Gặp bác sĩ Tôn Thất Tùng ở tuổi 50

“Giáo sư (GS) Tôn Thất Tùng được mọi người biết và coi là cha đẻ của phương pháp cắt gan (Hepatectomie réglée). Ông thích đối thoại, không thích thiên kiến, có kiến thức vững vàng về văn hóa Việt và Pháp. Ông luôn nói thẳng và không hề sợ hãi khi bật ra những câu hài hước nghiệt ngã với các vị quan liêu” – đó là nhận định của bác sĩ M. Krivine khi phác thảo nhân cách của bậc thầy môn phẫu thuật Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
gap bac si ton that tung o tuoi 50 Nhiều bác sĩ, y tá tham gia hiến máu tình nguyện đầu Xuân
gap bac si ton that tung o tuoi 50 Bác sĩ suýt bị kỷ luật và chuyện người xưa
gap bac si ton that tung o tuoi 50
Giáo sư Tôn Thất Tùng là một người cha gần gũi, giản dị và hiền hậu.(Nguồn PhunuVietnam)

Năm 1962, khi tôi phụ trách tạp chí Việt Nam tiến bước (tiếng Pháp, Anh, Quốc tế ngữ), đến phỏng vấn GS Tôn Thất Tùng (lúc ấy là Giám đốc Bệnh viện Việt Đức). Bài viết bằng tiếng Pháp rất hay, gợi lại khung cảnh một bệnh viện được cải tạo sau ngày Giải phóng Thủ đô (1954) và phong thái sinh động của GS. Tùng năm ông ở tuổi 50. Xin trích dịch và tóm tắt bài báo đó như sau:

Hãy làm quen với GS. Tôn Thất Tùng

Theo con đường rộng rải nhựa, tôi đi qua những bệnh nhân ngồi nghỉ trên ghế đá bên những luống hoa. Một cô y tá dẫn tôi dọc theo một hành lang dài đến phòng GS. Tôn Thất Tùng. Phòng giản dị, một chiếc bàn làm việc lớn, bốn chiếc ghế bành quanh một chiếc bàn tròn, khoảng một chục bình thủy tinh đựng gan người ngâm trong cồn, trên tường treo vài tấm ảnh, trong đó có ảnh GS. Herbst của Trường đại học Leipzig đề tặng. Trước mặt tôi là một người đàn ông áo khoác trắng, thân hình cân đối, rất năng động, rất thanh niên, mặc dầu tóc đã điểm sương bên thái dương. GS. Tùng nói ngay với tôi: “Điều gì cần nói, tôi đã nói hết cho các báo. Tôi còn gì để nói với anh!”… Tuy nói vậy, nhưng không khí trao đổi chẳng mấy chốc trở nên thân mật. Tôi đề nghị ông nói về hoạt động y tế của ông. Ông đáp: “Trước hết, ta hãy nhớ lại hoàn cảnh đất nước ta vào năm 1954, khi ta tiếp quản

Thủ đô. 80 năm Pháp đô hộ kèm theo 9 năm chiến tranh khiến ta kiệt quệ. Không còn một bệnh viện nào ra hồn, nói chi đến trung tâm nghiên cứu. Số bác sĩ phẫu thuật của ta ít ỏi, lại lạc hậu so với nền phẫu thuật thế giới đã có những bước nhảy vọt từ sau Thế chiến II. Cần phải đuổi kịp thế giới trong điều kiện gian nan”.

Chính theo hướng đó mà các bác sĩ phẫu thuật miền Bắc, đặc biệt là GS. Tôn Thất Tùng ra sức hoạt động nghiên cứu. Những tác phẩm khoa học mới nhất được gửi từ Liên Xô, Đức, Trung Quốc, Pháp, Anh, Mỹ sang. Nhiều nhà phẫu thuật trứ danh được mời tới Hà Nội, trong khi một số chuyên gia Việt Nam được cử đi học bổ túc ở Mátxcơva, Berlin, Bucarest… GS. Tùng cũng đi nghiên cứu nhiều chuyến ở Đông Âu, Ấn Độ, Trung Quốc…

gap bac si ton that tung o tuoi 50
GS Tôn Thất Tùng hướng dẫn học trò trong một giờ giảng giải phẫu.(Nguồn: bacsinoitru)

“Năm 1958 - GS. Tùng nói - tôi đã chuẩn bị để thử mổ tim. Mãi đến trường hợp bác nông dân Quang, tôi mới quyết định. Bác bị hẹp lỗ van hai lá, lại có tuổi. Tôi phân vân mãi. Một thầy thuốc không thể đùa với cuộc sống của bệnh nhân dù để thực nghiệm khoa học. Tôi đem vấn đề ra bàn ở cuộc họp nhóm chuyên gia phẫu thuật. Thú thật là tôi run lắm khi cầm dao mổ, một sinh mạng ở trong 10 ngón tay tôi. Thế rồi, giữa hai nhịp tim đập, tôi đút được ngón tay trỏ vào trong van hai lá, tôi biết là sẽ thành công… Như vậy, năm đó, tiếp sau Mỹ, Việt Nam đã mổ tim thành công. Từ đó đến nay (1962), các nhà phẫu thuật đã mổ tim cho 300 trường hợp, rất ít tử vong. Ta đang nghiên cứu tiến tới mổ tim ngoài cơ thể”.

GS. Tùng đặc biệt nhấn mạnh về mổ gan, một lĩnh vực rất mới trên thế giới. Vậy mà ngay từ 1960, mặc dù vật chất thiếu thốn, mổ gan đã phát triển ở Hà Nội. Năm 1939, thời Pháp thuộc, BS. Tùng làm việc ở Bệnh viện Bảo hộ (Phủ Doãn) Hà Nội, đã trình bày về hệ thống mạch máu trong gan, ngày nay là một vấn đề nghiên cứu trọng điểm.

Ông giải thích cho tôi (một dân ngoại đạo): Thực ra, cắt gan được biết đến từ lâu, nhưng người ta không nắm được cấu trúc hệ thống mạch máu của gan, vì vậy, mổ gan hay gây xuất huyết. Năm 1952, nhiều nhà phẫu thuật Pháp trứ danh đã tìm cách hệ thống hóa nó và cắt gan có quy trình, tìm được cách ngăn chặn xuất huyết bằng cách thắt những mạch máu ngoài gan. Các bác sĩ Việt ngược lại, chủ trương là có thể và cần thắt những mạch máu không phải ở ngoài gan mà ở ngay trong gan để tránh nhiều tai biến bất ngờ. Họ đã thực hiện được một phương pháp mổ gan khác. Thực tế tỏ rõ quan niệm ấy chính xác. Trong 2 năm, Bệnh viện Việt Đức đã tiến hành 93 ca cắt gan có quy trình thành công, tử vong 18%. Bệnh viện M. ở New York, những năm 1952-1960, mổ 53 ca với 28% tử vong. Thời gian mổ trung bình ở Mỹ là 4 tiếng, ở Hà Nội là 2 tiếng. Phương pháp Tôn Thất Tùng hơn hẳn và bắt đầu được áp dụng bởi một số nhà phẫu thuật Đức, Ý, Đan Mạch...

Từ biệt GS. Tùng, trên đường về, tôi không thôi ngẫm nghĩ về câu nói cuối cùng của ông: “Bệnh nhân điều trị ở đây được bảo đảm cuộc sống như ở bất cứ bệnh viện nào tại Berlin, Mátxcơva hay London” - Vũ Cận (tạp chí Le Vietnam en marche).

gap bac si ton that tung o tuoi 50 Chuyện Huyền Trân công chúa

Tôi sinh ra và lớn lên ở phố Hàng Gai - Hà Nội. Thời Pháp thuộc, đi xa chỉ có xe kéo và tàu điện. ...

gap bac si ton that tung o tuoi 50 Năm mới chúc bạn bớt “Thân làm tội đời”

Ngày Tết, chúc nhau tăng: tăng phúc, tăng thọ, tăng lực, tăng danh... Tôi thì xin chúc bạn “giảm bớt thân làm tội đời”. 

gap bac si ton that tung o tuoi 50 Hôn nhân hay không?

"...Em tin là đàn ông, đàn bà không bao giờ nên sống cái gì cũng dính với nhau, vì những người yêu nhau, quá chú ...

Hữu Ngọc

Đọc thêm

SEA Games 33: Golf Thái Lan trước thời cơ viết tiếp chương vàng

SEA Games 33: Golf Thái Lan trước thời cơ viết tiếp chương vàng

Hơn hai thập kỷ qua, golf Thái Lan luôn giữ vị thế cường quốc tại Đông Nam Á, 12 kỳ SEA Games gần nhất, đều giành ít nhất hai huy ...
Sách thiếu nhi: Nhịp cầu thúc đẩy giao lưu văn hoá - giáo dục Việt Nam và New Zealand

Sách thiếu nhi: Nhịp cầu thúc đẩy giao lưu văn hoá - giáo dục Việt Nam và New Zealand

Sự kiện ra mắt sách thiếu nhi New Zealand tại Việt Nam mang đến một cách tiếp cận mới mẻ trong hợp tác giáo dục giữa hai quốc gia.
Điện mừng nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh Vương quốc Thái Lan

Điện mừng nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh Vương quốc Thái Lan

Nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh Vương quốc Thái Lan, các lãnh Việt Nam đã gửi điện chúc mừng.
Lằn ranh tập 26: Chấn lộ clip nóng

Lằn ranh tập 26: Chấn lộ clip nóng

Lằn ranh tập 26, Chấn bị Thiệu đe dọa bằng clip nóng, gây thêm căng thẳng trong mối quan hệ gia đình và công việc.
Tin thế giới 5/12: NATO đứng trước mối đe dọa hỗn hợp, Singapore triệt phá đường dây lừa đảo, Mỹ bán hơn 3.400 quả bom BLU-111 cho Canada

Tin thế giới 5/12: NATO đứng trước mối đe dọa hỗn hợp, Singapore triệt phá đường dây lừa đảo, Mỹ bán hơn 3.400 quả bom BLU-111 cho Canada

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức đáng chú ý 24h qua.
Ba địa phương Thái Lan gia nhập mạng lưới 425 Thành phố học tập của UNESCO

Ba địa phương Thái Lan gia nhập mạng lưới 425 Thành phố học tập của UNESCO

Các Thành phố học tập biến việc học thành nhịp sống thường ngày, nâng kỹ năng lao động đến thích ứng kỷ nguyên AI, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Mùa Đông tới Cửu Trại Câu

Mùa Đông tới Cửu Trại Câu

Khu danh thắng Cửu Trại Câu (Tứ Xuyên, Trung Quốc) vừa đón trận tuyết đầu mùa
Du lịch Phuket lạc quan khi bước vào mùa cao điểm kỷ lục

Du lịch Phuket lạc quan khi bước vào mùa cao điểm kỷ lục

Ngành du lịch Phuket kỳ vọng mùa cao điểm kéo dài tới quý I/2026 đạt kết quả tốt nhất trong 5 năm qua, chi tiêu du khách tăng, thời gian lưu trú dài.
Bật mí 8 hoạt động trải nghiệm 'siêu thực' nhất cho chuyến du hí mùa Đông

Bật mí 8 hoạt động trải nghiệm 'siêu thực' nhất cho chuyến du hí mùa Đông

Cùng khám phá 8 hành trình mùa Đông đặc sắc nhất để mỗi chuyến đi là một cuộc phiêu lưu độc nhất vô nhị.
Trải nghiệm và truyền thống của Giáng sinh châu Âu tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh

Trải nghiệm và truyền thống của Giáng sinh châu Âu tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh

Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam sẽ tiếp tục tổ chức Hội chợ Giáng sinh EU năm nay vào ngày 6/12 (TP. Hồ Chí Minh) và ngày 14/12 (Hà Nội).
Du khách quốc tế dự kiến tới Việt Nam trong năm 2025 vượt xa mức kỷ lục trước đại dịch

Du khách quốc tế dự kiến tới Việt Nam trong năm 2025 vượt xa mức kỷ lục trước đại dịch

Năm 2025, Việt Nam dự kiến đón hơn 20 triệu lượt khách quốc tế, vượt xa mức kỷ lục 18 triệu lượt trước đại dịch.
Sợi dây chuyền ngọc lục bảo giữa núi rừng Nam Kinh

Sợi dây chuyền ngọc lục bảo giữa núi rừng Nam Kinh

Cung điện Mỹ Linh nằm dưới chân núi Tử Kim, thuộc quận Huyền Vũ, cách trung tâm thành phố Nam Kinh (Trung Quốc) khoảng 6km.
Điện ảnh Việt Nam tìm cơ hội bứt phá từ hợp tác với nước Pháp

Điện ảnh Việt Nam tìm cơ hội bứt phá từ hợp tác với nước Pháp

Trong không khí sôi động của Tuần lễ Điện ảnh Việt Nam tại Thủ đô Paris, Tọa đàm Việt-Pháp đã trở thành diễn đàn trao đổi quan trọng.
Nhiều tác phẩm xuất sắc của điện ảnh Ba Lan được chiếu miễn phí tại Việt Nam

Nhiều tác phẩm xuất sắc của điện ảnh Ba Lan được chiếu miễn phí tại Việt Nam

Tuần phim Ba Lan tại Việt Nam 2025 sẽ mang đến cho khán giả 7 bộ phim đa thể loại, phản ánh văn hóa, xã hội và con người Ba Lan đương đại.
Điểm hẹn văn hóa mới bên hồ Gươm

Điểm hẹn văn hóa mới bên hồ Gươm

Chiều 30/11, tại Nhà Bát Giác - Vườn hoa Lý Thái Tổ, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chính thức khởi động Dự án "Âm nhạc cuối tuần".
Photo Hanoi’25 khép lại, mở rộng cơ hội hợp tác sáng tạo cho Thủ đô

Photo Hanoi’25 khép lại, mở rộng cơ hội hợp tác sáng tạo cho Thủ đô

Photo Hanoi’25 – Biennale Nhiếp ảnh quốc tế đã bế mạc với những đánh giá tích cực về vai trò của sự kiện trong việc thúc đẩy hợp tác văn hóa.
Từ khoảnh khắc 'theo dấu mặt trời' đến hành trình sẻ chia và lan tỏa yêu thương tới đồng bào miền Trung

Từ khoảnh khắc 'theo dấu mặt trời' đến hành trình sẻ chia và lan tỏa yêu thương tới đồng bào miền Trung

Toàn bộ số tiền thu được từ việc bán sách ảnh 'Nguồn sống' trong ba ngày 28-30/11 được sử dụng để ủng hộ đồng bào miền Trung khắc phục hậu quả mưa lũ.
Tết Việt giữa lòng Tây Australia và những tấm lòng hướng về miền Trung

Tết Việt giữa lòng Tây Australia và những tấm lòng hướng về miền Trung

Quảng trường Forrest Place ở trung tâm thành phố Perth, tràn ngập không khí của Xuân Quê hương 2025 của người Việt tại Tây Australia.
Mùa Đông tới Cửu Trại Câu

Mùa Đông tới Cửu Trại Câu

Khu danh thắng Cửu Trại Câu (Tứ Xuyên, Trung Quốc) vừa đón trận tuyết đầu mùa
Khu đền tháp Mỹ Sơn được số hóa bằng công nghệ quét 3D để bảo tồn di sản bền vững

Khu đền tháp Mỹ Sơn được số hóa bằng công nghệ quét 3D để bảo tồn di sản bền vững

Khu đền tháp Mỹ Sơn đang được triển khai số hóa toàn diện bằng công nghệ quét 3D, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa.
Hà Nội giới thiệu bốn hành trình du lịch di sản với nền tảng số hóa hiện đại

Hà Nội giới thiệu bốn hành trình du lịch di sản với nền tảng số hóa hiện đại

Bốn tuyến khám phá di sản Thủ đô ứng dụng bản đồ số, mã QR và nền tảng H-Heritage đã được ra mắt ngày 3/12, mở ra phương thức tiếp cận mới cho du khách.
Khám phá vẻ đẹp nguyên sơ của 'đất nước triệu voi'

Khám phá vẻ đẹp nguyên sơ của 'đất nước triệu voi'

Ẩn mình giữa lòng tiểu vùng sông Mekong, Lào hiện lên như một miền đất của sự tĩnh tại, nguyên sơ và sâu lắng.
Thành nhà Hồ hướng tới điểm đến di sản hàng đầu nhân kỷ niệm 15 năm UNESCO ghi danh

Thành nhà Hồ hướng tới điểm đến di sản hàng đầu nhân kỷ niệm 15 năm UNESCO ghi danh

Thành nhà Hồ – công trình kiến trúc đá độc đáo bậc nhất Việt Nam tiếp tục là trọng tâm trong chiến lược bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của Thanh Hóa.
Vương cung thánh đường Thánh John Lateran – Di sản tôn giáo hơn 1.700 năm ở Italy

Vương cung thánh đường Thánh John Lateran – Di sản tôn giáo hơn 1.700 năm ở Italy

Được xây dựng từ năm 314, Vương cung thánh đường Thánh John Lateran (Basilica di San Giovanni in Laterano) có tuổi đời hơn cả Thánh Peter tại Vatican.
Phiên bản di động