Quần đảo Solomon - 'Vòng eo' vô cùng quan trọng ở Thái Bình Dương

Phương Hà
Một thỏa thuận an ninh giữa Solomon với Trung Quốc đang khiến Mỹ và các quốc gia khu vực Thái Bình Dương lo lắng và quan ngại vì nguy cơ Bắc Kinh có thể triển khai lực lượng quân sự, gây bất ổn định khu vực.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Vai trò quan trọng của Quần đảo Solomon ở Thái Bình Dương
Thủ tướng Solomon Manasseh Sogavare (trái) và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tại Bắc Kinh năm 2019. (Nguồn: Reuters)

Vấn đề "đặc biệt đáng quan tâm"

Thủ tướng Solomon Manasseh Sogavare được cho là đã ký một thỏa thuận an ninh mới với Trung Quốc và bản thảo của thỏa thuận bí mật đã bị rò rỉ cách đây 3 tuần.

Bản thỏa thuận nêu rõ rằng Trung Quốc sẽ được phép cử lực lượng an ninh đến Solomon theo yêu cầu của chính phủ nước này.

Vào thời điểm bản thỏa thuận bị rò rỉ, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern cho rằng đây là một vấn đề “đặc biệt đáng quan tâm”. Trong khi đó, Thủ tướng Australia Scott Morrison cho rằng đó thực sự là “một vấn đề gây lo ngại đối với khu vực”.

Tuy nhiên, ngày 17/4, Ngoại trưởng Australia Marise Payne cho rằng vấn đề đã được giải quyết. Khi phóng viên David Speers của kênh truyền thông ABC đặt câu hỏi: “Thủ tướng Sogavare cho biết ông vẫn giữ kế hoạch thực hiện thỏa thuận này, ông nói nó không liên quan đến một căn cứ quân sự. Bà có tin những gì ông Sogavare nói không?”

Bà Payne đã trả lời: “Tôi nghĩ đó là những lời đảm bảo rất quan trọng và chắc chắn đó là những đảm bảo mà chúng tôi mong muốn”.

Ngoại trưởng Australia nói thêm: “Chúng tôi tin rằng 'gia đình Thái Bình Dương' gồm những quốc gia có phản ứng tốt nhất đối với các vấn đề an ninh ở khu vực Thái Bình Dương”.

Thế nhưng, Washington có vẻ như vẫn chưa cảm thấy an tâm. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price ngày 18/4 cho rằng việc ký kết thỏa thuận "có thể làm gia tăng tình trạng bất ổn ở quần đảo Solomon và sẽ đặt ra một tiền lệ đáng quan ngại đối với toàn bộ khu vực rộng lớn hơn ở Thái Bình Dương".

Ông Ned Price nêu rõ: "Bản chất bao trùm thỏa thuận an ninh này là mở đường cho việc triển khai các lực lượng quân sự của Trung Quốc tại Quần đảo Solomon".

Dự kiến, trong tuần này, một phái đoàn của Mỹ sẽ đến thăm Quần đảo Solomon. Một trong những nội dung chính của chuyến đi này sẽ là việc giới chức Nhà Trắng thảo luận với chính quyền chủ nhà về việc mở cửa trở lại đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Honiara.

Phái đoàn này do hai quan chức Mỹ dẫn đầu là Điều phối viên khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hội đồng An ninh Quốc gia Kurt Campbell và Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Daniel Kritenbrink.

Tin liên quan
Việt Nam nêu quan điểm về thoả thuận an ninh giữa Trung Quốc và Quần đảo Solomon Việt Nam nêu quan điểm về thoả thuận an ninh giữa Trung Quốc và Quần đảo Solomon

Đại sứ quán của Mỹ ở thủ đô Honiara đã bị đóng cửa từ năm 1993. Washington đưa ra tuyên bố về việc mở cửa trở lại đại sứ quán này từ hồi tháng 2 năm nay trước khi có những thông tin bị rò rỉ về thỏa thuận giữa Trung Quốc và Quần đảo Solomon.

Tuy nhiên, vào thời điểm Mỹ đưa ra tuyên bố đó, quan ngại về tầm ảnh hưởng của Bắc Kinh ở khu vực Thái Bình Dương, đặc biệt ở Quần đảo Solomon có vị trí địa lý quan trọng chiến lược, đã ngày càng gia tăng.

"Con đường huyết mạch"

Có 2 lý do cho thấy thỏa thuận an ninh mới giữa Solomon với Trung Quốc là mối nguy hiểm rõ ràng và hiện hữu đối với an ninh của Australia, New Zealand và khu vực.

Đầu tiên, cần lưu ý đến những lợi ích chiến lược. Quần đảo Solomon nằm ở trung tâm chiến lược khu vực, tại “vòng eo” tiếp nối giữa Australia, New Zealand với thế giới. Bên nào có khả năng kiểm soát quyền tiếp cận "vòng eo" này thì có thể kiểm soát “con đường huyết mạch” từ Australia đến Mỹ.

Thứ hai, Australia không thể tin tưởng vào sự đảm bảo của Thủ tướng Sogavare. Thông tin của dự thảo thỏa thuận với Bắc Kinh chỉ được biết đến sau khi chúng bị rò rỉ.

Nó cũng cho thấy rằng ông Sogavare đang đàm phán để cho phép Trung Quốc bí mật đưa hàng chục loại vũ khí, bao gồm súng lục, súng trường và súng máy, vào Honiara.

Thậm chí, ngay cả khi ông Sogavare khẳng định sẽ không đồng ý cho phép xây dựng một căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Solomon, thì bản thân dự thảo thỏa thuận vẫn có hai nguy cơ tiềm tàng:

Điều 1 của thỏa thuận nói rằng “Trung Quốc có thể, theo nhu cầu của riêng nước này và với sự đồng ý của Quần đảo Solomon, thực hiện các chuyến thăm hàng hải, thực hiện bổ sung hậu cần và có điểm dừng chân và chuyển tiếp ở Quốc đảo Solomon”. Không có bất kỳ điều khoản nào trong thỏa thuận ngăn cản các tàu hải quân của Trung Quốc.

Điều 7 nói rằng “Hiệp định khung có thể được sửa đổi và bổ sung khi có sự đồng thuận bằng văn bản”. Vì vậy, thỏa thuận có thể được mở rộng bất cứ lúc nào.

Ngoại trưởng Payne nói rằng Diễn đàn các quần đảo Thái Bình Dương có thể thảo luận về "vấn đề bí mật". Tuy nhiên điều này khá khó khăn vì diễn đàn đã bị chia rẽ vào năm ngoái và không có khả năng nhóm họp đông đủ như trước.

Australia có các lựa chọn, trong đó có 2 lựa chọn đặc biệt. Diễn đàn các quần đảo Thái Bình Dương đặt tại Fiji có thể là một cơ chế hữu ích để quản lý sự ổn định của khu vực. Australia và New Zealand là thành viên của diễn đàn này, trong khi Trung Quốc không phải. Nhưng trước hết, diễn đàn cần được khôi phục. Việc tái hợp nhất diễn đàn nên là ưu tiên hàng đầu đối với Australia và New Zealand.

Bất chấp quan ngại, Solomon chính thức ký thỏa thuận an ninh với Trung Quốc, Bắc Kinh ra lời khẳng định

Bất chấp quan ngại, Solomon chính thức ký thỏa thuận an ninh với Trung Quốc, Bắc Kinh ra lời khẳng định

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân thông báo, nước này đã ký một hiệp ước an ninh với quần đảo ...

Sau xác nhận thiết lập quan hệ đối tác an ninh với Trung Quốc, Quần đảo Solomon tuyên bố không chọn phe

Sau xác nhận thiết lập quan hệ đối tác an ninh với Trung Quốc, Quần đảo Solomon tuyên bố không chọn phe

Ngày 29/3, Thủ tướng Quần đảo Solomon Manasseh Sogavare nói, quốc đảo Thái Bình Dương này không có ý định tham gia vào bất kỳ ...

(theo Sydney Morning Herald)

Xem nhiều

Đọc thêm

Bế giảng Lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng đối với cán bộ quy hoạch Ủy viên Trung ương Đảng khóa XIV

Bế giảng Lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng đối với cán bộ quy hoạch Ủy viên Trung ương Đảng khóa XIV

Tại Lễ bế giảng, 49 học viên là cán bộ quy hoạch Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIV được trao chứng nhận tốt nghiệp.
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Tổng thống Bulgaria Rumen Radev

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Tổng thống Bulgaria Rumen Radev

Tổng Bí thư Tô Lâm trao đổi với Tổng thống Rumen Radev một số phương hướng, biện pháp lớn nhằm thúc đẩy đưa quan hệ giữa hai nước lên tầm ...
Đoàn Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài được bổ nhiệm năm 2024 làm việc tại Bộ Quốc phòng

Đoàn Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài được bổ nhiệm năm 2024 làm việc tại Bộ Quốc phòng

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì buổi gặp mặt với đoàn Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài năm 2024.
Trường Đại học Cần Thơ mở thêm nhiều ngành mới, trong đó có Trí tuệ nhân tạo

Trường Đại học Cần Thơ mở thêm nhiều ngành mới, trong đó có Trí tuệ nhân tạo

Hội đồng trường - Trường Đại học Cần Thơ đã phê duyệt chủ trương mở các ngành mới ở trình độ đại học và thạc sĩ.
Tổng thống Mỹ Biden và 'nước cờ cuối' củng cố di sản, tạo không gian để ông Trump trổ tài 'bậc thầy thương thuyết'

Tổng thống Mỹ Biden và 'nước cờ cuối' củng cố di sản, tạo không gian để ông Trump trổ tài 'bậc thầy thương thuyết'

Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn nỗ lực nhằm thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine và Trung Đông, tuy nhiên, sẽ chỉ là 'muối bỏ bể'.
Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Báo Thế giới và Việt nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24h.
Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Báo Thế giới và Việt nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24h.
Đại sứ Israel tại Mỹ 'thắp lên hy vọng' về tương lai lệnh ngừng bắn với Hezbollah

Đại sứ Israel tại Mỹ 'thắp lên hy vọng' về tương lai lệnh ngừng bắn với Hezbollah

Đại sứ Israel tại Washington tuyên bố, một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt giao tranh giữa Tel Aviv và Hezbollah có thể được đạt được trong vài ngày tới.
Biểu tình bùng phát ở Pakistan, yêu cầu trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan

Biểu tình bùng phát ở Pakistan, yêu cầu trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan

Vào ngày 25/11, hàng trăm người Pakistan đã tham gia cuộc tuần hành đòi trả tự do cho cựu Thủ tướng bị giam giữ Imran Khan.
Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Ngày 24/11, Thủ tướng lâm thời của Lebanon Najib Mikati cáo buộc rằng, Israel từ chối giải pháp chính trị cho xung đột với lực lượng Hezbollah.
Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đang có chuyến công du tới Hàn Quốc từ ngày 24-26/11, theo lời mời của Tổng thống nước chủ nhà Yoon Suk Yeol.
Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Lực lượng Hezbollah ngày 24/11 đã bắn khoảng 250 tên lửa và các loại đạn pháo khác vào Israel.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược luôn là công cụ địa kinh tế, địa chính trị đặc biệt để duy trì vị thế và gia tăng sức mạnh quốc gia.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Phiên bản di động