Khi ngoại giao và khoa học bắt tay nhau làm nên điều kỳ diệu

Thanh Phương
Thụy Sỹ là nước thúc đẩy mạnh mẽ “ngoại giao khoa học” như một giải pháp cần thiết để chống lại các thách thức toàn cầu, trong đó có đại dịch Covid-19.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ngoại giao và khoa học của Thuỵ Sỹ
Cờ của các quốc gia thành viên thuộc Tổ chức Khoa học và Sáng tạo Toàn cầu. (Nguồn: Alamy Stock)

Alexandre  Fasel (AF), đại diện đặc biệt đầu tiên của Thụy Sỹ về ngoại giao khoa học ở Geneva, đã giải thích về khái niệm vẫn còn mới mẻ này.

Khi các nhà khoa học khám phá ra phát kiến mới, không phải lúc nào họ cũng biết được công dụng thực tế cũng như những hậu quả và hiệu quả mà khám phá đó có thể gây ra đối với xã hội. Điều tương tự cũng xảy ra đối với các kỹ sư phát triển công nghệ liên quan.

Nếu nhìn lại lịch sử, khi nhà vật lý người Áo Lise Meitner và nhà hoá học người Đức Otto Hann phát hiện ra sự phân hạch hạt nhân ở Berlin vào năm 1938, họ không hề biết rằng, đây chính là khởi nguồn cho quả bom nguyên tử vài năm sau đó.

Về phần mình, khi giải quyết các vấn đề toàn cầu, không phải lúc nào các nhà ngoại giao cũng nắm rõ những bước cần làm tiếp theo để xử lý các thách thức. Thay vào đó, "ném đá dò đường" là lựa chọn được sử dụng nhiều hơn cả.

Trước thực tế này, Thụy Sỹ đang ủng hộ một cách tiếp cận sáng tạo để giải quyết những thách thức của thế giới, đó là hỗ trợ một nền tảng mới - Cơ quan dự báo Khoa học và Ngoại giao Geneva (GESDA)- được tổ chức hội nghị thượng đỉnh đầu tiên tại Geneva từ ngày 7-9/10.

Cùng Ngày Việt Nam tại Thụy Sỹ năm 2021 khám phá những điều thú vị khi du lịch Việt Nam

Cùng Ngày Việt Nam tại Thụy Sỹ năm 2021 khám phá những điều thú vị khi du lịch Việt Nam

Khoa học và đàm phán ngoại giao

Ngoại giao khoa học bao gồm các hoạt động đa dạng, trong đó có thể phân làm ba mảng chính: ngoại giao khoa học, khoa học ngoại giao và khoa học trong ngoại giao.

Theo đó, ngoại giao khoa học là việc thực hiện các hoạt động khoa học thông qua ngoại giao, từ đó mở ra cơ hội cho hợp tác khoa học quốc tế.

Một ví dụ là Tổ chức Nghiên cứu Hạt nhân châu Âu (CERN), nơi cần rất nhiều nỗ lực ngoại giao để gắn kết các quốc gia với nhau, từ đó hướng đến mục tiêu thành lập một công ước hoặc tìm kiếm nguồn tài trợ.     

Tiếp đến là khoa học ngoại giao. Trung tâm nghiên cứu xuyên quốc gia Biển Đỏ (TRSC) là một dự án nghiên cứu tập trung vào các loài san hô độc đáo của Biển Đỏ, qua đó thực hiện giao thiệp ngoại giao thông qua hoạt động nghiên cứu khoa học.

Dù không phải lúc nào cũng có quan hệ ngoại giao khăng khít, song 10 quốc gia giáp Biển Đỏ đều có lợi ích chung trong dự án khoa học này.

Dự án đã tạo điều kiện cho các quốc gia - vốn không ủng hộ hợp tác - ngồi lại làm việc cùng nhau và xây dựng lòng tin. Dự án sau đó cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc thảo luận các vấn đề khác, ít tính chất khoa học hơn và mang tính ngoại giao hơn.

Tin liên quan
Việt Nam-Thụy Sỹ: Biểu tượng cho quan hệ bền chặt vì hòa bình Việt Nam-Thụy Sỹ: Biểu tượng cho quan hệ bền chặt vì hòa bình

Cuối cùng, khoa học trong ngoại giao là khi khoa học hoàn toàn trở thành công cụ trong ngoại giao.

Một ví dụ điển hình là Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC). Việc tổng hợp kiến ​​thức khoa học hiện có về biến đổi khí hậu giúp đưa ra tầm nhìn dựa trên dữ liệu và do đó được cộng đồng quốc tế chấp nhận.

Tầm nhìn này được nhìn nhận là ổn định và vững chắc về mặt khoa học, giúp xác định đối tượng của cuộc thảo luận và những thách thức mà ngoại giao phải đối mặt. Nếu không có IPCC, Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu sẽ không được như ngày nay.

Ngoại giao khoa học với Covid-19

Với tư cách là quốc gia đăng cai tổ chức sự kiện International Geneva, Thụy Sỹ cam kết không ngừng để hệ thống quản trị toàn cầu có hiệu quả, mạnh mẽ và vững chắc, qua đó tăng thêm sức nặng cho công tác nghiên cứu khoa học.

Với việc Thụy Sỹ là một nước sở hữu nhiều nguồn lực và mạng lưới quan trọng trên thế giới, điều này đã trở thành động lực kép thúc đẩy Geneva đầu tư vào lĩnh vực ngoại giao khoa học, trong đó việc thành lập GESDA là một thành tựu tiêu biểu của chính sách này.  

 Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trên toàn cầu, vaccine phòng Covid-19 là một chiến thắng đáng kinh ngạc của khoa học.

Bởi lẽ không ai tin rằng, các nhà khoa học có thể phát triển vaccine hiệu quả và an toàn trong một thời gian ngắn như vậy. Ngoại giao khoa học đã đóng góp tích cực vào thành công này, bằng cách tạo điều kiện hợp tác giữa các nhà nghiên cứu, nhà sản xuất và nhà phân phối trên thế giới.

Bên cạnh đó là chương trình COVAX của Liên hợp quốc, một công cụ quốc tế nhằm cung cấp vaccine cho nhiều người nhất có thể. Đây có thể coi là ví dụ điển hình của những nỗ lực ngoại giao và đột phá khoa học trong thời điểm cần thiết.

13 tấn thiết bị y tế của Thụy Sỹ tặng Việt Nam phòng chống Covid-19 đã về đến sân bay Tân Sơn Nhất

13 tấn thiết bị y tế của Thụy Sỹ tặng Việt Nam phòng chống Covid-19 đã về đến sân bay Tân Sơn Nhất

Ngay sau chuyến thăm của Phó Tổng thống Thụy Sỹ Ignazio Cassis, sáng nay (13/8), 30 máy thở, 500.000 bộ xét nghiệm nhanh và 280.000 ...

Chuyến hàng viện trợ khẩn cấp trang thiết bị y tế của Thụy Sỹ dành cho Việt Nam rời sân bay Zurich

Chuyến hàng viện trợ khẩn cấp trang thiết bị y tế của Thụy Sỹ dành cho Việt Nam rời sân bay Zurich

Ngày 12/8, lô hàng viện trợ y tế của Chính phủ Thụy Sỹ gửi tặng Việt Nam đã được vận chuyển từ sân bay Zurich ...

(theo Swiss Info)

Bài viết cùng chủ đề

Covid-19

Đọc thêm

Bộ đội biên phòng Việt Nam-Lào tuần tra song phương biên giới

Bộ đội biên phòng Việt Nam-Lào tuần tra song phương biên giới

Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Trị và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Savanakhet (Lào) tổ chức tuần tra song phương đoạn biên giới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Giám đốc quốc gia Ngân hàng thế giới tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Giám đốc quốc gia Ngân hàng thế giới tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Ngân hàng thế giới tăng tài trợ vốn cho Việt Nam, tập trung vào những dự án trọng điểm quốc gia, quy mô ...
'Suối ngọt' xuất hiện ở khu vực Lan Thương - Mekong

'Suối ngọt' xuất hiện ở khu vực Lan Thương - Mekong

Trung Quốc khởi xướng dự án thí điểm nguồn nước tại Lào, cho phép khoảng 2.000 cư dân địa phương có thể tiếp cận với nước uống an toàn.
Những tấm gương truyền cảm hứng cho giới trẻ thế giới

Những tấm gương truyền cảm hứng cho giới trẻ thế giới

Các nhà hoạt động trên khắp thế giới đang thúc đẩy các phong trào tích cực, truyền cảm hứng cho giới trẻ khắp thế giới.
Báo Thế giới & Việt Nam đoạt giải báo chí 'Hải Dương khát vọng, phát triển'

Báo Thế giới & Việt Nam đoạt giải báo chí 'Hải Dương khát vọng, phát triển'

Chiều 27/3, UBND tỉnh Hải Dương trao Giải báo chí 'Hải Dương khát vọng, phát triển'. Báo Thế giới & Việt Nam có tác phẩm giải khuyến khích.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Canada đẩy mạnh hợp tác nông nghiệp với Việt Nam và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Canada đẩy mạnh hợp tác nông nghiệp với Việt Nam và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Bà Deidrah Kelly, Giám đốc điều hành IPAAO và Đại sứ Canada tại Việt Nam Shawn Steil trả lời phỏng vấn về hợp tác với Việt Nam và các nước khu vực.
Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết do Việt Nam đề xuất  về Ngày quốc tế Vui chơi

Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết do Việt Nam đề xuất về Ngày quốc tế Vui chơi

Phát biểu giới thiệu Nghị quyết, Đại sứ Đặng Hoàng Giang nêu bật vai trò và ý nghĩa của vui chơi đối với phát triển con người và đời sống xã hội.
Công chúa Thái Lan sáng tác và trình diễn tác phẩm âm nhạc về Việt Nam

Công chúa Thái Lan sáng tác và trình diễn tác phẩm âm nhạc về Việt Nam

'Việt Nam an lòng' là bài thơ do Công chúa Maha Chakri Sirindhorn sáng tác, kể về những tình cảm tốt đẹp của bà trước phong cảnh, con người Việt Nam.
Australia cam kết tiếp tục thúc đẩy mở cửa thị trường hơn nữa đối với hàng nông sản Việt Nam

Australia cam kết tiếp tục thúc đẩy mở cửa thị trường hơn nữa đối với hàng nông sản Việt Nam

Đại sứ Việt Nam tại Australia Phạm Hùng Tâm gặp Thượng nghị sĩ, đồng Bộ trưởng Thương mại Tim Ayres tại trụ sở Nghị viện Australia.
Đại sứ Đỗ Sơn Hải tham dự hội thảo về quan hệ Việt Nam-Thổ Nhĩ Kỳ tại trường ASBU

Đại sứ Đỗ Sơn Hải tham dự hội thảo về quan hệ Việt Nam-Thổ Nhĩ Kỳ tại trường ASBU

Lãnh đạo trường Đại học Khoa học xã hội Ankara mong muốn có thêm các sự kiện để sinh viên có cơ hội tìm hiểu thêm về đất nước, con người Việt Nam.
Việt Nam hoan nghênh Nghị quyết về việc ngừng bắn tại Dải Gaza

Việt Nam hoan nghênh Nghị quyết về việc ngừng bắn tại Dải Gaza

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao trả lời câu hỏi về phản ứng của Việt Nam trước việc HĐBA LHQ thông qua Nghị quyết về việc ngừng bắn tại Dải Gaza.
Hiện chưa có thông tin thương vong liên quan đến người Việt trong vụ tấn công tại Moscow

Hiện chưa có thông tin thương vong liên quan đến người Việt trong vụ tấn công tại Moscow

Tham tán Vũ Sơn Việt cho biết, hiện chưa có thông tin thương vong liên quan đến người Việt trong vụ tấn công tại Moscow.
Việt Nam nỗ lực triển khai thủ tục lãnh sự giúp các thuyền viên tàu True Confidence sớm về nước

Việt Nam nỗ lực triển khai thủ tục lãnh sự giúp các thuyền viên tàu True Confidence sớm về nước

Người phát ngôn Phạm Thu Hằng thông tin về việc hỗ trợ đưa thi hài Đại phó Đặng Duy Kiên, thuyền viên tàu True Confidence bị tập kích.
Ba thuyền viên trong vụ tàu True Confidence bị tấn công đã khởi hành từ Djibouti về Việt Nam

Ba thuyền viên trong vụ tàu True Confidence bị tấn công đã khởi hành từ Djibouti về Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập phối hợp với các cơ quan liên quan hoàn tất các thủ tục để các thuyền viên được về nước nhanh chóng, an toàn.
Bộ Ngoại giao thông tin về việc thuyền viên Việt Nam trên tàu True Confidence bị tấn công trên biển

Bộ Ngoại giao thông tin về việc thuyền viên Việt Nam trên tàu True Confidence bị tấn công trên biển

Theo thông tin sơ bộ, trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, 1 thuyền viên đã tử vong và 3 thuyền viên trong tình trạng sức khỏe bình thường.
Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ nghi phạm vụ sát hại công dân Việt Nam tại Higashiomo

Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ nghi phạm vụ sát hại công dân Việt Nam tại Higashiomo

Một công dân Việt Nam được cho là bị sát hại tại Higashiomo, Shiga, Nhật Bản. Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ 1 nghị phạm và đang tiếp tục điều tra.
Đại sứ quán Việt Nam tại Anh thông tin về 7 người nhập cư được cho là công dân Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Anh thông tin về 7 người nhập cư được cho là công dân Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Anh và Bắc Ireland thông tin về 7 người nhập cư trong xe tải được cho là công dân Việt Nam tại cảng East Sussex, Vương quốc Anh.
Tìm hiểu các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại

Tìm hiểu các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại

Chiều 22/3, đã diễn ra sinh hoạt chuyên đề với chủ đề 'Các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại'.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Là một quốc gia Đông Nam Á, Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng nước này có 86% dân số theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Là quốc gia Đông Nam Á nên Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng 86% dân số nước này theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Khi gặp một người Hà Lan bất kì, thật khó để nhận xét về địa vị hay khả năng tài chính của họ thông qua vẻ bề ngoài...
Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Cùng khám phá đôi nét về văn hóa giao tiếp và con người Bỉ để hiểu rõ hơn về đất nước được coi là 'trái tim châu Âu' qua bài viết dưới đây!
Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Trong tháng 12 có 12 quốc gia kỷ niệm Ngày Quốc khánh, bao gồm Romania, Lào, UAE, Thái Lan, Phần Lan, Burkina Faso, Kenya, Bhutan, Niger, Qatar...
Phiên bản di động