Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh.

Bài 1: Điểm sáng đối ngoại Thủ đô

Với vai trò là Thủ đô - trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của cả nước, công tác đối ngoại của Thủ đô tiếp tục đặt ra yêu cầu phải xác định trọng tâm, chọn lọc, phù hợp và nhạy bén, bắt kịp tình hình mới, đảm bảo thiết thực và hiệu quả.

Một Hà Nội đổi mới sáng tạo, kết nối toàn cầu

Hơn 25 năm kể từ khi vinh dự được UNESCO trao tặng danh hiệu “Thành phố vì hòa bình” (16/7/1999), Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân Hà Nội không ngừng nỗ lực vun đắp, nâng cao vị thế, uy tín của Thủ đô với bạn bè quốc tế, tích cực hội nhập, phát triển đồng thời vẫn giữ bản sắc văn hóa của Thủ đô nghìn năm văn hiến. Năm 2019, Hà Nội tiếp tục được vinh danh là thành viên “Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO” với mục tiêu lấy nguồn lực văn hóa và sáng tạo văn hóa làm nền tảng cho quá trình phát triển đô thị bền vững.

Trong bài viết “Khát vọng vươn mình của Thủ đô trong kỷ nguyên mới” nhân dịp đón Xuân Ất Tỵ 2025, đồng chí Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đã chia sẻ: “Thế giới đang trong thời kỳ thay đổi có tính thời đại. Đất nước đang đứng trước cánh cửa lịch sử để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, thành phố Hà Nội với vai trò đầu tàu đang thể hiện khát vọng lớn lao và sự tự tin mạnh mẽ vượt qua khó khăn, thách thức để cùng đất nước hướng tới mục tiêu phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, mọi người dân ấm no, hạnh phúc trong kỷ nguyên mới”.

Hòa chung tiến trình phát triển của đất nước, những năm qua, công tác đối ngoại của Thủ đô Hà Nội được triển khai toàn diện trên cả ba trụ cột là đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, với bốn trọng tâm là ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa và công tác người Việt Nam ở nước ngoài, trên cả bình diện song phương và đa phương, tích cực góp phần tiếp tục phát triển nền ngoại giao thời đại mới, tạo tiền đề vững chắc đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Thực hiện chủ trương hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng được đề ra tại Đại hội XIII của Đảng, dưới sự chỉ đạo, định hướng của Trung ương và Thành ủy Hà Nội, các hoạt động đối ngoại của Thủ đô ngày càng được triển khai phong phú, đa dạng, hiệu quả, gắn liền với mục tiêu, nhiệm vụ tại Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Luật Thủ đô số 09/2024/L-CTN ngày 2/7/2024.

Công tác ngoại giao văn hóa góp phần quảng bá hình ảnh Thủ đô đến với thế giới. (Ảnh: Gia Huy)

Quan hệ hữu nghị, hợp tác song phương với hơn 110 thủ đô, thành phố, địa phương, đối tác nước ngoài tiếp tục được đẩy mạnh, đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả. Bên cạnh các địa bàn, đối tác truyền thống, Hà Nội tích cực mở rộng quan hệ với thủ đô, địa phương của các nước Đối tác chiến lược toàn diện, Đối tác chiến lược theo nguyên tắc có chọn lọc và ưu tiên, phù hợp với tiềm năng, thế mạnh của đối tác và nhu cầu thực tiễn trong phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô.

Hà Nội tiếp tục phát huy vai trò là thành viên tích cực, uy tín tại các diễn đàn, hội nghị đa phương, các tổ chức liên đô thị quốc tế, đổi mới từ “tham dự” sang “chủ động tham gia và tích cực thúc đẩy các quan tâm, lợi ích của ta” trong triển khai công tác đối ngoại đa phương, chủ động, đổi mới, sáng tạo trong cách thức tổ chức triển khai theo hướng thiết thực, hiệu quả hơn.

Trong giai đoạn 2020-2025, Thành phố đã chủ động, tích cực triển khai các hoạt động đối ngoại chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục, tổ chức thành công các sự kiện, diễn đàn mang tầm khu vực và quốc tế.

Thành phố đã triển khai ký kết nhiều thỏa thuận quốc tế, bản ghi nhớ và văn kiện hợp tác cấp địa phương, tham gia các dự án chung, trao đổi chuyên gia với các đối tác nước ngoài; tổ chức các đoàn ra của lãnh đạo Thành phố thăm song phương và tham dự các hội nghị, diễn đàn đa phương cấp địa phương; đón chính thức gần 20 đoàn đại biểu do lãnh đạo địa phương nước ngoài và hơn 300 đoàn khách quốc tế thăm và làm việc với Thành phố; phối hợp chặt chẽ với Bộ Ngoại giao đón nhiều đoàn lãnh đạo cấp cao các nước thăm chính thức Việt Nam, trong đó, có những chuyến thăm có ý nghĩa lịch sử như các chuyến thăm Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, các Tổng thống Mỹ Joe Biden và Donald Trump, Tổng thống Nga Vladimir Putin… tham gia, phối hợp tổ chức, đảm bảo an ninh, an toàn cho các sự kiện đối ngoại lớn của đất nước.

Thành phố đăng cai tổ chức thành công các Hội nghị quốc tế lớn được lãnh đạo Trung ương, các địa phương trong nước và quốc tế đánh giá cao như: Hội nghị hợp tác địa phương Việt Nam - Pháp lần thứ 12, Hội nghị hợp tác Hành lang kinh tế Việt Nam – Trung Quốc lần thứ 10…

Đối ngoại kinh tế tiếp tục được đẩy mạnh trên cơ sở quán triệt Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới và Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, với mục tiêu nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế, tiếp tục khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do nhằm mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu; đẩy mạnh hội nhập quốc tế về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, văn hóa, xã hội, du lịch, môi trường, giáo dục - đào tạo, y tế…; tăng cường hiệu quả phối hợp giữa các cấp, các ngành tạo bước tiến mạnh mẽ về thu hút đầu tư, huy động các nguồn lực từ quốc tế để thúc đẩy kinh tế Thủ đô phát triển nhanh và bền vững, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia.

Công tác ngoại giao văn hóa và đối ngoại nhân dân được đẩy mạnh, triển khai ngày càng bài bản, đồng bộ, gắn liền với ngoại giao chính trị và ngoại giao kinh tế, là cầu nối giữa Hà Nội với các địa phương và quốc tế, góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp, phục vụ triển khai các mục tiêu đối ngoại chung của Thủ đô. Các sự kiện như “Hà Nội - Kết nối thế giới”, “Ngày hội Văn hóa vì hòa bình”… đã góp phần nâng cao hình ảnh Thủ đô, tôn vinh những giá trị nhân văn, hòa bình, sáng tạo. Thành phố hợp tác hiệu quả với các tổ chức quốc tế, đặc biệt là UNESCO trong bảo tồn di sản văn hóa, khẳng định vị thế của một trung tâm văn hóa lớn trong khu vực.

Đa dạng các hoạt động văn hóa nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. (Ảnh: PV)

Công tác đối ngoại Thủ đô trong kỷ nguyên mới

Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại cuộc làm việc với Thành ủy Hà Nội năm 2025 đã định hướng: “Phát triển Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, tài chính, công nghệ và văn hóa Việt Nam, mang bản sắc riêng nhưng hội nhập sâu với mạng lưới đô thị toàn cầu. Hướng đến xây dựng hình ảnh một “Thủ đô xanh, thông minh, đáng sống và có sức hút quốc tế”.

Với vai trò là Thủ đô - trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của cả nước, công tác đối ngoại của Thủ đô tiếp tục đặt ra yêu cầu phải xác định trọng tâm, chọn lọc, phù hợp và nhạy bén, bắt kịp tình hình mới, đảm bảo thiết thực và hiệu quả. Đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại của Hà Nội cũng không ngừng nâng cao trình độ và năng lực, đáp ứng tốt hơn các yêu cầu công việc.

Năm 2025 diễn ra nhiều sự kiện đối ngoại quan trọng của Trung ương và Thành phố, trong đó có Đại lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, cùng các hoạt động kỷ niệm năm chẵn, năm tròn quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với các nước. Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân Hà Nội luôn nỗ lực cao nhất; khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế; tận dụng tối đa những thời cơ, vận hội; huy động, phát huy mọi nguồn lực để Hà Nội phát triển bứt phá, xứng đáng với vai trò, vị thế của Thủ đô, là trái tim của cả nước.

Trên chặng đường vừa qua, công tác đối ngoại đã cùng Thủ đô Hà Nội hòa vào dòng chảy của thời đại, tận dụng hiệu quả cơ hội từ hội nhập quốc tế, trở thành điểm sáng trong tổng thể công tác đối ngoại của đất nước. Những thành tựu này sẽ tiếp tục được phát huy trong thời gian tới, không chỉ để Hà Nội từng bước hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2045 trở thành thành phố kết nối toàn cầu, có sức cạnh tranh quốc tế, là trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực và thế giới, mà còn góp phần quan trọng vào hành trình kiến tạo kỷ nguyên mới.

Nguyệt Anh (ghi)