| Hạ viện Mỹ tiến hành bỏ phiếu thông qua các bước điều trần luận tội Tổng thống ngày 31/10. (Nguồn: Getty Images) |
Ngày 31/10, Hạ viện Mỹ do đảng Dân chủ chiếm đa số hôm 31/10 đã bỏ phiếu thông qua quyết định tiến hành các bước tiếp theo trong điều tra luận tội Tổng thống với tỷ lệ 232 phiếu thuận – 196 phiếu chống. Phát biểu với báo giới cùng các Nghị sỹ, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerry Nadler khẳng định nghị quyết mới sẽ đặt nền móng cho các phiên điều trần tại Ủy ban Tình báo và Ủy ban Tư pháp.
Chia rẽ và bế tắc
Ngay sau khi Hạ viện Mỹ thông báo kết quả, Tổng thống Trump đã viết trên Twitter gọi cuộc điều tra là “cuộc săn phù thủy lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ”. Lãnh đạo thiểu số Hạ viện Kevin McCarthy khẳng định: “Chúng tôi tin vào pháp quyền. Tuy nhiên, trong Hạ viện của bà Nancy, chúng tôi không… Tôi không tin rằng chúng ta nên đi theo con đường đó (luận tội) vì nó sẽ chia rẽ đất nước, và ông Trump chẳng đáng bị như vậy. Điều gì đã thay đổi từ tháng 3 tới nay?”
Tuyên bố của ông McCarthy đã phản ánh đúng thực tế tại chính trường Mỹ hiện nay.
Thứ nhất, nỗ lực luận tội Tổng thống chỉ đến từ đảng Dân chủ. Trong cuộc bỏ phiếu vừa qua, không nghị sỹ đảng Cộng hòa nào bỏ phiếu thuận. Thậm chí, có hai nghị sỹ đảng Dân chủ đã bỏ phiếu chống.
Thứ hai, phát ngôn của ông McCarthy còn cho thấy đảng Cộng hòa hiện tiếp tục duy trì sự ủng hộ tuyệt đối dành cho Tổng thống, sau thời gian đầu xích mích. Sở dĩ có thực trạng này bởi ba lý do. Đầu tiên, đảng Cộng hòa chưa tìm được ứng cử viên thay thế ông Trump. Thêm vào đó, các chính sách của ông chủ nhà Trắng thời gian quá đã ít nhiều phát huy hiệu quả, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế. Cuối cùng, chỉ có ủng hộ ông Trump, đảng Cộng hòa mới có thể tiếp tục chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới, tạo đà để giành lại Hạ viện từ tay đảng Dân chủ.
Thứ ba, người dân Mỹ tiếp tục chia rẽ về việc luận tội Tổng thống. 49% người Mỹ cho rằng Tổng thống nên bị luận tội và phế truất, trong khi 47% không cho là như vậy. Đáng chú ý, 82% số người ủng hộ luận tội thuộc đảng Dân chủ, trong khi 82% số người phản đối đến từ đảng Cộng hòa. Tình thế giằng co này gần như chắc chắn sẽ tiếp diễn thời gian tới.
Mục tiêu cũ, bước đi mới
Thời gian tới, nỗ lực đơn phương của đảng Dân chủ tại Hạ viện sẽ khó chuyển hóa thành tỷ lệ phiếu có lợi cho luận tội tại Thượng viện, nơi đảng Cộng hòa tiếp tục chiếm đa số.
Việc đưa các nhân chứng ra điều trần có thể ít nhiều mang đến đột phá cần thiết, gây khó khăn nhưng ít khả năng đặt Tổng thống Donald Trump vào thế khó. Mới đây, ngày 22/10, một nhà ngoại giao kỳ cựu của Mỹ tại Ukraine đã khẳng định trước Quốc hội Mỹ rằng Tổng thống đã nhiều lần sử dụng thượng đỉnh và viện trợ quân sự nhằm thúc Kiev điều tra đối thủ chính trị.
Hiện các Ủy ban Tình báo và Ủy ban Tư pháp của Hạ viện Mỹ đã gửi trát yêu cầu cựu Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton ra điều trần trước Quốc hội. Điều này có thể thành sự thực, song ông Bolton nhiều khả năng sẽ không đưa ra thông tin bất lợi cho ông Trump. Dù bất đồng với Tổng thống và bị sa thải, nhưng ông Bolton vẫn là người phe Cộng hòa và luôn đặt lợi ích đảng trên hết.
Như vậy, diễn biến mới trong câu chuyện luận tội của đảng Dân chủ chỉ nhằm một mục đích cũ là gây áp lực, khiến ông Trump không thể hoàn thành lời hứa tranh cử, tạo điều kiện cho các ứng viên đảng Dân chủ giành phiếu trước thềm bầu cử Tổng thống năm 2020.