IS ở Caribbean

Trinidad và Tobago là quốc gia có tỷ lệ tuyển mộ thành viên cho tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng cao nhất tại Tây bán cầu. Vì sao lại như vậy?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
is o caribbean “Gậy ông đập lưng ông” với truyền thông IS
is o caribbean Australia để ngỏ khả năng tăng cường chống IS

“Khi tôi 20 tuổi, tôi đón nhận tôn giáo của chân lý - Hồi giáo”, Abu Sa’d at-Trinidad, một chiến binh ngoại quốc của IS, kể lại việc anh ta từ bỏ đức tin Thiên Chúa giáo vốn là truyền thống gia đình của mình như thế nào. Kinh khủng hơn, Abu Sa’d at-Trinidad còn thúc giục những người Hồi giáo ở Trinidad và Tobago (T&T) phát động thánh chiến chống lại người dân ở đất nước mình: “Hãy làm cho những kẻ không có niềm tin khiếp sợ trong chính ngôi nhà của chúng và làm cho máu chảy tràn các đường phố của chúng”.

is o caribbean

Trung tâm tuyển mộ của IS

Trong hơn một năm rưỡi nay, Raqqa - một thành trì của IS ở Syria, phải chịu không kích liên tục của máy bay Mỹ, Pháp và Nga. Những tháng gần đây, liên minh chống IS do Mỹ đứng đầu đã tiêu diệt hơn 10.000 chiến binh IS, bao gồm cả những nhân vật chủ chốt trong bộ máy lãnh đạo của tổ chức này, đáng chú ý nhất là người phát ngôn kiêm chiến lược gia cao cấp Abu Muhammad al-Adnani. Theo ước tính của các quan chức Mỹ, đến cuối năm 2016, IS đã mất khoảng 45% lãnh thổ tại Syria và 20% tại Iraq kể từ khi trỗi dậy vào mùa Hè 2014. Đồng thời, dòng chiến binh ngoại quốc đổ tới lãnh địa giảm đáng kể, từ đỉnh điểm 2.000 người băng qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria mỗi tháng hồi cuối năm 2014 xuống còn 50 hiện nay. Nhưng vẫn có những kẻ thực hiện cả hành trình dài 6.000 dặm gian nan từ Trinidad tới Syria.

T&T, nằm ở phía Nam vùng biển Caribbean, là đất nước gắn liền với ca khúc nổi tiếng Calypso và các lễ hội đường phố. Tuy nhiên, trong bài viết gần đây trên một tạp chí nghiên cứu về xung đột và chủ nghĩa khủng bố, tác giả John McCoy và W. Andy Knight cho biết khoảng 89-125 người T&T, còn gọi là Trinidadian hay Trinis, đã gia nhập IS. Roodal Moonilal, nghị sĩ đối lập tại T&T, cho rằng con số còn cao hơn nhiều vì theo một tài liệu mà ngành an ninh chuyển cho ông, hơn 400 người đã ra đi kể từ năm 2013. Đến nay, Trinidad với dân số 1,3 triệu, bao gồm 104.000 người Hồi giáo, được cho là trung tâm tuyển mộ lớn nhất của IS ở Tây Bán cầu - nơi chỉ mất khoảng bốn tiếng rưỡi bay từ thủ đô Washington của nước Mỹ.

An ninh bất ổn

Trong bài viết vào năm 1986 về Saint Lucia, một đảo ở vùng Caribbean phía Bắc Trinidad, tiểu thuyết gia người Anh Martin Amis mô tả nơi này “vừa đẹp vừa vô hại  ngay cả ở nơi rậm rạp và rừng rú nhất”. Điều ấy hoàn toàn khác xa Trinidad hiện nay - nơi chỉ cần rời khỏi các điểm du lịch như bãi biển Maracas và sân bóng bầu dục Queen’s Park, bạn sẽ cảm nhận được ngay sự sắc lạnh và đầy hăm dọa trên đường phố, đặc biệt sau khi trời tối.

Bộ Ngoại giao Mỹ đánh giá tình hình an ninh và tội phạm ở Trinidad là “đáng ngại” với 420 vụ giết người trong năm 2015. Riêng 6 tháng đầu năm 2016, số vụ giết người tại Trinidad là 227, tăng 15% so với 196 vụ cùng kỳ năm 2015. Đến tháng 11/2016, con số này lên tới 400.

Từ năm 2011, Chính phủ T&T đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp - phản ứng trước làn sóng tội phạm bạo lực có liên quan đến buôn bán ma túy và các cảnh báo về âm mưu ám sát nhằm vào Thủ tướng khi đó là Kamla Persad-Bissessar và những thành viên cao cấp trong Chính phủ. Abu Sa’d at-Trinidadi cùng một số kẻ khác bị bắt giam vì tình nghi liên can đến âm mưu này.

Theo nhận xét của Harold Trinkunas thuộc Viện Brookings, Trinidad là “quốc gia duy nhất ở Tây Bán cầu có một vụ nổi dậy Hồi giáo trên thực tế”. Ông Trinkunas nhắc tới vụ nhóm Hồi giáo da đen Jamaat al Muslimeen  tràn vào Nghị viện ở thủ đô Port of Spain và tìm cách lật đổ Chính phủ, bắn Thủ tướng Arthur Robinson và bắt các thành viên nội các làm con tin hồi tháng 7/1990. Cũng khoảng thời gian ấy, nhóm tay súng Hồi giáo khác - Muslimeen đã xông vào phòng thu của đài truyền hình duy nhất tại nước này. Thủ lĩnh nhóm là Yasin Abu Bakr xuất hiện trên truyền hình và tuyên bố rằng Chính phủ đã bị lật đổ. Sáu ngày sau, nhóm Muslimeen đầu hàng và Chính phủ giành lại quyền kiểm soát.

is o caribbean
Phiến quân IS tại một trại huấn luyện của tổ chức này. (Nguồn: Longwarjournal)

Sao lại có chuyện này?

Để hiểu tại sao T&T là nơi thuận lợi để tư tưởng Hồi giáo cực đoan phát triển hơn so với phần còn lại của vùng Caribbean, hãy nhìn về lịch sử Hồi giáo ở nước Cộng hòa này. Bối cảnh làm cho Hồi giáo ở T&T bị chia rẽ là do có hai luồng Hồi giáo:Hồi giáo Ấn Độ của cư dân Đông Ấn, những người đầu tiên đến Trinidad vào giữa thế kỷ XIX như là những nô lệ theo giao kèo, và Hồi giáo của nhóm Jamaat al Muslimeen với những thành viên hầu hết là người da đen, trong đó, nhiều người trước đây là tín đồ Thiên Chúa giáo. Hai nhóm này không có xu hướng hợp nhất và vẫn còn ít có quan hệ hôn phối. Nhưng cả hai nhóm lại khác hẳn Hồi giáo Salafi mà chuyên gia về tội phạm Daurius Figueira cho rằng đã thâm nhập vào T&T. Figueira, vốn là tín đồ Hồi giáo, quy kết sự lớn mạnh của phong trào Salafism ở T&T là do trào lưu ly giáo Saudi. Dấu hiệu dễ thấy nhất của sự thâm nhập này là trang phục áo trùm hijab. Trước khi các nhà truyền giáo Saudi tới, phụ nữ Hồi giáo ở Trinidad không mặc đồ này, nhưng giờ đây, nó tương đối thịnh hành. Ông Figueira phân biệt nhóm Jamaat al Muslimeen với nhóm chiến binh Salafi, những kẻ mà ông cho là rất cảm tình với IS. “IS không liên quan gì đến nhóm Muslimeen bởi vì nhóm này không vượt qua bài kiểm tra của IS để trở thành một tổ chức thánh chiến Salafi”, Figueira nói.

Theo nhà xã hội học Cynthia Mahabir, nhóm Muslimeen, từ sau năm 1990, đã tự chuyển hóa từ phong trào xã hội duy tâm - “hội những người cách mạng của thánh Allah” - thành tổ chức tội phạm, hay “những kẻ ngoài vòng pháp luật của Allah”, có liên quan đến những vụ án mạng kiểu băng đảng, buôn bán ma túy và vũ khí, rửa tiền, tống tiền, bắt cóc và tham nhũng chính trị.

Liệu ở T&T có các nhà tuyển dụng làm việc cho IS không? Theo tin tức địa phương, có các đầu mối tuyển người tại Rio Claro  (phía Đông Nam) và Chaguanas  (miền Trung). Tuy nhiên, ông Fuad, lãnh đạo đảng Tầm nhìn quốc gia mới, thì cho rằng IS chỉ “có những trợ giúp viên” ở Syria.

Một nguồn tin ẩn danh cho biết, dân Trinis, gồm cả một cộng đồng Hồi giáo từ Diego Martin - thị trấn nhỏ phía Bắc Port of Spain, tìm đến Syria kể từ khi cuộc nội chiến bùng nổ. Nguồn tin cho rằng một số người đã được huấn luyện quân sự tại Trinidad trước khi ra đi.

Mùa Hè năm 1498, khi Christopher Columbus đến bờ biển Trinidad, ông hẳn rất ấn tượng với sự trù phú của T&T, khí hậu nhiệt đới, cây trái đơm hoa, những dòng sông và thác nước. Còn với những du khách nước ngoài đến đảo bằng đường hàng không như ngày nay, Trinidad hấp dẫn họ bởi nền văn hóa phong phú và các lễ hội đường phố sôi động. Nhưng với nhiều người dân Trinidad, đất nước này đang bị hủy hoại bởi tỷ lệ tội phạm cao, thất nghiệp gia tăng, nghèo đói và tham nhũng. Điều này có thể lý giải tại sao Hồi giáo với lời kêu gọi chấm dứt tham nhũng, áp bức và quay lại một xã hội công bằng, đơn giản hơn, lại hấp dẫn nhiều người mà với họ, hạnh phúc ở Trinidad đã bị tước đoạt.

Tại sao nhiều người có thể rời bỏ Trinidad để gia nhập IS? Theo nghị sỹ đối lập Roodal Moonilal, câu trả lời là họ được phép làm vậy. Không ai ngăn cản họ. IS không bị cấm đoán ở T&T, nghĩa là họ có thể đi và rèn luyện với IS trong 2-3 năm và trở lại làm công dân bình thường ở T&T.

Gary Griffith, Bộ trưởng An ninh quốc gia từ tháng 9/2013 đến tháng 2/2015, cho rằng: “mối lo ngại không phải là các chiến binh từ T&T vượt biên - họ được tự do ra đi, nếu họ muốn - mà là bảo đảm rằng họ không quay trở lại”. Ông Griffith nhấn mạnh: “Không nên cho phép họ tái nhập… Nếu họ biết rằng đó là tấm vé một chiều tới địa ngục thì sẽ có tác dụng ngăn chặn”.  Ông Griffith từng đề xuất thiết lập một đơn vị tình báo chống khủng bố để theo dõi nguy cơ khủng bố nhưng không được Chính phủ xem xét.

Chính phủ T&T hiện nay cũng chưa có nhiều hành động để ngăn chặn sự lan rộng của Hồi giáo Salafi trong nước. Các chuyên gia tin rằng đây mới là thách thức an ninh lớn nhất mà nước này phải đối mặt chứ không phải mạng lưới tuyển người của IS.

is o caribbean Thổ Nhĩ Kỳ tiêu diệt 51 tay súng IS ở Bắc Syria

Ngày 4/2, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đã tấn công 59 mục tiêu của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ...

is o caribbean Philippines tiêu diệt 15 phần tử ủng hộ IS

Ngày 29/1, Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Philippines, Tướng Eduardo Ano đã cho biết thông tin trên.

is o caribbean IS tồn tại nhờ nguồn tiền từ sản xuất và buôn bán ma túy

Đây là tuyên bố của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đưa ra ngày 21/1, tại Diễn đàn chống ma túy quốc tế, đang diễn ra ...

Xuân Hồng (theo The Atlantic)

Đọc thêm

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái sẽ dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp Việt Nam (VELP) 2024 và làm ...
Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Đại sứ Bùi Văn Nghị và đoàn công tác của Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil đã có chuyến thăm làm việc tại thành phố Rio de Janeiro, bang ...
Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay - XSTV 29/3/2024. ket qua xo so tra vinh. XSTV thứ 6. kết quả xổ số Trà ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động