Đôi điều suy nghĩ sau cuộc bầu cử đặc biệt của nước Mỹ

Qua kỳ tranh cử hấp dẫn và đầy kịch tính này, càng thấy rõ tính dân chủ là bản chất cốt lõi làm nên sức mạnh của nước Mỹ.

Với chiến thắng khá cách biệt với ứng viên Kamala Harris của đảng Dân chủ, ông Donald Trump sẽ chính thức trở thành vị Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ vào ngày 20/1/2025. Đây cũng là lần trở lại Nhà Trắng thứ hai của ông Trump sau nhiệm kỳ Tổng thống thứ 45 từ năm 2016 đến năm 2020 và cũng là vị tổng thống thứ hai được bầu trong các chu kỳ bầu cử không liên tiếp ở Mỹ.

Sức mạnh Mỹ qua bầu cử

Đã mấy năm rồi, vượt qua bao ồn ào, chỉ trích, thậm chí có lúc dư luận và các phương tiện truyền thông đã thoá mạ lên danh dự của ông Donald Trump, nhưng vị Tổng thống đắc cử vẫn kiên cường không mệt mỏi đấu tranh cho bằng được những gì mình đã tuyên thệ trước cử tri Mỹ ở nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, đó là đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại.

Và sự nỗ lực vượt qua bao "cửa tử", tưởng chừng không thể vượt qua lại một lần nữa khẳng định tố chất riêng có, mang đậm chất Donald Trump.

Sau đêm bầu cử "chốt sổ" để tìm ra vị tổng thống mới vào ngày 5/11 vừa qua, sáng hôm sau khi trở lại văn phòng làm việc, trong tôi rất nhiều cảm xúc khó tả.

Nhìn gương mặt của từng người, những đồng nghiệp quen thuộc, tôi hiểu họ đang nghĩ gì về vị Tổng thống mới của nước Mỹ.

Tôi hỏi Cream, 38 tuổi, là quản lý một bộ phận nơi tôi đang làm việc. Cream là người da màu, rất vui vẻ, hoà đồng với mọi người. Cứ đến giờ nghỉ trưa, cậu ấy lại bỏ hộp đồ ăn vào lò vi sóng xong. Mùi bơ và hương vị thức ăn vừa bay lên rất hấp dẫn thì cậu ấy đã lấy cuốn tiểu thuyết dày cộp mấy trăm trang ra ngồi đọc. Vừa đọc, vừa ăn.... Đó là chuyện mỗi buổi trưa của cậu ấy, không thay đổi từ khi tôi làm việc với cậu ấy đã gần mười năm nay. Cream đọc hết cuốn sách này đến cuốn khác. Không bao giờ tôi thấy cậu ấy ngừng đọc vào giờ nghỉ trưa. Có lẽ đó cũng là nét văn hóa đọc của người dân Mỹ, buổi trưa hay giờ nghỉ, họ ngồi đọc lặng lẽ.

Tôi biết Cream bỏ phiếu cho bà Kamala Harris. Tôi hỏi cậu ấy có buồn không. Cậu ấy bảo bình thường. Nhưng nhìn vào mắt cậu ấy và cách trả lời, thì tôi hiểu cậu ấy nghĩ gì.

Còn Tom, một người đàn ông da trắng, mái tóc đã bạc trắng óng ánh, mượt mà trên khuôn mặt rất vẫn "điển trai" so với độ tuổi đã 67 của ông.

Tom xởi lởi, hài hước...thích nói chuyện với tôi. Gặp tôi chưa hỏi thì ông đã bảo, Trump thắng đậm!. Tôi chúc mừng Tom, ông ấy cười rạng rỡ.

Còn rất nhiều bạn nữa ở hai phía của cuộc bầu cử nhưng tôi không thể viết hết.

Vì trước khi bầu cử, gặp họ, tôi hỏi tại sao bạn bỏ cho bà ấy hay tại sao bạn bỏ cho ông ấy, họ đều phân tích cho tôi hiểu. Vì ở đây hầu hết ai cũng biết tôi là người mới và lại hay viết bài đăng báo nên họ phân tích rất chi tiết và đầy đủ để tôi hiểu hơn về nước Mỹ.

Thế nhưng, mặc dù có quan điểm khác nhau, khi chính thức có kết quả, người ở phía này hay phía kia đều không tranh luận. Họ im lặng, không bàn tán chuyện thắng thua. Một nét văn hóa của người Mỹ chắc hẳn đã thấm vào cốt tủy của họ. Dân chủ và quyền cá nhân là đặc trưng của họ. Mọi người đều tôn trọng quan điểm riêng biệt của mỗi cá nhân.

'Thuốc kháng sinh' cho nước Mỹ

Còn nói về vị Tổng thống Mỹ thứ 47 sắp tới sẽ thế nào? Chưa ai có thể trả lời được.

Tuy nhiên có một điều chắc chắn là Cơ quan hành pháp mà người đứng đầu Nhà Trắng sắp tới sẽ thay đổi một số chính sách, trong đó có thương mại và đối ngoại cũng như an ninh, quốc phòng. Tất cả những sự thay đổi không hẳn chỉ là thách thức mà nó sẽ có những cơ hội. Tin rằng, doanh nghiệp Việt Nam sẽ không nản chí, dám đương đầu để vượt qua thách thức, tìm cơ hội mới để khẳng định mình. Vì thị trường Mỹ luôn hấp dẫn và rộng lớn.

Còn sắp tới đây có chuyện phản đối ông Donald Trump của một bộ phận cực đoan hay không thì chưa biết. Vả lại chuyện phản đối bằng các cuộc biểu tình ôn hòa tại Mỹ là quyền của người dân được luật pháp cho phép và Hiến pháp quy định.

Nhưng nếu có thì cũng không hẳn là một tín hiệu xấu. Nó báo hiệu chính sách sắp tới của ông, sẽ đụng chạm tới một bộ phận không nhỏ từ khắp thế giới đã nhập cư trái phép vào nước Mỹ. Hơn nữa, trong một bộ phận dân chúng nhập cư, lại thích hưởng ưu đãi từ chính sách nhiều hơn sự đóng góp cho xã hội.

Thời gian tới, họ cần một vị Tư lệnh mới dám đương đầu với những thách thức mới. Tổng thống thứ 47 có thành công trong 4 năm nữa hay không thì chưa ai biết. Tuy nhiên, vốn dĩ bản tính người dân Mỹ thích mạo hiểm và dám thách thức để đi lên.

Đối với phần lớn dân chúng Mỹ, họ quan niệm đã đến lúc cần phải có “thuốc kháng sinh” để điều trị “những căn bệnh” trong lòng xã hội Mỹ mà “thuốc an thần”, “thuốc giảm đau” hay “thực phẩm chức năng” không thể có tác dụng để tránh những thảm họa như 11/9/2001.

Họ cho rằng, trên vũ trường quốc tế, họ không muốn bị "thua thiệt" thêm nữa trong nhiều lĩnh vực như an ninh, kinh tế, quốc phòng... Họ quan niệm rằng, Mỹ hiện nay đang bị một số nước đang trỗi dậy, lấn lướt để cạnh tranh vị trí toàn cầu của nước Mỹ. Chính vì vậy tư tưởng đưa nước Mỹ hùng mạnh trở lại đã đánh trúng lòng tự tôn dân tộc của phần lớn dân chúng Mỹ.

Tuy nhiên, đây chỉ là những nhận xét mang tính khái quát khi trò chuyện cùng các giới chức, học giả và bạn bè ở xứ sở kỳ lạ này. Mọi chuyện vẫn còn đang ở phía trước, nhưng dân chúng Mỹ thì đang kỳ vọng vào một làn gió mới.

Nhưng có một điều, tôi tin chắc là ông Trump sẽ thành công trong điều hành kinh tế như những gì ông đã làm được ở nhiệm kỳ đầu. Sau hai năm điều hành, đến cuộc thăm dò giữa nhiệm kỳ vào năm 2018, lần đầu tiên sau 49 năm kể từ tháng 12/1969 đến thời điểm ấy thì tỉ lệ thất nghiệp của Mỹ thấp nhất. Số liệu từ Bộ lao động Mỹ thời điểm ấy cho biết là mặc dù cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang căng thẳng nhưng không hề ảnh hưởng đến thị trường lao động của Mỹ. Dữ liệu cho thấy việc làm trong lĩnh vực sản xuất và chế tạo, xây dựng và dịch vụ thương mại... tăng lên nhanh chóng.

Và thời gian ấy, Ông đã điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân của người dân Mỹ. Ông Trump cho rằng, đối với người dân Mỹ thì điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân là để khuyến khích người đi làm và có trách nhiệm với xã hội và cộng đồng. Mọi thứ ấy đều minh bạch và mọi người phải thực hiện theo luật.

Thời gian ấy, những hoá đơn mua bằng thẻ tiền trợ cấp trên siêu thị của đối tượng nghèo và thất nghiệp đã giảm. Những thay đổi trong sắc thuế đưa số người đi làm tăng lên, tỷ lệ trợ cấp xã hội cũng giảm hẳn.

Mọi chuyện còn ở phía trước

Thế nhưng, đúng như câu nói người xưa: "Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên!",

Sau bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm 2018 thì cuối năm 2019 đầu năm 2020, Đại dịch Covid-19 ập đến, nước Mỹ thêm một chấn thương khủng khiếp, tưởng chừng sẽ sụp đổ. Tổng thống Trump khi đó gồng mình chống đỡ những phản ứng nhiều chiều trong nước cũng như quốc tế nhằm khôi phục lại hình ảnh của mình trong mắt cử tri và hình ảnh Mỹ trong mắt thế giới.

Tuy nhiên sự lúng túng của chính quyền của ông Trump khi đó và hậu quả nghiêm trọng của đại dịch đã như một cơn sóng thần. Nó cuốn phăng tất cả mọi thành quả của ông. Thị trường tài chính phố Wall ở New York bị đóng băng. Nền kinh tế ảm đạm. Lạm phát tăng. Hàng chục triệu người lâm vào cảnh khó khăn và thị trường lao động bị ngưng trệ....

Còn thời điểm này, nước Mỹ đã thay đổi. Tôi vẫn tin là vị Tổng thống 47 của nước Mỹ, bằng khát vọng của mình, ông ấy sẽ làm nên những dấu ấn mới.

Có thể nói rằng đây là một nhiệm kỳ mới đầy hứa hẹn nhưng không ít thách thức đối với ông. Nhưng người dân Mỹ đang gửi gắm niềm tin và kỳ vọng đến ông Donald Trump, và điều đó đã được chứng minh qua kết quả ấn tượng mà ông có được trong cuộc đua vào Nhà Trắng có thể nói là lịch sử của nước Mỹ vừa rồi.