Người giữ ngọn lửa hy vọng Xứ Kinh Bắc

Hoàng Thảo - Hà Anh - Quỳnh Anh (*)
Anh hùng lao động, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Đức Thìn đã là một cái tên không còn xa lạ gì đối với người dân tại tỉnh Bắc Ninh nói riêng và người dân cả nước nói chung. Sở dĩ thầy nổi tiếng không chỉ bởi những con chữ, những tác phẩm văn học đáng quý hay bởi thầy là “Người Anh hùng trọn một lòng với Đền Đô” mà nghị lực của thầy khiến người đời khâm phục.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Hướng dẫn viên đặc biệt ở Đền Đô

Chúng tôi đến với Bắc Ninh, đến với Đền Đô tại thời điểm rộn ràng nhất – vào những ngày đầu Xuân Năm mới. Những tưởng khoảng thời gian này, thầy Nguyễn Đức Thìn vẫn đang đón những ngày Xuân sum vầy và bình yên bên gia đình, chúng tôi quyết định sẽ dânh hương tại Đền Đô trước. Nhưng khi vừa đặt chân trước cổng Ngũ Long Môn của Đền trong buổi sáng mùng tám tết Âm lịch, đoàn chúng tôi đã nhận ra một bóng hình nhỏ bé quen thuộc, cùng với một giọng nói từ tốn nhưng oai hùng vọng ra từ sân chính điện.

“Sông núi nước Nam vua Nam ở

Rành rành định rõ ở sách trời

Cớ sao lũ giặc đến xâm phạm

Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời!”

Đã ngoài tám mươi, ở cái độ tuổi “xưa nay hiếm” và phải "sống chung" với di chứng của bệnh phong, nhưng được gặp thầy trong hoàn cảnh thầy đang “công tác” thế này, tôi không khỏi phải nghĩ thầm một câu trong đầu rằng: Thầy vẫn còn khỏe khoắn và minh mẫn lắm!

Hình ảnh thầy Nguyễn Đức Thìn tại Đền Đô
Hình ảnh thầy Nguyễn Đức Thìn tại Đền Đô

Trong lúc đợi để được phỏng vấn thầy Nguyễn Đức Thìn, tôi nhớ lại những bài báo, những câu chuyện về thầy mà tôi đọc được trước khi đến Bắc Ninh. Chỉ học hết lớp 7, ấy thế mà lại trở thành thầy giáo năm 18 tuổi. Năm 23 tuổi phát động phong trào “Làm nghìn việc tốt”. 30 tuổi, thầy mắc bệnh phong và chữa trị trong 4 năm tại Trại phong Quỳnh Lập. Sau đó, thầy Thìn tiếp tục sự nghiệp "trồng người" vĩ đại của mình mà không hề ngơi nghỉ. Thầy nghỉ hưu ở tuổi 51 với hơn 30 sáng kiến, đề tài khoa học các cấp và hàng nghìn trang sách, hàng trăm bài báo. Nghĩ đến đây, tôi không khỏi cảm thấy vinh dự phần nào. Để có cơ hội được gặp một tấm gương xuất sắc như thầy, có lẽ trong đời tôi chẳng có mấy cơ hội.

Những áng văn của lập trường

Khi chúng tôi ngỏ ý muốn được phỏng vấn, thầy Thìn không hề lưỡng lự và đưa chúng tôi tới phòng truyền thống ở điện bên trái của Đền. Tại đây, không để chúng tôi kịp hỏi, thầy giới thiệu ngay cho chúng tôi một số đầu sách của thầy. Với giọng điệu đầy tự hào, thầy nói rằng mình đã có được 25 đầu sách, nghĩa là từ dạo về hưu đến giờ, thầy đã viết được hơn 5.000 trang xuất bản rồi. Trong đó có cuốn được Nhà xuất bản in lại cả chục lần, cũng có cuốn đã được chuyển thể thành phim. Thầy khẳng định, sách của thầy thì đều là viết thật, vì thầy viết là để cho gia đình mình đọc, cho làng xóm đọc, bạn đồng nghiệp đọc, và các thế hệ học sinh của thầy đọc nên không hư cấu.

“Nhưng, từ nỗi đau đời sống để yêu thương.” Nói đến đây, giọng thầy hơi trầm xuống. Thầy nghẹn ngào kể lại: “Ngày cải cách ruộng đất, tôi là đội trưởng thiếu nhi, vừa đi vừa đánh trống hoan nghênh chính sách cải cách ruộng đất. Về đến đầu ngõ thì nghe người ta tuyên bố nhà tôi là địa chủ. Vậy là tự tay tôi phải buông cái trống. Cái trống ấy lăn xuống cống, và tôi đã khóc”.

Đến lúc này, giọng thầy đã nghẹn lại. “Rồi ngày hôm sau, ở sân đình, người thân của tôi bị tuyên bố tử hình bắn ngay bên bờ ao đình. 15 tuổi, tôi òa khóc. Tôi đã bị quát là đồ mất lập trường, khóc thương địa chủ. Từ ngày ấy đến giờ, tôi không dám để mình mất lập trường”. Thầy tuyên bố, với giọng nói và ánh mắt tràn đầy cương quyết.

Những áng văn chứa đầy lập trường của thầy Nguyễn Đức Thìn
Những áng văn chứa đầy lập trường của thầy Nguyễn Đức Thìn

Hi vọng và nghị lực sống

Tiếp đó, thầy Nguyễn Đức Thìn kể về khoảng thời gian 1461 ngày phải điều trị ở bệnh viện Quỳnh Lập. Thời gian đó được thầy ghi lại trong tập thơ "Bình minh đến sớm" với bút danh Nhiệt Cảm Sinh. Thầy giải thích rằng, Nhiệt Cảm Sinh là đối nhân khác thời với Hàn Mặc Tử tiên sinh.

“Thơ anh bán ánh trăng

Thơ tôi mua nắm trời

Kiếp đời Hàn Nhiệt âm dương

Nặng tình anh là thi sĩ

Thạo lòng tôi hóa anh hùng

Thi sĩ anh hùng đều chung khát vọng

Tiếng thơ tiếng lòng

Đời có Hàn Mặc Tử

Đời có Nhiệt Cảm Sinh.”

Thầy đùa rằng, có lẽ vì như thế mà thầy sống khỏe được, vẫn thấy mình có ích cho đời, thấy đời vẫn ấm tình người thiết tha. “Năm nay tôi tám mươi tư tuổi dương lịch. Các cụ bảo là tám lăm đấy, canh thìn mà. Mà năm nay là Giáp Thìn, Rồng bay lên khát vọng”. Vừa nói, thầy vừa giới thiệu tập thơ mới nhất của thầy - “Lục bát đất rồng thiêng”. Quyển này được lấy cảm hứng sự kiện Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng bắt tay thầy Nguyễn Đức Thìn, chúc sức khỏe và người đã đọc bài thơ “Chân quê” của Nguyễn Bính. “Tôi nghĩ rằng Tổng bí thư muốn nhắc nhở về tình người và đất quê. Do đó, bằng cái điện thoại thông minh, tôi đã đánh ra những bài thơ lục bát này trong khoảng một tháng - 282 bài lục bát. Cộng ba con số đó vào sẽ thành 12, nghĩa là 12 con giáp, để ai đọc hết cái quyển của tôi đây thì thấy ít nhất có một bài nói về chính mình”.

Câu nói còn dang dở, thầy đã lật vội từng trang sách và dừng lại ở trang sách có hai bức tranh mà chúng tôi đã chờ đợi từ lâu để được thầy kể lại. Thầy cao giọng: “Tôi, bằng bàn tay khuyết tật mất cảm giác, nhưng với máy cơ và phim nhựa màu, tôi đã chụp được ảnh thiêng Rồng vàng trên đỉnh Đền Đô và Bát Đế hiển linh như thế này”. Thầy khẳng định đó là chụp thật, là cơ duyên hiếm có vì hình ảnh chỉ hiện lên trong thoáng chốc và lúc ấy có rất nhiều bạn phóng viên trẻ bên cạnh thầy không chụp được. Sau đó, bảo tàng đã đề nghị thầy lưu tranh ở bảo tàng và đề rằng “bàn tay khuyết tật nhưng Hiếu Nghĩa, Nhiệt Cảm Sinh (đó là hai bút danh của thầy) vẫn chụp được những bức ảnh thiêng cho quê hương và đất nước”.

Ảnh thiêng mà thầy Thìn chụp được và in trong cuốn “Lục bát đất rồng thiêng”
Ảnh thiêng mà thầy Thìn chụp được và in trong cuốn “Lục bát đất rồng thiêng”

Một lòng vì đất nước

Khi chuyển dần đề tài từ sự nghiệp sang đất nước, thầy có kể cho chúng tôi chuyện giữa thầy và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. “Để tôi kể cho các bạn nghe, tôi được gặp Tổng bí thư nhiều lần. Có một lần sắp kỷ niệm nghìn năm Thăng Long, Tổng bí thư có mời tôi ra Hà Nội để hỏi chuyện. Đồng chí Nguyễn Phú Trọng khi ấy tóc vẫn còn xanh. Ấy thế, khi về đây trên cương vị Chủ tịch Quốc hội, tóc đã bạc mất một nửa rồi. Còn năm trước về đây, tóc đã bạc hết. Vì vậy, tôi ghi mốc lịch sử này và làm thơ".

“Vì đất nước, vì nhân dân, vì Đảng

Người bạc đầu trách nhiệm theo thời gian

Mỗi lần gặp người hiền Nguyễn Phú Trọng

Sáng niềm tin theo Đảng chúng ta đi.”

Nhân đây, thầy Nguyễn Đức Thìn cũng muốn gửi một vài lời chúc tới Tổng bí thư nhân dịp đầu xuân năm mới: “Tôi kính mong Tổng bí thư kính yêu của Đảng ta, của dân tộc Việt Nam dồi dào sức khỏe để đưa cách mạng Việt Nam đến thành công và nối tiếp đội ngũ cách mạng, nhân dân anh hùng thực hiện thắng lợi những khát vọng của dân tộc ta, của Đảng ta.”

Thầy còn nhớ đã nghe Tổng bí thư băn khoăn không biết các bạn trẻ có còn biết tác phẩm nổi tiếng "Thép đã tôi thế đấy" của nhà văn Liên Xô Nhi-cô-lai Ốt-xtơ rốp-xki không. “Phải biết chứ, có phải không?”. Thầy khẳng định, rồi ngân nga hát cho chúng tôi nghe.

“Người ta chỉ sống có một lần thôi, cho nên đời sống quý giá vô lần

Phải sống sao ra sống, để chết đi không còn áy náy gì

Chỉ thấy vui sướng khi đời mình cống hiến cho nhân dân.”

Năm 2023, thầy Thìn làm được việc lớn là cùng với nhân dân đoàn đội tổ chức được 65.000 việc tốt nở hoa trên cả đất nước. Toàn bộ số tiền lãi từ các những cuốn sách được phát hành của thầy đều được chuyến tới Quỹ Thắp lửa nhân ái giúp trẻ em tàn tật như thầy đã tàn tật. Trải qua những khổ đau và khiếm khuyết mà bản thân gặp phải, thầy đã thắp lên được ngọn lửa nhân ái cho cuộc đời như thế đấy. Lòng nhân ái và lòng nhiệt thành với đất nước xuất phát từ một con người nghị lực như thầy Thìn thật đáng ngưỡng mộ và được noi theo.

Tập thể sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền và thầy Nguyễn Đức Thìn
Tập thể sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền và thầy Nguyễn Đức Thìn

Lời nhắn gửi tới sự nghiệp trồng người

Trong cuộc đời mình, thầy Nguyễn Đức Thìn đã cống hiến rất nhiều cho sự nghiệp giáo dục. Thầy khẳng định, là một nhà báo và một nhà giáo, việc thầy giúp đỡ các hậu bối và các mầm non tương lai của đất nước là điều đương nhiên.

Giây phút chia tay bùi ngùi, thầy thân thương “cho chữ” chúng tôi kèm theo một lời nhắn: “Xin chúc các bạn, các em thế hệ sau khỏe, và phải thành công hơn thế hệ chúng tôi. Xin cảm ơn!”.

Mang theo lời chúc ấy về lại thủ đô, tôi thấy bừng lên trong mỗi người chúng tôi một nghị lực, một sự cương quyết khó tả. Đó chính là cái nghị lực, cương quyết được cống hiến hết mình cho sự nghiệp xây dựng tổ quốc kính yêu.

Chữ được cho bởi thầy Nguyễn Đức Thìn
Chữ được cho bởi thầy Nguyễn Đức Thìn

(*) Khoa: Quan hệ Quốc tế - Chuyên ngành: Thông tin đối ngoại - Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Năm Thìn kể chuyện rồng tại Bảo tàng Hà Nội

Năm Thìn kể chuyện rồng tại Bảo tàng Hà Nội

Nhân dịp kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2024) và mừng Xuân Giáp Thìn, Bảo tàng Hà ...

Lễ hội Khai ấn đền Trần Xuân Giáp Thìn 2024

Lễ hội Khai ấn đền Trần Xuân Giáp Thìn 2024

Ngày 20/2 (tức ngày 11 tháng Giêng), tại Khu di tích lịch sử, văn hóa đền Trần - chùa Tháp, phường Lộc Vượng (TP. Nam ...

Đọc thêm

Cần đấu tranh bóc gỡ thông tin xấu độc trên không gian mạng

Cần đấu tranh bóc gỡ thông tin xấu độc trên không gian mạng

Bảo vệ các giá trị văn hóa của đất nước giờ đây khó khăn nhất là trên không gian mạng chứ không phải trên không gian báo chí truyền thống.
Đồng minh của Mỹ chưa cân nhắc phát triển vũ khí hạt nhân

Đồng minh của Mỹ chưa cân nhắc phát triển vũ khí hạt nhân

Hàn Quốc chưa cân nhắc việc sở hữu vũ khí hạt nhân "vào lúc này", vì Mỹ đã đồng ý sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ đồng ...
Anh chuẩn bị có công viên giải trí lớn nhất châu Âu

Anh chuẩn bị có công viên giải trí lớn nhất châu Âu

Công ty Universal Destinations & Experiences sắp xây dựng công viên giải trí lớn nhất châu Âu, dự kiến thu hút hàng triệu du khách mỗi năm.
Bầu cử Mỹ 2024: Các nhà kinh tế lên tiếng về kế hoạch thuế quan của ông Trump, nói người tiêu dùng chịu thiệt

Bầu cử Mỹ 2024: Các nhà kinh tế lên tiếng về kế hoạch thuế quan của ông Trump, nói người tiêu dùng chịu thiệt

Các nhà kinh tế học từng giành giải Nobel cho rằng, kế hoạch kinh tế của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ châm ngòi cho lạm phát.
Xác minh đối tượng đưa tin lộ đề thi tốt nghiệp THPT 2024

Xác minh đối tượng đưa tin lộ đề thi tốt nghiệp THPT 2024

Theo Bộ GD&ĐT, trong một số nhóm, diễn đàn có chia sẻ, lan truyền thông tin sai sự thật về việc 'lộ đề thi tốt nghiệp THPT 2024.
Muôn vàn cảm xúc tại vòng bảng Euro 2024

Muôn vàn cảm xúc tại vòng bảng Euro 2024

Reuters đã ghi lại những khoảnh khắc ấn tượng tại vòng bảng Euro 2024, từ ánh mắt thất thần, giọt nước mắt tiếc nuối đến pha ghi bàn đẹp mắt…
Nhiều hoạt động quảng bá du lịch Việt Nam tại châu Âu

Nhiều hoạt động quảng bá du lịch Việt Nam tại châu Âu

Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam tổ chức chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam tại Paris (Pháp), Milan (Italy) và Frankfurt (Đức).
Báo New Zealand gợi ý cách khám phá Hội An, phố cổ đẹp nhất Việt Nam

Báo New Zealand gợi ý cách khám phá Hội An, phố cổ đẹp nhất Việt Nam

Từng là thương cảng sầm uất, Hội An - địa danh nằm ở miền Trung Việt Nam có rất nhiều điều tuyệt vời khiến du khách thập phương đổ xô tới.
4 món ăn Việt Nam trong danh sách những món thịt ngon nhất thế giới của TasteAtlas

4 món ăn Việt Nam trong danh sách những món thịt ngon nhất thế giới của TasteAtlas

Bún chả, cơm tấm sườn, nem lụi, thịt kho tàu được chuyên trang ẩm thực TasteAtlas đề xuất trong top 100 món ăn từ thịt ngon nhất thế giới.
Michelin Guide 2024: Hàng loạt nhà hàng ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đạt tiêu chuẩn Bib Gourmand

Michelin Guide 2024: Hàng loạt nhà hàng ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đạt tiêu chuẩn Bib Gourmand

Michelin đã tiết lộ danh sách 42 nhà hàng đạt tiêu chuẩn Bib Gourmand ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, trong đó có 29 nhà hàng đã được công nhận năm 2023.
Tìm giải pháp thu hút khách Hàn Quốc tới Việt Nam

Tìm giải pháp thu hút khách Hàn Quốc tới Việt Nam

Lễ hội xúc tiến du lịch-văn hóa Việt Nam tại Hàn Quốc năm 2024 diễn ra từ ngày 29/6 đến ngày 3/7 tại Hàn Quốc với nhiều hoạt động hấp dẫn.
Ga đường sắt Đà Lạt - điểm du lịch mới tại tỉnh Lâm Đồng

Ga đường sắt Đà Lạt - điểm du lịch mới tại tỉnh Lâm Đồng

Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam có trách nhiệm tuân thủ đầy đủ các quy định khai thác kinh doanh tại Điểm du lịch 'Ga đường sắt Đà Lạt'.
Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 12]

Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 12]

Theodore Herman Albert Dreiser (1871-1945) là nhà viết tiểu thuyết Mỹ với khuynh hướng tự nhiên chủ nghĩa.
Khám phá khu vườn thơ mới của tác giả Nguyễn Vĩnh Tiến

Khám phá khu vườn thơ mới của tác giả Nguyễn Vĩnh Tiến

Những bài thơ được chọn để đưa vào tập sách này chỉ là một phần trong vườn thơ sum suê của Nguyễn Vĩnh Tiến, vì thế rất khó để nói ráo riết tận cùng về ...
Cuốn sách thắm đượm tình đoàn kết giữa Việt Nam và khu vực Á-Phi-Mỹ Latinh

Cuốn sách thắm đượm tình đoàn kết giữa Việt Nam và khu vực Á-Phi-Mỹ Latinh

Cuộc tọa đàm giới thiệu cuốn sách 'Ủy ban Việt Nam Đoàn kết và hợp tác Á-Phi-Mỹ Latinh: Những chặng đường, những người bạn' được tổ chức tại Hà Nội.
Chuyến lưu diễn đầu tiên của nhạc trưởng tài năng David Greilsammer tại Việt Nam

Chuyến lưu diễn đầu tiên của nhạc trưởng tài năng David Greilsammer tại Việt Nam

Viện Pháp tại Việt Nam giới thiệu đêm nhạc 'Du hành cùng Satie' của nghệ sĩ dương cầm, nhạc trưởng tài năng David Greilsammer.
Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 10]

Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 10]

Mark Twain (1835-1910) là nhà viết tiểu thuyết và là bậc thầy của văn học trào phúng và thế giới.
Khám phá xưởng chân dung của nhiếp ảnh gia Mỹ tại Hà Nội

Khám phá xưởng chân dung của nhiếp ảnh gia Mỹ tại Hà Nội

Từ ngày 6-15/6 tại Hà Nội, không gian nghệ thuật Manzi sẽ giới thiệu 'Untitled' - xưởng chân dung của nghệ sĩ Jamie Maxtone-Graham.
Tìm hiểu 25 di tích đặc biệt tại Hà Nội qua triển lãm ‘Một thoáng di sản’

Tìm hiểu 25 di tích đặc biệt tại Hà Nội qua triển lãm ‘Một thoáng di sản’

Tại triển lãm, bạn sẽ có dịp khám phá lịch sử các di tích quen thuộc ở Hà Nội như Nhà hát Lớn, pháo đài Láng, Nhà tù Hỏa Lò, cầu Long Biên, chợ Đồng ...
Giới thiệu giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Chăm tới người dân trong nước và bạn bè quốc tế

Giới thiệu giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Chăm tới người dân trong nước và bạn bè quốc tế

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI sẽ diễn ra từ ngày 27-29/9 tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận.
Cuộc hội ngộ của các nhà sưu tập cổ vật ở ba miền đất nước

Cuộc hội ngộ của các nhà sưu tập cổ vật ở ba miền đất nước

Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế vừa phối hợp Hội Cổ vật TP. Hồ Chí Minh tổ chức triển lãm 'Cổ vật hội tụ' tại điện Kiến Trung, Đại Nội Huế.
Bảo tồn văn hóa Khmer ở Trà Vinh

Bảo tồn văn hóa Khmer ở Trà Vinh

Bản sắc văn hóa phong phú, độc đáo của cộng đồng dân tộc Khmer đang trở thành nguồn tài nguyên tạo nên những sản phẩm du lịch mang tính đặc thù.
Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 11]

Dạo chơi vườn văn Mỹ [Kỳ 11]

Jack London (1876-1916) là nhà văn vô sản Mỹ đầu tiên. Ông sinh ra và lớn lên trong gia đình nghèo ở thành phố San Francisco, bang California.
Hai tháng Hè ý nghĩa cùng nghệ thuật hát bội

Hai tháng Hè ý nghĩa cùng nghệ thuật hát bội

Công chúng, đặc biệt là giới trẻ sẽ có một mùa Hè ý nghĩa hơn khi được tìm hiểu và thực hành hát bội – một loại hình nghệ thuật truyền thống của Việt Nam.
Phiên bản di động