Mỹ-Israel: Sự xa cách của 'đồng minh chiến lược'

Vy An
Theo một đánh giá được đăng tải mới đây của Viện nghiên cứu an ninh quốc gia Israel (INSS), Mỹ-Israel được coi là một 'đồng minh lớn không thuộc NATO', một 'đồng minh chiến lược'. Thế nhưng, từ trước tới nay giữa hai bên chưa bao giờ thống nhất được quan điểm trên mọi vấn đề và luôn tồn tại những bất đồng không nhỏ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Mỹ-Israel: Sự xa cách của 'đồng minh chiến lược'
Mỹ-Israel luôn tồn tại những bất đồng dù được coi là "đồng minh chiến lược"

Hiện nay, có ba mâu thuẫn lớn có thể đe dọa mối quan hệ song phương Mỹ-Israel.

Vấn đề hạt nhân Iran

Việc Tổng thống Joe Biden lên nắm quyền tại Nhà Trắng dẫn tới sự thay đổi trong quan điểm của Mỹ đối với vấn đề hạt nhân Iran. Ông Biden đã đảo ngược quyết định của cựu Tổng thống Trump vào năm 2018 (với sự ủng hộ của Thủ tướng Israel khi đó là Benjamin Netanyahu) đưa Mỹ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 (JCPOA).

Kể từ khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận, Iran đã có các bước đi nhằm rút ngắn “thời gian bùng phát”- thời gian để Tehran sản xuất đủ vật liệu phân hạch cho một quả bom hạt nhân.

Việc chính quyền Iran đẩy nhanh tiến độ sản xuất vũ khí hạt nhân đồng thời “câu giờ” để phục vụ mục đích này mà không phải chịu thêm sức ép đang là mối lo ngại lớn đối với chính quyền Israel.

Tình thế hiện tại, khi Iran đẩy nhanh tiến trình sở hữu vũ khí hạt nhân mà không bị Washington gay gắt ngăn chặn đã đẩy Israel vào thế khó trong phản ứng với Tehran. Vì vậy, giữa Mỹ và Israel cần tiếp tục các cuộc tiếp xúc kín đáo ở cấp chuyên gia và cấp chính khách. Hai bên cũng cần thống nhất quan điểm về vấn đề Iran, không để xảy ra những “sự việc đã rồi” trên thực địa.

Xung đột Israel-Palestine

Trong năm đầu tiên nắm quyền, chính quyền của Tổng thống Biden đã có một số bước đi đảo ngược các quyết định dưới thời của cựu Tổng thống Trump trong mối quan hệ Israel-Palestine. Ví dụ, Mỹ đã nối lại viện trợ tài chính cho Palestine, lên đến 235 triệu USD trong năm 2021, trong đó 150 triệu USD được điều phối thông qua Cơ quan cứu trợ và hành động của Liên hợp quốc (UNRWA).

Cho dù quyết định nói trên vẫn gây tranh cãi, nhưng chính phủ Israel đã kiềm chế đối đầu Washington trong việc thông qua UNRWA làm kênh viện trợ cho Palestine.

Trong quan hệ Mỹ-Israel còn tồn tại hai vấn đề nổi cộm khác liên quan tới Palestine. Thứ nhất là quyết định của cơ quan điều phối dân sự thuộc quân đội Israel chấp thuận việc xây dựng 3.000 căn hộ mới trong các khu định cư của người Do Thái ở Bờ Tây (và quyết định xây 1.300 căn hộ cho người Palestine ở Khu C – vùng đất của Palestine do Israel quản lý). Thứ hai là việc Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz hôm 22/10 đã tuyên bố 6 tổ chức phi chính phủ của Palestine có liên quan đến Mặt trận giải phóng nhân dân Palestine là tổ chức khủng bố.

Thực tế chính trị hiện nay không thuận lợi cho một thỏa thuận triển vọng, toàn diện và đột phá cho cuộc xung đột Israel-Palestine. Cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Mỹ và châu Âu, muốn Israel tránh thực hiện các bước đi gây tổn hại đến triển vọng đạt được thỏa thuận “hai nhà nước” trong tương lai.

Mỹ và châu Âu cũng trông đợi Israel tạo điều kiện để cải thiện nền kinh tế Palestine. Sáng kiến phát triển kinh tế ở Dải Gaza và Bờ Tây do chính phủ Israel đề xuất đã nhận được phản ứng tích cực, tạo ra nền tảng mang tính xây dựng cho các cuộc đối thoại. Sáng kiến này vừa phục vụ lợi ích của Israel là giảm căng thẳng giữa Israel với Bờ Tây và Dải Gaza, vừa củng cố quan hệ với các quốc gia Arập, cũng như tránh phát sinh va chạm với Mỹ.

Quan hệ Israel-Trung Quốc

Mỹ qua các thời Tổng thống Barack Obama, Donald Trump hay đương kim Tổng thống Joe Biden rõ ràng có một sự thống nhất trong quan hệ với Trung Quốc. Washington tìm mọi cách để kiềm chế sự trỗi dậy của Bắc Kinh và hợp tác với các đồng minh, đối tác để gây sức ép trên nhiều phương diện.

Mối quan hệ ngày càng gần gũi giữa Israel và Trung Quốc rõ ràng là điều mà Mỹ không mấy dễ chịu.

Nhiều năm qua, các doanh nghiệp Trung Quốc đã tham gia sâu vào các lĩnh vực xây dựng hạ tầng, máy móc và công nghệ cao của Israel. Thế khó của Israel là quốc gia này có lợi ích kinh tế gắn chặt với nền kinh tế Trung Quốc, song đồng thời phải chú ý đến thái độ của "đối tác chiến lược" là Mỹ.

Cả Mỹ và Israel đều có những mảng “trắng đen rõ ràng” và những “vùng xám” trong chính sách đối ngoại với Trung Quốc. Quan điểm của Israel về thách thức và cơ hội trong quan hệ với Trung Quốc không đồng nhất với quan điểm của Mỹ.

Israel cần học hỏi một số nước trong việc áp dụng các cơ chế giám sát đầu tư nước ngoài để hạn chế nguy cơ an ninh có thể xảy ra do các hoạt động kinh tế của các doanh nghiệp hoặc quốc gia khác trong lãnh thổ của họ. Hợp tác quốc tế trong các lĩnh vực này sẽ giúp các bên hiểu rõ hơn quy mô của vấn đề và tìm ra biện pháp xử lý những thách thức mà các nước cùng phải đối mặt.

Rõ ràng, những vấn đề đang là trung tâm rắc rối giữa Israel và Mỹ chưa thể có biện pháp giải quyết dứt điểm. Khủng hoảng do những bất đồng về lập trường là không thể tránh khỏi nhưng cần được kiểm soát. Đối với Israel, điều này có nghĩa là tránh để xảy ra va chạm không cần thiết với Mỹ, đồng thời bảo vệ quyền lợi sống còn của mình.

Mỹ 'đầy' tập đoàn công nghệ của đồng minh thân thiết Israel vào 'giỏ đen'

Mỹ 'đầy' tập đoàn công nghệ của đồng minh thân thiết Israel vào 'giỏ đen'

Ngày 3/11, Bộ Thương mại Mỹ thông báo, tập đoàn NSO, hãng công nghệ Israel với phần mềm gián điệp Pegasus tai tiếng phục vụ ...

Ngoại trưởng Israel thăm Mỹ, chính quyền Tổng thống Biden hứa hẹn về hòa bình

Ngoại trưởng Israel thăm Mỹ, chính quyền Tổng thống Biden hứa hẹn về hòa bình

Trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Israel Yair Lapid, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết, nước này cam kết sẽ ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi hôm nay 3/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 3/11. Lịch âm hôm nay 3/11/2024? Âm lịch hôm nay 3/11. Lịch vạn niên 3/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Xem tử vi 3/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 3/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Phiên bản di động