Thiết bị bay không người lái: ‘Át chủ bài’ của tương lai

HOÀNG TRUNG HIẾU
Sự phát triển như vũ bão của các thiết bị bay không người lái (UAV) đang có tác động đến nhiều lĩnh vực, từ kinh tế - xã hội đến quân sự.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thiết bị bay không người lái: ‘Át chủ bài’ của tương lai
Sử dụng UAV để vận chuyển hàng hóa đang trở nên quen thuộc ở nhiều nước. Ảnh minh họa. (Nguồn: gihub.org)

Hãng Da-Jiang Innovations (công ty hàng đầu thế giới về sản xuất UAV, có trụ sở tại Quảng Đông, Trung Quốc) vừa hoàn thành cuộc thử nghiệm giao hàng bằng UAV đầu tiên trên thế giới tại đỉnh núi Everest.

Everest là đỉnh núi cao nhất thế giới với độ cao 8.848m. UAV cất cánh từ Trạm căn cứ ở độ cao 5.364m, bay lên Trại 1 ở độ cao 6.000m. Trong chuyến bay lượt đi, thiết bị này đem theo ba bình oxy và 1,5kg vật tư khác để bàn giao cho một nhóm nhà leo núi và khi trở về mang theo rác với trọng lượng tương tự.

UAV được định nghĩa là phương tiện di chuyển trong không trung, có thể bay tự hành, hoặc được điều khiển từ xa, có thể thu hồi tái sử dụng hoặc không, có thể mang theo tải trọng hoặc không.

Với thiết kế nhỏ gọn và tính năng độc đáo, các UAV hiện được sử dụng trong rất nhiều lĩnh vực.

Hiện thực hóa nhiệm vụ bất khả thi

Ban đầu, UAV được sử dụng cho những nhiệm vụ quá tốn kém hoặc nguy hiểm cho con người. Mặc dù vốn được dùng để ứng dụng cho mục đích quân sự, nhưng sau này UAV nhanh chóng được mở rộng sang khoa học, thương mại, giải trí, nông nghiệp và các lĩnh vực khác.

Những chiếc UAV chở hàng hóa từ vài kg đến cả trăm kg không còn xa lạ trên thế giới. Tại một số nước, UAV được sử dụng làm phương tiện giao nhận hàng hóa, bổ sung cho các phương tiện vận tải truyền thống, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn hoặc vùng sâu, vùng xa.

Giới chuyên gia lưu ý rằng UAV không đơn giản chỉ là các thiết bị bay mà còn là công cụ thu thập số liệu.

Ông Reese Mozer, nhà đồng sáng lập và Giám đốc điều hành (CEO) của công ty sản xuất phiên bản UAV thông minh là drone có tên American Robotics (Mỹ), cho rằng sản phẩm sau cùng của ngành công nghiệp này là dữ liệu, không phải các thiết bị bay.

Sự ra đời của UAV được đánh giá là cuộc cách mạng trong lĩnh vực khảo sát, thu thập số liệu, và theo dõi các đối tượng trên thực địa. Thực tiễn cho thấy, có rất nhiều ứng dụng bắt buộc phải triển khai trên diện rộng như giám sát, thu thập số liệu lâm nghiệp, đảm bảo hành lang an toàn đường dây truyền tải điện, ghi nhận số liệu thiên tai như ngập lụt, sạt lở đất… mà nếu sử dụng các kỹ thuật truyền thống sẽ rất tốn kém kinh phí và thời gian. Tuy vậy, các drone lại làm rất tốt những công việc này.

Ông Richard Schwartz, Chủ tịch kiêm CEO của công ty dịch vụ dữ liệu Pensa Systems (Mỹ) nói rằng, cần hiểu drone là robot trên không rất nhẹ, nhanh nhẹn, và đặc biệt rẻ hơn hàng trăm lần so với các robot mặt đất cồng kềnh, có thể dễ dàng vượt qua chướng ngại vật và thay đổi vị trí trong không gian rất linh hoạt.

UAV thường được sử dụng trong nông nghiệp, giúp giám sát thực vật, rừng và các trang trại rộng lớn khó kiểm soát.

Không thể phủ nhận tác dụng của UAV trong công tác cứu nạn cứu hộ. Chúng giúp con người phát hiện người gặp nạn, đi sâu vào nơi có địa hình phức tạp, khó tiếp cận để thu hình trực tiếp như khu vực sạt lở, lũ lụt, hỏa hoạn, động đất…

UAV cũng được dùng trong các cơ quan khí tượng để quan sát thời tiết, thu thập thông tin khí tượng, phòng tránh thiên tai…

Không thể bỏ qua công nghiệp điện ảnh. Hình ảnh thường được coi là dấu mốc đưa UAV vào ngành điện ảnh, đó là cảnh quay ghi lại cuộc rượt đuổi căng thẳng giữa điệp viên 007 và kẻ phản diện trong phim Skyfall. Từ đó, UAV trở thành công nghệ không thể thiếu trong quá trình ghi hình những bộ phim điện ảnh “bom tấn” do nó cho phép các nhà làm phim thực hiện những góc nhìn mà trước đây là bất khả thi.

Tiềm năng, lợi ích và nỗi lo ngại

Một điểm chung có thể khẳng định là các UAV đầu tiên được phát minh phục vụ cho mục đích quân sự. Trải qua nhiều thập kỷ, sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ đã đưa UAV trở thành bộ phận quan trọng trong quân đội nhiều nước, phục vụ hoạt động trinh sát, thu thập tin tức tình báo, cảnh báo sớm và tấn công. Hiện nay, các UAV trong lĩnh vực quân sự đang bước vào giai đoạn phát triển mới khi chúng ngày càng nhỏ gọn, thông minh hơn, nhanh hơn, và rẻ hơn.

Thực tiễn các cuộc xung đột quân sự gần đây đang chứng tỏ sẽ có một cuộc cách mạng về nghệ thuật tác chiến của loại phương tiện bay này và kéo theo đó là những tác động rất lớn tới chiến lược quân sự của nhiều quốc gia trong tương lai gần.

UAV đã chứng minh mức độ nguy hiểm và làm thay đổi phương thức tác chiến trong chiến tranh hiện đại. Những cuộc tấn công bằng UAV đã cho thấy sự khốc liệt trong các cuộc chiến ở Syria, Libya, Nagorno - Karabakh và đặc biệt là trong cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Sự phụ thuộc ngày càng tăng vào UAV trong chiến tranh hiện đại cũng làm nảy sinh một số lo ngại về đạo đức, có một số ý kiến cho rằng, phạm vi hoạt động của UAV ngày càng mở rộng, có thể dẫn đến mất quyền kiểm soát của con người trong việc sử dụng UAV gây chết người và để lại hậu quả nghiêm trọng.

Sự phổ biến của công nghệ UAV cũng gây lo ngại về khả năng xảy ra một cuộc chạy đua vũ trang, khi ngày càng có nhiều nước phát triển các UAV tiên tiến, gây nguy cơ gia tăng căng thẳng và có khả năng xảy ra xung đột.

Bất chấp những băn khoăn này, UAV đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hiện đại và ảnh hưởng của chúng sẽ càng tăng lên khi công nghệ tiếp tục phát triển.

Giới chuyên gia nhấn mạnh, việc sản xuất UAV có khả năng mở rộng thành một ngành công nghiệp quy mô lớn, cung cấp các giải pháp đa ngành nghề.

Chất lượng của các UAV sẽ tiếp tục được cải tiến và các mô hình trí tuệ nhân tạo sẽ từng bước được tích hợp vào, cho phép UAV hoạt động hiệu quả hơn, thực hiện được nhiều nhiệm vụ khó khăn hơn trong tương lai.

Vì vậy, việc đầu tư nghiên cứu công nghệ UAV được đánh giá là một lĩnh vực nhiều tiềm năng và mang lại nhiều lợi ích.

Hàn Quốc cảnh báo nguy cơ bị tấn công bằng UAV từ Triều Tiên

Hàn Quốc cảnh báo nguy cơ bị tấn công bằng UAV từ Triều Tiên

Ngày 30/4, Cơ quan Tình báo quốc gia (NIS) Hàn Quốc cho biết không thể loại trừ khả năng Triều Tiên tiến hành các cuộc ...

Tăng năng lực ứng phó Triều Tiên, Hàn Quốc tăng mạnh một loại thiết bị

Tăng năng lực ứng phó Triều Tiên, Hàn Quốc tăng mạnh một loại thiết bị

Ngày 2/5, Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc thông báo, quân đội nước này sẽ tăng số lượng thiết bị bay không người lái (UAV) ...

Không thể đuổi kịp Moscow về kho tên lửa, Ukraine chạy đua với Nga một loại thiết bị 'làm mưa làm gió' trên mặt trận

Không thể đuổi kịp Moscow về kho tên lửa, Ukraine chạy đua với Nga một loại thiết bị 'làm mưa làm gió' trên mặt trận

Ngày 8/5, người đứng đầu nhà sản xuất vũ khí nhà nước của Ukraine Herman Smetanin cho hay nước này đang sản xuất số lượng ...

Các thành viên NATO ra mắt 'bức tường thiết bị bay không người lái' có một không hai

Các thành viên NATO ra mắt 'bức tường thiết bị bay không người lái' có một không hai

Bức tường UAV trải dài từ Na Uy đến Ba Lan của 5 thành viên NATO có mục tiêu là sử dụng UAV và các ...

Houthi tấn công tàu Mỹ ở khu vực phía Đông Biển Arab bằng UAV

Houthi tấn công tàu Mỹ ở khu vực phía Đông Biển Arab bằng UAV

Lực lượng Houthi ở Yemen ngày 5/6 thừa nhận thực hiện những cuộc tấn công bằng tên lửa và phương tiện bay không người lái ...

(tổng hợp)

Xem nhiều

Đọc thêm

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Nhiều tiềm năng, cơ hội hợp tác với tính khả thi rất cao giữa Việt Nam và Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Nhiều tiềm năng, cơ hội hợp tác với tính khả thi rất cao giữa Việt Nam và Dominica

Sáng 21/11 (theo giờ địa phương), Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam-Dominica.
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi hôm nay 22/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên đã nâng cấp quan hệ Việt Nam-Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Hai Chủ tịch Quốc hội đã trao đổi thực chất, hiệu quả về các biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước, hai Quốc hội trong thời ...
Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời phỏng vấn nhân dịp Việt Nam trúng cử thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031.
Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Tòa nhà hành chính Quốc hội Campuchia là công trình được Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trao tặng Đảng, Nhà nước và nhân dân Campuchia.
Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Đánh thuế giới siêu giàu là một trong những chủ đề quan trọng tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới.
Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Trở lại Nhà Trắng một cách mạnh mẽ, áp đảo, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ 'đối đãi' với thế giới như thế nào trong nhiệm kỳ 2.0 vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.
Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Không chỉ thúc đẩy hợp tác khu vực, Tuần lễ cấp cao APEC từ 10 đến 16/11 tại Peru còn là cơ hội để thúc đẩy các nguyên tắc đa phương.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Nhằm tiếp cận trữ lượng khoáng sản khổng lồ của châu Phi, Mỹ và Trung Quốc đã bỏ vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, bao gồm ngoại giao đường sắt tại đây.
Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử của “kỷ nguyên vươn mình".
Phiên bản di động