Kiều bào chung sức đưa Nghị quyết 98 đi vào thực tiễn

Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) TP. Hồ Chí Minh vừa tổ chức “Tọa đàm quốc tế vai trò cộng đồng doanh nhân, trí thức NVNONN với sự phát triển TP. Hồ Chí Minh theo Nghị quyết số 98/2023/QH15; Chỉ thị số 27-CT-TU; Nghị quyết số 18/NQ-HĐND”.

Dưới hình thức trực tiếp và trực tuyến với nhiều điểm cầu từ cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, hội đoàn người Việt ở các nước, các đại biểu đã được thông tin về chính sách thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp theo cơ chế đặc thù triển khai Nghị quyết 98; chính sách ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào TP. Hồ Chí Minh…

Phát huy tối đa nguồn lực kiều bào

Phát biểu tại sự kiện, bà Vũ Thị Huỳnh Mai, Chủ nhiệm Ủy ban về NVNONN TP. Hồ Chí Minh, cho biết với chức năng, nhiệm vụ của mình, Ủy ban đã chủ động tham mưu Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh triển khai thực hiện nhiều nội dung nhằm phát huy tối đa nguồn lực NVNONN đóng góp vào sự phát triển chung của TP.

Có thể kể đến như Đề án “Huy động NVNONN tham gia giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm và phát triển các kênh phân phối hàng Việt Nam ở nước ngoài”; Đề án “Phát huy nguồn lực của NVNONN phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới”; Đề án “Chính sách kiều hối trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2024-2030”; Đề án “Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng NVNONN giai đoạn 2023-2030”.

Đặc biệt, Đề án “Không gian Văn hóa Hồ Chí Minh - Điểm hẹn kiều bào” của Ủy ban về NVNONN TP đã được Lãnh đạo TP cho chủ trương, triển khai thực hiện và dự kiến sẽ được khánh thành nhân kỷ niệm 43 năm thành lập đơn vị vào ngày 8/6 sắp tới.

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh Lê Thanh Minh, kỳ vọng, Nghị quyết 98 sẽ mở ra cơ hội mới cho sự phát triển của ngành khoa học và công nghệ, đặc biệt là thu hút được đội ngũ nhân lực cao ở nước ngoài về phát triển TP.

Theo ông Lê Thanh Minh, trong bối cảnh TP đang thiếu các tập thể khoa học mạnh, các chuyên gia đầu ngành; chưa tạo được sản phẩm KH&CN thực sự mang tính đột phá, chủ lực... thì việc thu hút các chuyên gia, nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài là cấp thiết.

Ông Nguyễn Anh Thi, Trưởng Ban Quản lý Khu công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh, cũng bày tỏ mong muốn cộng đồng doanh nghiệp, trí thức NVNONN tham gia góp ý cho TP về việc xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách trong quản lý hoạt động khoa học công nghệ tại Khu công nghệ cao; đầu tư nhân lực, cơ sở hạ tầng để Khu công nghệ cao TP tham gia chủ động vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và đảm bảo thực hiện vai trò đầu tàu định hướng khoa học công nghệ trong phạm vi cả nước...

Những chia sẻ giàu tâm huyết

Tại tọa đàm, các đại biểu cũng đã cùng trao đổi, đưa ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thu hút nguồn lực doanh nhân và tri thức NVNONN cho sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh trong giai đoạn triển khai Nghị quyết 98 của Quốc hội.

Theo bà Trần Tuệ Tri, kiều bào Singapore, cố vấn cấp cao Vietnam Brand Purpose, TP nên tạo dựng được khu tổ hợp dịch vụ tập trung cho Đổi mới sáng tạo, đặc biệt là các trung tâm hỗ trợ starup ở hai lĩnh vực: xanh và chip bán dẫn.

Điều này sẽ giúp TP. Thủ Đức trở thành đô thị thông minh, sáng tạo, là hạt nhân thúc đẩy cả vùng Đông Nam Bộ; đẩy mạnh kết nối quốc tế thu hút nguồn lực tài chính, chuyên gia, công nghệ từ nước ngoài, hỗ trợ nâng cao năng lực cho các chủ thể trong hệ sinh thái Khởi nghiệp sáng tạo.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hiền, Phó Chủ tịch Hội chuyên gia và trí thức người Việt Nam tại Đan Mạch đưa ra giải pháp thành lập một mạng lưới (Task Force) y tế để xây dựng TP thành một trung tâm chăm sóc sức khỏe cho cả khu vực ASEAN.

Tại tọa đàm, các đại biểu cũng đưa một số khó khăn và bất cập trong việc thu hút NVNONN, như môi trường làm việc, điều kiện nhân lực có thể về đóng góp cho TP. Hồ Chí Minh.

Ông Peter Hồng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân NVNONN, cho biết bản thân luôn trăn trở với việc có thể đóng góp gì cho Nghị quyết này, đặc biệt cho sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, từ chính sách đi vào thực tiễn vẫn có nhiều điểm nghẽn cần tháo gỡ.

Trong khi đó, ở một khía cạnh khác, bà Nguyễn Thúy Hồng, Phó Đại sứ Việt Nam tại Mỹ chia sẻ, cộng đồng người Việt ở địa bàn còn hoạt động riêng lẻ, chưa quy tụ được mạng lưới lớn, nên sẽ khó khăn trong việc phát huy được tối đa tiềm năng. Mặt khác, điều kiện làm việc, chế độ đãi ngộ, môi trường làm việc trong nước chưa đủ sức thu hút mạnh trí thức về nước.

Phó Đại sứ Nguyễn Thúy Hồng đề xuất các cơ quan liên quan của Trung ương, TP cần nghiên cứu, đề xuất giải pháp mang tính đột phá, trong đó hoàn thiện cơ chế tiếp nhận, xử lý, phản hồi, vận dụng các sáng kiến của chuyên gia, trí thức, doanh nhân ở nước ngoài.

Ngoài ra, cần có cơ chế cụ thể để kiều bào hợp tác trong từng ngành, từng dự án cụ thể, giảm tình trạng họp hành trao đổi nhưng không có phản hồi, tiếp thu…

Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Mạnh Đông, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về NVNONN, Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, nước ta đang có mạng lưới doanh nhân, trí thức kiều bào rất rộng lớn. Điều quan trọng là cần xây dựng cơ sở dữ liệu về mạng lưới này, cũng như hiểu biết rõ thế mạnh của từng nhóm, lĩnh vực cụ thể mới có thể phát huy tốt nguồn lực kiều bào.

Bà Cấn Thanh Huyền, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân khởi nghiệp Việt Nam-Nhật Bản, cũng cho rằng TP cần xây dựng các kênh liên lạc cũng như hợp tác chặt chẽ hơn để thúc đẩy sự kết nối và giao lưu giữa các quỹ đầu tư, doanh nghiệp TP và nước bạn.

Kết luận tọa đàm, bà Vũ Thị Huỳnh Mai, cho biết Ủy ban về NVNONN TP sẽ ghi nhận các ý kiến, giải pháp quý báu trên để tham mưu, đề xuất UBND TP. Hồ Chí Minh nhằm triển khai Nghị quyết 98 đi vào thực tiễn.

Khẳng định lại vai trò của đội ngũ doanh nhân, trí thức kiều bào trong phục vụ phát triển TP, Ủy ban sẽ chủ động hơn để kết nối với các cơ quan đại diện, các hiệp hội kiều bào của các nước để phát huy, khơi thông được nguồn lực kiều bào.

Bên cạnh việc cần thiết phải xây dựng phần mềm dữ liệu kiều bào, Ủy ban về NVNONN TP. Hồ Chí Minh sẽ tập trung đào tạo, bồi dưỡng, tận dụng được nguồn nhân lực đi học tập ở nước ngoài hoặc đi xuất khẩu lao động trở về, tìm giải pháp để thu hút đầu tư của kiều bào thông qua các dự án đầu tư.