Trận chung kết Champions League năm 1993, Marseille gặp Milan. Tiền vệ Abedi Pele Ayew thực hiện cú phạt góc, trung vệ Boli đánh đầu ghi bàn duy nhất mang cúp về cho Marseille. Đó là chiếc cúp Champions League duy nhất của nước Pháp trong 55 năm lịch sử của giải đấu này.
Andre Ayew khi đó mới 3 tuổi, chưa biết đếm, nhưng đã biết nắm bắt khoảnh khắc đó. “Vì đó là cha tôi”, Ayew thường được biết dưới cái tên Dede giải thích. Giờ đây, Dede đang thừa hưởng những gì của cha mình: chiếc chân trái tuyệt hảo và tấm áo Marseille mang trên người. Đêm nay, anh sẽ là nhân vật nguy hiểm nhất đối với khung thành của Manchester United khi Marseille tiếp đối thủ này tại vòng 1/8 Champions League.
“Sống dưới bóng của cha mình luôn khó khăn. Ai cũng so sánh tôi với cha tôi”, Dede nói. Có lẽ vì thế mà con trai các danh thủ Pele, Beckenbauer, Maradona đều không thành danh khi theo nghề cầu thủ. Để vượt qua điều đó, Dede nhận lời khuyên từ chính cha mình.
Ngày trước, Abedi Ayew cũng đã chết với cái danh Pele người ta đặt cho ông khi giúp tuyển Ghana giành chức vô địch châu Phi năm 1982, năm ông có 18 tuổi. Nhưng ông đã vượt được qua áp lực đó để 3 lần trở thành cầu thủ xuất sắc nhất châu Phi. Cái tên Abedi Pele được dùng từ Pháp qua Ý rồi Đức. Chẳng mấy ai biết cái họ Ayew của ông.
Abedi Pele không chỉ nổi tiếng với tài nghệ chơi bóng, chuyện tình của ông được coi là chuyện tình Romeo và Juliet ở Ghana. Khi đó, Abedi là cậu trai tỉnh lẻ còn bà Maha Ayew là tiểu thư nhà có thế lực ở thủ đô Accra. Nghề đá bóng vào thập niên 1980 không phải là nghề kiếm ra tiền ở châu Phi, và chẳng mấy cầu thủ châu Phi kiếm được tiền ở châu Âu như bây giờ. Bà Maha quyết tâm theo ông Abedi. Giờ đây, ở tuổi 47, ông Abedi có 3 cậu con trai đều là những tài năng bóng đá: Dede, Rahim và Jordan.
Dede có hai quốc tịch Pháp và Ghana. Tuyển bóng đá Pháp đã gọi anh. “Lựa chọn là một điều rất khó khăn với tôi. Nhưng cuối cùng, tôi đã chọn màu áo cha mình từng bảo vệ: tuyển Ghana”. Đó là lựa chọn khôn ngoan. Năm 2009, Dede đưa tuyển U20 Ghana đến chức vô địch U20 thế giới. Năm 2010, anh cùng Ghana lọt vào tứ kết World Cup.
Thiếu chút nữa Ghana trở thành đội châu Phi đầu tiên lọt vào bán kết một kỳ World Cup: ở trận tứ kết gặp Uruguay, họ bị thua qua loạt sút luân lưu 11m sau khi hòa 1-1 ở 120 phút thi đấu. Trước đó, ở phút 120, Ghana được hưởng một quả phạt đền nhưng tiền đạo Asamoah Gyan đã sút dội xà ngang ra ngoài.
Sau World Cup 2010, ít nhất 4 đội Premier League, trong đó có Arsenal, hỏi mua Dede từ Marseille nhưng anh đã chọn ở lại. HLV Deschamps là đồng đội cũ của cha anh ở Marseille biết rõ cách tốt nhất để phát triển tiềm năng của Dede. Kết quả, bây giờ anh là cầu thủ hay nhất tại giải Pháp.
Thần tượng của Dede? Tất nhiên là cha anh, Abedi Pele. Hình mẫu của Dede? Là tiền vệ người Argentina, Redondo. “Tôi thích anh ấy vì cái chân trái rất khéo và cách anh ấy điều phối trận đấu từ giữa sân”, Dede nói. Nếu như Abedi Pele là một số 10 giỏi thì Dede thích phát triển kỹ năng giống một tiền vệ trung tâm như Redondo.
Dede còn nhớ rõ cú đi bóng không giống bất kỳ ai của Redondo qua hậu vệ Berg của Manchester United khi Real Madrid gặp Manchester United tại một trận ở giải Champions League năm 2000. Nếu có cơ hội, Dede sẽ vượt qua trung vệ Vidic của Manchester United trong trận đấu đêm nay.
Khúc Dương