Món ăn nghi lễ trong ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ

GS. Günay Kut
Ashure, Zerde, Halva… là tên gọi một số món ăn nghi lễ vốn chiếm một vị trí đặc biệt trong văn hóa Thổ Nhĩ kỳ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Là một phần trong văn hóa của Thổ Nhĩ Kỳ, người thân, bạn bè, hàng xóm sẽ luôn ở bên nhau trong những ngày vui buồn. Truyền thống này vẫn đang được tiếp tục, mặc dù không loại bỏ hết được nỗi đau nhưng việc đó giúp xoa dịu tâm hồn chúng ta.

Người Thổ Nhĩ Kỳ gọi những bữa ăn và món tráng miệng theo truyền thống được phục vụ vào những ngày vui buồn này là “món ăn nghi lễ”. Trong số những món ăn này, Ashure (bánh pudding của Noah) và Halva có những câu chuyện độc đáo riêng, còn Zerde (một loại bánh pudding ngọt làm từ gạo có màu vàng với nghệ tây) được phục vụ sau cơm thập cẩm trong đám cưới là món độc đáo nhất.

Ashure không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn gắn liền với truyền thuyết về Noah và trận Đại hồng thủy. (Nguồn: Bodrum)
Ashure không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn gắn liền với truyền thuyết về Noah và trận Đại hồng thủy. (Nguồn: Bodrum)

Ashure và Zerde chiếm vị trí đặc biệt trong số các món ăn nghi lễ trong văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ. Ashure không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn gắn liền với truyền thuyết về Noah và trận Đại hồng thủy. Theo truyền thuyết, sau trận lụt, hầu như không còn thức ăn nào trên con tàu Noah. Tất cả lương thực còn lại đều đã được nấu chín và họ tổ chức lễ kết thúc trận lụt.

Ngoài ra, Ashure còn gắn liền với những câu chuyện liên quan đến Adam và Eva. Ashure được nấu từ ngày 10 đến ngày 20 của tháng Muharram theo lịch Arab và phân phát cho hàng xóm. Người ta nói rằng ngày này có liên quan đến trận Karbala.

Ashure chủ yếu được sản xuất và phân phối từ nhà bếp của cung điện. Người ta tin rằng việc phân phối Ashure theo cách này sẽ mang lại sự thịnh vượng.

Zerde là một trong những món tráng miệng mang tính nghi lễ. (Nguồn: turkishfoodchef.com)
Zerde là một trong những món tráng miệng mang tính nghi lễ trong ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ. (Nguồn: Turkish Food Chef)

Zerde là một trong những món tráng miệng mang tính nghi lễ giống như Ashure. Bất cứ khi nào có đám cưới, sau khi phục vụ cơm thập cẩm là món tráng miệng Zerde.

Có một lý do đặc biệt để Zerde được phục vụ trong các bữa tiệc. Trong nghệ tây có chứa một chất dễ chịu, thư giãn, giúp ngăn chặn bất kỳ cuộc cãi vã và bất đồng nào có thể xảy ra trong những cuộc tụ họp như vậy. Đó là lý do tại sao người ta gọi nghệ tây là “Nasreddin Hodja của các loại thảo mộc”. Nasreddin Hodja (1208-1285) khiến mọi người cười bất cứ nơi nào ông đến và nghệ tây cũng như vậy!

Những bữa tiệc tổ chức trong lễ cắt bao quy đầu của con trai các Quốc vương hoặc lễ cưới của con gái và chị em gái của Quốc vương là những ví dụ đáng chú ý và thú vị nhất về các bữa ăn nghi lễ trong thời kỳ Ottoman. Trong những bữa tiệc này, món ăn phục vụ công chúng được gọi là “cướp bát”. Nói chung, thịt, cơm thập cẩm và Zerde được phục vụ để cướp bát.

Halva chiếm vị trí đặc biệt trong lòng người Thổ Nhĩ Kỳ hơn bất kỳ món tráng miệng nào khác.
Đối với người Thổ Nhĩ Kỳ, Halva chiếm vị trí đặc biệt hơn bất kỳ món tráng miệng nào khác. (Nguồn: Turkish Foodie)

Halva chiếm vị trí đặc biệt trong lòng người Thổ Nhĩ Kỳ hơn bất kỳ món tráng miệng nào khác. Trong thời kỳ Ottoman, có những cuộc tụ họp được gọi là “cuộc trò chuyện halva”, nơi mọi người đến với nhau, ăn uống và giải trí bằng các buổi biểu diễn. Những cuộc tụ họp Halva này không chỉ được tổ chức giữa những người thuộc các tầng lớp và ngành nghề khác nhau mà còn được tổ chức trong cung điện vào thế kỷ XVIII trong kỷ nguyên hoa Tulip. Mặt khác, những cuộc tụ họp này được tổ chức vào thời Nevşehirli Damat Ibrahim Pasha (1666-1730) đã khá nổi tiếng.

Một số bài thơ của các nhà thơ nổi tiếng như Nedim đã được viết nhân dịp tụ họp Halva. Halva là món ăn cuối cùng được phục vụ trong những buổi họp mặt thường được tổ chức vào những đêm lễ hội. Các ban nhạc Thổ Nhĩ Kỳ nhỏ, diễn viên hài và người dẫn chuyện có mặt tại những buổi tụ tập công phu này biểu diễn phục vụ khán giả. Bữa tối muộn được phục vụ trước lễ Halva, sau đó là cà phê.

Halva cũng có một chức năng đặc biệt trong văn hóa Ottoman và Thổ Nhĩ Kỳ. Halva được làm tại các nhà tang lễ và phân phát cho linh hồn người đã khuất trước khi họ được chôn cất. Có thể nói rằng truyền thống này được kế thừa từ các nghi lễ yug (tang lễ) được tổ chức ở người Thổ Nhĩ Kỳ cổ đại.


* Bài viết được đăng với sự cho phép từ Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Hà Nội và Tuần lễ ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ.

Diễn ra từ ngày 21-27/5, Tuần lễ ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ giới thiệu nền văn hóa ẩm thực phong phú của Thổ Nhĩ Kỳ tới đông đảo khán giả trong và ngoài nước thông qua các cơ quan đại diện của Thổ Nhĩ Kỳ.

Để biết thêm thông tin, vui lòng xem tại địa chỉ: turkishcuisineweek.com.

Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia có nền lịch sử lâu đời và nền văn hóa chứa đựng nhiều điều thú vị, đặc biệt ...

Ẩm thực miền Trung: Khám phá món ăn phong phú và đậm đà hương vị

Ẩm thực miền Trung: Khám phá món ăn phong phú và đậm đà hương vị

Được bao bọc bởi một bên là dãy Trường Sơn hùng vĩ, một bên là biển cả bao la, miền Trung sở hữu nguồn nguyên ...

Đại sứ quán Việt Nam tại Czech quảng bá món Phở trong Lễ hội ẩm thực ASEAN 2024

Đại sứ quán Việt Nam tại Czech quảng bá món Phở trong Lễ hội ẩm thực ASEAN 2024

Phở là một trong những món ăn tiêu biểu nhất của Việt Nam, được lựa chọn để làm đại diện cho Việt Nam trên bản ...

Nhà hàng ấn tượng của chàng trai gốc phố cổ Hà Nội trên đất Mỹ

Nhà hàng ấn tượng của chàng trai gốc phố cổ Hà Nội trên đất Mỹ

Ngay từ khi định cư tại New York vào năm 2018, chàng trai Trần Đức Lâm thuộc thế hệ Zen Z đã nung nấu ý ...

Ẩm thực Hà thành: Thổn thức với những món quà mộc mạc, dân dã

Ẩm thực Hà thành: Thổn thức với những món quà mộc mạc, dân dã

Nhắc đến Hà Nội, không thể không nói đến ẩm thực. Nơi đây đã ghi dấu ấn trong lòng bao du khách bởi những món ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Nghị sĩ lưỡng viện Quốc hội Mỹ thông qua một dự luật ngay trong đêm, chính phủ 'được cứu', ông Biden lên tiếng

Nghị sĩ lưỡng viện Quốc hội Mỹ thông qua một dự luật ngay trong đêm, chính phủ 'được cứu', ông Biden lên tiếng

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký phê chuẩn thành luật dự luật cấp ngân sách cho chính phủ liên bang đến giữa tháng 3/2025.
Những tiêu chí đặc biệt giúp Bắc Ninh bứt phá ngoạn mục, thu hút FDI đứng đầu cả nước

Những tiêu chí đặc biệt giúp Bắc Ninh bứt phá ngoạn mục, thu hút FDI đứng đầu cả nước

Bắc Ninh bất ngờ bứt phá ngoạn mục khi thu hút vốn FDI gấp hơn 3 lần năm trước, giữ vững ngôi đầu cả nước.
Quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'

Quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'

Tờ Telegraph đưa tin, bất chấp đợt tăng lương kỷ lục vào mùa Hè, quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'.
Tiền đạo Nguyễn Xuân Son nhận 'cơn mưa' lời khen từ truyền thông Đông Nam Á

Tiền đạo Nguyễn Xuân Son nhận 'cơn mưa' lời khen từ truyền thông Đông Nam Á

Báo chí Đông Nam Á đã dành nhiều lời khen về màn ra mắt của Nguyễn Xuân Son với tuyển Việt Nam ở ASEAN Cup 2024.
Miss Charm 2024: Đại diện Việt Nam đoạt Á hậu 2, ấn tượng với màn trả lời phỏng vấn

Miss Charm 2024: Đại diện Việt Nam đoạt Á hậu 2, ấn tượng với màn trả lời phỏng vấn

Đại diện Việt Nam Quỳnh Nga giành ngôi vị Á hậu 2 tại Chung kết Miss Charm 2024 - Hoa hậu Sắc đẹp quốc tế.
Tìm thấy hợp chất ức chế sự phát triển của virus corona

Tìm thấy hợp chất ức chế sự phát triển của virus corona

Một nhóm nghiên cứu tại Nhật Bản đã công bố phát hiện ra một chất trong cây hương nhu có tác dụng ức chế sự phát triển của virus corona.
Việt Nam lọt top 40 quốc gia đẹp nhất thế giới, nổi bật với đồ ăn ngon

Việt Nam lọt top 40 quốc gia đẹp nhất thế giới, nổi bật với đồ ăn ngon

Danh sách mới công bố của tạp chí Mỹ US News & World Report cho thấy, Việt Nam là một trong 40 quốc gia đẹp nhất thế giới năm 2024.
Indonesia ưu tiên đón du khách nước ngoài

Indonesia ưu tiên đón du khách nước ngoài

Indonesia đặt mục tiêu đạt 1,08 tỷ lượt khách du lịch nội địa năm 2025, thấp hơn so với mục tiêu năm 2023 và 2024.
Nhà tù Hỏa Lò: Một địa chỉ đỏ của Thủ đô Hà Nội

Nhà tù Hỏa Lò: Một địa chỉ đỏ của Thủ đô Hà Nội

Nhà tù Hỏa Lò, nơi từng giam giữ các chiến sĩ cách mạng giờ đây truyền cảm hứng sâu sắc về giá trị của tự do và hòa bình.
Top 10 điểm đến du lịch được ‘truy tìm’ nhiều nhất trên Google

Top 10 điểm đến du lịch được ‘truy tìm’ nhiều nhất trên Google

Trong danh sách 10 điểm đến du lịch được tìm kiếm nhiều nhất trên Google năm 2024, châu Âu chiếm phần lớn với 6 đại diện, châu Phi 3 địa điểm.
Khám phá chợ miền Tây 'chồm hổm' độc, lạ ở Hậu Giang

Khám phá chợ miền Tây 'chồm hổm' độc, lạ ở Hậu Giang

Nổi tiếng là ‘khu chợ OCD’ nhất Việt Nam, những quầy hàng ở chợ ‘chổm hổm’ (Hậu Giang) được bố trí đều tăm tắp với màu sắc rực rỡ từ các loại nông sản.
Du lịch Việt Nam: Top 5 thành phố ‘hút’ du khách nước ngoài dịp Tết Dương lịch 2025

Du lịch Việt Nam: Top 5 thành phố ‘hút’ du khách nước ngoài dịp Tết Dương lịch 2025

TP. Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Đà Nẵng, Hà Nội và Nha Trang là 5 điểm đến hấp dẫn du khách quốc tế trong dịp Tết Dương lịch 2025.
Nhà nghiên cứu 104 tuổi và cuốn sách giải A Giải thưởng Sách quốc gia năm 2024

Nhà nghiên cứu 104 tuổi và cuốn sách giải A Giải thưởng Sách quốc gia năm 2024

Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư tự ví cuốn sách của mình như một tập cẩm nang khi muốn tìm kiếm một vấn đề gì liên quan đến TP. Hồ Chí Minh...
Ra mắt sách về Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân

Ra mắt sách về Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân

Cuốn sách 'Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân' được viết rõ ràng, khoa học, khúc chiết, giản dị và xúc động, không chỉ phù hợp với độc giả trẻ.
Cá kho làng Vũ Đại - Đặc sản nức tiếng gần xa của Hà Nam

Cá kho làng Vũ Đại - Đặc sản nức tiếng gần xa của Hà Nam

Xuất phát từ vùng quê dân dã, qua công đoạn chế biến cầu kỳ, cá kho làng Vũ Đại (Hà Nam) có hương vị đặc trưng, thơm mà không tanh, ngậy mà không béo.
Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam: Khán giả Việt hào hứng với phim chuyển thể từ truyện tranh

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam: Khán giả Việt hào hứng với phim chuyển thể từ truyện tranh

Hai bộ phim của Nhật Bản là ‘Đi karaoke đi’ và ‘Haikyuu!! Trận chiến bãi phế liệu’ được khán giả đón nhận nhiệt tình khi chiếu tại Việt Nam.
Wigilia: Truyền thống ăn 12 món đêm Giáng sinh của Ba Lan

Wigilia: Truyền thống ăn 12 món đêm Giáng sinh của Ba Lan

Wigilia, đêm Giáng sinh truyền thống của người Ba Lan, không chỉ là một bữa tiệc gia đình mà còn là biểu tượng văn hóa nhiều ý nghĩa.
Cuộc cách mạng kiến trúc của Việt Nam: Không gian nhỏ, tác động lớn

Cuộc cách mạng kiến trúc của Việt Nam: Không gian nhỏ, tác động lớn

Theo Tiến sĩ Rachel Jahja từ Đại học RMIT Việt Nam, kiến trúc quy mô nhỏ ở Việt Nam là sự đối thoại sâu sắc giữa không gian, môi trường và di sản văn hóa.
Ký ức lịch sử tôn vinh những hy sinh của thế hệ đi trước

Ký ức lịch sử tôn vinh những hy sinh của thế hệ đi trước

Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp với Câu lạc bộ 'Mãi mãi tuổi 20' tổ chức sự kiện 'Ký ức và niềm tin' nhân dịp Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt ...
Lễ hội Mừng lúa mới - phong tục lâu đời của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên

Lễ hội Mừng lúa mới - phong tục lâu đời của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên

Sáng 15/12, tại Làng truyền thống dân tộc K’Ho, thôn Klong Trao 1 (xã Gung Ré, huyện Di Linh, Lâm Đồng) đã diễn ra Lễ Mừng lúa mới của dân tộc K'ho S'Rê.
Bảo tồn và phát huy giá trị độc đáo của múa cổ truyền Thăng Long - Hà Nội

Bảo tồn và phát huy giá trị độc đáo của múa cổ truyền Thăng Long - Hà Nội

Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, nghệ thuật múa cổ truyền đã hòa quyện vào dòng chảy văn hóa của Thăng Long - Hà Nội, tạo nên mạch nguồn văn hóa đặc trưng.
Vịnh Hạ Long là cầu nối quan trọng giữa Việt Nam với bạn bè, đối tác quốc tế

Vịnh Hạ Long là cầu nối quan trọng giữa Việt Nam với bạn bè, đối tác quốc tế

Vịnh Hạ Long đã đóng góp vào sự phát triển của Quảng Ninh, góp phần quan trọng đưa du lịch trở thành một trụ cột phát triển kinh tế của tỉnh.
Tỉnh Quảng Bình có thêm 3 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Tỉnh Quảng Bình có thêm 3 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và du lịch Nguyễn Văn Hùng vừa ký quyết định công nhận 3 di sản của Quảng Bình là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO vinh danh: Nhân thêm niềm vui di sản

Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO vinh danh: Nhân thêm niềm vui di sản

Được công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại, Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam mang lại dấu ấn mới...
Phiên bản di động