Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Vũ Lê Thái Hoàng - Vũ Thị Hoài
Học viện Ngoại giao
Kết thúc ngày bầu cử 5/11, cựu Tổng thống Donald Trump giành được đủ phiếu đại cử tri để có thể trở thành vị Tổng thống tiếp theo của nước Mỹ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thích ứng với một nước Mỹ rất khác
Với chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 5/11, cựu Tổng thống Donald Trump sẽ trở lại Nhà Trắng lần thứ hai. (Nguồn: vanityfair)

Đặc biệt, ứng viên Donald Trump đã chiến thắng tại tất cả các bang chiến trường ông từng để thua trong kỳ bầu cử năm 2020 và lội ngược dòng tại bang Nevada, nơi ông đã thất bại trong cả hai lần tranh cử. Tại bang Pennsylvania - bang quyết định trong bầu cử Mỹ, ông Donald Trump dẫn trước bà Kamala Harris với tỷ lệ cách biệt 2,2%.

Đây có thể coi là chiến thắng khá toàn diện bởi đảng Cộng hòa đồng thời giành được đa số ghế tại Thượng viện. Cùng với việc đang chiếm đa số tại Hạ viện, khả năng cao đảng Cộng hòa sẽ kiểm soát lưỡng viện Quốc hội sau bầu cử 2024.

Dấu ấn lịch sử

Với thắng lợi này, ông Trump sẽ trở thành Tổng thống đầu tiên trong hơn 130 năm qua đảm nhiệm hai nhiệm kỳ không liên tiếp sau một lần thất cử. Ông đắc cử lần đầu năm 2016 rồi để thua Tổng thống Joe Biden trong năm 2020 và quay trở lại giành chiến thắng trong năm 2024, trở thành Tổng thống thứ 45 và 47 của nước Mỹ. Người đầu tiên làm được việc này là Tổng thống Grover Cleveland, tổng thống thứ 22 và 24, thắng cử năm 1885 và 1893.

Trong chính trường Mỹ, sẽ rất khó để một chính trị gia có thể duy trì ảnh hưởng vượt trội trong một đảng thêm bốn năm sau khi hết nhiệm kỳ. Nhiều tổng thống từng tìm cách trở lại Nhà Trắng nhưng không thành công, bao gồm Jimmy Carter và George H.W. Bush.

Ông Trump làm được điều này ngay cả khi đối mặt với rất nhiều thách thức từ hàng loạt vụ kiện tụng đời tư, tuổi tác, những vụ ám sát hụt và thay đổi chiến thuật đột ngột trước đối thủ mới chỉ ba tháng trước thềm bầu cử. Thậm chí, ông Trump còn là Tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ trở lại Nhà Trắng khi từng bị luận tội.

Make America Great Again - chìa khóa chiến lược

Ông Trump từng gọi Make America Great Again (MAGA) là “phong trào vĩ đại nhất trong lịch sử của bất kỳ quốc gia nào”. Từ khẩu hiệu tranh cử năm 2016, theo thời gian, phong trào MAGA phát triển mạnh mẽ thành một cộng đồng cử tri trung thành, sẵn sàng tham gia tích cực vào các chiến dịch vận động và bỏ phiếu.

Sự cuồng nhiệt của MAGA kết hợp với phong cách của ông giúp tăng cường tỷ lệ cử tri đi bầu, bao gồm những người Mỹ thuộc tầng lớp lao động da trắng, không có bằng đại học, và các cư dân tại các khu vực nông thôn. Đây là nhóm cử tri chiếm thành phần cao nhất, tới 39.5% số phiếu phổ thông toàn quốc. Quan trọng hơn, người lao động da trắng không có bằng đại học là nhóm cử tri đông đảo nhất cả bảy bang chiến trường, thậm chí tại bang Pennsylvania, tỷ lệ này chiếm hơn một nửa cử tri. Vì vậy không ngạc nhiên khi ông Trump và phong trào MAGA tiếp tục khơi dậy sự ủng hộ của nhóm cử tri này trong năm nay.

Có thể thấy rất rõ trong 78 triệu cử tri bỏ phiếu sớm, số bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa tăng 5% so với năm 2020, giúp đảng này dẫn trước đảng Dân chủ tại các bang chiến trường như Nevada, North Carolina, và Georgia.

Nhập cư - vấn đề cốt lõi

Mặc dù bầu cử năm 2024 xoay quanh nhiều vấn đề đối nội và đối ngoại, từ vấn đề giới, chủng tộc, đến quyền phá thai hay sự ảnh hưởng của xung đột tại Trung Đông, cử tri Mỹ vẫn đặt niềm tin vào người có thể giải quyết các vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích kinh tế, việc làm, đời sống của họ. Theo các cuộc thăm dò, trung bình 77% người Mỹ khẳng định khủng hoảng nhập cư là vấn đề quan trọng cần giải quyết ngay lập tức.

Ông Trump hiểu được điều đó và đẩy vấn đề nhập cư thành ưu tiên tranh cử. Mọi vấn đề về an sinh xã hội, thậm chí đối ngoại, ông Trump đều quy về hệ quả của nhập cư như khiến người Mỹ bị mất việc làm, mất an toàn, an ninh, đánh thẳng vào tâm lý cử tri Mỹ, hơn là những vấn đề xã hội khác.

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác?
Vấn đề nhập cư được xem là "át chủ bài" của ông Trump trong kế hoạch tái tranh cử vào Nhà Trắng. (Nguồn: Getty)

Những bước đi khó đoán

Đây không phải điều ngạc nhiên khi thế giới đã chứng kiến những quyết định đột ngột của ông Trump trong nhiệm kỳ đầu. Tuy nhiên, Trump 2.0 sẽ khác với Trump 1.0 vì ba lý do: Thứ nhất, môi trường quốc tế thay đổi, biến động, cạnh tranh, xung đột gia tăng. Thứ hai, đội ngũ cố vấn của ông Trump sẽ được điều chỉnh. Thứ ba, với tâm lý nhiệm kỳ cuối cùng sẽ không loại trừ khả năng ông Trump có những quyết định còn táo bạo hơn trước.

Về đối nội, nhiệm kỳ Trump 1.0 và tuyên bố chính sách của ông trong quá trình tranh cử là cơ sở để các nhà quan sát cho rằng chiến thắng của ông có thể tạo nên nhiều thay đổi trong kinh tế xã hội Mỹ. Ngoài vấn đề nhập cư mà chắc chắn ông Trump sẽ thực hiện cam kết với cử tri, những vấn đề an sinh xã hội khác (sức khỏe, giáo dục, quyền phá thai…) có khả năng nằm ngoài chương trình nghị sự của chính quyền Trump 2.0.

Về đối ngoại, cách tiếp cận “nước Mỹ trên hết” có thể vẫn được duy trì, ông Trump nhiều khả năng đưa ra quyết sách chưa có tiền lệ hay phá tiền lệ, bất chấp sự phản đối của cả nội bộ và đồng minh, đối tác. Nguyên nhân là do bên cạnh tư duy và quan điểm truyền thống của đảng Cộng hòa, quan điểm của ông Trump chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ xuất thân doanh nhân và vị trí “người ngoài cuộc” trong hệ thống chính trị Mỹ. Ông Trump theo đuổi “Chủ nghĩa hiện thực có nguyên tắc”, ưu tiên củng cố sức mạnh bên trong, giảm can dự trực tiếp bên ngoài, coi trọng kết quả thực chất trong quan hệ với đồng minh và đối tác. Trong suốt quá trình tranh cử, ông Trump nhiều lần tuyên bố rút khỏi các hiệp định đa phương, yêu cầu các nước NATO gia tăng đóng góp, thậm chí tuyên bố rút khỏi các hợp tác quân sự. Những bước đi khó đoán của ông Trump đặt các quốc gia vào trạng thái luôn phải chủ động thích ứng và ứng phó.

Thời Trump 2.0

Nước Mỹ dưới thời Trump 2.0 sẽ là một nước Mỹ rất khác và đảng Cộng hòa dưới thời Trump 2.0 sẽ không còn những giá trị truyền thống của nó.

Song hành với chiến thắng của ông Trump, đảng Cộng hòa có khả năng cao kiểm soát toàn bộ ba nhánh hành pháp, lập pháp, tư pháp của Mỹ. Vì vậy, những thay đổi dưới chính quyền Trump 2.0 sẽ là thay đổi mang tính toàn diện, tác động đến mọi mặt của đời sống.

Đối với thế giới, sự trở lại của ông Trump có thể dẫn đến thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine, quan hệ với Nga, từ đó tác động tới cán cân quyền lực Mỹ - Trung - Nga, định hình lại cục diện địa chính trị thế giới. Tình hình tại Trung Đông, quan hệ với Triều Tiên, vấn đề Đài Loan nhiều khả năng sẽ có những bước chuyển mới khi ông Trump lên nắm quyền. Với Trung Quốc, ông Trump có khả năng thúc đẩy cạnh tranh một cách cứng rắn, quyết liệt hơn.

Tựu trung, thắng lợi của cựu Tổng thống Donald Trump không chỉ là thắng lợi của một cá nhân mà là cả một hệ tư tưởng. Dưới chính quyền Trump 2.0, tình hình sẽ phức tạp nhưng cũng xuất hiện những cơ hội. Điều này đòi hỏi tất cả cần bình tĩnh để chủ động thích ứng với một nước Mỹ rất khác.

Ông Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ, đây là điều Trung Quốc, châu Âu và phần còn lại của thế giới cần làm ngay

Ông Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ, đây là điều Trung Quốc, châu Âu và phần còn lại của thế giới cần làm ngay

Chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Mỹ năm 2024 và lời đe dọa áp thuế đối với tất cả hàng nhập ...

Bà Kamala Harris phát biểu: Hôm nay trái tim tôi tràn đầy... mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi và đừng bao giờ bỏ cuộc!

Bà Kamala Harris phát biểu: Hôm nay trái tim tôi tràn đầy... mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi và đừng bao giờ bỏ cuộc!

Ngày 6/11, trên sân khấu của Đại học Howard, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris lần đầu tiên có bài phát biểu kể từ sau ...

Viễn cảnh nào cho đàm phán Ukraine-Nga hậu bầu cử Mỹ

Viễn cảnh nào cho đàm phán Ukraine-Nga hậu bầu cử Mỹ

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang chuẩn bị đưa ra đề nghị với tân Tổng thống Mỹ Donald Trump về "chiến dịch Kursk".

Ông Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ: Đồng minh của Nga chúc mừng, Tổng thống Ukraine gấp rút gọi điện, Pháp tranh thủ gửi thông điệp

Ông Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ: Đồng minh của Nga chúc mừng, Tổng thống Ukraine gấp rút gọi điện, Pháp tranh thủ gửi thông điệp

Các lãnh đạo thế giới tiếp tục gửi lời chúc mừng cựu tổng thống Donald Trump, ứng cử viên đảng Cộng hòa, tái đắc cử ...

Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng, thế giới mong chờ điều gì? Cơ hội mới của Trung Quốc và châu Âu đã mở?

Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng, thế giới mong chờ điều gì? Cơ hội mới của Trung Quốc và châu Âu đã mở?

Với việc Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng, các ý tưởng kinh tế của ông đưa ra trong chiến dịch tranh ...

Bài viết cùng chủ đề

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024

Xem nhiều

Đọc thêm

Bài tarot hôm nay 11/12: Bạn có khả năng yêu hoặc làm bạn với người nổi tiếng?

Bài tarot hôm nay 11/12: Bạn có khả năng yêu hoặc làm bạn với người nổi tiếng?

Hãy rút một lá bài tarot, bạn sẽ khám phá được thông điệp về khả năng yêu hoặc làm bạn với người nổi tiếng?
Năm 2025, Trường ĐH Công nghệ TP. Hồ Chí Minh bỏ phương án xét tuyển học bạ 3 học kỳ

Năm 2025, Trường ĐH Công nghệ TP. Hồ Chí Minh bỏ phương án xét tuyển học bạ 3 học kỳ

Năm 2025, Trường ĐH Công nghệ TP. Hồ Chí Minh dự kiến bỏ phương án xét tuyển học bạ 3 học kỳ.
Kết quả xổ số hôm nay, 10/12: XSMN 10/12/24 - Xổ số Bến Tre, xổ số Vũng Tàu và xổ số Bạc Liêu

Kết quả xổ số hôm nay, 10/12: XSMN 10/12/24 - Xổ số Bến Tre, xổ số Vũng Tàu và xổ số Bạc Liêu

XSMN 10/12 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam 10/12/2024. Kết quả xổ số hôm nay 10/12, được các công ty Xổ số Bến Tre, Vũng Tàu và ...
Điểm mặt loạt xe ô tô 'chia tay' thị trường Việt Nam năm 2024

Điểm mặt loạt xe ô tô 'chia tay' thị trường Việt Nam năm 2024

Năm 2024, đã có nhiều mẫu ô tô nói lời 'chia tay' thị trường Việt Nam, trong đó có 4 mẫu cùng thương hiệu.
Những điều cần biết về xác thực sinh trắc học từ ngày 1/1/2025

Những điều cần biết về xác thực sinh trắc học từ ngày 1/1/2025

Từ ngày 1/1/2025, không xác thực sinh trắc học thì có rút tiền ATM/chuyển khoản được không? Xác thực sinh trắc học như thế nào?
Facebook gặp lỗi xuất hiện các ký tự lạ

Facebook gặp lỗi xuất hiện các ký tự lạ

Mạng xã hội Facebook đang gặp lỗi xuất hiện các dòng ký tự lạ ở vị trí hiển thị thời gian bài đăng, gây hoang mang cho nhiều người dùng.
Hàn Quốc: Thủ tướng và hàng loạt quan chức bị cảnh sát điểm tên, đảng cầm quyền chia rẽ vì Tổng thống Yoon, phe đối lập giáng thêm đòn

Hàn Quốc: Thủ tướng và hàng loạt quan chức bị cảnh sát điểm tên, đảng cầm quyền chia rẽ vì Tổng thống Yoon, phe đối lập giáng thêm đòn

Cơn 'địa chấn' mà thiết quân luật của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol gây ra trên chính trường nước này vẫn chưa giảm bớt.
Chớp thời cơ khi Syria hỗn loạn, Israel thành 'ngư ông đắc lợi' ở Cao nguyên Golan, ra tuyên bố chẳng nể nang

Chớp thời cơ khi Syria hỗn loạn, Israel thành 'ngư ông đắc lợi' ở Cao nguyên Golan, ra tuyên bố chẳng nể nang

Giữa lúc chính quyền Syria nhanh chóng sụp đổ và chính trường nước này hỗn loạn, Israel không hề ngồi yên mà nhanh chóng tận dụng cơ hội.
Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mở cửa biên giới để người Syria hồi hương an toàn

Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mở cửa biên giới để người Syria hồi hương an toàn

Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mở cửa khẩu biên giới Yayladagi với Syria nhằm quản lý việc hồi hương an toàn và tự nguyện cho hàng triệu người tị nạn Syria đang cư trú tại đây.
Tổng thống Ukraine công bố ý tưởng sốc đưa quân nước ngoài đến 'trấn thủ', thúc giục Đức tăng cường hỗ trợ

Tổng thống Ukraine công bố ý tưởng sốc đưa quân nước ngoài đến 'trấn thủ', thúc giục Đức tăng cường hỗ trợ

Tổng thống Ukraine nêu ý tưởng triển khai một đội quân từ nước ngoài hiện diện tại quốc gia này trong thời gian Kiev chưa là thành viên NATO.
Tình hình Syria: Báo Mỹ bật mí giao dịch bất thành giữa Washington và ông al-Assad ngay trước đêm lịch sử

Tình hình Syria: Báo Mỹ bật mí giao dịch bất thành giữa Washington và ông al-Assad ngay trước đêm lịch sử

Mới đây, báo The Washington Post vừa tiết lộ những thông tin 'hậu trường' ngay trước đêm Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị lật đổ.
Điểm tin thế giới sáng 10/12: Nga bàn giao tàu khinh hạm cho Ấn Độ, thảm sát tại Haiti, Australia chống chủ nghĩa bài Do Thái

Điểm tin thế giới sáng 10/12: Nga bàn giao tàu khinh hạm cho Ấn Độ, thảm sát tại Haiti, Australia chống chủ nghĩa bài Do Thái

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 10/12.
Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik, kho vũ khí hạt nhân của nước này được quan tâm hơn bao giờ hết.
'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

Cuộc nội chiến kéo dài ở Syria đã thu hút sự chú ý của thế giới sau khi lực lượng nổi dậy bất ngờ chiếm giữ hầu hết Aleppo.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Vũ khí hạt nhân đặc biệt nổi bật vì sự hủy diệt tuyệt đối và khả năng đe dọa toàn cầu, song vẫn có những công cụ khác có sức phá hủy kinh hoàng.
Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Mosco sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa Oreshnik trong chiến đấu sau khi dùng để tấn công Ukraine ngày 21/11.
Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Sự xuất hiện của kênh đào nhân tạo giúp phá vỡ giới hạn địa lý, mở ra vô vàn cơ hội cho sự phát triển kinh tế, văn hóa và chính trị toàn cầu.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 1): Công cụ thời Trung cổ khủng bố tinh thần, bí mật ẩn giấu vẫn chưa có lời giải

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 1): Công cụ thời Trung cổ khủng bố tinh thần, bí mật ẩn giấu vẫn chưa có lời giải

Cùng với sự phát triển của văn minh nhân loại và các cuộc xung đột trên toàn cầu, vũ khí cũng dần trở nên đa dạng, hiện đại và nguy hiểm.
Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Những toan tính về Syria chưa khi nào nguôi trong nội bộ Thổ Nhĩ Kỳ. Cân đối tình hình, Ankara có những hành động táo bạo hơn.
Tổng thống Ukraine Zelensky và một giờ 'trần tình' với Kyodo News: Đã đến lúc phải nghĩ khác, làm khác!

Tổng thống Ukraine Zelensky và một giờ 'trần tình' với Kyodo News: Đã đến lúc phải nghĩ khác, làm khác!

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thẳng thắn thừa nhận rằng rất khó để giành lại một số vùng do Nga kiểm soát.
Cựu Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine: Phương Tây đang trong 'nôi an toàn', có vì Ukraine mà từ bỏ?

Cựu Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine: Phương Tây đang trong 'nôi an toàn', có vì Ukraine mà từ bỏ?

Phương Tây sẵn sàng đồng hành với Ukraine trong ngắn hạn nhưng chưa sẵn sàng cho xung đột kéo dài với Nga.
Những bài toán đón chờ lãnh đạo EU mới: Từ 'cú sốc ngoại sinh' đến thách thức nội tại

Những bài toán đón chờ lãnh đạo EU mới: Từ 'cú sốc ngoại sinh' đến thách thức nội tại

Cơ quan điều hành EU đã có lãnh đạo nhiệm kỳ mới và Chủ tịch EC là gương mặt quen thuộc.
5 sự kiện quốc tế đáng 'lót dép hóng' trong năm 2025

5 sự kiện quốc tế đáng 'lót dép hóng' trong năm 2025

Hãng tin AFP dự báo 5 sự kiện nổi bật không thể bỏ qua trong năm 2025 trên nhiều lĩnh vực chính trị, môi trường, thể thao, văn hóa và tôn giáo.
Thuận ngừng bắn giữa Israel-Hezbollah:  Một bên vẫn 'nắm đằng chuôi', Hamas 'ngã ngửa' nhận ra đòn giáng, hòa bình liệu còn xa?

Thuận ngừng bắn giữa Israel-Hezbollah: Một bên vẫn 'nắm đằng chuôi', Hamas 'ngã ngửa' nhận ra đòn giáng, hòa bình liệu còn xa?

Lệnh ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hezbollah đang được kỳ vọng là 'tia hy vọng lóe lên từ vực thẳm' trong cuộc xung đột tại khu vực.
Phiên bản di động