| Sầu riêng đang trở thành loại trái cây tỷ USD của Việt Nam. (Nguồn: Báo Nhân dân) |
Là cây trồng chủ lực ở các tỉnh Tây Nguyên và miền Nam nước ta, sầu riêng từng có thời phải kêu gọi "giải cứu", chất bán đầy vỉa hè, sạp chợ vì khó khăn trong vấn đề đầu ra. Song, trái cây này "đổi đời" từ khi có tấm "visa" vào thị trường Trung Quốc.
Giữa tháng 7/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN-PTNT) và Tổng cục Hải quan Trung Quốc ký Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với sầu riêng xuất khẩu từ Việt Nam. Cánh cửa vào thị trường sầu riêng lớn nhất thế giới mở ra với sầu Việt.
Đến giữa tháng 9/2022, lô sầu riêng đầu tiên của Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Sầu riêng Việt nhận được những tín hiệu tích cực ở thị trường hơn 1,4 tỷ dân này. Cũng từ đó, những con số kỷ lục lịch sử lần lượt xuất hiện.
Báo cáo tình hình xuất nhập khẩu nông lâm thuỷ sản sang thị trường Trung Quốc của Viện Chính sách và Chiến lược phát triển Nông nghiệp Nông thôn cho thấy, chỉ trong tháng 10/2022, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc đạt gần 50 triệu USD, tăng 4.120% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức tăng chưa từng có trong lịch sử ngành sầu riêng Việt Nam.
Đơn hàng từ các nhà nhập khẩu Trung Quốc dồn dập đổ về, các doanh nghiệp không đủ hàng để xuất khẩu. Trong một cuộc họp báo, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến còn tiết lộ, đơn hàng đặt mua sầu riêng nhiều không đếm xuể.
Kết thúc năm 2022, sầu riêng đem về 421 triệu USD, tăng gần 137% so với năm 2021. Đây cũng là năm quả sầu riêng lập kỷ lục lịch sử về kim ngạch xuất khẩu.
Đáng chú ý, hoạt động xuất khẩu thuận lợi, giá sầu riêng thu mua tại vườn cũng tăng phi mã. Đầu tháng 10 năm ngoái, giá sầu Ri6 loại 1 ở mức 75.000 đồng/kg, sầu Monthong loại 1 giá 82.000 đồng/kg, cao hơn khoảng 20.000-35.000 đồng/kg so với trước khi xuất khẩu lô sầu đầu tiên theo đường chính ngạch sang Trung Quốc.
Đến giữa tháng 1 và đầu tháng 2/2023, giá sầu tăng dựng đứng, lên mức 150.000-190.000 đồng/kg tùy loại, thương lái ráo riết gom mua. Mức giá thu mua tại vườn cao kỷ lục kể từ khi trái sầu riêng thành cây trồng hàng hóa ở nước ta.
Tại kho đóng hàng ở Tiền Giang, thương lái bán sầu riêng cho đối tác xuất đi Trung Quốc giá 290.000 đồng/kg với monthong loại A, loại B là 210.000 đồng/kg. Với Ri6 giá dao động 170.000-230.000 đồng/kg. Tính ra, một trái sầu riêng 3-5kg có giá tiền triệu.
Cũng bởi vậy, nông dân trồng sầu riêng ở miền Tây thu được lợi nhuận kỷ lục 1,2-1,5 tỷ đồng/ha nếu có trái bán lúc bấy giờ.