Kỷ niệm 61 năm thảm họa da cam/dioxin ở Việt Nam (10/8/1961-10/8/2022):

Những nạn nhân 'da cam' không khuất phục trước số phận

Hà Anh
Nỗi đau mang tên “da cam” vẫn hiển hiện trong đời sống, nhưng nhiều nạn nhân không khuất phục số phận. Cùng với sự đồng hành và hỗ trợ của gia đình và xã hội, họ đã nỗ lực vươn lên để sống một cuộc đời có ý nghĩa hơn.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Đến Trung tâm Bảo trợ xã hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam ở huyện Thạch Thất (Hà Nội), mọi người đều bắt gặp gương mặt luôn tươi tắn của “cô gái da cam” Vương Thị Quyên - người vừa là nhân viên văn thư kiêm quản lý thư viện - phòng trưng bày - fanpage, vừa là giáo viên tin học của Trung tâm.

Kỳ tích của "cô gái da cam"

Cô gái sinh năm 1989 ở huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình, bộc bạch: “Tôi hằng ngày khá bận rộn nhưng vẫn ước ao, hết khóa tập huấn, đào tạo tin học đợt này, lại có lớp khác để được truyền dạy kiến thức cho nhiều anh chị em da cam và các bạn khuyết tật ở các tỉnh, thành khác đến học.

Tôi mong mọi người khuyết tật như tôi đều có thể tìm được nghề phù hợp, có việc làm ổn định nuôi sống bản thân và tìm được niềm vui, hạnh phúc trong cuộc sống. Tôi thương các anh chị em, các bạn da cam ở nhiều nơi, nhất là ở vùng nông thôn, miền núi không có điều kiện tiếp cận công nghệ thông tin”.

Kỷ niệm 61 năm thảm họa da cam ở Việt Nam: Không khuất phục trước số phận
Vương Thị Quyên (áo đen) cùng các bạn tại Trung tâm Bảo trợ xã hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam, huyện Thạch Thất (Hà Nội). (Ảnh: NVCC)

Là con gái út trong gia đình, Quyên sinh ra bình thường giống như bao đưa trẻ khác. Nhưng năm lên 9 tuổi, cô bé Quyên bị u gù, cong vẹo cột sống bẩm sinh do bị nhiễm chất độc da cam/dioxin di truyền từ bố, người đã tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở vùng Đông Nam Bộ và Tây nguyên.

Từ khi phát hiện, gia đình đưa Quyên đi chạy chữa nhiều nơi nhưng bệnh không biến chuyển. Cũng từ đó, cơ thể cô luôn bị những cơ đau hành hạ, ngày càng gầy gò ốm yếu, khối u trên lưng cũng dần phát triển theo và đi lại khó khăn hơn.

Tuổi lên 10, Quyên bỗng chốc co mình lại, buồn chán, tuyệt vọng và cả nỗi sợ hãi bủa vây khi bố mẹ đưa đi nhiều nơi chữa trị mà chỉ nhận được cái lắc đầu bất lực của các bác sĩ. Thậm chí, nhiều lần Quyên còn nghĩ đến cái chết để giải thoát bản thân, để không làm gánh nặng cho gia đình.

Thế nhưng, gia đình lại là nơi ấm áp nhất để Quyên cảm thấy an tâm, bỏ qua những dị nghị ác ý của người đời, chăm chỉ học tập tốt để bố mẹ vui lòng.

Lên cấp ba, mỗi ngày cô vẫn tự đạp xe 4 vòng (khoảng 28 km) từ nhà đến Trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm để học cùng các bạn. Thay vì trên lưng gồ lên vì ba lô cặp sách quen thuộc như chúng bạn, với Quyên lại là khối u ngày càng lớn hơn, xuất hiện nhiều cơn đau tận xương tuỷ, nhất là khi trái gió trở trời.

Sau khi tốt nghiệp THPT, Quyên chọn học Trung cấp ngành Tin học của Trường Đại học Quảng Bình, để phù hợp với sức khỏe của bản thân. Đầu năm 2012, Quyên được nhận vào làm văn phòng tại Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin huyện Quảng Trạch.

Sau hơn một năm làm việc, cô may mắn nhận được học bổng du học ngành Báo chí-Truyền thông tại trường Đại học NIILM, bang Haryana (Ấn Độ) theo chương trình “Tìm kiếm tài năng nữ sinh trẻ” của Trung ương Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam.

Chia sẻ về việc học tập tại Ấn Độ, Quyên cho biết, đó là khoảng thời gian khó khăn nhất bởi đây là lần đầu tiên cô phải rời xa gia đình đến một nơi không một người thân quen. Lúc mới sang, cô không biết tiếng Anh, mọi thứ đều mới lạ và khác biệt.

Thế nhưng, được sự giúp đỡ của nhà trường, bạn bè quốc tế, anh chị em Việt Nam sinh sống tại Ấn Độ, Quyên hoàn thành khóa học 3 năm với tấm bằng loại giỏi và đứng thứ 4 của lớp khiến thầy cô, bạn bè nể phục.

Năm 2018, Quyên được Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Quảng Bình nhận làm nhân viên văn thư lưu trữ. Sau một năm công tác, Trung ương Hội nạn nhân da cam/dioxin Việt Nam đã chuyển cô về làm việc tại Trung tâm Bảo trợ xã hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin cho đến nay.

Tại đây, Quyên được tham gia nhiều chương trình, hoạt động, hội nghị, diễn đàn dành cho các nạn nhân da cam. Cô cũng được chọn làm Đại sứ Da cam trong chương trình nhắn tin “Chung tay xoa dịu nỗi đau da cam 2019” nhằm kêu gọi các tổ chức, các bộ, ban, ngành, nhà hảo tâm, nhân dân, bạn bè trong nước và quốc tế nhắn tin ủng hộ các nạn nhân da cam/dioxin.

Những cơ hội này giúp Quyên ngày càng có sự đồng cảm, thấu hiểu nỗi đau da cam, những khó khăn, vất vả và khao khát được sống hạnh phúc như người bình thường của biết bao nạn nhân da cam đồng cảnh như mình. Bản thân cô càng nỗ lực học hỏi thêm nhiều kiến thức để hỗ trợ công việc, giúp đỡ các nạn nhân da cam khác cùng tiến bước về phía trước.

Bốn thập niên vẫn chăm “hai con thơ”

Người dân ở Ấp Trường Phú A, xã Trường Long, huyện Phong Điền, TP. Cần Thơ ai cũng nể phục và cảm thương gia đình bà Trần Thị Chanh. Gia đình có 4 người thì bà Chanh và hai con đều là nạn nhân chất độc da cam/dioxin.

Nói về hậu quả của chiến tranh mà hai con nhiễm phải, bà Chanh cho biết: "Lúc mới 14 tuổi, tôi thoát ly gia đình theo bộ đội làm hậu cần. Năm 16 tuổi, tôi tham gia lực lượng Thanh niên xung phong tại U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang, thuộc Tiểu đoàn 1C, làm nhiệm vụ chuyển hàng, đưa bộ đội thương binh, bệnh binh về căn cứ để chăm sóc điều trị. Đến năm 1975, tôi lập gia đình, về quê và nhiệt tình tham gia công tác xã hội từ đó đến nay".

Kỷ niệm 61 năm thảm họa da cam ở Việt Nam: Không khuất phục trước số phận
Vợ chồng bà Trần Thị Chanh cùng hai con bị nhiễm chất độc da cam/dioxin. (Ảnh: NVCC)

Năm 1982, vợ chồng bà Chanh sinh con trai đầu lòng nhưng ngay khi vừa chào đời, con đã không thể mở mắt, đến nửa tháng sau mới hé mắt ra được, nhưng cả hai mắt lại có màu đỏ sậm, càng lớn lên, mắt càng bị mờ và không mở mắt to để nhìn rõ được. Hai chân của con cũng rất yếu nên không thể đi, mà chỉ bò khắp nhà, thần kinh không ổn định nên cứ lúc cười, lúc khóc tự nhiên.

Đến năm 1985, bà Chanh tiếp tục sinh con gái thứ hai nhưng cũng bị bệnh giống như anh trai ngay từ lúc lọt lòng. Vậy là vợ chồng bà quyết định gác lại chuyện sinh thêm con, để chuyên tâm chăm sóc cho hai đứa con tội nghiệp mà không có tia hy vọng nào ở ngày mai.

Thời điểm khó khăn nhất là lúc hai con nhỏ bệnh tật thường xuyên đau yếu, bệnh viện huyện lại xa, cách nhà gần 40 km, nên mỗi lần con ốm, vợ chồng bà đều phải một người đưa con đi viện, một người chăm con ở nhà. Cứ năm bữa nửa tháng, vợ chồng bà thay nhau đưa con đi viện cho đến ngày con được về nhà mới thôi.

Khó khăn là vậy nhưng vợ chồng bà vẫn nhiệt tình tham gia công tác xã hội tại địa phương. Trong căn nhà tuềnh toàng không có đồ vật gì đáng giá lại sáng lên bởi những bằng khen, kỷ niệm chương ghi nhận kết quả công tác nhiều năm của ông bà.

Ông Trần Văn Sơn, chồng bà Chanh, chia sẻ: "Tôi có thâm niên 27 năm tham gia công tác xã hội của địa phương còn nhà tôi cũng có 25 năm công tác ở Chi hội phụ nữ, Hội dân số kế hoạch hóa gia đình. Gần đây, bà ấy mới nghỉ do sức khỏe yếu, mắt kém hơn và hai con cũng cần có người chuyên tâm chăm sóc hơn".

Hiện tại, do bà Chanh tuổi cao, sức khỏe kém, nên cả nhà bà chủ yếu nương nhờ vào chính sách trợ cấp của Nhà nước và các đoàn thể địa phương. Tuy nhiên, vợ chồng bà vẫn nguyện với lòng mình, dù còn nhiều khó khăn, sức khỏe ngày càng kém đi nhưng vẫn động viên nhau phải cố gắng chăm lo thật tốt cho những đứa con không may mắn của mình.

Chất độc da cam/dioxin đã làm cho 4,8 triệu người Việt Nam bị phơi nhiễm (tiếp xúc và bị chất độc này xâm nhập vào cơ thể hoặc sống ở vùng bị tồn lưu dioxin cao trong môi trường bị lan tỏa), hơn 3 triệu người là nạn nhân (những người bị phơi nhiễm chất độc da cam/dioxin; bị bệnh tật, suy giảm khả năng lao động, hoặc vô sinh, hoặc có con cháu dị dạng dị tật…).

Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện cả nước có hơn 150.000 nạn nhân thế hệ thứ 2; hơn 35.000 nạn nhân thế hệ thứ 3; hơn 2.000 nạn nhân thế hệ thứ 4. Nhiều gia đình nạn nhân chất độc da cam/dioxin ở nước ta có tới 4 - 5 người bị phơi nhiễm hoặc nhiều hơn; nhiều nạn nhân không có khả năng lao động, kiếm sống, thậm chí không có khả năng làm chủ các hành động của bản thân.

61 năm thảm họa chất độc da cam/dioxin ở Việt Nam: Hồi sinh từ mảnh cầu vồng

61 năm thảm họa chất độc da cam/dioxin ở Việt Nam: Hồi sinh từ mảnh cầu vồng

Tối 10/8, tại Hà Nội, Trung ương Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam phối hợp với Văn phòng Cơ quan Thường trực ...

Không gian đậm dấu ấn Việt ở Bệnh viện dã chiến Việt Nam tại Nam Sudan

Không gian đậm dấu ấn Việt ở Bệnh viện dã chiến Việt Nam tại Nam Sudan

Không gian tiếp đón khách quốc tế tại Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 4 (BNDC 2.4) lấy điểm nhấn là các thắng cảnh ...

Đọc thêm

Kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước tại Indonesia

Kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước tại Indonesia

Lễ kỷ niệm là dịp để tưởng nhớ và tri ân những thế hệ đi trước đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, ...
Điểm tin thế giới sáng 26/4: Kinh tế Đức dự báo tăng trưởng bằng 0, Kenya-Trung Quốc lên nấc thang mới, Anh 'lỏng tay' với Syria

Điểm tin thế giới sáng 26/4: Kinh tế Đức dự báo tăng trưởng bằng 0, Kenya-Trung Quốc lên nấc thang mới, Anh 'lỏng tay' với Syria

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 26/4.
Rashford chưa từ bỏ hy vọng trở lại Man Utd

Rashford chưa từ bỏ hy vọng trở lại Man Utd

Marcus Rashford vẫn để ngỏ cánh cửa trở lại đội bóng chủ quản Man Utd sau khi mùa giải 2024/25 kết thúc.
Thế giới tiễn biệt Giáo hoàng Francis

Thế giới tiễn biệt Giáo hoàng Francis

Ngày 21/4, sau tuyên bố của Tòa thánh Vatican, cả thế giới bàng hoàng trước tin Giáo hoàng Francis đã trút hơi thở cuối cùng.
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Năm ngày 25/4/2025: Bọ Cạp sự nghiệp khởi sắc

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Năm ngày 25/4/2025: Bọ Cạp sự nghiệp khởi sắc

Tử vi hôm nay 25/4/2025 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 25/4/2025: Tuổi Tý cải thiện tài lộc

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 25/4/2025: Tuổi Tý cải thiện tài lộc

Xem tử vi 25/4 - tử vi 12 con giáp hôm nay 25/4/2025 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Sứ mệnh Mang triệu ước mơ trên Chuyến xe Hướng nghiệp

Sứ mệnh Mang triệu ước mơ trên Chuyến xe Hướng nghiệp

Đại sứ quán Đức tại Việt Nam khởi xướng dự án Chuyến xe Hướng nghiệp nhằm mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường lao động quốc tế cho người trẻ tại Việt Nam.
Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025: Dấu ấn kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025: Dấu ấn kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025 diễn ra từ ngày 6-8/5 tại TP. Hồ Chí Minh với sự tham dự của các đoàn đại biểu đến từ 80 quốc gia và 5 vùng lãnh ...
Liên hợp quốc cam kết hợp tác chặt chẽ với Việt Nam tổ chức thành công Lễ ký Công ước về chống tội phạm mạng

Liên hợp quốc cam kết hợp tác chặt chẽ với Việt Nam tổ chức thành công Lễ ký Công ước về chống tội phạm mạng

Đại sứ Vũ Lê Thái Hoàng đã trao đổi với bà Ghada Fathi Waly, Giám đốc điều hành UNODC về tình hình chuẩn bị cho Lễ ký Công ước Hà Nội.
Tăng cường vai trò của phụ nữ trong bảo tồn thiên nhiên tại Ninh Bình

Tăng cường vai trò của phụ nữ trong bảo tồn thiên nhiên tại Ninh Bình

WildAct đã tổng kết Dự án 'Sáng kiến bảo tồn do phụ nữ lãnh đạo để xây dựng hệ sinh thái hài hòa cho loài chim rẽ mỏ thìa và cộng đồng địa phương'.
Đồng bào Khmer tại TP. Hồ Chí Minh đón Tết Chol Chnam Thmay ở chùa Candaransi

Đồng bào Khmer tại TP. Hồ Chí Minh đón Tết Chol Chnam Thmay ở chùa Candaransi

Những ngày giữa tháng Tư, đồng bào Khmer sinh sống tại TP. Hồ Chí Minh tưng bừng đón Tết cổ truyền Chol Chnam Thmay tại chùa Candaransi (Quận 3).
Colombia cảnh báo tình trạng các nhóm vũ trang ép buộc tuyển mộ trẻ em

Colombia cảnh báo tình trạng các nhóm vũ trang ép buộc tuyển mộ trẻ em

Trong năm 2024 ở Colombia có ít nhất 533 trẻ em bị các nhóm vũ trang ép buộc tham gia hàng ngũ, chủ yếu là trẻ em thuộc các cộng đồng bản địa.
Vĩnh Long bảo đảm an sinh xã hội cho đồng bào dân tộc Khmer

Vĩnh Long bảo đảm an sinh xã hội cho đồng bào dân tộc Khmer

Vĩnh Long có dân số trên 1,2 triệu người, với 24 dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó dân tộc Khmer trên 27 nghìn người, chiếm khoảng 2,1%.
Phật giáo góp phần bảo đảm an sinh xã hội

Phật giáo góp phần bảo đảm an sinh xã hội

Công tác an sinh xã hội, trong đó có đóng góp quan trọng của Phật giáo đã có những bước chuyển biến mạnh mẽ và đưa lại các giá trị tích cực...
Phát huy giá trị Công giáo trong kỷ nguyên mới của dân tộc

Phát huy giá trị Công giáo trong kỷ nguyên mới của dân tộc

Là một tôn giáo với 5 thế kỷ hình thành, phát triển trong lòng dân tộc Việt Nam, Công giáo đã có những đóng góp quan trọng đối với sự phát triển...
Đồng bào Khmer và công cuộc chuyển đổi số

Đồng bào Khmer và công cuộc chuyển đổi số

Chuyển đổi số không chỉ là một bước tiến về công nghệ mà còn là cơ hội để cộng đồng Khmer phát triển toàn diện, hiện đại hóa cuộc sống...
Tự do tín ngưỡng, tôn giáo trên không gian mạng

Tự do tín ngưỡng, tôn giáo trên không gian mạng

Trong bối cảnh cách mạng 4.0 diễn ra mạnh mẽ, hoạt động tôn giáo trên không gian mạng ngày càng trở nên đa dạng và phong phú.
Đồng hành cùng bệnh nhân lao trên hành trình chiến thắng bệnh tật

Đồng hành cùng bệnh nhân lao trên hành trình chiến thắng bệnh tật

Cuộc chiến chống lại bệnh lao không chỉ là trận chiến của riêng người bệnh, mà còn là sự chung tay, góp sức của toàn xã hội.
Thúc đẩy tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam

Thúc đẩy tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam

Là quốc gia đa dạng tôn giáo, Việt Nam đã sớm hình thành chủ trương, chính sách, pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo.
Thúc đẩy hợp tác, tái ứng cử của Việt Nam tại Hội đồng Nhân quyền đáp ứng yêu cầu cấp bách về quyền con người trên thế giới

Thúc đẩy hợp tác, tái ứng cử của Việt Nam tại Hội đồng Nhân quyền đáp ứng yêu cầu cấp bách về quyền con người trên thế giới

Việt Nam có nền tảng vững chắc và triển vọng khả quan cho việc tái ứng cử Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2026-2028.
Đại sứ Mai Phan Dũng: Cam kết mạnh mẽ và thông điệp ý nghĩa Việt Nam gửi gắm tại Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc

Đại sứ Mai Phan Dũng: Cam kết mạnh mẽ và thông điệp ý nghĩa Việt Nam gửi gắm tại Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc

Tham gia chủ động, xây dựng và trách nhiệm cao, Việt Nam gửi gắm đi nhiều thông điệp ý nghĩa tại khóa họp 58 Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc.
Hoàn thiện pháp luật bảo đảm bình đẳng trong tự do tín ngưỡng, tôn giáo

Hoàn thiện pháp luật bảo đảm bình đẳng trong tự do tín ngưỡng, tôn giáo

Bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho tất cả mọi người được thể hiện rõ trong hệ thống văn bản pháp luật của Việt Nam...
Nỗ lực thúc đẩy tự do tín ngưỡng, tôn giáo

Nỗ lực thúc đẩy tự do tín ngưỡng, tôn giáo

Việt Nam luôn nỗ lực và đạt được những thành tựu quan trọng trong bảo đảm quyền con người, trong đó có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người dân.
Phụ nữ Việt Nam: Từ 'nhà bếp' ra thế giới!

Phụ nữ Việt Nam: Từ 'nhà bếp' ra thế giới!

Phụ nữ Việt Nam ở thế kỷ XXI đã có nhiều thay đổi về chức năng, vị trí và vai trò đối với gia đình và xã hội.
Sau 6 thập niên, lần đầu tiên có phi hành đoàn toàn nữ

Sau 6 thập niên, lần đầu tiên có phi hành đoàn toàn nữ

Sáu thành viên tham gia chuyến bay trên tàu vũ trụ New Shepard (NS-31) của Blue Origin, đưa NS-31 trở thành phi hành đoàn vũ trụ toàn nữ đầu tiên từ năm 1963.
Trung Quốc 'tiếp sức' cho phụ nữ bị bỏ lại ở nông thôn

Trung Quốc 'tiếp sức' cho phụ nữ bị bỏ lại ở nông thôn

Chính phủ Trung Quốc khởi động chương trình liên ngành nhằm đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm... cho những phụ nữ thuộc nhóm bị bỏ lại ở nông thôn.
Thanh thiếu niên Afghanistan theo đuổi ước mơ bóng đá vì tương lai của đất nước

Thanh thiếu niên Afghanistan theo đuổi ước mơ bóng đá vì tương lai của đất nước

Đối với nhiều thanh thiếu niên Afghanistan, bóng đá không chỉ là một trò chơi mà còn là giấc mơ thay đổi vận mệnh...
Uganda: Bước đi táo bạo giải phóng gánh nặng của bệnh sốt rét

Uganda: Bước đi táo bạo giải phóng gánh nặng của bệnh sốt rét

Uganda phát động chiến dịch tiêm vaccine phòng sốt rét, với mục tiêu tiêm chủng cho 1,1 triệu trẻ em dưới hai tuổi.
ACS - Nơi trẻ em được 'nhìn thấy, lắng nghe và tham gia'

ACS - Nơi trẻ em được 'nhìn thấy, lắng nghe và tham gia'

Hội nghị thượng đỉnh Trẻ em châu Phi (ACS) lần thứ hai chuẩn bị diễn ra tại thành phố Johannesburg, Nam Phi.
Quyết chấm dứt nạn đói cho trẻ em châu Phi, AfDB phê duyệt lập quỹ hàng chục triệu USD

Quyết chấm dứt nạn đói cho trẻ em châu Phi, AfDB phê duyệt lập quỹ hàng chục triệu USD

Ngân hàng Phát triển châu Phi (AfDB) phê duyệt việc thành lập quỹ nhằm giúp chấm dứt nạn đói và suy dinh dưỡng ở trẻ em trong độ tuổi đi học.
Phiên bản di động