Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 23]

HỮU NGỌC
Chúng tôi tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc những tác phẩm tập thể hay vô danh (không xác định được tác giả) của nền văn học Pháp thời Trung cổ nổi tiếng.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Nhà viết tiểu thuyết Giono Jean.
Nhà viết tiểu thuyết Giono Jean.

Giono Jean (1895-1970) là nhà viết tiểu thuyết (thiên nhiên và đồng ruộng; về sau viết tiểu thuyết ký sự).

Tác phẩm chính: Vùng đồi (1929), Một gã dân xã Baumugnes (1929), Khởi sắc lại (1930), Người lính khinh kỵ trên mái nhà (1951), Hạnh phúc điên cuồng (1957).

Người lính khinh kỵ trên mái nhà là tiểu thuyết lịch sử, thuộc mạch thứ hai của Giono (mạch đầu là nông dân). Truyện hấp dẫn nhiều màu sắc. Chuyện xảy ra dưới thời vua Louis-Philippe thế kỷ XIX. Ở xứ Provence tại miền Nam nước Pháp, có dịch tả.

Angelo, đại tá Italy trẻ tuổi, lưu vong, đi qua những làng bỏ hoang, người chết gần hết. Chàng gặp một y sĩ đến trị bệnh, không có thuốc mà cũng quá muộn. Anh chàng này cũng chết nốt.

Angelo quen dần, nên cũng hết sợ cái chết. Angelo đến thành phố Manosque tìm người em nuôi cùng vú em. Chàng bị dân chúng nghi là kẻ đi đầu độc, phải trốn mấy ngày đêm trên các mái nhà chỉ thỉnh thoảng mới xuống tìm cái ăn.

Chàng gặp thiếu phụ Pauline cho uống nước chè nóng làm tỉnh người, gặp nữ tu sĩ rửa xác chết (chàng giúp bà ta). Dân bỏ phố lên đồi cắm trại ở cho tiện hơn. Angelo gặp lại em. Trời mưa, bệnh dịch vẫn hoành hành. Angelo được tiền, quần áo mới, lại lên đường. Chàng gặp lại Pauline và cùng đi.

Họ qua một đêm nguy hiểm, đến một làng không bị bệnh, họ bị giam lại để cách ly. Họ trốn đi. Pauline bị bệnh. Angelo cố săn sóc chữa nàng khỏi. Chàng để nàng ở lại với chồng, trở về Italy.

***

Nhà viết tiểu thuyết và kịch Giraudoux Jean
Nhà viết tiểu thuyết và kịch Giraudoux Jean.

Giraudoux Jean (1882-1944) là nhà viết tiểu thuyết và kịch (nhân đạo, vô chính phủ, mỉa mai, có chất thơ, trò chơi trí tuệ, kịch có nội dung mới).

Tác phẩm chính: Suzanne và Thái Bình Dương (1921, tiểu thuyết), Bella (1926, tiểu thuyết), Siegfried và xứ Limousin (1922, tiểu thuyết), Siegfried (1928, kịch), Amphitryon 38 (1929, kịch), Chiến tranh thành T’roa sẽ không xảy ra (1935, kịch), Electre (1937, kịch), Sodome et Gomorrhe (1943, kịch).

Siegfried và xứ Limousin là tiểu thuyết chủ trương sự hòa giải dân tộc Pháp - Đức, giữa hai nền văn hóa. Chủ đề được Giraudoux đưa lên sân khấu thành vở Siegfried (1928). Chiến tranh 1914-1918 đã kết thúc.

Quân nhân Pháp (nguyên là nhà văn) Jacques bị thương, nằm trần truồng ở trận địa. Anh được người Đức chữa khỏi, nhưng mất trí nhớ, không còn biết mình là ai. Anh phục hồi trí tuệ dần và trở thành Siegfried von Kleist, một nhà báo Đức có uy tín, mà một gia đình Đức nhận ra là con họ.

Ở Pháp, Jean bạn thời nhỏ của Jacques, đọc những bài báo của Jacques, nhận ra văn phong và tư tưởng của Jacques.

Anh liên hệ với những bạn Đức và tìm gặp Jacques. Anh dạy Jacques tiếng Pháp và do đó gợi lại những kỷ niệm thời thơ ấu ở quê hương xứ Limousin nước Pháp. Jacques nhận ra mình không phải là người Đức, bèn theo Jean về Pháp.

Amphitryon 38 là vở hài kịch dựa vào một truyền thuyết cổ Hy Lạp được Giraudoux cải biên (đây là lần cải biên thứ 38 vở kịch này trong lịch sử sân khấu).

Vua Amphitryon có vợ là Alcmène rất đẹp. Jupiter, Chúa các thần minh, hóa phép biến thành Amphitryon, giống như hệt, và ngủ với vợ vua. Giraudoux sử dụng đề tài này để đặt sự lương thiện của con người lên trên tinh thần độc đoán của thần minh (Jupiter), và giải quyết một cách hợp lý thân phận con người. Jupiter trở thành đối tượng của sự giễu cợt hóm hỉnh.

Người lên án vị thần quyền thế này chính là nàng Alcmène; sau khi ngủ đêm với Jupiter, Alcmène ngây thơ đề cao những đức tính của người chồng trần tục của mình và vô hình dung hạ giá Jupiter.

Nàng chấp nhận số phận mình bất tử. Nàng bảo Jupiter: “Trở thành bất tử, đối với con người, đó là phản bội. Vả lại, nếu thiếp nghĩ đến sự yên nghỉ lớn lao mà cái chết mang lại để chấm dứt chuỗi mệt nhọc nho nhỏ, những phiền lụy loại thứ yếu thì thiếp cảm tạ cái chết toàn vẹn, lại phong phú nữa...”.

Khi biết là bị lừa, Alcmène lại nhờ người tình của Jacques ngủ với chồng mình (tưởng đó là Jacques trá hình). Kết thúc, Alcmène thuyết phục Jacques quên nàng đi. Trong kịch, Giraudoux sử dụng những chi tiết và ngôn từ hiện đại vào không khí cổ, gây cười rất thú vị.

Chiến tranh thành T’roa sẽ không xảy ra là bi kịch chứng minh uy lực của định mệnh và sự yếu ớt của tự do và ý chí của con người. Theo phong cách sân khấu của mình, Giraudoux muốn lấy lại một đề tài cổ kính để nói lên một vấn đề trọng đại, hiện đại (kịch diễn bốn năm trước khi Thế chiến II bùng nổ). Hoàng tử Paris thành Troie bắt cóc công chúa Hy Lạp Hélène.

Liên quân Hy Lạp vây T’roa. Mở đầu kịch, một công chúa Hy Lạp nói: “Chiến tranh thành T’roa sẽ không xảy ra”. Một công chúa khác ở thành T’roa, có tài tiên tri nói: “Chiến tranh thành T’roa sẽ xảy ra”. Có những hoàn cảnh khiến cho có thể tránh được chiến tranh.

Trong thành, Paris và Hélène đã chán nhau; chỉ cần trao trả mỹ nhân là xong chuyện. Nhiều phụ nữ cũng thấy tính chất phù phiếm của chiến tranh. Nhưng một nhà thơ có uy tín, Vua cha và các vị bô lão lên án thái độ hèn yếu ấy.

Về phía Hy Lạp, mặc dù có những cố gắng của quân vương Ulysse và tướng Hector, chiến tranh sẽ xảy ra dưới con mắt dửng dưng của các thần minh; lý do trực tiếp là một sự cố do một cá nhân (nhà thơ) gây ra.

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 22]

Sổ tay văn hóa Đông-Tây: Một thoáng văn học Pháp [Kỳ 22]

Chúng tôi tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc những tác phẩm tập thể hay vô danh (không xác định được tác giả) của nền ...

Sách dịch mới: 'Những lá thư từ Tây Ban Nha' của Prosper Mérimée

Sách dịch mới: 'Những lá thư từ Tây Ban Nha' của Prosper Mérimée

'Những lá thư từ Tây Ban Nha' là một cuốn sách vừa lãng mạn vừa thẫm đẫm hiện thực về đất nước phía Tây Nam ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 8/11/2024, Lịch vạn niên ngày 8 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 8/11/2024, Lịch vạn niên ngày 8 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 8/11. Lịch âm hôm nay 8/11/2024? Âm lịch hôm nay 8/11. Lịch vạn niên 8/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 8/11/2024: Ma Kết có nhân duyên tốt đẹp

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 8/11/2024: Ma Kết có nhân duyên tốt đẹp

Tử vi hôm nay 8/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 8/11/2024: Tuổi Hợi tài chính nhiều may mắn

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 8/11/2024: Tuổi Hợi tài chính nhiều may mắn

Xem tử vi 8/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 8/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Chuyến công tác nước ngoài đầu tiên của Chủ tịch nước Lương Cường có tầm quan trọng đặc biệt cả về song phương và đa phương

Chuyến công tác nước ngoài đầu tiên của Chủ tịch nước Lương Cường có tầm quan trọng đặc biệt cả về song phương và đa phương

Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng trả lời phỏng vấn báo chí trước thềm chuyến công tác của Chủ tịch nước Lương Cường tham dự APEC 2024, thăm chính thức Chile ...
Giá tiêu hôm nay 8/11/2024: Thị trường gặp áp lực bán ra, giá đồng loạt giảm sốc, giao dịch ảm đạm

Giá tiêu hôm nay 8/11/2024: Thị trường gặp áp lực bán ra, giá đồng loạt giảm sốc, giao dịch ảm đạm

Giá tiêu hôm nay 8/11/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 135.000 – 135.500 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 8/11/2024: Giá vàng giảm không ngừng, 'chớp cơ hội mua ngay'? Tương lai của vàng và USD dưới thời ông Trump?

Giá vàng hôm nay 8/11/2024: Giá vàng giảm không ngừng, 'chớp cơ hội mua ngay'? Tương lai của vàng và USD dưới thời ông Trump?

Giá vàng hôm nay 8/11/2024: Giá vàng xuống đáy nhiều tuần, 'chớp cơ hội mua ngay'? Tương lai của vàng và USD dưới thời ông Trump?
Hợp tác và kết nối du lịch giữa Việt Nam với Brunei và tiểu vùng BIMP – EAGA

Hợp tác và kết nối du lịch giữa Việt Nam với Brunei và tiểu vùng BIMP – EAGA

Ngày 6/11, Đại sứ quán Việt Nam tại Brunei Darussalam đã tổ chức Hội thảo 'Thúc đẩy hợp tác du lịch Việt Nam - Brunei và tiểu vùng Mekong – BIMP EAGA'
Du lịch Bình Định: Điểm tên các món đặc sản nức tiếng ở Quy Nhơn

Du lịch Bình Định: Điểm tên các món đặc sản nức tiếng ở Quy Nhơn

Không chỉ sở hữu vẻ đẹp hoang sơ của biển xanh, cát trắng, TP. Quy Nhơn (Bình Định) còn mang trọn ‘thế giới’ ẩm thực đa dạng và phong phú.
Việt Nam ‘bội thu’ du khách quốc tế trong 10 tháng đầu năm 2024

Việt Nam ‘bội thu’ du khách quốc tế trong 10 tháng đầu năm 2024

Trong 10 thị trường lớn nhất của du lịch Việt Nam, Hàn Quốc chiếm thị phần lớn nhất, Trung Quốc xếp ở vị trí thứ 2, theo sau là Mỹ, Nhật Bản…
Quảng Ninh phát triển xứng tầm vị trí trung tâm du lịch quốc tế

Quảng Ninh phát triển xứng tầm vị trí trung tâm du lịch quốc tế

Du lịch Quảng Ninh ngày càng phát triển, thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và bền vững...
Thung Nham: Bức tranh thiên nhiên sống động trong lòng Tràng An

Thung Nham: Bức tranh thiên nhiên sống động trong lòng Tràng An

Với vị trí giữa vùng lõi của Di sản thế giới Tràng An (Ninh Bình), Thung Nham mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị và khác biệt.
Hàng loạt sự kiện hấp dẫn hứa hẹn khuấy động Tuần Văn hóa - Du lịch tỉnh Hòa Bình 2024

Hàng loạt sự kiện hấp dẫn hứa hẹn khuấy động Tuần Văn hóa - Du lịch tỉnh Hòa Bình 2024

Từ ngày 15-23/11, Tuần Văn hóa - Du lịch tỉnh Hòa Bình năm 2024 sẽ diễn ra với nhiều hoạt động văn hóa, trải nghiệm hấp dẫn.
Quảng bá di sản văn hóa Việt Nam tại Liên hoan phim quốc tế Hà Nội

Quảng bá di sản văn hóa Việt Nam tại Liên hoan phim quốc tế Hà Nội

Viện Phim Việt Nam tổ chức triển lãm 'Các di sản của Việt Nam được UNESCO công nhận – Trải nghiệm qua các thước phim điện ảnh' từ ngày 7-11/11.
Bảo tồn, phát huy di sản văn hoá gắn với phát triển du lịch: Bài học kinh nghiệm từ Hàn Quốc

Bảo tồn, phát huy di sản văn hoá gắn với phát triển du lịch: Bài học kinh nghiệm từ Hàn Quốc

Với bề dày lịch sử khoảng 5.000 năm, Hàn Quốc hiện là một trong những quốc gia đi đầu trong lĩnh vực bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Công bố Đề án nghiên cứu Lượng giá giá trị kinh tế Quần thể danh thắng Tràng An

Công bố Đề án nghiên cứu Lượng giá giá trị kinh tế Quần thể danh thắng Tràng An

Sở Du lịch Ninh Bình vừa tổ chức Hội nghị công bố Đề án nghiên cứu Lượng giá giá trị kinh tế Quần thể danh thắng Tràng An.
Phát hiện thành phố cổ bí ẩn thuộc nền văn minh Maya

Phát hiện thành phố cổ bí ẩn thuộc nền văn minh Maya

Các cuộc khảo sát bằng tia laser đã phát hiện một thành phố cổ rộng lớn thuộc nền văn minh Maya, có tuổi đời hàng thế kỷ ở Bán đảo Yucatán, Mexico.
Bánh pía Sóc Trăng: Món ăn truyền thống vươn tầm quốc tế

Bánh pía Sóc Trăng: Món ăn truyền thống vươn tầm quốc tế

Sóc Trăng hiện có trên 30 thương hiệu bánh pía được sản xuất từ nhiều cơ sở, doanh nghiệp, trong đó có những thương hiệu được xây dựng gần 100 năm.
Bước đi cần thiết để phát triển du lịch bền vững

Bước đi cần thiết để phát triển du lịch bền vững

Nhân rộng mô hình du lịch xanh là vô cùng cần thiết để phát triển du lịch bền vững cho Việt Nam.
Phiên bản di động