Quỹ vaccine Covid-19: Điều chỉnh chiến lược kịp thời, dũng cảm của Chính phủ

Diễn biến dịch Covid-19 cho thấy chỉ có vaccine mới đưa được nước ta thoát khỏi đại dịch này. Ông đánh giá thế nào về Quỹ vaccine?

Quỹ vaccine Covid-19 là một sáng kiến hay nhằm huy động nguồn lực xã hội để hỗ trợ một phần ngân sách mua vaccine hoặc nghiên cứu vaccine ngừa Covid-19.

Hiện nay, như tôi được biết, ngân sách Nhà nước mới chỉ đủ để phục vụ các đối tượng ưu tiên. Do đó, Quỹ vaccine sẽ giúp chúng ta có đủ nguồn lực để thực hiện tiêm phòng cho tới 70% dân số, đủ để đạt miễn dịch cộng đồng.

Tuy nhiên, như tôi đã có lần phát biểu trên truyền thông, tham gia đóng góp cho Quỹ vaccine không có nghĩa là chúng ta đẩy nhanh được tiến trình nhập vaccine. Vì điều này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố về năng lực sản xuất của một số ít nhà cung ứng vaccine. Nó chỉ giúp cho Chính phủ có sự tự tin về nguồn lực tài chính để chủ động đàm phán với mọi cơ hội có được.

Vậy còn về tinh thần đoàn kết, trách nhiệm của nhân dân trong cuộc chiến phòng, chống dịch Covid-19 qua sáng kiến Quỹ vaccine Covid-19?

Tôi tin rằng, phần lớn người dân có điều kiện nhất định đều thấy trách nhiệm của mình trong việc góp một phần nhỏ bé cho Quỹ vaccine, tuỳ theo khả năng thực tế của mỗi người. Trong đó, phải kể đến sự đóng góp vô cùng to lớn của nhiều doanh nghiệp, như Công ty golf Long Thành, VinGroup, Viettel, VNPT, EVN, T&T, MobiFone…

Nhiều sáng kiến vận động, quyên góp trong các tổ chức, địa phương, hiệp hội đã được đông đảo người dân hưởng ứng. Số tiền đóng góp chắc chắn là rất đáng kể, nhưng tôi nghĩ, ý nghĩa lớn lao hơn nhiều nằm ở tinh thần đoàn kết với Chính phủ, tích cực hỗ trợ, với mong muốn chiến thắng trong cuộc chiến chống SARS-CoV-2.

Cuộc chiến chống dịch Covid-19 trong giai đoạn mới, định hướng chiến lược của Thủ tướng Chính phủ là huy động mọi nguồn lực để đẩy mạnh việc tiêm chủng vaccine, từ đó tạo ra miễn dịch cộng đồng. Đây được xem là sự điều chỉnh chiến lược kịp thời?

Đúng vậy, chúng ta đã thắng lợi bước đầu ở 3 giai đoạn bùng phát Covid-19, bằng chiến lược riêng của Việt Nam và đã được thế giới ghi nhận thành công. Tuy nhiên, ở đợt 4 này, đã có nhiều thay đổi, số ca nhiễm tăng lên rất nhiều và nhanh, với nhiều biến chủng mới. Chúng ta cần phải có những điều chỉnh nhất định trong chiến lược và chiến thuật chống dịch.

Trong điều kiện còn nhiều hạn chế về nhân lực, vật lực, cơ sở vật chất, nhất là yêu cầu về vaccine là rất cấp bách, Chính phủ đã mạnh dạn có những sự điều chỉnh kịp thời và có thể nói là dũng cảm. Điều đó đã tiếp thêm niềm tin từ nhân dân đối với quyết sách của Nhà nước.

Nhiều người kỳ vọng ở Quỹ vaccine không phải là số tiền mà là sự đồng lòng chống dịch, tinh thần trách nhiệm của doanh nghiệp cũng như người dân. Đặc biệt, chúng ta đều đã hiểu về giá trị của "vũ khí" quan trọng nhất để giải quyết tai họa toàn cầu này nằm ở vaccine?

Tôi đồng ý, như trên đã nói, số tiền đóng góp là khá lớn. Ngay trong ngày mở chính thức Quỹ vaccine đã có hơn 6.600 tỷ đồng. Nhưng ý nghĩa lớn lao hơn nằm ở ý thức của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Sự đóng góp của chúng ta là động lực để Chính phủ, Bộ Y tế và các đơn vị được phép đàm phán, nhập khẩu vaccine tự tin, không bỏ qua bất cứ cơ hội nào để có được vaccine cho toàn bộ người dân.

Các cơ hội đó có thể là các nguồn nhập khẩu đáng tin cậy, cơ hội mua bản quyền sản xuất vaccine, hay là đầu tư cho các loại vaccine do Việt Nam phát triển.

Theo nhiều nhận định, việc lập Quỹ vaccine là một phần quan trọng trong chiến lược tổng thể ứng phó với dịch Covid-19 của Việt Nam. Ông nghĩ sao?

Có thể nói như vậy. Việc lập Quỹ vaccine có thể là ý tưởng mới, trong bối cảnh chúng ta chưa đủ nguồn lực từ ngân sách Nhà nước.

Mặc dù, con số tổng chi phí dự kiến để mua vaccine cho toàn dân vào khoảng 25,2 nghìn tỷ đồng, không phải lớn so với chi ngân sách thường niên. Tuy nhiên, sự tham gia đóng góp của các doanh nghiệp và người dân sẽ làm giảm bớt gánh nặng ngân sách, vốn đang phải "oằn mình" chi trả cho cuộc chiến chống SARS-CoV-2, chi cho hệ thống hạ tầng và lực lượng tuyến đầu đang ngày đêm chiến đấu giành giật sự sống cho các bệnh nhân.

Nhưng chiến lược vaccine chỉ có thể thành công khi chúng ta kết hợp chặt chẽ giữa tiêm chủng với các giải pháp 5K, đảm bảo an toàn phòng dịch cho bản thân và cộng đồng?

Hiệu quả của các loại vaccine khác nhau, chưa có loại vaccine nào có thể đảm bảo 100% khả năng miễn nhiễm. Hơn nữa, các chuyên gia cảnh báo, ngay cả khi đã tiêm vaccine, vẫn có khả năng bị lây nhiễm lại, do nhiều yếu tố, như sự xuất hiện của các biến chủng mới.

Vì vậy, vẫn cần các giải pháp đồng bộ, trong đó giải pháp 5K vẫn là quan trọng, để mỗi người có thể tự bảo vệ mình và giảm thiểu rủi ro cho cộng đồng.

Rõ ràng, việc điều chỉnh chiến lược để bắt kịp và vượt lên trong chiến dịch tiêm chủng, nhanh chóng tạo ra miễn dịch cộng đồng là một phản ứng chính sách sáng suốt và kịp thời. Ông nhận định như thế nào về thành công của Việt Nam trong việc đối phó với đại dịch Covid-19 đến thời điểm hiện tại?

Chúng ta đã thắng lợi ở các giai đoạn đầu chống Covid-19. Cho đến nay, dù tình hình vẫn đang diễn biến nghiêm trọng nhưng chúng ta có thể thấy là khả năng kiểm soát dịch theo từng vùng khá tốt. Chiến lược khoanh vùng, cách ly, truy vết vẫn đang phát huy hiệu quả.

Tôi tin tưởng với cách làm hiện nay, sẽ khó có thể lâm vào cảnh mất kiểm soát như một vài nước châu Á. Đó có thể nói là sự thành công. Chỉ cần Việt Nam nhập được vaccine trong năm 2021, theo tiến trình như các nhà cung cấp đang hứa, thì khả năng chúng ta có thể kiểm soát được căn bản Covid-19 trong năm nay.

Tôi rất mong Việt Nam có thể hoàn thành mục tiêu kép, vừa chống dịch hiệu quả, vừa đảm bảo được sự hoạt động ổn định của nền kinh tế.

Xin cảm ơn ông!