Để nền kinh tế tiếp tục vượt ‘gió ngược’

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhận định như vậy tại Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023 với chủ đề “Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững” diễn ra ngày 19/9.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023. (Nguồn: Quốc hội)

Điểm sáng trong bức tranh xám màu

Để đạt được kết quả nêu trên, theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan đã xây dựng, ban hành các quyết sách mạnh mẽ, ứng phó kịp thời với tình hình mới. Trong đó, có Nghị quyết số 101/2023/QH15 về Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, tiền sử dụng đất, giảm thuế giá trị gia tăng, giảm mặt bằng lãi suất cho vay, triển khai các gói tín dụng, thành lập các Hội đồng điều phối vùng, thúc đẩy liên kết vùng….

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: “Chính nhờ các chính sách, giải pháp đúng đắn, kịp thời, chưa từng có tiền lệ, thời gian qua, nền kinh tế duy trì được đà tăng trưởng và là điểm sáng trong bức tranh xám màu của kinh tế toàn cầu. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, định hạng tín nhiệm quốc gia và vị thế quốc tế tiếp tục được cải thiện. Các cân đối lớn được bảo đảm, tỷ lệ nợ công, nợ nước ngoài, bội chi ngân sách đều dưới ngưỡng Quốc hội cho phép; nợ xấu được kiểm soát, tỷ giá khá ổn định”.

Song song với đó, sản xuất nông nghiệp tiếp tục thể hiện vai trò “trụ đỡ” của nền kinh tế, an ninh lương thực được bảo đảm. Các công trình, dự án quan trọng quốc gia, tạo không gian phát triển mới cho các địa phương, vùng và cả nước được đẩy mạnh; củng cố niềm tin của doanh nghiệp, nhà đầu tư, hỗ trợ hướng tới phát triển bền vững các ngành, lĩnh vực.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đánh giá, Việt Nam đã tận dụng linh hoạt, sáng tạo nguyên tắc “dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Đất nước triển khai đồng bộ các chính sách vừa tập trung chống chịu, thích ứng với các sức ép đến từ bên ngoài; vừa tháo gỡ, xử lý những yếu kém, điểm nghẽn ở bên trong.

Bằng những quyết sách được cân nhắc kỹ lưỡng, kịp thời, phù hợp với tình hình, ba lĩnh vực huyết mạch của nền kinh tế đã được cải thiện rõ nét. Đó là: gia tăng dư nợ tín dụng ngân hàng; khởi tạo lại thị trường vốn và từng bước khai thông thị trường bất động sản.

“Những chuyển biến tích cực kể trên mang lại niềm tin về triển vọng tươi sáng hơn cho nền kinh tế trong thời gian tới. Tăng trưởng đang dần khởi sắc, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước, nhất là khi các chính sách hỗ trợ đã và đang có tác động rõ nét hơn và những dự án đầu tư phát triển lớn được triển khai mạnh trong cả nước”, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

Còn PGS. TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khẳng định, Việt Nam thật sự xứng đáng với lời khen tặng là “ngôi sao” giữa bầu trời kinh tế thế giới ảm đạm năm 2023, cũng như những đánh giá tích cực của cộng đồng thế giới về sức hấp dẫn đầu tư và triển vọng tăng trưởng kinh tế tươi sáng.

Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh chung, Việt Nam ở một tình thế phát triển có nhiều nét khác biệt, thậm chí khác thường. Sau ba năm trải qua đại dịch Covid-19, nền kinh tế Việt Nam vẫn đứng vững, tạo được đà và thế tăng trưởng, phát triển tích cực. Các con số phản ánh thành tích tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, thu hút đầu tư nước ngoài, đặt trong so sánh quốc tế, là minh chứng tốt cho nhận định này.

Doanh nghiệp “sống dai” nhưng “chậm lớn”

Dù vậy, PGS. TS. Trần Đình Thiên chỉ rõ, quá trình phát triển kinh tế của Việt Nam đang chứa đựng nghịch lý. Đơn cử như doanh nghiệp Việt Nam giỏi chống chịu, “sống dai” nhưng “chậm lớn”; nền kinh tế “khát vốn” nhưng lại khó hấp thụ vốn; tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cao nhưng lạm phát thấp; lạm phát thấp nhưng lãi suất cao.

Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng nhận thấy, nền kinh tế vẫn còn tồn đọng những khó khăn không thể khắc phục trong “một sớm, một chiều”.

Trên thực tế, tốc độ tăng trưởng kinh tế vẫn chưa đạt như kỳ vọng; ổn định vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế còn tiềm ẩn rủi ro, nhất là nguy cơ lạm phát gia tăng vào cuối năm; nguy cơ đổ vỡ trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản chưa thể loại trừ; doanh nghiệp chưa thể đẩy nhanh phục hồi sản xuất, kinh doanh; ngay cả vào thời điểm cuối năm khi nhu cầu tiêu dùng tăng cao, xuất khẩu vẫn có thể gặp khó nếu các thị trường lớn trên thế giới rơi vào suy thoái.