Đời sống văn học trẻ: Sáng tác lung linh, phê bình mật ngọt

Trần Xuân Tiến
TGVN. Những người viết trẻ quanh quẩn trong những chuyện riêng tư. Và vì nể nang, vì quen biết mà các nhà phê bình đang ngồi rải đường rải mật trên những trang phê bình của mình?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
doi song van hoc tre sang tac lung linh phe binh mat ngot Hai góc nhìn về văn của người trẻ
doi song van hoc tre sang tac lung linh phe binh mat ngot Trao giải Cuộc thi sáng tác truyện ngắn Quà tặng cuộc sống
doi song van hoc tre sang tac lung linh phe binh mat ngot
Người viết hiện đang có nhiều cơ hội để giới thiệu tác phẩm tới độc giả. (Nguồn: Foody)

Người sáng tác ngồi salon

Thập niên thứ hai của thế kỷ XXI, chúng ta tiếp tục chứng kiến sự phát triển như vũ bão của khoa học kỹ thuật, đặc biệt là công nghệ thông tin. Sự phát triển này đã ảnh hưởng to lớn đến nhiều mặt của cuộc sống, trong đó có đời sống sáng tác và phê bình văn học đương đại.

Ở mảng sáng tác, hơn lúc nào hết, người viết hiện nay có rất nhiều cơ hội để giới thiệu tác phẩm của mình đến với độc giả một cách cập nhật hơn. Độc giả đương đại không còn xa lạ gì với kiểu tiếp thị văn chương qua các trang mạng cá nhân của những cây bút trẻ. Sự tương tác được nâng lên một bước tiến mới chưa từng có. Nhưng để rồi, chính từ hoàn cảnh giao lưu này, những mặt trái của kiểu sáng tác mì ăn liền đã xuất hiện và dần dần có xu hướng lan nhanh trên diện rộng.

Chính vì áp lực phải nhanh chóng cho ra đời tác phẩm văn chương mà những cây bút trẻ đã mất đi sự kỹ lưỡng cần có cho đứa con tinh thần của mình. Rất dễ nhận thấy, họ đang lập lại chính mình trong những trang viết. Ít vốn sống trải nghiệm, sáng tác của người trẻ đa phần loay hoay trong những mảng miếng đề tài quen thuộc. Đôi khi, còn là những trang viết tự sự có phần hư cấu quá lớn khi mà các nhà văn chỉ còn ngồi nhà và tự nghĩ ra viễn cảnh của một cốt truyện ảo tưởng đến không ngờ.

Những lùm xùm về các tác phẩm thuộc thể loại tản văn bút ký, ký sự du ký trong những năm gần đây đã lộ ra mảng tối của bức tranh sáng tác của những cây bút trẻ thừa tưởng tượng nhưng thiếu sự hợp lý. Đi xa hơn, nếu không phải là lặp lại chính mình thì những cây bút trẻ lại lặp lại nhau trong sự vô thức, không chủ ý.

Không khó để thấy bút pháp tương tự nhau ở những cây bút chuyên sáng tác cùng một đề tài. Và thật khó khăn để chỉ ra đâu là cái riêng có của từng gương mặt sáng tác. Năng lực cá nhân còn nhiều trở ngại là thế. Mặt khác, các cây bút trẻ còn đang chưa tìm ra cách để những trang viết của mình mang tính cộng đồng hơn, thấm đẫm hơi thở cuộc sống hơn. Quanh quẩn trong những chuyện cá nhân riêng tư chỉ vì họ chưa thật sự dấn thân nỗ lực. Một môi trường sống hội nhập với thế giới là điều mà mà độc giả luôn trông đợi, và không biết đến bao giờ thì thành hiện thực.

doi song van hoc tre sang tac lung linh phe binh mat ngot
Những lời khen ngợi văn học trẻ đang tràn ngập trên mạng. (Nguồn: From Your Soul)

Người phê bình ôm hủ đường

Qua một số phân tích trên, rõ ràng, đời sống sáng tác của những cây bút trẻ vừa thừa lại vừa thiếu. Thừa lực lượng sáng tác, thừa chủ đề sáng tác vì những lập lại, những quen thuộc đến nhàm chán. Nhưng lại thiếu cây bút có đột phá mới, những đề tài mới mang tính cộng đồng, hàm chứa nỗi trăn trở với cuộc sống của nhiều hình mẫu số phận trong một xã hội có nhiều đổi thay về kinh tế, văn hóa như hiện nay. Ấy vậy mà hàng loạt buổi tọa đàm, hội thảo về văn trẻ, về sáng tác trẻ vẫn chưa thấy được những băn khoăn cùng phân tích cần có về hiện trạng vừa thừa vừa thiếu này.

Không phải là đa số, nhưng những trang phê bình văn chương đã thật sự là phê bình văn chương như đúng nghĩa của nó? Không phủ nhận những thành công nhất định mà các tác phẩm của văn học trẻ đã và đang nỗ lực đạt được nhưng có quá nhiều những mỹ từ mà đội ngũ phê bình dành cho các nhà văn trẻ.

Nếu như trước đây, những lời khen ngợi văn trẻ tràn ngập trên những trang báo (đa phần là báo mạng, được hỗ trợ bởi đội ngũ PR quảng bá hùng hậu) thì nay những lời khen này dường như đang lan dần sang cả những trang phê bình chuyên nghiệp.

Phê bình văn chương trong đầy đủ ý nghĩa của nó không những nêu lên thành công của tác phẩm mà còn phải chỉ ra hạn chế để tác giả hướng đến hoàn thiện trong các sáng tác sau. Thế nhưng, phải chăng vì nể nang, vì quen biết mà các nhà phê bình đang ngồi rải đường rải mật trên những trang phê bình của mình?

doi song van hoc tre sang tac lung linh phe binh mat ngot Giới thiệu sách dịch Văn học Việt Nam tại Ukraine

ĐSQ Việt Nam tại Ukraine đã phối hợp với Đại học Tổng hợp quốc gia Taras Shevchenko (một trong số ít những trường Đại học ...

doi song van hoc tre sang tac lung linh phe binh mat ngot Văn học giúp tăng cường hiểu biết giữa hai dân tộc Việt - Czech

TGVN. Tối 4/9, tại Trung tâm thương mại SAPA ở Thủ đô Praha, Hội hữu nghị Việt - Czech phối hợp với Hội nhà văn Czech tổ chức ...

doi song van hoc tre sang tac lung linh phe binh mat ngot Lần đầu tiên một nhà văn người Arab được trao Giải văn học Man Booker Quốc tế

Sáng 22/5 (giờ Việt Nam), nữ văn sĩ người Oman, Jokha Alharthi đã vượt qua nhiều đối thủ nặng ký để trở thành chủ nhân ...

Đọc thêm

Triệu hồi gần 400.000 xe Ford và Lincoln để khắc phục lỗi

Triệu hồi gần 400.000 xe Ford và Lincoln để khắc phục lỗi

Theo Carscoops, Ford triệu hồi xe gần 400.000 chiếc thuộc các dòng Ford và Lincoln do lỗi liên quan đến bơm nhiên liệu, hệ thống cửa sổ, camera lùi và ...
Trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh sẽ tạo động lực mới, đột phá cho phát triển

Trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh sẽ tạo động lực mới, đột phá cho phát triển

Sáng 4/1, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị công bố kế hoạch triển khai xây dựng Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt ...
Cập nhật bảng giá xe Yamaha Sirius mới nhất tháng 1/2025

Cập nhật bảng giá xe Yamaha Sirius mới nhất tháng 1/2025

Bảng giá xe Yamaha Sirius mới nhất tháng 1/2025 tại các đại lý trên cả nước sẽ được cập nhật chi tiết trong bài viết dưới đây.
Trực thăng cấp cứu đưa quân nhân từ đảo An Bang về đất liền điều trị

Trực thăng cấp cứu đưa quân nhân từ đảo An Bang về đất liền điều trị

Quân nhân Đỗ Minh Vương công tác tại đảo An Bang, được chẩn đoán viêm màng não đã được trực thăng đưa về đất liền cấp cứu.
Việt Nam là cửa ngõ để doanh nghiệp Canada chinh phục thị trường châu Á-Thái Bình Dương

Việt Nam là cửa ngõ để doanh nghiệp Canada chinh phục thị trường châu Á-Thái Bình Dương

Trong chiến lược tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ, Việt Nam nổi lên được các doanh nghiệp Canada coi là cửa ngõ để vào ASEAN và châu Á-Thái Bình Dương.
Cách tra cứu lộ trình tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên nhanh nhất

Cách tra cứu lộ trình tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên nhanh nhất

Tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên mang đến sự hiện đại và tiện lợi, khiến nhiều người háo hức muốn thử ngay. Để giúp bạn di chuyển ...
8 điểm đến ẩm thực không thể bỏ lỡ trong năm 2025

8 điểm đến ẩm thực không thể bỏ lỡ trong năm 2025

Bên cạnh những danh thắng nổi tiếng, ẩm thực làm phong phú thêm thêm hành trình khám phá và mở ra cánh cửa để du khách tìm hiểu về văn hóa, con người bản địa.
Đức tạo ‘cuộc cách mạng hành chính thực sự’ khi ra mắt nền tảng kỹ thuật số mới về thị thực

Đức tạo ‘cuộc cách mạng hành chính thực sự’ khi ra mắt nền tảng kỹ thuật số mới về thị thực

Nền tảng kỹ thuật số sẽ tạo thuận lợi cho những người trên khắp thế giới muốn xin thị thực vào Đức để làm việc, học tập hoặc đoàn tụ với gia đình.
Hà Nội chính thức thu phí tham quan 2 di tích trên phố cổ từ ngày 2/1

Hà Nội chính thức thu phí tham quan 2 di tích trên phố cổ từ ngày 2/1

Quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) lựa chọn Ngôi nhà Di sản số 87 phố Mã Mây và di tích số 22 phố Hàng Buồm làm cơ sở thu phí thí điểm.
Hơn 1 triệu du khách Thái Lan đến Nhật Bản trong năm 2024

Hơn 1 triệu du khách Thái Lan đến Nhật Bản trong năm 2024

Mặc dù số lượng vẫn thấp hơn so với thời kỳ trước Covid-19, Nhật Bản vẫn chứng tỏ sức hấp dẫn đối với du khách xứ sở nụ cười.
Hát vang Quốc ca Việt Nam tại Mũi Đại Lãnh - nơi đón ánh bình minh sớm nhất trên đất liền

Hát vang Quốc ca Việt Nam tại Mũi Đại Lãnh - nơi đón ánh bình minh sớm nhất trên đất liền

Đông đảo cán bộ, chiến sỹ, nhân dân tỉnh Phú Yên và hàng trăm du khách hướng về lá cờ Tổ quốc, cùng hát vang Quốc ca Việt Nam.
Thuế du lịch mới có hiệu lực trên khắp nước Nga, đến xứ bạch dương, du khách cần lưu ý điều này

Thuế du lịch mới có hiệu lực trên khắp nước Nga, đến xứ bạch dương, du khách cần lưu ý điều này

Từ ngày 1/1, một loại thuế du lịch mới đã có hiệu lực trên khắp nước Nga, thay thế cho phí nghỉ dưỡng trước đây.
Liên hoan phim Ấn Độ 2025: Trải nghiệm điện ảnh độc đáo

Liên hoan phim Ấn Độ 2025: Trải nghiệm điện ảnh độc đáo

Liên hoan phim Ấn Độ 2025 tại Việt Nam không chỉ mang lại những tác phẩm điện ảnh đặc sắc, mà còn tôn vinh mối quan hệ bền chặt giữa nhân dân hai nước.
Độc đáo hương vị ẩm thực Tết cổ truyền

Độc đáo hương vị ẩm thực Tết cổ truyền

Với người sống xa nhà, những món ăn trong mâm cỗ đoàn viên vào dịp Tết cổ truyền luôn mang hương vị đặc trưng, nhớ mãi không quên.
Tôn vinh nghệ thuật hiện đại ở Đông Dương

Tôn vinh nghệ thuật hiện đại ở Đông Dương

Triển lãm & Art talk ‘Sự hồi sinh của nghệ thuật hiện đại ở Đông Dương’, sẽ được tổ chức nhân 100 năm ngày thành lập Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam.
Triển lãm ‘Miền thương’ ghi lại vẻ đẹp dung dị của thiên nhiên, cuộc sống và con người

Triển lãm ‘Miền thương’ ghi lại vẻ đẹp dung dị của thiên nhiên, cuộc sống và con người

Triển lãm 'Miền thương' của nhóm hoạ sĩ Trần Thị Trường, Lê Thiếu Ngân, Nguyễn Thị Huyền và Nguyễn Bá Thanh vừa khai mạc tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Nhà nghiên cứu 104 tuổi và cuốn sách giải A Giải thưởng Sách quốc gia năm 2024

Nhà nghiên cứu 104 tuổi và cuốn sách giải A Giải thưởng Sách quốc gia năm 2024

Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư tự ví cuốn sách của mình như một tập cẩm nang khi muốn tìm kiếm một vấn đề gì liên quan đến TP. Hồ Chí Minh...
Ra mắt sách về Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân

Ra mắt sách về Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân

Cuốn sách 'Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân' được viết rõ ràng, khoa học, khúc chiết, giản dị và xúc động, không chỉ phù hợp với độc giả trẻ.
Chính phủ công nhận thêm 33 bảo vật quốc gia

Chính phủ công nhận thêm 33 bảo vật quốc gia

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký Quyết định số 1712/QĐ-TTg ngày 31/12/2024 công nhận 33 bảo vật quốc gia (đợt 13, năm 2024).
Gìn giữ bản sắc Chăm trong dòng chảy thời đại

Gìn giữ bản sắc Chăm trong dòng chảy thời đại

Chiều 31/12, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam tổ chức tọa đàm với chủ đề "Giao lưu với người Chăm: Ngôi nhà truyền thống và những biến đổi hiện nay".
Năm Du lịch quốc gia 2025 vinh danh di sản Huế trong vận hội mới

Năm Du lịch quốc gia 2025 vinh danh di sản Huế trong vận hội mới

Tỉnh Thừa Thiên Huế là địa phương đăng cai tổ chức Năm Du lịch quốc gia 2025 với chủ đề 'Huế - Kinh đô xưa, Vận hội mới'.
Nghệ thuật múa Việt Nam không ngừng đổi mới và phát triển

Nghệ thuật múa Việt Nam không ngừng đổi mới và phát triển

Tọa đàm '50 năm nghệ thuật múa Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất – Thành tựu và phát triển' đã thu hút đông đảo các chuyên gia trong cả nước.
Đắk Nông đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO lần thứ hai

Đắk Nông đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO lần thứ hai

Công viên địa chất tỉnh Đắk Nông tiếp tục được UNESCO công nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu lần thứ hai giai đoạn 2024-2027.
Phục hồi và bảo tồn Pháp Lam Huế

Phục hồi và bảo tồn Pháp Lam Huế

Pháp Lam Huế - một loại hình nghệ thuật trang trí đặc sắc là một di sản có giá trị đặc biệt, không thua kém bất kỳ di sản nào mà triều Nguyễn để lại ...
Phiên bản di động