Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Vũ Lê Thái Hoàng - Vũ Thị Hoài
Học viện Ngoại giao
Kết thúc ngày bầu cử 5/11, cựu Tổng thống Donald Trump giành được đủ phiếu đại cử tri để có thể trở thành vị Tổng thống tiếp theo của nước Mỹ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thích ứng với một nước Mỹ rất khác
Với chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 5/11, cựu Tổng thống Donald Trump sẽ trở lại Nhà Trắng lần thứ hai. (Nguồn: vanityfair)

Đặc biệt, ứng viên Donald Trump đã chiến thắng tại tất cả các bang chiến trường ông từng để thua trong kỳ bầu cử năm 2020 và lội ngược dòng tại bang Nevada, nơi ông đã thất bại trong cả hai lần tranh cử. Tại bang Pennsylvania - bang quyết định trong bầu cử Mỹ, ông Donald Trump dẫn trước bà Kamala Harris với tỷ lệ cách biệt 2,2%.

Đây có thể coi là chiến thắng khá toàn diện bởi đảng Cộng hòa đồng thời giành được đa số ghế tại Thượng viện. Cùng với việc đang chiếm đa số tại Hạ viện, khả năng cao đảng Cộng hòa sẽ kiểm soát lưỡng viện Quốc hội sau bầu cử 2024.

Dấu ấn lịch sử

Với thắng lợi này, ông Trump sẽ trở thành Tổng thống đầu tiên trong hơn 130 năm qua đảm nhiệm hai nhiệm kỳ không liên tiếp sau một lần thất cử. Ông đắc cử lần đầu năm 2016 rồi để thua Tổng thống Joe Biden trong năm 2020 và quay trở lại giành chiến thắng trong năm 2024, trở thành Tổng thống thứ 45 và 47 của nước Mỹ. Người đầu tiên làm được việc này là Tổng thống Grover Cleveland, tổng thống thứ 22 và 24, thắng cử năm 1885 và 1893.

Trong chính trường Mỹ, sẽ rất khó để một chính trị gia có thể duy trì ảnh hưởng vượt trội trong một đảng thêm bốn năm sau khi hết nhiệm kỳ. Nhiều tổng thống từng tìm cách trở lại Nhà Trắng nhưng không thành công, bao gồm Jimmy Carter và George H.W. Bush.

Ông Trump làm được điều này ngay cả khi đối mặt với rất nhiều thách thức từ hàng loạt vụ kiện tụng đời tư, tuổi tác, những vụ ám sát hụt và thay đổi chiến thuật đột ngột trước đối thủ mới chỉ ba tháng trước thềm bầu cử. Thậm chí, ông Trump còn là Tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ trở lại Nhà Trắng khi từng bị luận tội.

Make America Great Again - chìa khóa chiến lược

Ông Trump từng gọi Make America Great Again (MAGA) là “phong trào vĩ đại nhất trong lịch sử của bất kỳ quốc gia nào”. Từ khẩu hiệu tranh cử năm 2016, theo thời gian, phong trào MAGA phát triển mạnh mẽ thành một cộng đồng cử tri trung thành, sẵn sàng tham gia tích cực vào các chiến dịch vận động và bỏ phiếu.

Sự cuồng nhiệt của MAGA kết hợp với phong cách của ông giúp tăng cường tỷ lệ cử tri đi bầu, bao gồm những người Mỹ thuộc tầng lớp lao động da trắng, không có bằng đại học, và các cư dân tại các khu vực nông thôn. Đây là nhóm cử tri chiếm thành phần cao nhất, tới 39.5% số phiếu phổ thông toàn quốc. Quan trọng hơn, người lao động da trắng không có bằng đại học là nhóm cử tri đông đảo nhất cả bảy bang chiến trường, thậm chí tại bang Pennsylvania, tỷ lệ này chiếm hơn một nửa cử tri. Vì vậy không ngạc nhiên khi ông Trump và phong trào MAGA tiếp tục khơi dậy sự ủng hộ của nhóm cử tri này trong năm nay.

Có thể thấy rất rõ trong 78 triệu cử tri bỏ phiếu sớm, số bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa tăng 5% so với năm 2020, giúp đảng này dẫn trước đảng Dân chủ tại các bang chiến trường như Nevada, North Carolina, và Georgia.

Nhập cư - vấn đề cốt lõi

Mặc dù bầu cử năm 2024 xoay quanh nhiều vấn đề đối nội và đối ngoại, từ vấn đề giới, chủng tộc, đến quyền phá thai hay sự ảnh hưởng của xung đột tại Trung Đông, cử tri Mỹ vẫn đặt niềm tin vào người có thể giải quyết các vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích kinh tế, việc làm, đời sống của họ. Theo các cuộc thăm dò, trung bình 77% người Mỹ khẳng định khủng hoảng nhập cư là vấn đề quan trọng cần giải quyết ngay lập tức.

Ông Trump hiểu được điều đó và đẩy vấn đề nhập cư thành ưu tiên tranh cử. Mọi vấn đề về an sinh xã hội, thậm chí đối ngoại, ông Trump đều quy về hệ quả của nhập cư như khiến người Mỹ bị mất việc làm, mất an toàn, an ninh, đánh thẳng vào tâm lý cử tri Mỹ, hơn là những vấn đề xã hội khác.

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác?
Vấn đề nhập cư được xem là "át chủ bài" của ông Trump trong kế hoạch tái tranh cử vào Nhà Trắng. (Nguồn: Getty)

Những bước đi khó đoán

Đây không phải điều ngạc nhiên khi thế giới đã chứng kiến những quyết định đột ngột của ông Trump trong nhiệm kỳ đầu. Tuy nhiên, Trump 2.0 sẽ khác với Trump 1.0 vì ba lý do: Thứ nhất, môi trường quốc tế thay đổi, biến động, cạnh tranh, xung đột gia tăng. Thứ hai, đội ngũ cố vấn của ông Trump sẽ được điều chỉnh. Thứ ba, với tâm lý nhiệm kỳ cuối cùng sẽ không loại trừ khả năng ông Trump có những quyết định còn táo bạo hơn trước.

Về đối nội, nhiệm kỳ Trump 1.0 và tuyên bố chính sách của ông trong quá trình tranh cử là cơ sở để các nhà quan sát cho rằng chiến thắng của ông có thể tạo nên nhiều thay đổi trong kinh tế xã hội Mỹ. Ngoài vấn đề nhập cư mà chắc chắn ông Trump sẽ thực hiện cam kết với cử tri, những vấn đề an sinh xã hội khác (sức khỏe, giáo dục, quyền phá thai…) có khả năng nằm ngoài chương trình nghị sự của chính quyền Trump 2.0.

Về đối ngoại, cách tiếp cận “nước Mỹ trên hết” có thể vẫn được duy trì, ông Trump nhiều khả năng đưa ra quyết sách chưa có tiền lệ hay phá tiền lệ, bất chấp sự phản đối của cả nội bộ và đồng minh, đối tác. Nguyên nhân là do bên cạnh tư duy và quan điểm truyền thống của đảng Cộng hòa, quan điểm của ông Trump chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ xuất thân doanh nhân và vị trí “người ngoài cuộc” trong hệ thống chính trị Mỹ. Ông Trump theo đuổi “Chủ nghĩa hiện thực có nguyên tắc”, ưu tiên củng cố sức mạnh bên trong, giảm can dự trực tiếp bên ngoài, coi trọng kết quả thực chất trong quan hệ với đồng minh và đối tác. Trong suốt quá trình tranh cử, ông Trump nhiều lần tuyên bố rút khỏi các hiệp định đa phương, yêu cầu các nước NATO gia tăng đóng góp, thậm chí tuyên bố rút khỏi các hợp tác quân sự. Những bước đi khó đoán của ông Trump đặt các quốc gia vào trạng thái luôn phải chủ động thích ứng và ứng phó.

Thời Trump 2.0

Nước Mỹ dưới thời Trump 2.0 sẽ là một nước Mỹ rất khác và đảng Cộng hòa dưới thời Trump 2.0 sẽ không còn những giá trị truyền thống của nó.

Song hành với chiến thắng của ông Trump, đảng Cộng hòa có khả năng cao kiểm soát toàn bộ ba nhánh hành pháp, lập pháp, tư pháp của Mỹ. Vì vậy, những thay đổi dưới chính quyền Trump 2.0 sẽ là thay đổi mang tính toàn diện, tác động đến mọi mặt của đời sống.

Đối với thế giới, sự trở lại của ông Trump có thể dẫn đến thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine, quan hệ với Nga, từ đó tác động tới cán cân quyền lực Mỹ - Trung - Nga, định hình lại cục diện địa chính trị thế giới. Tình hình tại Trung Đông, quan hệ với Triều Tiên, vấn đề Đài Loan nhiều khả năng sẽ có những bước chuyển mới khi ông Trump lên nắm quyền. Với Trung Quốc, ông Trump có khả năng thúc đẩy cạnh tranh một cách cứng rắn, quyết liệt hơn.

Tựu trung, thắng lợi của cựu Tổng thống Donald Trump không chỉ là thắng lợi của một cá nhân mà là cả một hệ tư tưởng. Dưới chính quyền Trump 2.0, tình hình sẽ phức tạp nhưng cũng xuất hiện những cơ hội. Điều này đòi hỏi tất cả cần bình tĩnh để chủ động thích ứng với một nước Mỹ rất khác.

Ông Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ, đây là điều Trung Quốc, châu Âu và phần còn lại của thế giới cần làm ngay

Ông Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ, đây là điều Trung Quốc, châu Âu và phần còn lại của thế giới cần làm ngay

Chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Mỹ năm 2024 và lời đe dọa áp thuế đối với tất cả hàng nhập ...

Bà Kamala Harris phát biểu: Hôm nay trái tim tôi tràn đầy... mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi và đừng bao giờ bỏ cuộc!

Bà Kamala Harris phát biểu: Hôm nay trái tim tôi tràn đầy... mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi và đừng bao giờ bỏ cuộc!

Ngày 6/11, trên sân khấu của Đại học Howard, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris lần đầu tiên có bài phát biểu kể từ sau ...

Viễn cảnh nào cho đàm phán Ukraine-Nga hậu bầu cử Mỹ

Viễn cảnh nào cho đàm phán Ukraine-Nga hậu bầu cử Mỹ

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang chuẩn bị đưa ra đề nghị với tân Tổng thống Mỹ Donald Trump về "chiến dịch Kursk".

Ông Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ: Đồng minh của Nga chúc mừng, Tổng thống Ukraine gấp rút gọi điện, Pháp tranh thủ gửi thông điệp

Ông Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ: Đồng minh của Nga chúc mừng, Tổng thống Ukraine gấp rút gọi điện, Pháp tranh thủ gửi thông điệp

Các lãnh đạo thế giới tiếp tục gửi lời chúc mừng cựu tổng thống Donald Trump, ứng cử viên đảng Cộng hòa, tái đắc cử ...

Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng, thế giới mong chờ điều gì? Cơ hội mới của Trung Quốc và châu Âu đã mở?

Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng, thế giới mong chờ điều gì? Cơ hội mới của Trung Quốc và châu Âu đã mở?

Với việc Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng, các ý tưởng kinh tế của ông đưa ra trong chiến dịch tranh ...

Bài viết cùng chủ đề

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Hà Nội liên tiếp giải cứu người dân trong các vụ hỏa hoạn

Hà Nội liên tiếp giải cứu người dân trong các vụ hỏa hoạn

Lực lượng cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (Công an TP. Hà Nội) đã liên tiếp giải cứu nhiều người dân trong các vụ hỏa ...
Tuyên Quang tự lực, tự cường, huy động tối đa các nguồn lực, tạo không gian phát triển mới

Tuyên Quang tự lực, tự cường, huy động tối đa các nguồn lực, tạo không gian phát triển mới

Năm 2025, Tuyên Quang tự tin xác định vừa tăng tốc, bứt phá, thể chế hóa đầy đủ, kịp thời, hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng...
Cán bộ chiến sĩ Hải quân hưởng ứng Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ

Cán bộ chiến sĩ Hải quân hưởng ứng Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ

Ngày 3/1, cán bộ, chiến Bộ Tư lệnh Vùng 3 Hải quân và Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân tham gia chương trình Tết trồng cây đời đời nhớ ...
Cô gái cắn vỡ nhẫn cầu hôn do bạn trai đặt trong chiếc bánh ngọt

Cô gái cắn vỡ nhẫn cầu hôn do bạn trai đặt trong chiếc bánh ngọt

Một người đàn ông Trung Quốc lên kế hoạch cầu hôn lãng mạn bằng cách giấu nhẫn vào bánh nhưng bất ngờ xảy ra khi bạn gái anh cắn vỡ ...
Nga bán khí đốt kỷ lục cho châu Âu qua Thổ Nhĩ Kỳ; hai nước EU ủng hộ kế hoạch mới 'ấp ủ', Moscow nghi ngờ

Nga bán khí đốt kỷ lục cho châu Âu qua Thổ Nhĩ Kỳ; hai nước EU ủng hộ kế hoạch mới 'ấp ủ', Moscow nghi ngờ

Tháng 1/2025, xuất khẩu khí đốt Nga qua đường ống TurkStream sang châu Âu đã đạt mức cao kỷ lục là hơn 50 triệu mét khối mỗi ngày.
Không khí đón Tết Ất Tỵ 2025 đậm đà bản sắc dân tộc tại Khon Kaen, Thái Lan

Không khí đón Tết Ất Tỵ 2025 đậm đà bản sắc dân tộc tại Khon Kaen, Thái Lan

Không khí đón Tết Ất Tỵ 2025 tại Khon Kaen, Thái Lan thêm ý nghĩa với chuỗi hoạt động từ gói bánh chưng, tất niên, đến giao lưu hữu nghị...
UAV của Ukraine tấn công các cơ sở dầu khí lớn ở Nga, Moscow chỉ ra những thứ mà phương Tây hỗ trợ Kiev

UAV của Ukraine tấn công các cơ sở dầu khí lớn ở Nga, Moscow chỉ ra những thứ mà phương Tây hỗ trợ Kiev

Ukraine đã tấn công các cơ sở năng lượng ở miền Nam nước Nga, gây hỏa hoạn tại một nhà máy lọc dầu lớn và một nhà máy xử lý khí đốt.
Đức: 160.000 người biểu tình ở Berlin, CDU phá vỡ 'tường lửa', cựu thành viên tuyên bố rời đảng

Đức: 160.000 người biểu tình ở Berlin, CDU phá vỡ 'tường lửa', cựu thành viên tuyên bố rời đảng

Cảnh sát Berlin cho biết, ít nhất 160.000 người đã tham gia cuộc biểu tình hồi cuối tuần qua, phản đổi CDU/CSU hợp tác với AfD.
Ngoại trưởng Mỹ yêu cầu Panama chấm dứt ảnh hưởng của Trung Quốc tại kênh đào, lo ngại trường hợp xảy ra xung đột

Ngoại trưởng Mỹ yêu cầu Panama chấm dứt ảnh hưởng của Trung Quốc tại kênh đào, lo ngại trường hợp xảy ra xung đột

Ngoại trưởng Mỹ cảnh báo Tổng thống Panama, Washington sẽ "thực hiện các biện pháp cần thiết" nếu nước này không chấm dứt ảnh hưởng của Trung Quốc.
Điểm đến nước ngoài đầu tiên của Tổng thống lâm thời Syria

Điểm đến nước ngoài đầu tiên của Tổng thống lâm thời Syria

Ông Ahmed al-Sharaa đã có chuyến công du nước ngoài đầu tiên với vai trò Tổng thống lâm thời Syria, kể từ khi ông được chỉ định vào vị trí này.
Ảnh ấn tượng: Tổng thống Nga nêu điều kiện đàm phán với Ukraine, nói chưa thấy thiện chí từ Kiev, ông Trump bình luận thảm họa hàng không ở Mỹ

Ảnh ấn tượng: Tổng thống Nga nêu điều kiện đàm phán với Ukraine, nói chưa thấy thiện chí từ Kiev, ông Trump bình luận thảm họa hàng không ở Mỹ

Tổng thống Nga Putin nêu điều kiện đàm phán với Ukraine, ông Trump phát biểu về tai nạn máy bay kinh hoàng ở Mỹ… là những ảnh ấn tượng trong tuần.
Phu nhân Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bị điều tra hình sự

Phu nhân Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bị điều tra hình sự

Văn phòng Công tố quốc gia Israel cho biết, cảnh sát nước này đang điều tra hình sự với bà Sara Netanyahu, phu nhân Thủ tướng Benjamin Netanyahu.
Hiệp định Paris về Việt Nam: Ý nghĩa lịch sử và những bài học kinh nghiệm còn tươi mới

Hiệp định Paris về Việt Nam: Ý nghĩa lịch sử và những bài học kinh nghiệm còn tươi mới

Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng ý nghĩa và những bài học kinh nghiệm của Hiệp định Paris về Việt Nam vẫn nguyên giá trị.
Người đặt nền móng cho quan hệ Việt Nam-Trung Quốc

Người đặt nền móng cho quan hệ Việt Nam-Trung Quốc

Chủ tịch Hồ Chí Minh là người bạn lớn được nhân dân Trung Quốc vô cùng kính trọng và cũng là người đặt nền móng cho quan hệ Việt Nam-Trung Quốc.
Tượng đài của tình đoàn kết quốc tế Việt Nam-Campuchia

Tượng đài của tình đoàn kết quốc tế Việt Nam-Campuchia

Chiến thắng 7/1 đã mang lại cho người dân Campuchia các quyền và tự do bị tước đoạt dưới chế độ diệt chủng Pol Pot, chấm dứt thời kỳ đen tối nhất ở đất nước ...
Greenland - ‘Thỏi nam châm’ giữa lòng Bắc Cực

Greenland - ‘Thỏi nam châm’ giữa lòng Bắc Cực

Trong lịch sử nước Mỹ, không dưới ba lần các quan chức cấp cao đưa ra ý tưởng mua lại đảo Greenland, một phần lãnh thổ tự chủ của Đan Mạch ở Bắc Cực.
Tác động từ các cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga trong năm 2024

Tác động từ các cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga trong năm 2024

Trong năm 2024, lực lượng Ukraine đã dùng máy bay không người lái tấn công các mục tiêu sâu hàng nghìn km trong lãnh thổ Nga.
Năm mới 2025, kiểm kê sự thay đổi trong quân đội Nga sau 3 năm xung đột với Ukraine

Năm mới 2025, kiểm kê sự thay đổi trong quân đội Nga sau 3 năm xung đột với Ukraine

Gần ba năm sau xung đột với Ukraine, quân đội Nga đã phải chịu những tổn thất và đổ nguồn lực nhằm bảo đảm tái thiết lực lượng quân sự.
Bầu không khí khác lạ ở Iran và niềm tin về một ông Trump 'rất khác'

Bầu không khí khác lạ ở Iran và niềm tin về một ông Trump 'rất khác'

Iran lạc quan về việc có thể đạt được một thỏa thuận hạt nhân mới với Mỹ trong thời gian tới.
Mỗi ngày của Tổng thống Donald Trump 'rất đơn giản' nhưng là nỗi lo không của riêng ai!

Mỗi ngày của Tổng thống Donald Trump 'rất đơn giản' nhưng là nỗi lo không của riêng ai!

Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh: 'Trong mỗi ngày của chính quyền Trump, tôi sẽ - rất đơn giản - đặt nước Mỹ lên hàng đầu'.
Từ TikTok đến RedNote: Cuộc 'di cư' văn hoá vượt ranh giới địa chính trị

Từ TikTok đến RedNote: Cuộc 'di cư' văn hoá vượt ranh giới địa chính trị

Hàng trăm nghìn người dùng TikTok ở Mỹ đã chuyển sang RedNote, nền tảng mạng xã hội của Trung Quốc còn được biết đến với tên gọi Xiaohongshu.
Truyền thông Thụy Sỹ: Việt Nam là một đối tác kinh tế hấp dẫn, một điểm đến chiến lược cho tương lai

Truyền thông Thụy Sỹ: Việt Nam là một đối tác kinh tế hấp dẫn, một điểm đến chiến lược cho tương lai

Ngày 18/1, truyền thông Thụy Sỹ đánh giá cao thành tựu kinh tế và môi trường đầu tư của Việt Nam thông qua sự tham gia tích cực Hội nghị WEF Davos.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại: Thế giới đang nghĩ gì?

Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại: Thế giới đang nghĩ gì?

Nghiên cứu mới cho thấy, nhiều người tin ông Donald Trump trở lại là tín hiệu tích cực cho hòa bình thế giới nhưng các đồng minh của Mỹ thì không.
Truyền thông Czech đề cao việc nâng cấp quan hệ với Việt Nam trong chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính

Truyền thông Czech đề cao việc nâng cấp quan hệ với Việt Nam trong chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính

Truyền thông Czech nhấn mạnh kết quả nổi bật trong chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính là việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược
Phiên bản di động