Ghép gene như... ghép hình

Việc lắp ghép thành công các hệ gene ở mức giá vừa phải sẽ giúp giảm chi phí trong công tác phòng và điều trị các bệnh nguy hiểm.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
ghep gene nhu ghep hinh Phát hiện gene giúp con người ngủ ngon
ghep gene nhu ghep hinh Thực phẩm biến đổi gene - những điều nên biết
ghep gene nhu ghep hinh
Muỗi biến đổi gene.

Muỗi biến đổi gene

Các nhà khoa học Mỹ đã nuôi cấy thành công loại muỗi biến đổi gene có thể ngăn chặn và làm giảm sự gia tăng của loài muỗi lây lan virut Zika và những virut nguy hiểm khác tại Brazil.

Dự án hạn chế sự lây lan của loài muỗi Aedes aegypti (loài phát tán virut Zika, gây nên bệnh sốt xuất huyết và sốt vàng da) được Oxitec (chi nhánh tại Anh của công ty Sinh học tổng hợp Intrexon, Mỹ) phát triển. Những con muỗi đực bị thay đổi gene để lứa muỗi con của chúng chết trước khi đến tuổi trưởng thành, nhờ vậy khả năng chúng phát tán bệnh Zika giảm đi rất nhiều.Oxitec đang nhân giống loại muỗi biến đổi gen này ở Campinas (Brazil), và họ tuyên bố sẽ xây dựng cơ sở thứ hai ở bang Sao Paulo, sau những kết quả khả quan thu được từ việc kiểm soát sinh sản của muỗi Aedes aegypti.

Oxitec cho biết OX513A là loài muỗi độc quyền của công ty. Nó đã thành công trong việc làm giảm 82% số lượng ấu trùng hoang dã của muỗi Aedes trong một khu phố thử nghiệm ở Brazil. Giới chức cho biết các ca sốt xuất huyết trong khu vực đã giảm đi đáng kể.

“Loài muỗi trên có thể làm giảm đáng kể mức độ phá hoại của virut Zika. Đây cũng là hoạt động cốt lõi trong chiến lược phòng ngừa Zika của Brazil”, Glen Slade - Giám đốc phát triển kinh doanh của công ty Oxitec tại Brazil, phát biểu.

Hệ gene của muỗi Aedes aegypti đã được các nhà khoa học công bố những năm gần đây. Thay vì được tập hợp gọn gàng trong ba cặp nhiễm sắc thể như các loài khác, ADN của loài muỗi này bị phân tán rải rác thành 36.000 phân đoạn nhỏ, nhiều phân đoạn trong số đó thậm chí còn bị thủng lỗ chỗ và có nhiều sai lệch.

ghep gene nhu ghep hinh
Những đột phá mới trong ghép gene.

Đột phá mới trong ghép gene

Tuy nhiên, mới tuần trước, một nhóm các nhà khoa học thuộc trường Đại học Y Baylor (Mỹ) do ông Erez Lieberman Aiden làm trưởng nhóm tuyên bố họ đã dùng kỹ thuật tập hợp các phân đoạn đó thành một khối liên kết. Thành quả này chắc chắn mang lại nhiều tiện ích cho các nhà khoa học đang nghiên cứu muỗi Aedes và các mầm bệnh liên quan đến loài muỗi này.

Bước ngoặt nói trên không chỉ giúp các nhà khoa học can thiệp vào bộ gene loài muỗi, mà còn cho phép họ xử lý hệ gene trên cơ thể người một cách nhanh chóng, vừa tiết kiệm, vừa chính xác. Để chứng minh điều đó, nhóm các nhà khoa học trên đã liên kết thành công hệ gene trên cơ thể người chỉ với chi phí 10.000 USD, rẻ hơn nhiều so với khoản tiền 4 tỷ USD trước đây.

Ông Aiden và đồng nghiệp Job Dekker thoạt tiên nghiên cứu kỹ thuật này với mục đích hoàn toàn khác là nghiên cứu hình dạng của hệ gene người. Mỗi tế bào của cơ thể người chứa khoảng hai mét ADN được nén gọn vào trong một khoang chứa có chiều rộng chỉ khoảng sáu phần triệu mét. Để làm được như vậy, bản thân các ADN đơn chiều sẽ liên kết lại với nhau tạo thành khối hình cầu ba chiều.

Dựa trên thực tế đó, Aiden và Dekker đã phát triển kỹ thuật Hi-C để nghiên cứu về sự liên kết này: Trước hết, kỹ thuật Hi-C sẽ đóng băng toàn bộ hệ gene, sau đó tìm ra các đoạn ADN nào đang liên kết với nhau trong khối cầu ba chiều đó. Thông tin thu thập được sẽ giúp xác định khoảng cách giữa hai phần tử ADN có trong một dải ADN đơn chiều - và nhờ vậy rất hữu ích cho việc liên kết các hệ gene. Hãy hình dung nó như trò chơi xếp hình. Nếu bạn có hai mảnh ghép bầu trời giống nhau thì sẽ khó nhận biết mảnh nào cần đặt ở vị trí nào, nhưng kỹ thuật Hi-C giúp bạn nhận biết hai mảnh ghép đó cần được đặt vào đâu. Khi có đầy đủ thông tin, bạn sẽ lắp ghép thành công và chính xác toàn bộ hình ảnh bầu trời.

Năm 2013 có hai nhóm nhà khoa học thuộc trường Đại học Washington (Mỹ) đã lắp ghép thử nghiệm hệ gene của người, ruồi và chuột. Một năm sau đó, nhóm nhà khoa học Trung Quốc đã thử nghiệm lắp ghép bộ gene của cây cải xoong. Đến năm 2016, một nhóm nhà khoa học Mỹ khác đã lắp ghép thành công hệ gene của chú dê có tên là Papadum. Khác hẳn với sự hỗn độn của hệ gene muỗi Aedes, hệ gen của dê Papadum thực sự là một “tác phẩm nghệ thuật” gọn gàng, sạch sẽ.

Việc lắp ghép thành công các hệ gene là điều hết sức cần thiết, bởi như thế sẽ giúp giảm được đáng kể số chi phí phải bỏ ra trong việc phát hiện những bệnh liên quan đến gene cũng như công tác phòng và điều trị các bệnh nguy hiểm. Cũng nhờ có phương pháp nghiên cứu của nhóm ông Aiden, các nhà khoa học có thể lắp ghép được nhiều hệ gene chỉ với một khoản chi phí phải chăng. Đây quả là tin tốt lành đối với các dự án xác lập chuỗi ADN cho các loài động vật có xương sống, chim và động vật có chân đốt (như nhện, châu chấu…) đang được nghiên cứu.  

ghep gene nhu ghep hinh Tình hình Syria: Không có tiến bộ sau 8 ngày hòa đàm tại Geneva

Phe đối lập tuyên bố có sự cải thiện “tương đối” trong đàm phán, song chính phủ Damas vẫn cho rằng vấn đề Syria đang ...

ghep gene nhu ghep hinh Người biến đổi gene sẽ sớm xuất hiện

Những em bé ra đời theo “mẫu thiết kế”, điều này có thể thành hiện thực hay không?

ghep gene nhu ghep hinh Liệu pháp gene mới mở ra hy vọng cho người khiếm thính

Một nhóm nhà khoa học quốc tế ngày 6/2 cho biết, liệu pháp gene sử dụng một loại virus lành tính đã giúp những con ...

Trung Hiếu (theo The Atlantic)

Xem nhiều

Đọc thêm

Khai trương trụ sở Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent: Nơi phát triển trí tuệ Việt - Dấu ấn 7 năm thành lập

Khai trương trụ sở Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent: Nơi phát triển trí tuệ Việt - Dấu ấn 7 năm thành lập

Ngày 1/11/ 2024, Học viện Đào tạo & Tư vấn MindTalk Talent chính thức khai trương trụ sở mới tại 86/42 Phổ Quang, Phường 2, Quận Tân Bình, TP. HCM. ...
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu ...
Doanh nhân Mai Phương: Đam mê, tâm huyết cùng Đông trùng hạ thảo

Doanh nhân Mai Phương: Đam mê, tâm huyết cùng Đông trùng hạ thảo

Thời điểm đại dịch Covid -19 bùng phát từ năm 2020 cũng là doanh nhân Nguyễn Thị Mai Phương nhận ra tiềm năng to lớn của thị trường các sản ...
Nguy cơ nạn đói đang gia tăng, Nam Sudan cần hơn 400 triệu USD

Nguy cơ nạn đói đang gia tăng, Nam Sudan cần hơn 400 triệu USD

Liên hợp quốc kêu gọi khẩn cấp quyên góp 404 triệu USD nhằm hỗ trợ các hoạt động viện trợ nhân đạo tại Nam Sudan trong năm tới trong bối ...
Ông Nghiêm Xuân Thành giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa

Ông Nghiêm Xuân Thành giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa

Chiều 2/11, tại thành phố Nha Trang, Tỉnh ủy Khánh Hòa tổ chức hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện ...
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Tăng cường quyền tự chủ và chủ quyền tài chính, giảm phụ thuộc vào hệ thống do phương Tây chi phối là một trong những trọng tâm của Hội nghị BRICS...
Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Không còn đua tiếp vào Nhà Trắng khiến việc đến Đức lần này của ông Joe Biden trở thành chuyến đi tạm biệt châu Âu trên cương vị Tổng thống Mỹ.
ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

Không chỉ thảo luận vấn đề nội bộ, Hội nghị cấp cao ASEAN và các hội nghị liên quan còn là cơ hội để Hiệp hội khẳng định vai trò trung tâm của mình.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Chiến lược số hóa và người cao tuổi - Nhìn từ kinh nghiệm Nhật Bản

Theo Will Fee - nhà nghiên cứu của Tập đoàn Yuri có trụ sở tại Tokyo và là tác giả bài viết trên tờ Nikkei Asia có tiêu đề 'các nhà tuyển dụng Nhật Bản ...
Phiên bản di động