| Ai tìm ra được vaccine đầu tiên không chỉ chủ động chế ngự và đẩy lùi được dịch bệnh mà còn hứa hẹn thu về nguồn lợi vô cùng to lớn và uy tín quốc tế cũng to lớn tương tự. |
Cuộc chạy đua giữa nhiều nơi trên thế giới về nghiên cứu tìm ra vaccine phòng ngừa dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid-19 do virus corona gây ra đã bắt đầu ngay sau khi dịch bệnh này bùng phát ở Trung Quốc và lây lan ra thế giới bên ngoài Trung Quốc.
Dịch bệnh hoành hành càng dữ dội và dai dẳng thì cuộc chạy đua này càng thêm quyết liệt và gấp gáp. Ai tìm ra được vaccine đầu tiên không chỉ chủ động chế ngự và đẩy lùi được dịch bệnh mà còn hứa hẹn thu về nguồn lợi vô cùng to lớn và uy tín quốc tế cũng to lớn tương tự.
Long trọng tuyên bố, chính thức đặt tên
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Nga là một trong 170 nơi trên thế giới hiện tại cùng tiến hành nghiên cứu chế tạo ra vaccine phòng ngừa dịch bệnh Covid-19 nhưng không thuộc diện 6 nơi đang ở trong giai đoạn 3 và là giai đoạn cuối cùng của công chuyện nghiên cứu. Vậy mà mới rồi, Nga cho biết đã tìm ra vaccine phòng ngừa dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra.
Hiện vẫn còn quá sớm để có thể kiểm nghiệm trên thực tế mức độ tác dụng thật sự của thành quả nghiên cứu phát triển mới kia của Nga. Nhưng nhìn vào cách thức phía Nga tuyên cáo sự chào đời của vaccine này thì sẽ không thể không thấy phía Nga tự tin và chắc chắn đến mức độ nào. Nga đặt tên cho vaccine này là Sputnik V và không phải ai khác ngoài đích thân Tổng thống đương nhiệmVladimir Putincủa nước Nga trịnh trọng khai sinh cho vaccine. Ông Putin còn làm như tiện thể nhưng với chủ ý cho dân Nga và thiên hạ biết cô con gái của mình đã được tiêm phòng dịch bằng vaccine này. Nghi thức long trọng thể hiện chính phủ Nga coi trọng việc tìm ra vaccine như thế nào và nhìn nhận nó có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với Nga. Và đặc biệt là việc đặt tên cho loại vaccine này.
Sputnik không chỉ đơn thuần là tên gọi của vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người được Liên Xô đưa lên quỹ đạo trái đất hồi năm 1957 mà còn hàm ý sự khởi đầu một thời đại mới của nhân loại trên trái đất. Sputnik IV được Liên Xô phóng lên quỹ đạo ngày 15/5/1960 khởi đầu cho Chương trình Vostok - tên gọi cho tầu vũ trụ đưa con người lên vũ trụ. Ẩn ý ở đây là sự ám chỉ của phía Nga về lặp lại kỳ tích phóng vệ tinh đầu tiên và đưa người đầu tiên lên vũ trụ.
| Đích thân Tổng thống đương nhiệm Vladimir Putin của nước Nga trịnh trọng khai sinh cho vaccine Sputnik V. |
Ấn ý đằng sau một kỳ tích
Tuy mọi sự so sánh đều khập khiễng, việc bất kể ai tìm ra được vaccine phòng ngừa dịch bệnh trong tình cảnh dịch dã hiện tại trên thế giới đều có tác động như làm thay đổi cuộc chơi, tạo nên tương quan lực lượng và cục diện quan hệ mới cho một thời kỳ mới.
Thành quả nghiên cứu mới kia của Nga bị đâu đó bên ngoài hoài nghi bởi cách làm của Nga không theo quy cách chung đã được WHO xác định, cụ thể ở đây là chưa qua giai đoạn thứ 3, bởi phía Nga không cung cấp nhiều thông tin liên quan cho thế giới bên ngoài biết và bởi trong thực chất có không ít bên hoàn toàn không muốn Nga thành công đầu tiên trong chuyện này.
Xưa nay, các nước Phương Tây thường phải đến khi không còn có thể phủ nhận được nữa thì mới chịu công nhận những thành tựu phát triển quan trọng của Nga. Cả ông Putin nữa cũng phải chắc chắn tuyệt đối về thành quả mới này của Nga nên mới đích thân tuyên cáo sự ra đời của vaccine đầu tiên phòng ngừa dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra. Ông Putin đã chẳng khác nào cá cược uy tín cá nhân của mình và ảnh hưởng quốc tế của nước Nga vào đấy.
Rồi đây, thế giới sẽ có nhiều loại vaccine phòng ngừa dịch bệnh này chứ không phải chỉ có một. Nước Nga chắc rồi sẽ tiếp tục nghiên cứu và phát triển vaccine Sputnik V.
Ở đây có hai điều đáng được chú ý đến. Thứ nhất, cách làm của nước Nga khác với cách làm được quy định chung lâu nay cho việc nghiên cứu tìm ra vaccine. Tức là phía Nga tạo ra tiền lệ mới. Tiền lệ mới này đúng hay sai, hợp lý hay không hợp lý, nên hay không nên là những câu hỏi cần được trả lời tuỳ theo những giác độ nhìn nhận và ưu tiên mục đích, chính sách khác nhau. Thứ hai, cuộc ganh đua về nghiên cứu chế tạo vaccine phòng ngừa dịch bệnh hiện tại trên thế giới sẽ trở nên còn sôi động hơn trước rất nhiều. Một khi cái đích trở thành bên đầu tiên tìm ra vaccine đã được ai đó chinh phục thì những cái đích tiếp theo sẽ là loại vaccine có tác dụng tốt hơn, giá rẻ hơn và tính phổ cập rộng rãi nhanh chóng hơn.
Sau hơn sáu thập kỷ, cái tên Sputnik lại trở nên thời sự thế giới, trong bối cảnh tình hình khác và trên lĩnh vực khác, nhưng với cả những ý nghĩa và tác động có thể không khác nhiều.