Món ăn nghi lễ trong ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ

GS. Günay Kut
Ashure, Zerde, Halva… là tên gọi một số món ăn nghi lễ vốn chiếm một vị trí đặc biệt trong văn hóa Thổ Nhĩ kỳ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Là một phần trong văn hóa của Thổ Nhĩ Kỳ, người thân, bạn bè, hàng xóm sẽ luôn ở bên nhau trong những ngày vui buồn. Truyền thống này vẫn đang được tiếp tục, mặc dù không loại bỏ hết được nỗi đau nhưng việc đó giúp xoa dịu tâm hồn chúng ta.

Người Thổ Nhĩ Kỳ gọi những bữa ăn và món tráng miệng theo truyền thống được phục vụ vào những ngày vui buồn này là “món ăn nghi lễ”. Trong số những món ăn này, Ashure (bánh pudding của Noah) và Halva có những câu chuyện độc đáo riêng, còn Zerde (một loại bánh pudding ngọt làm từ gạo có màu vàng với nghệ tây) được phục vụ sau cơm thập cẩm trong đám cưới là món độc đáo nhất.

Ashure không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn gắn liền với truyền thuyết về Noah và trận Đại hồng thủy. (Nguồn: Bodrum)
Ashure không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn gắn liền với truyền thuyết về Noah và trận Đại hồng thủy. (Nguồn: Bodrum)

Ashure và Zerde chiếm vị trí đặc biệt trong số các món ăn nghi lễ trong văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ. Ashure không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn gắn liền với truyền thuyết về Noah và trận Đại hồng thủy. Theo truyền thuyết, sau trận lụt, hầu như không còn thức ăn nào trên con tàu Noah. Tất cả lương thực còn lại đều đã được nấu chín và họ tổ chức lễ kết thúc trận lụt.

Ngoài ra, Ashure còn gắn liền với những câu chuyện liên quan đến Adam và Eva. Ashure được nấu từ ngày 10 đến ngày 20 của tháng Muharram theo lịch Arab và phân phát cho hàng xóm. Người ta nói rằng ngày này có liên quan đến trận Karbala.

Ashure chủ yếu được sản xuất và phân phối từ nhà bếp của cung điện. Người ta tin rằng việc phân phối Ashure theo cách này sẽ mang lại sự thịnh vượng.

Zerde là một trong những món tráng miệng mang tính nghi lễ. (Nguồn: turkishfoodchef.com)
Zerde là một trong những món tráng miệng mang tính nghi lễ trong ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ. (Nguồn: Turkish Food Chef)

Zerde là một trong những món tráng miệng mang tính nghi lễ giống như Ashure. Bất cứ khi nào có đám cưới, sau khi phục vụ cơm thập cẩm là món tráng miệng Zerde.

Có một lý do đặc biệt để Zerde được phục vụ trong các bữa tiệc. Trong nghệ tây có chứa một chất dễ chịu, thư giãn, giúp ngăn chặn bất kỳ cuộc cãi vã và bất đồng nào có thể xảy ra trong những cuộc tụ họp như vậy. Đó là lý do tại sao người ta gọi nghệ tây là “Nasreddin Hodja của các loại thảo mộc”. Nasreddin Hodja (1208-1285) khiến mọi người cười bất cứ nơi nào ông đến và nghệ tây cũng như vậy!

Những bữa tiệc tổ chức trong lễ cắt bao quy đầu của con trai các Quốc vương hoặc lễ cưới của con gái và chị em gái của Quốc vương là những ví dụ đáng chú ý và thú vị nhất về các bữa ăn nghi lễ trong thời kỳ Ottoman. Trong những bữa tiệc này, món ăn phục vụ công chúng được gọi là “cướp bát”. Nói chung, thịt, cơm thập cẩm và Zerde được phục vụ để cướp bát.

Halva chiếm vị trí đặc biệt trong lòng người Thổ Nhĩ Kỳ hơn bất kỳ món tráng miệng nào khác.
Đối với người Thổ Nhĩ Kỳ, Halva chiếm vị trí đặc biệt hơn bất kỳ món tráng miệng nào khác. (Nguồn: Turkish Foodie)

Halva chiếm vị trí đặc biệt trong lòng người Thổ Nhĩ Kỳ hơn bất kỳ món tráng miệng nào khác. Trong thời kỳ Ottoman, có những cuộc tụ họp được gọi là “cuộc trò chuyện halva”, nơi mọi người đến với nhau, ăn uống và giải trí bằng các buổi biểu diễn. Những cuộc tụ họp Halva này không chỉ được tổ chức giữa những người thuộc các tầng lớp và ngành nghề khác nhau mà còn được tổ chức trong cung điện vào thế kỷ XVIII trong kỷ nguyên hoa Tulip. Mặt khác, những cuộc tụ họp này được tổ chức vào thời Nevşehirli Damat Ibrahim Pasha (1666-1730) đã khá nổi tiếng.

Một số bài thơ của các nhà thơ nổi tiếng như Nedim đã được viết nhân dịp tụ họp Halva. Halva là món ăn cuối cùng được phục vụ trong những buổi họp mặt thường được tổ chức vào những đêm lễ hội. Các ban nhạc Thổ Nhĩ Kỳ nhỏ, diễn viên hài và người dẫn chuyện có mặt tại những buổi tụ tập công phu này biểu diễn phục vụ khán giả. Bữa tối muộn được phục vụ trước lễ Halva, sau đó là cà phê.

Halva cũng có một chức năng đặc biệt trong văn hóa Ottoman và Thổ Nhĩ Kỳ. Halva được làm tại các nhà tang lễ và phân phát cho linh hồn người đã khuất trước khi họ được chôn cất. Có thể nói rằng truyền thống này được kế thừa từ các nghi lễ yug (tang lễ) được tổ chức ở người Thổ Nhĩ Kỳ cổ đại.


* Bài viết được đăng với sự cho phép từ Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Hà Nội và Tuần lễ ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ.

Diễn ra từ ngày 21-27/5, Tuần lễ ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ giới thiệu nền văn hóa ẩm thực phong phú của Thổ Nhĩ Kỳ tới đông đảo khán giả trong và ngoài nước thông qua các cơ quan đại diện của Thổ Nhĩ Kỳ.

Để biết thêm thông tin, vui lòng xem tại địa chỉ: turkishcuisineweek.com.

Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia có nền lịch sử lâu đời và nền văn hóa chứa đựng nhiều điều thú vị, đặc biệt ...

Ẩm thực miền Trung: Khám phá món ăn phong phú và đậm đà hương vị

Ẩm thực miền Trung: Khám phá món ăn phong phú và đậm đà hương vị

Được bao bọc bởi một bên là dãy Trường Sơn hùng vĩ, một bên là biển cả bao la, miền Trung sở hữu nguồn nguyên ...

Đại sứ quán Việt Nam tại Czech quảng bá món Phở trong Lễ hội ẩm thực ASEAN 2024

Đại sứ quán Việt Nam tại Czech quảng bá món Phở trong Lễ hội ẩm thực ASEAN 2024

Phở là một trong những món ăn tiêu biểu nhất của Việt Nam, được lựa chọn để làm đại diện cho Việt Nam trên bản ...

Nhà hàng ấn tượng của chàng trai gốc phố cổ Hà Nội trên đất Mỹ

Nhà hàng ấn tượng của chàng trai gốc phố cổ Hà Nội trên đất Mỹ

Ngay từ khi định cư tại New York vào năm 2018, chàng trai Trần Đức Lâm thuộc thế hệ Zen Z đã nung nấu ý ...

Ẩm thực Hà thành: Thổn thức với những món quà mộc mạc, dân dã

Ẩm thực Hà thành: Thổn thức với những món quà mộc mạc, dân dã

Nhắc đến Hà Nội, không thể không nói đến ẩm thực. Nơi đây đã ghi dấu ấn trong lòng bao du khách bởi những món ...

Đọc thêm

Hơn 1 triệu thí sinh bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024

Hơn 1 triệu thí sinh bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024

Chiều nay (26/6), hơn 1 triệu thí sinh tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024 làm thủ tục dự thi và nghe phổ biến quy chế thi.
WEF Đại Liên: Trung Quốc sẽ không bao giờ từ bỏ Mỹ

WEF Đại Liên: Trung Quốc sẽ không bao giờ từ bỏ Mỹ

Một quan chức hàng đầu Trung Quốc về thương mại cho biết, bất chấp căng thẳng kinh tế, các rào cản thương mại, Trung Quốc sẽ không bao giờ từ ...
Australia hỗ trợ ngành cảng Việt Nam đi đúng hướng

Australia hỗ trợ ngành cảng Việt Nam đi đúng hướng

Australia hỗ trợ Việt Nam dự báo về nhu cầu của ngành cảng trong vòng 5 năm tới cũng như nhu cầu của ngành logisctics trong vòng 3 năm tới.
Những nẻo đường gần xa tập 23: Yên biết người đưa Đông về nhà là ai...

Những nẻo đường gần xa tập 23: Yên biết người đưa Đông về nhà là ai...

Những nẻo đường gần xa tập 23, Yên biết chuyện Vinh là người đưa Đông về nhà, Bảo tham gia lớp học làm giàu.
Cần đấu tranh bóc gỡ thông tin xấu độc trên không gian mạng

Cần đấu tranh bóc gỡ thông tin xấu độc trên không gian mạng

Bảo vệ các giá trị văn hóa của đất nước giờ đây khó khăn nhất là trên không gian mạng chứ không phải trên không gian báo chí truyền thống.
Đồng minh của Mỹ chưa cân nhắc phát triển vũ khí hạt nhân

Đồng minh của Mỹ chưa cân nhắc phát triển vũ khí hạt nhân

Hàn Quốc chưa cân nhắc việc sở hữu vũ khí hạt nhân "vào lúc này", vì Mỹ đã đồng ý sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ đồng ...
Nhiều hoạt động quảng bá du lịch Việt Nam tại châu Âu

Nhiều hoạt động quảng bá du lịch Việt Nam tại châu Âu

Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam tổ chức chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam tại Paris (Pháp), Milan (Italy) và Frankfurt (Đức).
Báo New Zealand gợi ý cách khám phá Hội An, phố cổ đẹp nhất Việt Nam

Báo New Zealand gợi ý cách khám phá Hội An, phố cổ đẹp nhất Việt Nam

Từng là thương cảng sầm uất, Hội An - địa danh nằm ở miền Trung Việt Nam có rất nhiều điều tuyệt vời khiến du khách thập phương đổ xô tới.
4 món ăn Việt Nam trong danh sách những món thịt ngon nhất thế giới của TasteAtlas

4 món ăn Việt Nam trong danh sách những món thịt ngon nhất thế giới của TasteAtlas

Bún chả, cơm tấm sườn, nem lụi, thịt kho tàu được chuyên trang ẩm thực TasteAtlas đề xuất trong top 100 món ăn từ thịt ngon nhất thế giới.
Michelin Guide 2024: Hàng loạt nhà hàng ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đạt tiêu chuẩn Bib Gourmand

Michelin Guide 2024: Hàng loạt nhà hàng ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đạt tiêu chuẩn Bib Gourmand

Michelin đã tiết lộ danh sách 42 nhà hàng đạt tiêu chuẩn Bib Gourmand ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, trong đó có 29 nhà hàng đã được công nhận năm 2023.
Tìm giải pháp thu hút khách Hàn Quốc tới Việt Nam

Tìm giải pháp thu hút khách Hàn Quốc tới Việt Nam

Lễ hội xúc tiến du lịch-văn hóa Việt Nam tại Hàn Quốc năm 2024 diễn ra từ ngày 29/6 đến ngày 3/7 tại Hàn Quốc với nhiều hoạt động hấp dẫn.
Ga đường sắt Đà Lạt - điểm du lịch mới tại tỉnh Lâm Đồng

Ga đường sắt Đà Lạt - điểm du lịch mới tại tỉnh Lâm Đồng

Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam có trách nhiệm tuân thủ đầy đủ các quy định khai thác kinh doanh tại Điểm du lịch 'Ga đường sắt Đà Lạt'.
Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 12]

Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 12]

Theodore Herman Albert Dreiser (1871-1945) là nhà viết tiểu thuyết Mỹ với khuynh hướng tự nhiên chủ nghĩa.
Khám phá khu vườn thơ mới của tác giả Nguyễn Vĩnh Tiến

Khám phá khu vườn thơ mới của tác giả Nguyễn Vĩnh Tiến

Những bài thơ được chọn để đưa vào tập sách này chỉ là một phần trong vườn thơ sum suê của Nguyễn Vĩnh Tiến, vì thế rất khó để nói ráo riết tận cùng về ...
Cuốn sách thắm đượm tình đoàn kết giữa Việt Nam và khu vực Á-Phi-Mỹ Latinh

Cuốn sách thắm đượm tình đoàn kết giữa Việt Nam và khu vực Á-Phi-Mỹ Latinh

Cuộc tọa đàm giới thiệu cuốn sách 'Ủy ban Việt Nam Đoàn kết và hợp tác Á-Phi-Mỹ Latinh: Những chặng đường, những người bạn' được tổ chức tại Hà Nội.
Chuyến lưu diễn đầu tiên của nhạc trưởng tài năng David Greilsammer tại Việt Nam

Chuyến lưu diễn đầu tiên của nhạc trưởng tài năng David Greilsammer tại Việt Nam

Viện Pháp tại Việt Nam giới thiệu đêm nhạc 'Du hành cùng Satie' của nghệ sĩ dương cầm, nhạc trưởng tài năng David Greilsammer.
Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 10]

Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 10]

Mark Twain (1835-1910) là nhà viết tiểu thuyết và là bậc thầy của văn học trào phúng và thế giới.
Khám phá xưởng chân dung của nhiếp ảnh gia Mỹ tại Hà Nội

Khám phá xưởng chân dung của nhiếp ảnh gia Mỹ tại Hà Nội

Từ ngày 6-15/6 tại Hà Nội, không gian nghệ thuật Manzi sẽ giới thiệu 'Untitled' - xưởng chân dung của nghệ sĩ Jamie Maxtone-Graham.
Tìm hiểu 25 di tích đặc biệt tại Hà Nội qua triển lãm ‘Một thoáng di sản’

Tìm hiểu 25 di tích đặc biệt tại Hà Nội qua triển lãm ‘Một thoáng di sản’

Tại triển lãm, bạn sẽ có dịp khám phá lịch sử các di tích quen thuộc ở Hà Nội như Nhà hát Lớn, pháo đài Láng, Nhà tù Hỏa Lò, cầu Long Biên, chợ Đồng ...
Giới thiệu giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Chăm tới người dân trong nước và bạn bè quốc tế

Giới thiệu giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Chăm tới người dân trong nước và bạn bè quốc tế

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI sẽ diễn ra từ ngày 27-29/9 tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận.
Cuộc hội ngộ của các nhà sưu tập cổ vật ở ba miền đất nước

Cuộc hội ngộ của các nhà sưu tập cổ vật ở ba miền đất nước

Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế vừa phối hợp Hội Cổ vật TP. Hồ Chí Minh tổ chức triển lãm 'Cổ vật hội tụ' tại điện Kiến Trung, Đại Nội Huế.
Bảo tồn văn hóa Khmer ở Trà Vinh

Bảo tồn văn hóa Khmer ở Trà Vinh

Bản sắc văn hóa phong phú, độc đáo của cộng đồng dân tộc Khmer đang trở thành nguồn tài nguyên tạo nên những sản phẩm du lịch mang tính đặc thù.
Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 11]

Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 11]

Jack London (1876-1916) là nhà văn vô sản Mỹ đầu tiên. Ông sinh ra và lớn lên trong gia đình nghèo ở thành phố San Francisco, bang California.
Hai tháng Hè ý nghĩa cùng nghệ thuật hát bội

Hai tháng Hè ý nghĩa cùng nghệ thuật hát bội

Công chúng, đặc biệt là giới trẻ sẽ có một mùa Hè ý nghĩa hơn khi được tìm hiểu và thực hành hát bội – một loại hình nghệ thuật truyền thống của Việt Nam.
Phiên bản di động