Ngôi sao đã đi xa, nhưng vầng sáng còn mãi: Những bài học của bác Vũ Khoan cho thế hệ sau

Trần Chí Trung
Học viện Ngoại giao
Sự ra đi của bác Vũ Khoan là sự mất mát lớn cho đất nước, ngành Ngoại giao, và cho mỗi cá nhân trong ngành, nhưng di sản về trí tuệ và nhân cách của bác sẽ còn mãi.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Bác Vũ Khoan: Ngôi sao đã đi xa, nhưng vầng sáng còn mãi
Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan chia sẻ tại một Hội thảo ở Học viện Ngoại giao năm 2019.

Mỗi khi nhắc đến nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan, những người cùng thế hệ tôi trong ngành Ngoại giao thường đều sử dụng cách xưng hô đơn giản là “bác Vũ Khoan”. Không chỉ các cán bộ kỳ cựu đang công tác trong ngành Ngoại giao, ngay cả những cán bộ trẻ mới vào ngành, thậm chí nhiều bạn sinh viên của Học viện Ngoại giao cũng luôn có cách gọi rất thân quen và gần gũi riêng với nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan.

Thế hệ cán bộ ngoại giao hậu bối như chúng tôi không có nhiều cơ hội được gặp bác Vũ Khoan. Tuy nhiên, chúng tôi luôn tận dụng những dịp bác đến dự các tọa đàm, sự kiện của Bộ và của Học viện Ngoại giao để lắng nghe, học hỏi từ bác. Những bài viết và sách của bác luôn là nguồn tài liệu vô giá để nghiền ngẫm, chiêm nghiệm. Chúng tôi thường nói với nhau rằng, mỗi lần được nghe các bậc tiền bối như bác Vũ Khoan chia sẻ là bằng cả vài năm tích lũy kinh nghiệm.

Tin liên quan
Nhớ chú Vũ Khoan! Nhớ chú Vũ Khoan!

Bài học đầu tiên bác Vũ Khoan để lại cho chúng tôi là phải chủ động rèn luyện phong cách con người. Những ai từng gặp sẽ đều luôn ấn tượng với con người của bác: đó là sự gần gũi, giản dị, nhưng toát lên một phong cách ngoại giao chuyên nghiệp, có chiều sâu và đi vào lòng người, tự tin và bản lĩnh, luôn làm chủ mọi tình huống.

Dù tiếp xúc với chính khách nước ngoài, lãnh đạo cấp cao, các cán bộ trẻ hay sinh viên, bác Vũ Khoan đều chủ động xóa nhòa khoảng cách, mang lại cảm giác ấm áp với mọi người. Đó không phải là kỹ năng “lấy lòng”, mà là sự tương tác từ cái tâm đến cái tâm. Ngoại giao tâm công là đấy.

Đi cùng cái tâm đó, bài học thứ hai mà bác Vũ Khoan để lại cho chúng tôi là cần có tinh thần thẳng thắn, dám nêu suy nghĩ của mình vì mục đích chung. Trong các buổi tọa đàm, bác không ngại, nhiều khi còn chủ động nêu ý kiến phản biện, thậm chí đôi khi đi ngược lại với quan điểm chung của số đông.

Tuy nhiên, bác không dùng “cái uy” của mình đã lấn át mọi người, mà luôn thuyết phục bằng lập luận, quan điểm, tư duy phản biện sâu sắc, lật đi lật lại vấn đề. Có lẽ, chính vì thế, ngay cả khi đã nghỉ từ rất lâu, bác Vũ Khoan vẫn là một trong những chỗ dựa chuyên môn của nhiều bên khi cần được chỉ dẫn hay phản biện một vấn đề nghiên cứu hay chính sách quan trọng.

Nhưng để phản biện, nêu ý kiến thì cần rèn luyện phương pháp. Đó là Bài học thứ ba. “Phương pháp Vũ Khoan” bao gồm việc nói và viết mang tính tổng hợp cao, súc tích ngắn gọn nhưng dễ hiểu, biến cái phức tạp thành cái đơn giản, nhìn thấy rừng chứ không chỉ thấy mỗi cây, để người nghe dễ nắm bắt, dễ tiếp thu.

Trong nghiên cứu, bác luôn tìm cách nhìn ra bản chất của vấn đề, quan tâm tới dự báo, nhìn toàn diện về thế giới, luôn lưu ý đặt Việt Nam trong biến động của thế giới. Để được như vậy, có lẽ bác đã phải rèn luyện rất nhiều, đặt cái tâm của mình vào công việc nghiên cứu rất nhiều. Những tư duy và phương pháp của bác Vũ Khoan rất quan trọng cho thế hệ sau như chúng tôi trong thời đại thông tin quá tải như hiện nay.

Bài học thứ tư là bên cạnh rèn luyện về phương pháp, cần liên tục tích lũy kiến thức. Bác Vũ Khoan là tấm gương không chấp nhận thỏa hiệp với thành tựu cũ, mà luôn tự phản biện, không ngừng học hỏi, đặc biệt không ngại những vấn đề khó, ngay cả những vấn đề mới ngoài chuyên môn và thói quen cũ. Dù có kiến thức và kinh nghiệm uyên thâm, bác vẫn luôn cởi mở và chủ động hỏi người khác, dù họ ở vị trí thấp hơn hay là thế hệ sau rất nhiều. Bác luôn quan sát từ thực tiễn, cuộc sống và công việc để mài dũa kỹ năng, phương pháp và kiến thức phục vụ công việc. Dù khi còn ở cương vị cao hay ngay cả lúc đã về nghỉ, bác Vũ Khoan vẫn luôn tự học, tự làm, tự viết.

Thứ năm, có lẽ cũng không phải cuối cùng, đó là bài học về nuôi dưỡng tâm huyết và cống hiến. Trong suốt sự nghiệp, bác Vũ Khoan đã đóng góp hết mình, từ nhiệm vụ lớn của Đất nước và của ngành, đến những công việc thầm lặng như gặp gỡ thế hệ sau, trao đổi với sinh viên. Là người rất tâm huyết và tình cảm với ngành Ngoại giao, bác đã gắn bó và cống hiến cho tới tận cuối đời. Hai vợ chồng bác và người con trai đều gắn bó với ngành ngoại giao và được đồng nghiệp, các thế hệ cán bộ quý trọng. Lớp lớp cán bộ ngoại giao trẻ rất ngưỡng mộ, khâm phục và biết ơn bác Vũ Khoan về những đóng góp cho ngành và về tình cảm, sự tận tâm, dành thời gian và công sức của bác cho thế hệ đi sau.

Cuối năm 2021, nhân dịp Hội nghị đối ngoại toàn quốc, bác Vũ Khoan từng tổng kết bốn cụm đặc trưng nổi bật của văn hóa đối ngoại; đó là: “kiên định trong mục tiêu, nhân văn trong cốt cách, rộng mở trong tinh thần và linh hoạt trong hành động”. Chúng ta thấy được đây cũng là những đặc trưng toát lên từ con người và sự nghiệp của bác. Không sai nếu nói rằng, bác Vũ Khoan chính là một trong những đại diện tiêu biểu nhất của con người ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh.

Một ngôi sao lớn đã đi xa, nhưng vầng sáng vẫn còn mãi. Bác Vũ Khoan đã yên nghỉ. Đây là sự mất mát lớn cho đất nước, ngành Ngoại giao, và cho mỗi cá nhân người làm ngoại giao. Thế nhưng, những di sản về trí tuệ và nhân cách của bác Vũ Khoan sẽ còn mãi để các thế hệ đi sau như chúng tôi cùng nhìn vào, soi lại chính mình, không ngừng rèn luyện bản thân, nỗ lực vượt qua khó khăn, tiếp tục đóng góp phần mình vào sự nghiệp chung của ngành và của đất nước. Vầng sáng mà ngôi sao đã đi xa ấy để lại vẫn luôn là giá trị lớn lao đối với chúng tôi trên mỗi bước đường trưởng thành trong ngành Ngoại giao.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan: Đôi điều mong mỏi về Ngoại giao và Báo chí

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan: Đôi điều mong mỏi về Ngoại giao và Báo chí

Có thể nói, ngoại giao và báo chí (nói đúng ra là các phương tiện truyền thông đại chúng-mass media) vốn là anh em song ...

'Vòng ngoài Paris'

'Vòng ngoài Paris'

Đúng trưa ngày 30/4/1975, khi được tin giải phóng Sài Gòn, mọi người ùa ra phố hò reo nhẩy múa mừng hòa bình, mừng thống ...

Lại bàn về hội nhập: Đòi hỏi 'tái nhận diện' bức tranh toàn cảnh, tối đa hóa lợi ích phục vụ phát triển

Lại bàn về hội nhập: Đòi hỏi 'tái nhận diện' bức tranh toàn cảnh, tối đa hóa lợi ích phục vụ phát triển

Trong mấy chục năm qua, từ “hội nhập” có lẽ là một trong những từ khóa phổ cập nhất ở nước ta. Tuy nhiên phải ...

Chú Vũ Khoan: Câu chuyện nhỏ về một tầm vóc lớn

Chú Vũ Khoan: Câu chuyện nhỏ về một tầm vóc lớn

Chú Vũ Khoan rất yêu nghề dịch, dân phiên dịch chúng tôi ngồi với chú luôn có cảm giác gần gũi như người nhà...

GS. TS. Nguyễn Thái Yên Hương: Không biết bao giờ chúng tôi lại có một người Thầy như thế!

GS. TS. Nguyễn Thái Yên Hương: Không biết bao giờ chúng tôi lại có một người Thầy như thế!

LTS: Thương tiếc người thầy của nhiều thế hệ cán bộ làm công tác đối ngoại, GS. TS. Nguyễn Thái Yên Hương, nguyên Phó giám ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Liên minh cầm quyền tan rã, Tổng thống Đức lên kế hoạch giải tán Quốc hội

Liên minh cầm quyền tan rã, Tổng thống Đức lên kế hoạch giải tán Quốc hội

Ngày 7/11, Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier thông báo kế hoạch chuẩn bị giải tán Quốc hội và dọn đường cho các cuộc bầu cử sớm.
Pháp-Israel 'va chạm' ngoại giao, Paris phản đối hành động không thể chấp nhận được

Pháp-Israel 'va chạm' ngoại giao, Paris phản đối hành động không thể chấp nhận được

Pháp và Israel đã vướng vào một sự cố ngoại giao, khi quốc gia Trung Đông tạm giữ 2 nhân viên mang thị thực ngoại giao của Paris.
Việt Nam-Áo tăng cường hợp tác trong lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật, công nghệ xanh

Việt Nam-Áo tăng cường hợp tác trong lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật, công nghệ xanh

Thứ trưởng Phạm Minh Hà tiếp Đại sứ Áo tại Việt Nam Philipp Agathonos và đoàn doanh nghiệp Áo đến tìm hiểu thị trường Việt Nam và tìm kiếm cơ ...
Đây là Hội nghị có thể quyết định tương lai châu Âu trong nhiều thập kỷ

Đây là Hội nghị có thể quyết định tương lai châu Âu trong nhiều thập kỷ

Ngày 7/11, tại thủ đô Budapest của Hungary đã khai mạc Hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng Chính trị châu Âu (EPC) lần thứ năm.
Sporting Lisbon giảm giá bán Viktor Gyokeres cho MU vào Hè 2025?

Sporting Lisbon giảm giá bán Viktor Gyokeres cho MU vào Hè 2025?

Sporting Lisbon sẵn sàng bán tiền đạo Viktor Gyokeres với mức giá rẻ hơn ban đầu ở kỳ chuyển nhượng mùa Hè năm 2025.
Điều máy bay F-15E Strike Eagles tới Trung Đông, Mỹ toan tính gì?

Điều máy bay F-15E Strike Eagles tới Trung Đông, Mỹ toan tính gì?

Máy bay chiến đấu F-15 của Mỹ đã đến Trung Đông, sau khi Washington tuyên bố triển khai thêm lực lượng đến khu vực này để cảnh báo Iran.
Lãnh đạo Bộ Ngoại giao chúc mừng Quốc khánh Vương quốc Campuchia

Lãnh đạo Bộ Ngoại giao chúc mừng Quốc khánh Vương quốc Campuchia

Ngày 7/11, Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt đã dẫn đầu đoàn Bộ Ngoại giao đến chúc mừng tại Đại sứ quán Campuchia tại Hà Nội.
Việt Nam ủng hộ cải tổ Đại hội đồng Liên hợp quốc theo hướng nâng cao hiệu quả và minh bạch

Việt Nam ủng hộ cải tổ Đại hội đồng Liên hợp quốc theo hướng nâng cao hiệu quả và minh bạch

Đại diện Việt Nam khẳng định ủng hộ việc tăng cường vai trò của Đại hội đồng LHQ trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.
Việt Nam sẵn sàng tham gia vào các nỗ lực quản lý và khai thác bền vững khoáng sản thiết yếu cho chuyển đổi năng lượng

Việt Nam sẵn sàng tham gia vào các nỗ lực quản lý và khai thác bền vững khoáng sản thiết yếu cho chuyển đổi năng lượng

Kết quả làm việc của Ban cố vấn của Tổng thư ký LHQ tạo cơ sở thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm đảm bảo chuỗi cung bền vững về khoáng sản thiết yếu.
ASEAN ủng hộ Liên hợp quốc ngăn chặn tin giả, tin sai sự thật

ASEAN ủng hộ Liên hợp quốc ngăn chặn tin giả, tin sai sự thật

ASEAN cho rằng Liên hợp quốc cần đặt thông tin và truyền thông công chúng vào vị trí trung tâm trong quản lý chiến lược.
Hợp tác và kết nối du lịch giữa Việt Nam với Brunei và tiểu vùng BIMP – EAGA

Hợp tác và kết nối du lịch giữa Việt Nam với Brunei và tiểu vùng BIMP – EAGA

Ngày 6/11, Đại sứ quán Việt Nam tại Brunei Darussalam đã tổ chức Hội thảo 'Thúc đẩy hợp tác du lịch Việt Nam - Brunei và tiểu vùng Mekong – BIMP EAGA'
Việt Nam bày tỏ đoàn kết với Cuba khắc phục hậu quả cơn bão Oscar

Việt Nam bày tỏ đoàn kết với Cuba khắc phục hậu quả cơn bão Oscar

Đại sứ Đặng Hoàng Giang cho biết, qua kênh song phương thời gian qua Việt Nam đã hỗ trợ Cuba 10.000 tấn gạo và sẵn sàng làm hết sức mình để hỗ trợ Cuba.
Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023: Để chính sách song hành với thực tiễn bảo đảm quyền của người di cư

Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023: Để chính sách song hành với thực tiễn bảo đảm quyền của người di cư

Theo Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 cho thấy những kết quả đạt được trong xây dựng hoàn thiện chính sách liên quan đến di cư.
Đại diện Phái đoàn IOM: Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 phản ánh nỗ lực thúc đẩy di cư an toàn

Đại diện Phái đoàn IOM: Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 phản ánh nỗ lực thúc đẩy di cư an toàn

Theo Quyền Trưởng đại diện Phái đoàn IOM, Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023 đã góp phần củng cố vị thế quốc gia đi đầu trong việc triển khai Thỏa thuận GCM.
Công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam với nhiều nội dung mới lần đầu tiên được cập nhật

Công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam với nhiều nội dung mới lần đầu tiên được cập nhật

Sáng ngày 29/10, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao Việt Nam phối hợp với Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) tổ chức Hội thảo công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam 2023.
Công dân Việt Nam tại Trung Đông cần chủ động tìm nơi trú ẩn

Công dân Việt Nam tại Trung Đông cần chủ động tìm nơi trú ẩn

Theo thông tin mới nhất từ cơ quan đại diện Việt Nam tại khu vực Trung Đông, các công dân Việt Nam hiện vẫn đang an toàn.
Đại sứ quán Việt Nam khuyến cáo cộng đồng người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc tại Israel

Đại sứ quán Việt Nam khuyến cáo cộng đồng người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc tại Israel

Căn cứ tình hình tại Israel và để đảm bảo an toàn về con người và tài sản, Đại sứ quán Việt Nam gửi thông báo đến cộng đồng người Việt tại Israel.
Tiếp tục khuyến cáo công dân Việt Nam rời khỏi Lebanon trước nguy cơ xung đột

Tiếp tục khuyến cáo công dân Việt Nam rời khỏi Lebanon trước nguy cơ xung đột

Ngày 26/9, Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập kiêm nhiệm Lebanon tiếp tục đề nghị công dân Việt Nam rời khỏi quốc gia đang có nguy cơ xung đột.
Tìm hiểu các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại

Tìm hiểu các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại

Chiều 22/3, đã diễn ra sinh hoạt chuyên đề với chủ đề 'Các nguyên tắc trong việc lựa chọn thực đơn chiêu đãi đối ngoại'.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Là một quốc gia Đông Nam Á, Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng nước này có 86% dân số theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Là quốc gia Đông Nam Á nên Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng 86% dân số nước này theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Khi gặp một người Hà Lan bất kì, thật khó để nhận xét về địa vị hay khả năng tài chính của họ thông qua vẻ bề ngoài...
Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Cùng khám phá đôi nét về văn hóa giao tiếp và con người Bỉ để hiểu rõ hơn về đất nước được coi là 'trái tim châu Âu' qua bài viết dưới đây!
Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Trong tháng 12 có 12 quốc gia kỷ niệm Ngày Quốc khánh, bao gồm Romania, Lào, UAE, Thái Lan, Phần Lan, Burkina Faso, Kenya, Bhutan, Niger, Qatar...
Phiên bản di động