Thế giới trong trẻo và nhân văn của “Susie Shakespeare”

Nhà văn Susie Morgenstern, một trong những tác giả thiếu nhi nổi tiếng và được yêu thích nhất tại Pháp hiện nay. (Nguồn: PBS)

Độc giả yêu văn học ở Việt Nam, nhất là văn học thiếu nhi, hẳn không xa lạ với nhà văn Susie Morgenstern, tác giả cuốn tiểu thuyết cảm động và giàu chất thơ Những lá thư không gửi do Nhã Nam xuất bản và được tái bản nhiều lần.

Từ tiểu thuyết đến cuộc thi đầy yêu thương

Những lá thư không gửi kể về cậu bé Ernest, 8 tuổi sống khép mình cùng bà nội 80 tuổi – người lúc nào cũng tiếc nuối quá vãng. Cậu học giỏi nhưng lúc nào cũng đơn độc và ăn mặc như một tiểu thị dân lạc hậu. Bà nội thì chẳng mấy khi ra khỏi nhà và quanh năm vùi mình trong nỗi tiếc thương những người đã khuất.

Có vẻ như hoàn cảnh sống đang càng lúc càng cô lập Ernest với thế giới xung quanh, khiến cậu ngày một trở nên lầm lũi. Bỗng một ngày, cô bạn học Victoire xuất hiện, mang theo một gia đình với hơn chục anh chị em cùng rất nhiều náo nhiệt, sống động và đầy năng lượng thương yêu. Từng chút một, cô bé dần đưa Ernest và cả người bà tìm thấy những niềm vui nho nhỏ và dần tái hòa nhập cuộc sống…

Vậy còn những lá thư? Dĩ nhiên trong tiểu thuyết này không có chuyện những lá thư nối tiếp những lá thư và bí ẩn chỉ được hé mở khi độc giả đọc đến những trang cuối cùng. Chắc chắn sẽ chẳng ai sốt ruột khi đọc hơn 100 trang bởi cuốn sách được truyền trải qua giọng văn hết sức hài hước, tinh tế, cảm động và lạc quan về tình bạn, tình cảm gia đình.

Những lá thư không gửi đã mang về hơn 20 giải thưởng cho tác giả. (Nguồn: Nhã Nam)

Tiểu thuyết đã trở thành cảm hứng để Nhà xuất bản Nhã Nam và Trung tâm Văn hóa Pháp L’Espace phối hợp tổ chức cuộc thi viết thư tay nhan đề Những lá thư yêu thương từ Pháp đến Mỹ và ngược lại dành cho học sinh từ 10 đến 17 tuổi. Yêu cầu của Cuộc thi là người tham gia phải đặt mình vào vị trí một trong hai nhân vật chính đã trưởng thành để viết thư kể về cuộc sống mới cũng như ôn lại kỷ niệm xưa. Sau 3 tháng phát động (30/6-30/9/2015), Cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng đặc biệt của nhiều bạn nhỏ, thể hiện qua việc tất cả các lá thư gửi về đều được chăm chút hết sức cẩn thận, từ chữ viết đến tranh vẽ - việc mà lâu nay tưởng như đã bị lãng quên vì sự xâm lấn của thư điện tử…

Những cuốn sách trưởng thành cùng con gái

Không có gì đoán định trước rằng Susie Morgenstern sẽ trở thành một nhà văn viết tiếng Pháp. Bà sinh ngày 18/3/1945, tại Newark (New Jersey, Mỹ) và lớn lên trong một thị trấn nhỏ có tên Belleville - thậm chí bà còn không biết từ này trong tiếng Pháp có nghĩa là “thị trấn xinh đẹp”. Trên thực tế, bà còn không biết rằng nước Pháp tồn tại.

Susie yêu thích viết lách từ nhỏ bởi cho rằng, đó là cách duy nhất để bộc lộ bản thân mình. Cô bé dành hàng giờ trong phòng để viết và được bạn bè đặt cho biệt danh “Susie Shakespeare” – cái tên khiến Susie “phát khóc bởi tôi nghĩ rằng nó có nghĩa là tôi giống ông ấy”, bà chia sẻ.

Ở trường Trung học Belleville, Susie là Tổng Biên tập của nội san Spotlight và bà không ngừng viết trong những năm tháng học tập ở Đại học Rutgers (Mỹ), Đại học Hebrew (Israel) và Đại học Nice (Pháp).

Bước ngoặt trong cuộc đời đã đến khi bà gặp nhà toán học người Pháp Jacques Morgenstern và theo ông tới Nice với hành trang là vốn tiếng Pháp vô cùng ít ỏi. Ngoài công việc chính là giảng dạy tiếng Anh cho Đại học Nice từ năm 1967 đến năm 2005, bà vẫn dành thời gian viết sách. Hai cô con gái là Aliyah (sinh năm 1967) và Mayah (sinh năm 1971) đã giúp bà sửa lỗi bản thảo trước khi các tác phẩm ra đời. Bà vẫn thường nói, các cuốn sách của mình trưởng thành cùng các con gái…

“Nhiều điều hấp dẫn tôi, đặc biệt là tình yêu, con người, gia đình và những cuốn sách. Tôi thích quan sát cuộc sống hàng ngày và viết về một thế giới “thực”. Điều kỳ diệu đối với tôi là mở những cánh cửa và ngắm nhìn bầu trời. Mỗi ngày có hàng trăm khoảnh khắc kỳ diệu. Tôi thích hát ca tụng cuộc sống”, bà Susie phát biểu trên trang web riêng của mình.

Susie Morgenstern đã viết hơn 100 cuốn sách về nhiều chủ đề và tác phẩm nào cũng đầy hài hước, giàu tưởng tượng, trong trẻo, nhân văn và rất tình cảm, có khả năng xoa dịu những nỗi đau. Các cuốn như Những lá thư không gửi, Yêu là cưới, Bà ngoại thời @, Hai nửa tình bạn… đã được dịch ra nhiều thứ tiếng, được xuất bản ở khắp năm châu.

Năm 2000, bà được đề cử cho Hans Christian Andersen Award, “Giải Nobel dành cho sách thiếu nhi”. Đặc biệt, Những lá thư không gửi đã mang về cho bà hơn 20 giải khác nhau. Ngày 18/3/2005, tại Hội chợ Salon du livre, bà đã kỷ niệm sinh nhật “60 tuổi, 60 cuốn sách”. Năm 2012, bà nhận Giải thưởng Lớn của thành phố Nice.

Vào 18 giờ ngày 12/10 tới sẽ diễn ra Tọa đàm giữa nhà văn Susie Morgenstern và độc giả Việt Nam tại Trung tâm Văn hóa Pháp, 24 Tràng Tiền, Hà Nội. Trước đó là Triển lãm và trao giải Cuộc thi viết thư tay “Những lá thư yêu thương từ Pháp đến Mỹ và ngược lại”.

Vinh Hà