GS. NGND Nguyễn Lân Dũng: Cần làm gương cho con cháu về tư cách, đạo đức và sự lao động của cha mẹ

Nguyệt Anh
GS. NGND Nguyễn Lân Dũng quan niệm, dạy con vừa là niềm vui, vừa là trách nhiệm. Ông vui vì hai con đều trưởng thành và có đóng góp xứng đáng với xã hội.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
GS. NGND Nguyễn Lân Dũng
Ở tuổi 84, GS. NGND Nguyễn Lân Dũng vẫn miệt mài làm việc. (Ảnh: NVCC)

Là một người gắn bó cả cuộc đời với sự nghiệp trồng người và nghiên cứu khoa học, điều gì khiến ông mãn nguyện nhất cho đến bây giờ?

Tôi rất vui khi thấy các lớp sinh viên mà tôi góp phần đào tạo nói chung đều thành đạt. Rất nhiều bạn trở thành Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ và có mặt trên mọi lĩnh vực khoa học, kinh tế của đất nước.

Hai con của tôi đều trưởng thành và có đóng góp xứng đáng với xã hội. Các cháu nội ngoại đều chăm học, ngoan ngoãn và khỏe mạnh.

Tôi đã viết được hơn 40 cuốn sách, trong đó có bộ giáo trình (biên soạn cùng các đồng nghiệp) được sử dụng chung cho các trường đại học. Tôi và vợ tôi đều trải qua căn bệnh ung thư hiểm nghèo, nhưng nhờ tiến bộ của nền y học nước nhà nên đều vượt qua tai họa để có lại sức khỏe bình thường.

Tôi đã 84 tuổi rồi, cố gắng hiện nay là mong hoàn thành bản thảo cuốn từ điển Công nghệ sinh học Anh - Việt, góp phần cho sự nghiệp phát triển ngành khoa học này ở nước ta.

Ông có thể chia sẻ về quan điểm giáo dục con cháu trong gia đình?

Vợ chồng tôi quan niệm, dạy con vừa là niềm vui, vừa là trách nhiệm. Điều chúng tôi mong mỏi nhất ở hai con là lòng hiếu thảo, nên mới đặt tên hai con như vậy.

Tôi noi gương cha mẹ để giáo dục con cháu. Trước hết, cần làm gương trước con cháu về tư cách, đạo đức và sự lao động của bản thân cha mẹ.

Chúng tôi đều chịu khó tự học ngoại ngữ để có thể tiếp thu kiến thức từ sách báo nước ngoài và thuận lợi cho các đợt bồi dưỡng tại nước ngoài. Chúng tôi thường xuyên tự bồi dưỡng qua sách vở để không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn của mình. Sự gương mẫu của bố mẹ có tác dụng rất lớn với con cái.

"Một hạnh phúc khó quên là lần vợ chồng tôi qua Mỹ dự buổi bảo vệ luận án Tiến sĩ của con gái. Cháu học cùng chuyên ngành với tôi mà luận án của cháu có nhiều chỗ tôi không hiểu nổi. Con tổng hợp được một chất chưa từng có trong tự nhiên. Sau đó, tôi hỏi thầy của con là chất đó dùng để làm gì, thầy bảo, đó lại là nhiệm vụ của một luận án khác. Đúng là con hơn cha là nhà có phúc”.

Hai là, thực sự quan tâm đến từng bước đi của con cháu, làm bạn, động viên nhắc nhở con cháu về những điều hay lẽ phải, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con cháu về học hành, vui chơi.

Tuyệt đối không đánh con cháu, không mắng, nặng lời, kịp thời động viên trước mỗi thành công dù nhỏ của con cháu. Cố gắng để các con, các cháu có cuộc sống vật chất không quá khó khăn trong mọi hoàn cảnh.

Chúng tôi mua các sách báo phù hợp để các con tự bồi dưỡng thêm trí thức và tình cảm, quan tâm đến việc chọn bạn của các con. Cả hai con đều có những người bạn rất thân từ thời học tiểu học.

Chúng tôi xây dựng tủ sách gia đình với đủ các sách công cụ như từ điển, sách tra cứu, sách khoa học chuyên ngành, sách văn hóa, nghệ thuật, nữ công, gia chánh. Các tường trong nhà đều là giá sách và đó là tài sản rất có ích cho mọi thành viên của gia đình.

Chúng tôi thường xuyên nhắc nhở các cháu về lòng kính trọng thầy cô và thường xuyên giữ mối quan hệ với thầy cô. Con cháu là niềm vui lớn nhất trong cuộc sống. Không gì hạnh phúc bằng việc con cháu khỏe mạnh, trưởng thành và có cuộc sống hạnh phúc.

GS. NGND Nguyễn Lân Dũng
GS. NGND Nguyễn Lân Dũng bên cháu gái. (Ảnh: FB Nguyễn Lân Hiếu)

Là một gia đình có truyền thống hiếu học, các con của Giáo sư đều thành đạt, giỏi giang, có kỷ niệm nào mà GS nhớ mãi trong giáo dục con?

Tôi rất vui khi thấy hai con và bốn cháu nội ngoại đều học tốt. Con trai là PGS.TS. Đại biểu Quốc hội, Giám đốc bệnh viện Đại học Y Hà Nội; con gái là TS, Giảng viên ở Đại học Quốc gia Hà Nội. Bốn cháu đều đang đi học và có kết quả học tập tốt, cháu nội mới đỗ vào Đại học Harvard.

Nhớ lại, hồi vợ tôi mang thai Lân Hiếu khi mới 1 tháng mà đã xung phong đi chiến trường Quảng Trị. Trước đó, tôi đã có dịp trực tiếp tham gia chiến dịch Đường 9 - Nam Lào nên thấu hiểu thế nào là chiến trường.

Tôi rất lo lắng cho vợ và đứa con trong bụng mẹ. Thật may mắn là mọi nguy hiểm đã qua, Lân Hiếu ra đời khỏe mạnh. Gần đây, vợ tôi được tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất.

"Tôi noi gương cha mẹ để giáo dục con cháu. Trước hết, cần làm gương trước con cháu về tư cách, đạo đức và sự lao động của bản thân cha mẹ. Chúng tôi đều chịu khó tự học ngoại ngữ để có thể tiếp thu kiến thức từ sách báo nước ngoài; thường xuyên tự bồi dưỡng qua sách vở để không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn của mình. Sự gương mẫu của bố mẹ có tác dụng rất lớn với con cái".

Một hạnh phúc khó quên là lần vợ chồng tôi qua Mỹ dự buổi bảo vệ luận án Tiến sĩ của con gái. Con học cùng chuyên ngành với tôi mà luận án của con có nhiều chỗ tôi không hiểu nổi.

Con tổng hợp được một chất chưa từng có trong tự nhiên. Sau đó, tôi hỏi thầy của con là chất đó dùng để làm gì, thầy bảo, đó lại là nhiệm vụ của một luận án khác. Đúng là “con hơn cha là nhà có phúc”.

Có khi nào GS định hướng con đường sự nghiệp, hay chọn nghề cho con cháu?

Vợ chồng tôi đều tôn trọng việc lựa chọn nghề của các con. Tôi nhớ Lân Hiếu đã thi đỗ cả ba trường đại học, con tự chọn ngành y vì thấy bà nội, bà ngoại đều rất đau đớn bởi các căn bệnh hiểm nghèo.

Nữ Thảo theo ngành Sinh học của bố vì nhiều lần đến thăm phòng thí nghiệm của bố thấy việc nghiên cứu vi sinh vật học cũng rất thú vị. Tôi tôn trọng quyết định của các con và không can thiệp. Tất nhiên, con trai theo ngành của mẹ, con gái theo ngành của bố cũng rất thuận lợi cho việc học tập của các con.

"Chọn nghề là quyết định quan trọng của cả cuộc đời, không thể chỉ nghe theo cha mẹ để sau này dễ xin việc làm do ảnh hưởng của cha mẹ. Cha mẹ cố gắng tạo điều kiện tốt nhất cho việc học hành của các con, nhưng cần tôn trọng những nguyện vọng chính đáng của con cái".

Thảo học Tiến sĩ ở Mỹ và sau này đi thực tập tại Nhật. Khi học phổ thông, Thảo từng có huy chương của một cuộc thi Olympic Quốc tế.

Lân Hiếu hai lần đi thực tập về tim mạch tại Pháp và sau này còn đi làm việc tại nhiều nước khác. Hiếu là học sinh khóa đầu tiên của trường Thực nghiệm, cùng lớp với Ngô Bảo Châu.

Tám anh chị em chúng tôi cũng tự định hướng nghề nghiệp, cha mẹ tôi trước đây đã không hề can thiệp. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của cha mẹ nên chúng tôi đều chọn nghề làm thầy, thầy giáo và thầy thuốc.

Hiện nay, được biết GS vẫn tham gia nói chuyện với học sinh ở các trường, GS nhận định như thế nào về lớp trẻ hiện nay?

Trước khi phải giãn cách để phòng chống dịch, hầu như tuần nào tôi cũng được mời đi nói chuyện cho học sinh các trường phổ thông. Tôi nói về một chuyên đề khá khó là khởi nghiệp trong thời đại cách mạng Công nghiệp 4.0.

Vậy mà, tôi và các thầy cô đều rất ngạc nhiên khi thấy các em học sinh chăm chú lắng nghe trong suốt mấy giờ liền, kể cả khi trời nắng gắt hay có mưa nhỏ.

Thế hệ trẻ hiện nay thật đáng yêu, các em biết giữ kỷ luật và có lòng ham thích khoa học. Ngoài chuyên đề này, tôi còn chuẩn bị chuyên đề Học tập gương sáng về đạo đức của Bác Hồ để mong sau khi hết giãn cách có thể tiếp tục đi nói chuyện cho cả học sinh trung học cơ sở.

Phụ huynh vẫn còn lúng túng trong việc hướng nghiệp cho con, ông có lời khuyên gì từ kinh nghiệm trong gia đình mình?

Các vị phụ huynh hãy tôn trọng quyết định của con em mình. Chúng sẽ tự chịu trách nhiệm về việc chọn nghề. Tất nhiên, cần có những lời khuyên nhưng đừng quyết định thay cho con cái. Sau này, khi thấy không thích hợp, chúng sẽ oán trách bố mẹ.

Chọn nghề là quyết định quan trọng của cả cuộc đời, không thể chỉ nghe theo cha mẹ để sau này dễ xin việc làm do ảnh hưởng của cha mẹ. Cha mẹ cố gắng tạo điều kiện tốt nhất cho việc học hành của các con, nhưng cần tôn trọng những nguyện vọng chính đáng của con cái.

Xin cảm ơn GS!

Đại biểu Quốc hội Hà Ánh Phượng: Người làm giáo dục phải không ngừng học hỏi để tránh bị tụt hậu

Đại biểu Quốc hội Hà Ánh Phượng: Người làm giáo dục phải không ngừng học hỏi để tránh bị tụt hậu

Khi thầy cô thay đổi, học sinh sẽ thay đổi. Nếu một người hờ hững về chuyên môn, không có kiến thức sẽ mờ nhạt, ...

ĐBQH Bùi Hoài Sơn: Cần giữ bản sắc văn hóa để không trở thành 'bản sao mờ' của quốc gia khác

ĐBQH Bùi Hoài Sơn: Cần giữ bản sắc văn hóa để không trở thành 'bản sao mờ' của quốc gia khác

Trong bối cảnh thế giới hội nhập sâu rộng như hiện nay, bất kỳ một dân tộc, quốc gia nào không gìn giữ được những ...

Nguyệt Anh

Bài viết cùng chủ đề

Giáo dục Việt Nam

Đọc thêm

Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Nhật Bản cũng như hoạt động của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Bộ đội biên phòng Việt Nam-Lào tuần tra song phương biên giới

Bộ đội biên phòng Việt Nam-Lào tuần tra song phương biên giới

Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Trị và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Savanakhet (Lào) tổ chức tuần tra song phương đoạn biên giới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Giám đốc quốc gia Ngân hàng thế giới tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Giám đốc quốc gia Ngân hàng thế giới tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Ngân hàng thế giới tăng tài trợ vốn cho Việt Nam, tập trung vào những dự án trọng điểm quốc gia, quy mô ...
'Suối ngọt' xuất hiện ở khu vực Lan Thương - Mekong

'Suối ngọt' xuất hiện ở khu vực Lan Thương - Mekong

Trung Quốc khởi xướng dự án thí điểm nguồn nước tại Lào, cho phép khoảng 2.000 cư dân địa phương có thể tiếp cận với nước uống an toàn.
'Suối ngọt' xuất hiện ở khu vực Lan Thương - Mekong

'Suối ngọt' xuất hiện ở khu vực Lan Thương - Mekong

Trung Quốc khởi xướng dự án thí điểm nguồn nước tại Lào, cho phép khoảng 2.000 cư dân địa phương có thể tiếp cận với nước uống an toàn.
Những tấm gương truyền cảm hứng cho giới trẻ thế giới

Những tấm gương truyền cảm hứng cho giới trẻ thế giới

Các nhà hoạt động trên khắp thế giới đang thúc đẩy các phong trào tích cực, truyền cảm hứng cho giới trẻ khắp thế giới.
Dự kiến tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/7/2024 thì lương của người lao động có tăng không?

Dự kiến tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/7/2024 thì lương của người lao động có tăng không?

Cho tôi hỏi nếu tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/7/2024 thì lương của người lao động có tăng không? – Độc giả Thanh Hằng
Thái Lan sử dụng sà lan thu gom rác chạy bằng năng lượng Mặt trời trên sông Chao Phraya

Thái Lan sử dụng sà lan thu gom rác chạy bằng năng lượng Mặt trời trên sông Chao Phraya

Một sà lan thu gom rác chạy bằng năng lượng Mặt trời bắt đầu được đưa vào hoạt động trên sông Chao Phraya, đoạn chảy qua Bangkok, Thái Lan.
Loại xe ô tô nào phải trang bị bình chữa cháy trên xe?

Loại xe ô tô nào phải trang bị bình chữa cháy trên xe?

Cho tôi hỏi theo quy định hiện nay thì loại xe ô tô nào phải trang bị bình chữa cháy trên xe? - Độc giả Thiên Vân
Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại

Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại

Baoquocte.vn. Ngày 27/3, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo khoa học với chủ đề 'Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại'.
Lý do thế hệ thuốc trị ung thư tiếp theo sẽ được sản xuất ngoài Trái đất

Lý do thế hệ thuốc trị ung thư tiếp theo sẽ được sản xuất ngoài Trái đất

Về mặt lý thuyết, các loại thuốc trị liệu miễn dịch có thể tiêm được có thể được tạo ra, nhưng trọng lực ngăn cản chúng kết tinh một cách chính xác. Một công ty ...
Bất ngờ những thực phẩm không nên ăn cùng với trứng

Bất ngờ những thực phẩm không nên ăn cùng với trứng

Là thực phẩm đơn giản và được yêu thích nhất trên toàn thế giới, nhưng trứng lại được cảnh báo không nên ăn cùng những thực phẩm này.
7 cách giúp phát triển sức khoẻ tinh thần

7 cách giúp phát triển sức khoẻ tinh thần

Xã hội ngày càng có sự thừa nhận về tầm quan trọng của sức khoẻ tinh thần, những vấn đề cảm xúc, tâm lý đã thực sự được quan tâm.
Tác động của thực phẩm dát vàng đối với sức khoẻ?

Tác động của thực phẩm dát vàng đối với sức khoẻ?

Việc thưởng thức món ăn dát vàng lộng lẫy hay đồ uống lấp lánh những vảy vàng xa xỉ liệu tác động như thế nào với sức khoẻ?
Tại sao nên tiêm phòng vaccine ngừa cúm mùa?

Tại sao nên tiêm phòng vaccine ngừa cúm mùa?

Cúm là một bệnh truyền nhiễm về đường hô hấp do virus. Các biến chứng của cúm có thể dẫn đến nhập viện và đôi khi thậm chí tử vong.
Chuyên gia y tế cảnh báo nhiều người trẻ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ do sử dụng thuốc lá điện tử

Chuyên gia y tế cảnh báo nhiều người trẻ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ do sử dụng thuốc lá điện tử

Các chuyên gia y tế đề nghị cấm thuốc lá điện tử vì có hại cho sức khỏe. Bệnh lý liên quan tới sản phẩm này đang có xu hướng gia tăng.
XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3 - Trực tiếp xổ số miền Bắc 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 6. SXMB 29/3
XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3 - xổ số hôm nay 29/3. trực tiếp xổ số miền Trung 29/3/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung thứ 6. SXMT 29/3. dự đoán XSMT
XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3 - kết quả xổ số ngày 29 tháng 3. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xo so mien nam. SXMN 29/3
XSMN 28/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số hôm nay 28/3. xổ số ngày 28 tháng 5

XSMN 28/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số hôm nay 28/3. xổ số ngày 28 tháng 5

XSMN 28/3 - SXMN 28/3. Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 28/3/2024. XSMN thứ 5. xổ số hôm nay 28/3. Kết quả xổ số ngày 28 tháng 3.
XSMB 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. dự đoán XSMB 28/3/2024

XSMB 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. dự đoán XSMB 28/3/2024

XSMB 28/3 - SXMB 28/3. Trực tiếp xổ số miền Bắc 28/3/2024. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 5. xổ số hôm nay 28/3.
Vietlott 28/3, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 28/3, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 28/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vietlott hôm nay 28/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất từ trường quay. XS Power 655 hom nay. Xo so Vietlott Power 655 hôm nay.
Phiên bản di động