Đàm phán hạt nhân Iran: Dù nỗ lực vẫn 'rất xa bờ'

Vy An
Đàm phán hạt nhân Iran vẫn chưa có được những kết quả khả quan bởi rằng dù đã nỗ lực tìm đến nhau nhưng lợi ích giữa các bên vẫn chưa song trùng.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Đàm phán hạt nhân Iran trong "tình thế bấp bênh"
Vòng đàm phán hạt nhân Iran tại Vienna, Áo ngày, 29/11. (Nguồn: CNN)

Vòng đàm phán tiếp theo nhằm "hồi sinh" thỏa thuận hạt nhân Iran đã được nối lại hôm 29/11 tại Vienna (Áo), sau 5 tháng gián đoạn.

Giới ngoại giao Liên minh châu Âu (EU), Nga và Iran đã bày tỏ lạc quan trong bối cảnh Tehran quyết tâm "cứu vớt" thỏa thuận.

Trong khi đó, giới chuyên gia cảnh báo về những rào cản lớn đối với bất kỳ hành động chóng vánh nào nhằm nối lại thỏa thuận được ký năm 2015 này.

Theo hãng tin AP, tham gia vòng đàm phán mới nhất gồm các nhà ngoại giao của Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức và Nga. Mỹ dự họp theo hình thức gián tiếp.

Phái đoàn Iran tham dự đàm phán lần này là do Tổng thống Ebrahim Raisi chỉ định. Trước đó, Tehran đã đưa ra những yêu cầu tối đa, gồm Mỹ gỡ bỏ phong tỏa 10 tỷ USD đang bị "đóng băng" để thể hiện thiện chí đàm phán hạt nhân.

Những yêu cầu này thể hiện sự cứng rắn của Iran và có thể sẽ trở thành "ván cờ khai cuộc" trong đàm phán mới được nối lại nói trên.

Cũng trong ngày 29/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Said Khatibzadeh nhắc lại, nước này có "quyết tâm chắc chắn để đạt được một thỏa thuận và hướng tới những cuộc đàm phán hiệu quả".

Đóng vai trò chủ trì vòng đàm phán lần này, EU cho rằng, "điều quan trọng là cần thúc đẩy những vấn đề còn tồn đọng từ hồi tháng 6".

Liên minh đồng thời kêu gọi các bên cần nhanh chóng và tích cực làm sống lại thỏa thuận hạt nhân năm 2015, còn được gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), càng sớm càng tốt.

Tháng 6 năm nay, Iran đã tạm ngừng các cuộc đàm phán sau cuộc bầu cử tổng thống. Tại thời điểm đó, giới chức ngoại giao cho biết họ đã "gần" đạt được một thỏa thuận.

Sau cuộc bầu cử, Tehran "phớt lờ" lời kêu gọi của các nước phương Tây về nối lại đàm phán, đồng thời, tăng cường năng lực cho chương trình hạt nhân của mình.

Đến tháng 8, Tổng thống Raisi tuyên bố Tehran đã sẵn sàng trở lại đàm phán.

Tình thế mong manh

Hãng AFP nhận định, vòng đàm phán mới này diễn ra trong một tình thế mong manh và không chắc chắn.

Trong những tháng gần đây, Iran đã khởi động hoạt động làm giàu uranium ở những cấp độ chưa từng có tiền lệ, đồng thời hạn chế những hoạt động của nhóm thanh sát viên thuộc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), cơ quan có nhiệm vụ giám sát các cơ sở hạt nhân của Iran.

Trong chuyến công du Iran hồi tuần trước, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi thừa nhận không đạt được "bất kỳ tiến triển nào" trong nỗ lực giải quyết những bất đồng giữa cơ quan này và Tehran liên quan đến công tác thanh sát các cơ sở hạt nhân.

Chuyên gia về Iran Henry Rome, thuộc cơ quan nghiên cứu Eurasia Group, bình luận: "Việc Iran không sẵn sàng đạt được một thỏa hiệp với IAEA cho thấy triển vọng mong manh của các cuộc đàm phán hạt nhân".

Ông Rome cho rằng Iran có thể "tính toán rằng những bước tiến hạt nhân của họ... sẽ gây áp lực lớn hơn khiến phương Tây phải nhanh chóng 'nhún nhường' trong đàm phán", song cũng cảnh báo, tính toán đó có thể sẽ "phản tác dụng".

Chia sẻ trên báo chí tuần trước, chuyên gia Kelsey Davenport thuộc Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí chia sẻ: "Tình hình liên quan đến những tiến bộ hạt nhân của Iran ngày càng trở nên bấp bênh".

Bà Davenport giải thích thêm: "Iran đang hành động như thể Mỹ không biết gì và sẽ làm ngơ, song việc gây sức ép là con dao hai lưỡi" vốn có thể hủy hoại bất kỳ triển vọng nào nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

Ngoài ra, chuyên gia thuộc Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí cho rằng, những vấn đề không thể giải quyết giữa Iran và IAEA liên quan đến công tác giám sát sẽ làm gia tăng nghi ngờ về việc Tehran đã tiến hành hoạt động hạt nhân mờ ám, một chương trình bí mật, dù có bằng chứng về điều này.

Trong một thông báo sau cuộc gặp Ngoại trưởng Israel Yair Lapid tại London hôm 29/11, Ngoại trưởng Anh Liz Truss khẳng định London muốn "Iran nhất trí với JCPOA ban đầu", song cảnh báo rằng nếu các cuộc đàm phán "không đem lại kết quả thì mọi lựa chọn sẽ được thảo luận".

Tin liên quan
Đàm phán hạt nhân Iran: Giờ Đàm phán hạt nhân Iran: Giờ 'G' sắp điểm, Israel đã sẵn 'kế hoạch B' tấn công quân sự

Thách thức đón chờ

Giới phân tích của Iran cho rằng chính sách "hăm dọa ngoại giao" (của Mỹ và các nước phương Tây) sẽ không đem lại kết quả tốt đẹp nào.

Trả lời hãng thông tấn IRNA, nhà cựu ngoại giao Iran Hamid Reza Asefi nhận định, các cuộc đàm phán sẽ kết thúc khi những lợi ích của Tehran được đảm bảo.

Từng là người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran và từng là Đại sứ Iran tại Pháp, ông Asefi lập luận: "Iran sẽ khó có thể chấp nhận ký kết bất kỳ thỏa thuận nào vốn không phục vụ những lợi ích của mình dưới sức ép ngoại giao (của các nước khác)".

Giới quan sát, đặc biệt ở phương Tây, đã không đặt nhiều kỳ vọng vào vòng đàm phán lần thứ 7 diễn ra tại Vienna lần này.

Bình luận trên Bloomberg, ông Michael Singh, từng là Giám đốc cơ quan phụ trách những vấn đề Trung Đông thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, cho rằng hai bên có thể đã quá khác biệt về quan điểm và lập trường.

Tân Hoa xã nhận định, hàng loạt thách thức phía trước đang chờ đợi cuộc đàm phán này. Yêu cầu của Tehran về việc Mỹ cần đảm bảo sẽ không rút khỏi một thỏa thuận có thể đạt được trong tương lai có thể sẽ bị Washington bác bỏ.

Ngoài ra, giới quan chức ngoại giao phương Tây quan ngại rằng họ khó có thể đạt được một thỏa thuận với nhóm đàm phán mới của Tehran nếu phía Iran khăng khăng yêu cầu gỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt mà Mỹ và EU áp đặt đối với họ kể từ năm 2017, bao gồm những lệnh trừng phạt không liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran.

Về phần mình, Tehran quan ngại rằng các nước phương Tây, đặc biệt là Mỹ, sẽ "khống chế" những nội dung trong thỏa thuận JCPOA để buộc quốc gia Trung Đông phải chấp nhận thêm nhượng bộ trong những vấn đề không liên quan đến hạt nhân, chẳng hạn như chương trình tên lửa và tầm ảnh hưởng của nước này trong khu vực.

Với một số thách thức kể trên, truyền thông Mỹ cho biết Nhà Trắng đang cân nhắc có thể đạt được một thỏa thuận hạt nhân tạm thời và ít tham vọng hơn nhằm có thêm thời gian để tiến hành thêm các vòng đàm phán trong tương lai.

Tuy nhiên, ông Asefi đã tỏ ra thận trọng khi cho rằng kế hoạch này của Washington có thể là cơ hội để đưa ra quyết định khi cả hai bên đều nắm rõ lập trường của nhau và thống nhất quan điểm, hoặc cũng có thể là một "cái bẫy" mà truyền thông Mỹ gài sẵn.

Đàm phán hạt nhân: Iran ra yêu cầu mới; mong muốn của Mỹ; Nga nói bước đi 'thành công mỹ mãn'

Đàm phán hạt nhân: Iran ra yêu cầu mới; mong muốn của Mỹ; Nga nói bước đi 'thành công mỹ mãn'

Tối 29/11 (giờ Việt Nam), vòng đàm phán mới của Ủy ban chung gồm Iran, Anh, Trung Quốc, Pháp, Nga và Đức về khôi phục ...

Quan chức Iran đến Vienna đàm phán hạt nhân, Mỹ tham gia gián tiếp

Quan chức Iran đến Vienna đàm phán hạt nhân, Mỹ tham gia gián tiếp

Ngày 27/11 trưởng đoàn đàm phán hạt nhân Iran Ali Bagheri đã đến thủ đô Vienna của Áo trước thềm cuộc đàm phán nhằm khôi ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Giá cà phê hôm nay 8/11/2024: Giá cà phê bứt phá, robusta tăng 3 con số, thị trường 'gọi tên' một mặt hàng xu hướng và giá tốt

Giá cà phê hôm nay 8/11/2024: Giá cà phê bứt phá, robusta tăng 3 con số, thị trường 'gọi tên' một mặt hàng xu hướng và giá tốt

Giá cà phê hôm nay 8/11/2024: Giá cà phê bứt phá, robusta tăng 3 con số, một mặt hàng xuất khẩu chủ lực và giá tốt của Việt Nam?
Cập nhật bảng giá xe hãng BMW mới nhất tháng 11/2024

Cập nhật bảng giá xe hãng BMW mới nhất tháng 11/2024

Bảng giá xe hãng BMW của các dòng như X1 2021, X3 2021, Z4 Roadster 2021, X5 2021, X6 2021, Series 3 2021, Series 4 2021, X4 2021, Series 5 ...
Bài tarot hôm nay 9/11: Vì sao bạn chẳng cảm thấy vui vẻ ở hiện tại?

Bài tarot hôm nay 9/11: Vì sao bạn chẳng cảm thấy vui vẻ ở hiện tại?

Hãy rút một lá bài tarot, bạn sẽ khám phá thông điệp về lý do tại sao bạn không cảm thấy vui vẻ trong hiện tại.
Nhận định Crystal Palace vs Fulham vòng 11 Ngoại hạng Anh

Nhận định Crystal Palace vs Fulham vòng 11 Ngoại hạng Anh

Nhận định trận đấu Crystal Palace vs Fulham tại vòng 11 giải Ngoại hạng Anh được diễn ra vào lúc 22h00 ngày 9/11.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hội kiến Bí thư Trùng Khánh Viên Gia Quân

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hội kiến Bí thư Trùng Khánh Viên Gia Quân

Ngày 8/11 tại thành phố Trùng Khánh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hội kiến đồng chí Viên Gia Quân, Ủy viên Bộ Chính trị Trung ương Đảng.
Lịch đi nghĩa vụ quân sự 2025 là khi nào?

Lịch đi nghĩa vụ quân sự 2025 là khi nào?

Lịch đi nghĩa vụ quân sự 2025 là khi nào? Trường hợp nào không đi nghĩa vụ quân sự 2025? Mời độc giả tham khảo bài viết dưới đây.
NÓNG! Hàn Quốc phóng tên lửa ra biển Hoàng Hải

NÓNG! Hàn Quốc phóng tên lửa ra biển Hoàng Hải

Vụ phóng diễn ra trong khuôn khổ một cuộc tập trận bắn đạn thật của Hàn Quốc, diễn ra tại quận ven biển Taean, cách Seoul 108 km về phía tây Nam.
Quốc hội Nicaragua vừa quyết định mở cửa đón quân đội Nga, Mỹ và loạt nước, vì sao?

Quốc hội Nicaragua vừa quyết định mở cửa đón quân đội Nga, Mỹ và loạt nước, vì sao?

Nicaragua sẽ cho phép quân đội, tàu và máy bay quân sự của Nga, Mỹ, Cuba, Venezuela và Mexico vào nước này trong nửa đầu năm 2025.
Liên minh cầm quyền tan rã, Tổng thống Đức lên kế hoạch giải tán Quốc hội

Liên minh cầm quyền tan rã, Tổng thống Đức lên kế hoạch giải tán Quốc hội

Ngày 7/11, Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier thông báo kế hoạch chuẩn bị giải tán Quốc hội và dọn đường cho các cuộc bầu cử sớm.
Pháp-Israel 'va chạm' ngoại giao, Paris phản đối hành động không thể chấp nhận được

Pháp-Israel 'va chạm' ngoại giao, Paris phản đối hành động không thể chấp nhận được

Pháp và Israel đã vướng vào một sự cố ngoại giao, khi quốc gia Trung Đông tạm giữ 2 nhân viên mang thị thực ngoại giao của Paris.
Đây là Hội nghị có thể quyết định tương lai châu Âu trong nhiều thập kỷ

Đây là Hội nghị có thể quyết định tương lai châu Âu trong nhiều thập kỷ

Ngày 7/11, tại thủ đô Budapest của Hungary đã khai mạc Hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng Chính trị châu Âu (EPC) lần thứ năm.
Điều máy bay F-15E Strike Eagles tới Trung Đông, Mỹ toan tính gì?

Điều máy bay F-15E Strike Eagles tới Trung Đông, Mỹ toan tính gì?

Máy bay chiến đấu F-15 của Mỹ đã đến Trung Đông, sau khi Washington tuyên bố triển khai thêm lực lượng đến khu vực này để cảnh báo Iran.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác?

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác?

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Phiên bản di động