Lỗ hổng khiến thùng hàng chở 39 người tại Anh dễ dàng lọt qua các cảng quốc tế

Trong khi cảnh sát Anh vẫn đang tiếp tục điều tra diễn biến vụ 39 nạn nhân thiệt mạng trong thùng đông lạnh của xe tải ở Essex hôm 23/10, nhiều câu hỏi đã được đặt ra về việc bằng cách nào thùng đông lạnh này được đưa vào Anh và lực lượng biên phòng cũng như xuất nhập cảnh đã làm việc như thế nào để phát hiện những người ở bên trong thùng chứa đó.

Ước tính khoảng 3,6 triệu xe tải và container được đưa vào Anh thông qua 40 cảng chính. Bộ Nội vụ Anh cho biết, theo quy trình các nhân viên thuộc Lực lượng Biên phòng tiến hành kiểm tra các xe tải và container trên “cơ sở nhất định”, tuy nhiên không nói rõ số lượng được kiểm tra là bao nhiêu. Nhiều biện pháp đã được sử dụng để phát hiện vật thể lạ bên trong các xe tải hoặc container, bao gồm máy đo CO2, cảm biến phát hiện dịch chuyển và chó nghiệp vụ đánh hơi.

Chính quyền Anh không giải thích cụ thể về việc các xe tải hoặc container như thế nào sẽ bị nhắm mục tiêu kiểm tra. Trong khi đó, một phát ngôn viên cho biết, các nhân viên của Lực lượng Biên phòng có kinh nghiệm trong việc nhận dạng các container cần được kiểm tra tại cảng.

Theo bà Lucy Moreton, nhân viên của Liên hiệp Dịch vụ Di trú Anh, đại diện cho lực lượng biên phòng và hải quan Anh, có quá nhiều container vào Anh mỗi ngày khiến họ không thể kiểm tra toàn bộ hàng hóa bên trong từng container. “Chúng tôi không đủ nguồn lực để kiểm tra phần lớn hàng hóa vào Anh”, bà Lucy cho biết. Bà Lucy cũng xác nhận, có “hàng trăm nghìn” container riêng lẻ vào Anh mỗi ngày ít có khả năng bị kiểm tra, trừ khi có cảnh báo cụ thể.

Lực lượng Biên phòng Anh đã công bố bản kế hoạch 10 điểm để hướng dẫn các tài xế trong quá trình tiếp nhận và vận chuyển hàng hóa, bao gồm: giám sát quá trình chuyển hàng lên xe, khóa cửa và kiểm tra chốt cửa, kiểm tra ổ khóa, trục xe và tấm chắn gió tại mỗi điểm dừng và ra vào cảng.

Mỗi container sẽ có một giấy giao hàng do người đặt hàng điền vào. Tuy nhiên, tài xế vận chuyển có thể điền thay cho khách vào giấy này. Tài xế cũng có thể kiểm tra xem lô hàng mà anh ta tiếp nhận có đúng với thông tin được điền trong giấy giao hàng hay không. Tuy nhiên, theo Heather Wallace, đại diện Hiệp hội Vận chuyển Đường bộ, “tài xế thường không có mặt khi hàng hóa được đưa lên xe và hoàn toàn tin tưởng vào khách hàng”.

Chưa giải thích được container chở 39 nạn nhân đến cảng Zeebrugge bằng cách nào

Sau khi được đưa tới cảng, các container có thể được vận chuyển bằng đầu kéo xe tải, như trường hợp tài xế Mo Robinson điều khiển đầu kéo xe tải từ Dublin, Ireland tới cảng Purfleet ở Essex, Anh để tiếp nhận container đông lạnh vừa được chuyển bằng phà từ cảng Zeebrugge, Bỉ hôm 23/10. Sau khi cho xe dừng lại tại khu công nghiệp Waterglade ở Essex, Robinson mở thùng xe tải để lấy giấy tờ và phát hiện 39 người đã chết bên trong.

Trong trường hợp container bị bỏ lại cảng, các nhân viên tại cảng sẽ đưa lên phà và một tài xế khác sẽ tiếp nhận chúng. Theo bà Wallace, quá trình này còn phụ thuộc vào “chi phí” cũng như “mức độ khẩn cấp” của lô hàng cần vận chuyển.

Văn phòng Công tố Liên bang Bỉ cho biết, container chở 39 nạn nhân trong vụ việc gây chấn động tuần này đã đến cảng Zeebrugge của Bỉ vào lúc 14h29 ngày 22/10 và rời khỏi cảng vào buổi chiều hôm đó. Các nhà chức trách vẫn chưa giải thích được container đã ở đâu trước khi được đưa đến cảng Zeebrugge và được đưa tới cảng bằng cách nào.

Chuyến phà chở container trên đã cập cảng Purfleet của Anh vào lúc 0h30 sáng ngày 23/10. Cảng Purfleet là nơi tiếp nhận khoảng 250.000 container mỗi năm. Cảnh sát Essex cho biết, đầu kéo xe tải do tài xế Robinson điều khiển đã vào Anh thông qua cảng Holyhead ở Wales vào ngày 20/10.

Quy trình kiểm tra lỏng lẻo

Joachim Coens, giám đốc điều hành cảng Zeebrugge và Peter Degroote, một trong bốn quản lý tại cảng Zeebrugge thừa nhận rằng, các container đã được niêm phong kín sẽ không được kiểm tra bên trong. Trong khi đó, các máy quét tia X thường chỉ được sử dụng để quét hàng hóa, chứ không kiểm tra người bên trong container.

Ông Degroote cho biết, chỉ khoảng 1% thùng hàng đi qua cảng Zeebrugge được soi bằng máy quét tia X, tuy nhiên lực lượng hải quan thường chỉ tập trung vào kiểm tra hàng hóa, chứ không phát hiện người bên trong.

Theo ông Coens, những xe tải có thùng xe che bằng vải bạt sẽ được kiểm tra bằng thiết bị đo nồng độ CO2 để xem có người bên trong không. Ngoài ra, chó đánh hơi cũng được sử dụng. Tuy nhiên, họ thường không kiểm tra các thùng đông lạnh được niêm phong.

“Điều quan trọng là các chốt (ở cảng) đều được rào kín hoàn toàn và được theo dõi bằng camera cũng như nhân viên an ninh hoạt động cả ngày, dù tiêu tốn hàng triệu USD, để đảm bảo rằng không có người nào ra vào. Do vậy, giả sử không có ai ra vào, trong khi thùng hàng đã được đóng kín, thì chúng tôi không cần mở nó ra kiểm tra nữa. Vì nếu chúng tôi dỡ niêm phong của thùng hàng mà bên trong có bơ hay thịt, hay dù là hàng gì đi nữa, nó rất dễ bị hỏng và chúng tôi lại phải niêm phong lại”, ông Coens cho biết thêm.

Anh xử phạt hành vi buôn người thế nào?

Hành vi buôn người có chủ đích được xem là tội phạm hình sự ở Anh. Người phạm tội này có thể ngồi tù tới 14 năm hoặc bị phạt 10.000 bảng Anh (12.800 USD). Tài xế lái xe tải vô tình chở nạn nhân trong đường dây buôn người có thể phải đối mặt với hình phạt dân sự.

Theo Luật Tị nạn và Di trú Anh năm 1999, chủ sở hữu xe tải, người thuê xe hoặc người lái xe có thể bị khởi tố nếu xe chở người nhập cảnh bí mật bất hợp pháp từ nước ngoài. Số tiền bị phạt lên tới 2.000 bảng Anh (2.500 USD) đối với mỗi trường hợp nhập cảnh bất hợp pháp.

Những người bị cáo buộc có thể biện hộ rằng, họ không biết hoặc “không có lý do chính đáng để nghi ngờ” bất kỳ ai là người nước ngoài có ý định nhập cảnh bất hợp pháp ở trên xe của họ. Ngoài ra, họ cũng có thể biện hộ rằng, họ đã tiến hành các biện pháp an ninh phù hợp để ngăn người có ý định nhập cảnh bất hợp pháp lên xe hoặc thùng xe của họ và hợp tác với các cơ quan chức năng để phát hiện những trường hợp này.