Khám phá vẻ đẹp được bảo tồn qua thời gian của phố cổ Trung Quốc

Sự giao thoa giữa nét cổ kính và hơi thở của thời đại mang đến nét hấp dẫn cho các phố cổ ở Trung Quốc. (Nguồn: Unesco)

Những khu phố cổ, hẻm xưa và những tòa nhà cổ kính là một phần của nếp sống đô thị, mang đậm dấu ấn của thời gian. Những năm gần đây, cùng với quá trình kế thừa và bảo vệ di sản lịch sử, văn hóa, các phố xưa, ngõ cũ đã được tôn tạo, mang đến diện mạo mới cho các địa điểm cũ.

Phố cổ Lệ Giang

Cách đây hàng trăm năm, Từ Hà Khách, nhà Địa lý học nổi tiếng của Trung Quốc thế kỷ XVII, đã tới thăm phố cổ Lệ Giang (tỉnh Vân Nam) và đặc biệt ấn tượng với nơi đây bởi những ngôi nhà cổ, được bao quanh bởi đồi núi trập trùng và thung lũng xanh mướt.

Một con đường cổ kính ở phố cổ Lệ Giang. (Nguồn: Unesco)

Nằm trên vùng cao nguyên ở độ cao 2.400m, khu phố cổ Lệ Giang được chia làm 3 phần tách biệt: Đại Nghiên cổ trấn (Dayan), Bạch Sa cổ trấn (Baisha) và Thúc Hà cổ trấn (Shuhe). Tại phố cổ Lệ Giang, cảnh quan vẫn được gìn giữ một cách hiệu quả và chân thực. Kiến trúc tại đây nổi bật nhờ sự pha trộn của nhiều nền văn hóa đã kết hợp với nhau qua nhiều thế kỷ.

Bên trong các khu phố cổ, những ngôi nhà lợp ngói nằm san sát cạnh nhau, xen kẽ những cây cầu và ngõ hẻm là dòng suối trong vắt uốn lượn men theo các con phố.

Tại cuộc họp lần thứ 21 của Ủy ban Di sản Thế giới UNESCO ngày 4/12/1997, phố cổ Lệ Giang được công nhận là mô hình kinh điển về bảo tồn bản sắc dân tộc đậm đà kết hợp cảnh quan thiên nhiên tạo ra giá trị đặc biệt.

Đến nay cảnh quan khu phố cổ Lệ Giang vẫn được gìn giữ một cách chân thực và được đánh giá là một trong những điển hình về phát triển du lịch hài hòa và bền vững tại một khu phố cổ nơi vẫn còn người dân sinh sống.

Tuy vẫn giữ đậm nét cổ kính nhưng việc ứng dụng các công nghệ mới như 5G, Internet vạn vật, trí tuệ nhân tạo... đã giúp phố cổ Lệ Giang trở nên hiện đại và trẻ trung hơn.

Khu lịch sử và văn hóa “Ba phường bảy ngõ”

Mái ngói đặc trưng của “Ba phường bảy ngõ”. (Nguồn: THX)

“Ba phường bảy ngõ” (tam phường, thất hạng) là khu phố cổ nổi tiếng, được coi là biểu tượng văn hóa truyền thống của thành phố Phúc Châu, tỉnh Phúc Kiến, miền Đông Nam Trung Quốc.

“Ba phường bảy ngõ” có nguồn gốc từ thời nhà Tấn, phát triển từ thời Đường, Tống, và đạt đến đỉnh cao vào thời Minh, Thanh.

“Ba phường bảy ngõ” không chỉ là một khu dân cư cổ mà còn là quê hương của nhiều nhân vật lịch sử quan trọng của Trung Quốc như Lâm Tắc Từ, Thẩm Bảo Trinh, Nghiêm Phục, Lâm Giác Dân, Băng Tâm …. Chính vì thế, đây được ca ngợi là nơi sinh ra “một phần lịch sử cận đại của Trung Hoa”.

Sở dĩ được gọi là “Ba phường bảy ngõ”, bởi cả quần thể kiến trúc được cấu thành bởi ba phường, gồm: Y Cẩm, Văn Nho và Quang Lộc, đều là nơi sinh sống của quan lại, danh sĩ trong các triều đại phong kiến Trung Quốc; bảy ngõ, gồm: ngõ Dương Kiều, ngõ Lang Quan, ngõ Tháp, ngõ Hoàng, ngõ An Dân, ngõ Cát Tí và phố Nam Hậu.

Nơi đây là cụm công trình kiến trúc độc đáo, được bảo tồn lại sau quá trình di dời, tái thiết khu thành cổ Phúc Châu.

Trong suốt thời gian dài, việc bảo tồn và trùng tu khu phố “Ba phường bảy ngõ” luôn được thực hiện một cách bài bản, với sự tham gia của các chuyên gia xây dựng quy hoạch bảo vệ chặt chẽ. Hiện nay, cả khu vực “Ba phường bảy ngõ” còn 270 ngôi nhà cổ, trong đó 159 ngôi nhà cổ được đưa vào danh mục kiến trúc được bảo tồn.

Ban đầu, mục tiêu là bảo tồn nguyên trạng kiến trúc cổ. Sau đó, chính quyền địa phương đã phát huy giá trị khu phố bằng cách biến nơi này thành một trung tâm văn hóa - du lịch, kết hợp giữa yếu tố truyền thống và yếu tố hiện đại. Sự giao thoa giữa nét cổ kính và hơi thở của thời đại đã khiến nơi này ngày càng thu hút đông đảo du khách trẻ tuổi.

Phố cổ Bình Giang

Khung cảnh cổ kính, trầm mặc của con phố cổ 2.500 tuổi. (Nguồn: incyvincyspider)

Phố cổ Bình Giang là một con phố lịch sử rất nổi tiếng tại Tô Châu với cảnh quan đặc trưng “đường thủy song hành, sông phố kề nhau, cầu nhỏ nước chảy và những ngôi nhà cổ kính.

Đến với phố cổ Bình Giang, bạn sẽ bắt gặp những ngôi nhà cũ tuyệt đẹp với bức tường trắng gạch xanh và những ô cửa sổ lưới bằng gỗ với màu nâu đỏ hoặc nâu đen rất bình dị, cổ kính hay những ngôi nhà với dây leo mọc kín bức tường, đung đưa trong gió.

Sau hàng ngàn năm lịch sử, hệ thống đường phố và những con kênh của phố cổ Bình Giang vẫn giữ nguyên nét đẹp vốn có tựa như một thị trấn nước với bầu không khí bình yên và giản dị.

Đặc biệt, nơi đây là một trong những khu phố cổ, vẫn còn được bảo tồn nguyên vẹn vẻ đẹp cổ kính và cũng là một hình ảnh thu nhỏ của những khu phố từ thời nhà Đường, nhà Tống.

Con phố này còn được ví von như là “một nửa trái tim của thành Tô Châu”, nơi ẩn chứa trọn vẹn vẻ đẹp về lịch sử, nghệ thuật và cuộc sống bình yên thanh nhã của người Giang Nam xưa và nay.

Khu phố cổ Bình Giang thực hiện nguyên tắc “trùng tu như cũ, giữ nét chân thực”, vừa gìn giữ nếp sống truyền thống của cư dân, vừa nâng cấp cơ sở hạ tầng để cải thiện điều kiện sinh hoạt.