Năm 1962, ICJ từng đưa ra phán quyết ngôi đền trên là của Campuchia nhưng Thái Lan vẫn cho rằng quyền sở hữu đối với phần còn lại của đỉnh đồi có ngôi đền vẫn chưa được phán xử. Trong suốt một thời gian dài, tranh chấp xung quanh ngôi đền dần hình thành vết rạn trong quan hệ giữa hai nước. Căng thẳng lên đến đỉnh điểm khi Preah Vihear được công nhận là Di sản Thế giới vào năm 2008. Giao tranh giữa hai nước liên tục xảy ra làm hàng chục người thiệt mạng và hàng nghìn người phải đi sơ tán. Tuy hai bên cùng rút quân khỏi khu vực tranh chấp vào tháng 12/2011, nhưng ngọn lửa tranh chấp vẫn âm ỉ cháy đến tận bây giờ.
Theo người phát ngôn của Hội đồng Bộ trưởng Campuchia Phay Siphan, phán quyết mới nhất của ICJ đã xác định khu vực lân cận Preah Vihear thuộc về Campuchia, và giờ đây hai nước cần có thiện chí chính trị để tuân thủ phán quyết, tránh gây ra những cuộc đụng độ về quân sự.
Tại La Hay (Hà Lan), Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Hor Nam Hong đã bày tỏ sự "hài lòng" với phán quyết của ICJ, mặc dù thừa nhận phán quyết có thể chưa đáp ứng 100% mong muốn của Campuchia. Nhiều quan chức và học giả Campuchia cũng nói rằng phán quyết của tòa là "công bằng và thỏa đáng."
Trong khi đó, tại Thái Lan, Thủ tướng Yingluck Shinawatra cũng tuyên bố "hài lòng" với phán quyết của ICJ, cho rằng phán quyết này phần nào "có lợi" cho phía Thái Lan. Theo đó, ICJ đã không xem xét khiếu nại của Campuchia về những điểm tranh chấp bao quanh ngôi đền cổ Preah Vihear, nằm giữa đường biên giới Thái Lan-Campuchia. Trong tuyên bố ngắn gọn được phát sóng trực tiếp trên truyền hình và đài phát thanh từ tòa nhà chính phủ, bà Yingluck nhấn mạnh ICJ đã không ra phán quyết đối với những điểm tranh chấp xung quanh Preah Vihear mà thay vào đó đề nghị Thái Lan và Campuchia hợp tác thông qua các cơ chế song phương hiện hành để giải quyết tất cả các tranh chấp giữa hai nước. Theo bà Yingluck, sau phán quyết của ICJ, Thái Lan và Campuchia sẽ cùng trông coi đền Preah Vihear và các khu vực phụ cận thông qua sự giúp đỡ của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa LHQ (UNESCO).
Trả lời phỏng vấn vào tối ngày 11/11, Thủ tướng Yingluck cho biết: "Chính phủ Thái Lan cho rằng đây là phán quyết có tầm quan trọng trong việc hai nước đàm phán với nhau theo các cơ chế hiện hành để đạt được thỏa thuận và sự chấp nhận của cả hai bên. Thái Lan và Campuchia là láng giềng của nhau, ngoài việc có chung đường biên giới gần 800 km, còn là thành viên của ASEAN, hai nước cần phải tiếp tục hỗ trợ lẫn nhau vì hạnh phúc và sự phồn vinh, thịnh vượng. Bên cạnh đó, nhân dân Thái Lan và nhân dân Campuchia có quan hệ gắn bó hữu nghị, có chung lịch sử, văn hóa lâu đời. Do đó, hai nước cần phải hợp tác lẫn nhau vì hạnh phúc của nhân dân hai nước".
Không chỉ người dân ở khu vực biên giới gần khu vực đền Preah Vihear mà dư luận hai nước cũng như thế giới đã có phản ứng tích cực, hoan nghênh phán quyết của Tòa án Công lý Quốc tế. Phán quyết này không chỉ quan trọng đối với Campuchia và Thái Lan mà còn có ý nghĩa đối với việc xử lý nhiều tranh chấp khác trong khu vực.
Hoàng Vi