| Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Quảng Ninh. (Nguồn: Báo Xây dựng) |
Làn gió mới thay đổi hạ tầng tỉnh
Để đẩy mạnh huy động các nguồn lực, ngoài nguồn từ ngân sách Nhà nước, tỉnh Quảng Ninh đã mạnh dạn áp dụng chuyển đổi các hình thức đầu tư thông qua các thí điểm các mô hình đối tác công - tư (PPP) trên nhiều lĩnh vực.
Ngay từ năm 2012, tỉnh nhận định, kết cấu hạ tầng giao thông là điểm nghẽn đối với sự phát triển của địa phương. Việc xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng được xác định là một trong ba khâu đột phá trong phát triển kinh tế-xã hội.
Quảng Ninh đã có những cách làm sáng tạo và vận dụng linh hoạt các cơ chế chính sách để thu hút nguồn lực đầu tư cho hạ tầng. Đây là địa phương đầu tiên, duy nhất trên cả nước được Thủ tướng Chính phủ đồng ý giao là cơ quan nhà nước có thẩm quyền về đầu tư và quản lý đường cao tốc và cảng hàng không theo hình thức PPP.
Một trong những công trình mang đậm dấu ấn đầu tư của tư nhân phải kể đến Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn. Công trình này có tổng vốn đầu tư 7.463 tỷ đồng, trong đó ngân sách tỉnh Quảng Ninh là 734 tỷ đồng, còn lại 6.729 tỷ đồng là vốn của nhà đầu tư. Đây là sân bay quốc tế đầu tiên trong cả nước do tư nhân đầu tư, hoàn thành sau hơn hai năm thi công, xây dựng và được đầu tư theo hình thức BOT với thiết kế đồng bộ, hiện đại, dùng chung dân dụng và quân sự.
Đây cũng là cảng hàng không cấp 4E (theo mã tiêu chuẩn của tổ chức hàng không dân dụng quốc tế - ICAO), sân bay quân sự cấp II, có thể đón được tất cả các loại máy bay hiện đại như Boeing 787, 777 và Airbus A350, A320; công suất nhà ga giai đoạn một là 2,5 triệu lượt hành khách/năm.
Một công trình trọng điểm khác là Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long - cảng tàu khách chuyên biệt đầu tiên ở Việt Nam có thể tiếp nhận đồng thời 2 tàu khách cỡ lớn có trọng tải đến 225.000GT, sức chở lên đến 8.400 khách và thủy thủ đoàn.
Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long đã tạo điều kiện thuận lợi cho các tàu khách quốc tế đến với Hạ Long mà không phải qua chuyển tải, bảo đảm sự an toàn cho du khách.
Đối với hạ tầng giao thông đường bộ, Quảng Ninh đang là một trong những tỉnh sở hữu đường cao tốc dài nhất Việt Nam với tổng số gần 100km tính đến thời điểm này.
Các tuyến đường cho thấy rõ vai trò kết nối, rút ngắn thời gian di chuyển, liên kết chặt chẽ các khu kinh tế, cực tăng trưởng phía Bắc và các sân bay quốc tế gồm: Nội Bài (thành phố Hà Nội) - Cát Bi (thành phố Hải Phòng) - Vân Đồn (tỉnh Quảng Ninh). Ngoài thu hút nguồn lực cho các dự án giao thông trọng điểm, Quảng Ninh đã thu hút nguồn lực từ các nhà đầu tư lớn để đầu tư hạ tầng du lịch và đô thị.
Hàng loạt các khu nghỉ dưỡng, khách sạn đẳng cấp quốc tế được hoàn thành như Công viên Đại Dương; Khu nghỉ dưỡng biển cao cấp Vinpearl Ha Long Bay Resort; Quần thể du lịch nghỉ dưỡng của Tập đoàn FLC; Khu du lịch đảo Tuần Châu, cảng tầu Tuần Châu; các trung tâm thương mại Vincom, BigC, Mega Market; sân golf Ngôi sao Hạ Long...
Bên cạnh đó, nhiều khu đô thị kiểu mẫu được quy hoạch đồng bộ như Khu đô thị Vinhomes, Khu đô thị phía đông hòn Cặp Bè, Khu đô thị Hùng Thắng… góp phần tạo nên đô thị Hạ Long hiện đại, văn minh.
Cách làm này đã cho ra đời các công trình hạ tầng động lực, hiện đại, tầm cỡ quốc tế như hệ thống đường cao tốc, sân bay, cảng tàu khách chuyên biệt, dịch vụ vui chơi giải trí hiện đại, đẳng cấp thế giới đưa vào khai thác, tạo nên hiệu ứng lan tỏa rất lớn.
“Làn gió” PPP trong các lĩnh vực hạ tầng giao thông, đô thị, du lịch, dịch vụ… được Quảng Ninh triển khai đã lan tỏa, mở ra cơ hội phát triển mới không chỉ cho tỉnh, mà còn cho cả vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc.
| Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long - cảng tàu khách chuyên biệt đầu tiên ở Việt Nam. (Nguồn: VnEconomy) |
Lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư
Việc đầu tư hạ tầng mới theo hình thức PPP giúp Quảng Ninh gia tăng cơ hội thu hút thêm nhà đầu tư và để ra một khoản không nhỏ dành đầu tư cho các hạ tầng khác, giúp thúc đẩy tăng trưởng toàn diện, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hợp lý, hiện đại, có hiệu quả và gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”.
PPP ở Quảng Ninh đã giải quyết được vấn đề vốn, quản lý công trình sau đầu tư, nâng cao hiệu quả vốn ngân sách, tránh được những khoản nợ công, giải tỏa được “cơn khát” về hạ tầng, giải tỏa những e ngại của nhà đầu tư khi đến với địa bàn có nhiều tiềm năng khai thác trên lĩnh vực du lịch, dịch vụ, kinh tế cảng biển, biên mậu...
Bài học kinh nghiệm mà Quảng Ninh có được trong lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, cũng như nhiều thành công khác, chính là được bắt nguồn từ tư duy đổi mới, kiến tạo và hành động của cấp ủy, chính quyền địa phương.
Nguồn lực được Quảng Ninh tập trung khơi thông đó không phải là tiền, là ngân sách Trung ương đầu tư, hỗ trợ, mà là đổi mới từ khâu ban hành nghị quyết, hướng dẫn, kế hoạch cụ thể, gắn với kiểm tra, giám sát, định kỳ đánh giá hiệu quả, nguyên nhân, hạn chế, hướng giải quyết, phát huy mô hình sản xuất hiệu quả. Chủ động đề xuất chính sách cơ chế tính đặc thù, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thực hiện nhiều giải pháp tăng thu ngân sách, đẩy mạnh xúc tiến, cải thiện môi trường đầu tư, hỗ trợ giải quyết các thủ tục đầu tư nhanh gọn…
Chia sẻ về vấn đề này, ông Cao Tường Huy, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định: "Hướng tới mục tiêu lấy sự hài lòng của doanh nghiệp, người dân làm thước đo hiệu quả công việc và để người dân, doanh nghiệp thực sự là chủ thể trong công tác cải cách, đổi mới, Quảng Ninh luôn coi trọng việc đánh giá một cách thực chất, khách quan những kết quả đạt được trong công tác cải cách.
Việc thực hiện các chỉ số Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), Công bố chỉ số cải cách hành chính (Par Index), Chỉ số sự hài lòng của tổ chức và cá nhân về sự phục vụ của cơ quan hành chính Nhà nước (SIPAS), Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) có ý nghĩa rất quan trọng trong thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững của Quảng Ninh. Các chỉ số đã trở thành thương hiệu của tỉnh về cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, điểm đến đầu tư an toàn, thuận lợi, minh bạch, hấp dẫn và thành công".