay 28/3. Kết quả xổ số ngày 28 tháng 3.
XSMB 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. dự đoán XSMB 28/3/2024

XSMB 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. dự đoán XSMB 28/3/2024

XSMB 28/3 - SXMB 28/3. Trực tiếp xổ số miền Bắc 28/3/2024. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 5. xổ số hôm nay 28/3.
Vietlott 28/3, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 28/3, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 28/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vietlott hôm nay 28/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất từ trường quay. XS Power 655 hom nay. Xo so Vietlott Power 655 hôm nay.
XSMT 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024. SXMT 28/3/2024

XSMT 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024. SXMT 28/3/2024

XSMT 28/3 - trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay 28/3/2024. xổ số hôm nay 28/3/2024. xổ số miền Trung thứ 5. SXMT 28/3. KQXSMT thứ 5
XSMN 27/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 4 ngày 27/3/2024. xổ số hôm nay 27/3. xổ số ngày 27 tháng 3

XSMN 27/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 4 ngày 27/3/2024. xổ số hôm nay 27/3. xổ số ngày 27 tháng 3

XSMN 27/3 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 27/3/2024. xổ số ngày 27 tháng 3. XSMN thứ 4. SXMN 27/3. xổ số hôm nay 27/3. xo so mien nam.
XSMB 27/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 4 ngày 27/3/2024. dự đoán XSMB 27/3/2024

XSMB 27/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 4 ngày 27/3/2024. dự đoán XSMB 27/3/2024

XSMB 27/3 - trực tiếp xổ số miền Bắc hôm nay 27/3/2024. dự đoán XSMB 27/3/2024. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 4. xổ số hôm nay 27/3. SXMB 27/3/2024.
Phiên bản di động