PV: Trong bài phát biểu của mình tại Đại học Fulbright Việt Nam, bà nói mình đã nhiều lần tới thăm Việt Nam. Vậy bà có ấn tượng như thế nào về quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ sau mỗi lần trở lại ấy?

Mỗi lần thăm Việt Nam, tôi nhận thấy quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ ngày càng sâu sắc hơn. Hai bên đã trở thành đối tác tin cậy của nhau. Từ mục tiêu ban đầu là giải quyết hậu quả chiến tranh, hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ đã ngày càng mở rộng, sâu sắc hơn trên mọi lĩnh vực.

Quan trọng hơn, bên cạnh mối quan hệ đối tác tin cậy đó, Việt Nam đang trở thành một đất nước có tầm ảnh hưởng, với vị thế dẫn dắt trong khu vực. Chúng tôi rất vui mừng khi có cơ hội tiếp đón Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Hoa Kỳ: Ông không chỉ là một đối tác tuyệt vời tại Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ, mà còn cung cấp ưu tiên, định hướng rõ ràng trong quan hệ song phương, yếu tố quan trọng nhằm tiếp tục củng cố, phát triển quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ.

Một điểm khác tôi muốn đề cập là thế hệ trẻ ngày càng năng động, sáng tạo tại Việt Nam. Trước khi tôi trở thành Thứ trưởng thứ nhất Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, tôi đã từng có thời gian giảng dạy tại Trường Harvard Kennedy và điều hành Trung tâm đào tạo Lãnh đạo trẻ. Tôi cảm thấy thích thú với công việc này bởi tôi có cơ hội được tiếp xúc nhiều hơn với những người trẻ, tương lai của chúng ta.

Cảm xúc ấy một lần nữa lại xuất hiện khi tôi có cơ hội được giao lưu với cá sinh viên tại học Fulbright Việt Nam ngày hôm qua, nơi có một lớp người trẻ tràn đầy năng lượng, nhiệt huyết, sẵn sàng học hỏi để cống hiến nhiều hơn cho đất nước.

Vì lẽ đó, tôi tin tưởng Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy những gì đã đạt được để hướng tới tương lai tươi sáng hơn, bởi lẽ thành công của Việt Nam cũng là thành công của chính chúng tôi.

PV: Gần đây, hai nước đã chứng kiến nhiều bước tiến quan trọng trong lĩnh vực năng lượng sạch và tái tạo. Xin bà nhận định về triển vọng hợp tác của Việt Nam-Hoa Kỳ, cũng như một số thuận lợi và thách thức trong lĩnh vực này?

Chúng ta vừa nói về người trẻ. Đối với hầu hết những người trẻ, một trong những ưu tiên cao nhất với họ là vấn đề khí hậu. Họ muốn tiếp tục được sống, học tập và làm việc trên đất nước, hành tinh tươi đẹp, tận hưởng hạnh phúc cùng gia đình.

Điều khiến tôi đặc biệt bất ngờ là dư âm tích cực từ chuyến thăm của Đặc phái viên của Tổng thống Hoa Kỳ về Khí hậu John Kerry xuất hiện trong hầu hết các hoạt động mà tôi tham gia. Việt Nam đã đưa ra một cam kết lớn trong Hội nghị Paris về Biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP 26) về giảm phát thải nhà khí xuống còn 0 vào năm 2050. Đây là một mục tiêu đầy tham vọng, song không hề dễ dàng, dù đó là Việt Nam hay bất kỳ quốc gia nào.

Bầu không khí chúng ta hít thở không đứng yên tại chỗ. Mực nước biển không chỉ dâng ở một nơi. Do đó, một khi Việt Nam bị tác động, khu vực và thế giới cũng không thể tránh khỏi. Do đó, Hoa Kỳ mong muốn có thể hợp tác cùng với Việt Nam, bởi Hoa Kỳ có lợi ích trong việc xây dựng một thế giới sử dụng năng lượng sạch trong tương lai.

Tại TPHCM, bà đã lắng nghe và thảo luận với lãnh đạo các doanh nghiệp, tập đoàn lớn của Hoa Kỳ về xây dựng, củng cố chuỗi cung ứng bền vững. Liệu Hoa Kỳ có kế hoạch xây dựng nhà máy chip bán dẫn tại Việt Nam trong tương lai?

Tại TP. HCM, tôi đã có cuộc thảo luận với các doanh nghiệp Hoa Kỳ, trong đó có nhiều đối tác kinh doanh đóng vai trò quan trọng khác nhau trong phát triển thế giới số và chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tôi nghĩ rằng hiện đang có rất nhiều cuộc thảo luận khắp nơi trên thế giới về việc đảm bảo chuỗi cung ứng bền vững, đặc biệt là xung quanh nguồn cung chip bán dẫn, một thành phần then chốt với tương lai của chúng ta.

Vì thế, tôi đánh giá cao các cuộc thảo luận với phía Việt Nam và các đối tác khác trên thế giới. Đồng thời, tôi mong sẽ tiếp tục nói về câu chuyện này thời gian tới.

Khi thăm và làm việc tại TP.HCM, bà từng nói rằng lĩnh vực y tế là một trong những lĩnh vực ưu tiên hàng đầu trong nghị trình của Hoa Kỳ và đại dịch Covid-19 không phải là ngoại lệ. Việt Nam, cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới, đã nhận được sự giúp đỡ quan trọng từ Hoa Kỳ trong công tác phòng chống dịch. Tuy nhiên, giờ đây, khi đại dịch Covid-19 có xu hướng trở thành bệnh đặc hữu, liệu ưu tiên của chính quyền Hoa Kỳ có thay đổi?

Tôi nghĩ chúng ta đều hiểu rằng mặc dù chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi của Covid-19, từ đại dịch trở thành bệnh đặc hữu như bạn đã nêu, song câu chuyện chắc chắn chưa kết thúc.

Bởi lẽ, không loại trừ khả năng sẽ có thêm dịch bệnh mới, hoặc các căn bệnh toàn cầu khác, một phần đến từ tác động của biến đổi khí hậu. Chúng ta đang chứng kiến những trận hạn hán kéo dài, mưa to hơn, lốc xoáy mạnh hơn ở Hoa Kỳ.

Quan trọng hơn, biến đổi khí hậu có thể ảnh hưởng tới hệ sinh thái và đa dạng sinh học, mang đến nhiều thay đổi tới môi trường và kèm theo đó, những loại virus mới. Đây là điều chúng ta không hề mong muốn.

Khi đó, Việt Nam và Hoa Kỳ cần tiếp tục nghiên cứu và quan trọng không kém, hợp tác trong lĩnh vực y tế. 13 Hệ thống phân phối oxy lỏng vừa được lắp đặt dưới sự bảo trợ của USAID và Việt Nam không chỉ góp phần chữa trị bệnh nhân mắc Covid-19, mà còn hỗ trợ cho những bà mẹ hậu thai sản, phụ nữ gặp khó khăn trong quá trình mang thai, trẻ sơ sinh hay người mắc bệnh hô hấp mãn tính.

Cuối cùng, khi đại dịch xảy ra, không khó để thấy rằng chúng ta cần có các chuỗi cung ứng bền vững cùng nguồn dự trữ nhất định. Vì thế, người dân Hoa Kỳ rất cảm kích khi tiếp nhận khẩu trang và thiết bị bảo hộ y tế từ Việt Nam. Đổi lại, chúng tôi cũng vui mừng khi giúp đỡ Việt Nam trong tiêm chủng ngừa Covid-19.

Tôi cho rằng đã đến lúc hai nước cần hợp tác chặt chẽ hơn nữa để đảm bảo rằng Việt Nam, Hoa Kỳ nói riêng và thế giới nói chung luôn sẵn sàng ứng phó với bất kỳ điều gì xảy ra trong tương lai.

Thực hiện: Minh Quân

Ảnh: Nguyễn Hồng

Thiết kế: Hồng Nguyễn